Thêm một số điều mà có thể bạn cần dùng trong quá trình dạy con, nhất là giai đoạn “tiền tiểu học”:
1. Khi yêu cầu con đọc, bạn dùng khái niệm “Tiếng” hoặc “Từ. “Từ” bao giờ cũng có nghĩa, “Tiếng” có thể có nghĩa hoặc không có nghĩa.
Còn khi viết, cũng là tiếng/ từ đó nhưng sẽ gọi là “Chữ”.
Ví dụ:
Con đọc cho mẹ TIẾNG/TỪ này. Đúng rồi, đây là “TIẾNG/TỪ “đẹp”.
Con viết cho mẹ CHỮ “đẹp”. (Trong chữ “đẹp” sẽ có ba CHỮ CÁI là đ, e, p).
Nếu bạn dùng thống nhất như vậy, sau này khi cô giáo nói ở lớp, con sẽ quen hơn. Còn nếu bạn không nhớ được thì cũng không sao, hii. Sẽ có cô giáo và nhà trường lo.
2. Nhiều bạn khi dạy con đọc, cố gắng yêu cầu con phát âm cong lưỡi những trường hợp như: r, tr, s.
Bạn ơi, không cần đâu bạn nhé, cứ để bé đọc tự nhiên (trừ khi bạn thuộc vùng phương ngữ mà đã sẵn phát âm như vậy). Bạn cứ lấy mẫu phát thanh viên người miền Bắc là được rồi. Nhiều bé mới đọc mà cứ cong lưỡi nghe thiếu tự nhiên, rất chật vật. Việc phân biệt r/d/gi; tr/ch; s/x (nhờ đọc cong lưỡi) chỉ cần thiết khi đọc để viết.
Có một số trường hợp chính tả bé rất hay nhầm, bạn lưu ý cho bé nhé:
Dành và Giành: “Dành” dùng trong các trường hợp như: dành cho, để dành tức là khi bạn đem cái gì cho ai đó. Còn “giành” dùng cho giành giật, giành lấy, tức là bạn lấy về từ ai đó.
Nên nhiều người viết: “Bố mẹ giành cho con tình thương” là hơi nguy đó nha, hiii.
“Bắt chước” hay “bắt trước”? Nhiều người cứ nghĩ, nghĩa của từ này là làm theo những gì có “trước” nên phải viết là “bắt trước” mới đúng nhưng thực ra phải là “bắt chước”.
“Thăm quan” hay “tham quan”? Phải là “tham quan” bạn nhé vì “tham” ở đây có nghĩa là: nhìn, quan sát.
“Dậy học” hay “dạy học”? Là “dạy học” bạn nhé.
Còn vô số những cặp từ dễ nhầm lẫn hoặc những quy tắc trong viết chính tả. Nhưng bạn đừng băn khoăn. Theo mình cách để con viết đúng chính tả, ngoài những kiến thức cô giáo hướng dẫn, điều quan trọng nhất là khuyến khích con ĐỌC NHIỀU. Vì khi đọc, con tự động sao chép cách viết của sách.
Trong quá trình con học tiểu học, theo mình, nên khuyến khích con sử dụng từ điển. Vì có nhiều trường hợp, nếu không có từ điển thì đúng là rất phân vân.
Gợi ý để mua từ điển cho con, các bạn có thể tham khảo hai cuốn sau: 1. Từ điển tiếng Việt, Hoàng Phê (chủ biên), Nxb. Đà Nẵng và Trung tâm từ điển học. 2. Hán Việt từ điển, Nxb. Văn hóa thông tin Hà Nội.
Một điều nữa, mình chia sẻ thêm: Có nên cho con học đọc viết sớm không?
Điều này mình đã nói nhiều lần rồi. Bản thân mình không cố gắng và cũng không chủ trương dạy con đọc và viết sớm nhưng Nam vẫn tự lọ mọ để ghép vần và đọc.
Tuy nhiên, không có nghĩa những bạn được mẹ dạy chữ sớm là hoàn toàn xấu.
Nó chỉ không tốt khi bạn mải mê đuổi theo “thành tích” của việc đọc: Mong con nhanh biết đọc, nhanh biết viết. Hối thúc con đọc nhiều khi con không thích. Yêu cầu con học nguyên cả chương trình sách giáo khoa lớp Một. Dạy con mà không hiểu, hoạt động chính của con trong giai đoạn này là vui chơi nên dù có học cũng là phải thông qua chơi.
Nó chỉ không tốt nếu bạn mải dạy chữ mà không dành thời gian để con được trải nghiệm, vui chơi, nhất là chơi ngoài thiên nhiên, mà không khuyến khích con tìm tòi, sáng tạo, quan sát, có niềm vui với con chữ.
Còn khi bạn tránh được những điều trên, thì kể cả con biết chữ sớm, mình nghĩ, cũng vẫn tuyệt vời lắm chứ.
Nên bạn đừng quá cứng nhắc nghĩ rằng, con phải hoàn toàn không biết chữ trong cả 6 năm đầu đời mới là đúng đắn.
Một trường hợp của cá nhân bạn nào đó không nói lên được điều gì.
Kể cả việc mình chia sẻ về quá trình học của Nam cũng vậy.
Vấn đề quan trọng nhất vẫn là sự PHÙ HỢP.
Khi bạn đọc được niềm yêu thích của con, vẻ rạng rỡ của con, sự ngạc nhiên thích thú của con trước cuộc sống.
Đó cũng chính là khi bạn đang vững bước trên hành trình nuôi dạy những em bé hạnh phúc.
• Bạn có nhớ những lỗi chính tả mà con hay mắc là gì không?
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
• Mình tin là bạn đang nuôi dạy một em bé hạnh phúc. Bạn kể những điều khiến con cảm thấy vui vẻ mà bạn làm cho con:
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
• Bạn hãy dán ảnh của em bé hạnh phúc vào đây nào!
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................
.........................................................................................................