Bí mật thứ 8Cắt giảm chi phí đồ dùng gia đình

Trên tinh thần tái sử dụng mà chúng ta vừa đi qua trong Bí mật thứ 7, bạn có thể thấy, chủ trương của tôi mỗi khi có nhu cầu mua sắm một vật dụng nào đó – đặc biệt là đồ trang trí nội thất – tôi thường sẽ ưu tiên nhìn đến những món đồ dùng cũ kỹ mà trước đây có lẽ tôi sẽ cất chúng vào một góc hoặc thậm chí vứt đi. Nếu như bạn hỏi tại sao lại có sự thay đổi này, thì tôi sẽ chia sẻ lý do của mình.

Thời điểm tôi vừa kết hôn, cha mẹ tôi đã quyết định chuyển sang một căn nhà khác nhỏ hơn, vì lúc này chỉ còn hai người và họ không cần một căn nhà quá lớn. Nhân tiện trong lúc dọn dẹp, chúng tôi loại bỏ những bộ quần áo không còn mặc, những thiết bị không còn dùng được và đồng thời giải phóng kho chứa đồ hư cũ trong nhà. Chúng tôi gần như bị choáng ngợp bởi có quá nhiều thứ mà mình phải vứt đi, trong số đó, mẹ tôi phát hiện ra có cả những món đồ gắn liền với một kỷ niệm nào đó về con cái, anh chị em, hoặc về chuỗi ngày chung sống hạnh phúc của hai vợ chồng: chiếc áo sơ mi kẻ ô màu đỏ mà em trai tôi tặng nhân Ngày của Mẹ mà bà đã mặc quá chật, chiếc cốc sứ mà chị gái tôi đã tặng nhân dịp kỷ niệm ngày cưới của hai người, giờ nó đã trầy xước và bay màu,... mẹ tôi nhìn ngắm, chọn lọc từng món một và nhận ra món nào mình cũng đều không nỡ bỏ đi. Thế nhưng, đối với tình trạng quá nhiều đồ đạc, bà không thể cái gì cũng giữ lại rồi chuyển sang kho mới được. Rồi sẽ ra sao khi trong tương lai, số lượng của chúng sẽ lại tăng lên, và chẳng bao lâu sau đó chúng tôi sẽ phải tiếp tục dọn dẹp một lần nữa?

Cuối cùng, cha mẹ tôi đã quyết định tái sử dụng những gì có thể, cho những món đồ cũ kỹ ấy một cơ hội nữa góp mặt vào căn nhà mới của họ theo một dạng thức khác, một chức năng khác hữu ích hơn. Xuất phát từ sự lưu luyến kỷ niệm rất đỗi bình thường, nhưng việc tái chế ấy đã mang lại cho mẹ tôi nhiều kết quả tuyệt vời hơn bà mong đợi. Bà đã tiết kiệm được một phần ngân sách đáng kể cho việc mua sắm những thứ lặt vặt để trang trí nhà cửa, đồng thời biến tổ ấm mới của mình trở thành một nơi đầy ắp ký ức đẹp, phù hợp cho thời gian nghỉ hưu sau này của họ.

Đó là lý do mà giờ đây tôi muốn nhân dịp tổng dọn dẹp nhà cửa lần này, bắt tay vào tái chế những món đồ cũ trong nhà, với hy vọng rằng mình có thể tìm được đâu đó những kỷ niệm đã bỏ quên theo thời gian, đồng thời thành công cắt giảm đi khoản chi phí cho việc mua sắm một số vật dụng trong nhà.

HỌC HỎI CÁC Ý TƯỞNG TÁI CHẾ QUANH TA

Em trai của tôi – Cole – là một anh chàng theo chủ nghĩa xê dịch. Cậu ta thường mua sắm rất nhiều vali để chuẩn bị sẵn sàng cho những chuyến đi của mình. Tất nhiên, đến một lúc nào đó chúng cũng sẽ hư hỏng và được xếp vào một góc ở nhà kho. Những tưởng mấy chiếc vali ấy sẽ không còn cơ hội phát huy hết công dụng của mình nữa, nào ngờ một hôm, tôi đến nhà thăm cô con gái của cậu và vô cùng thích thú khi nhìn thấy cậu em trai của tôi đã biết tiết kiệm chi phí bằng cách tái sử dụng những những chiếc vali cũ kỹ trong kho nhà mình thành những món đồ hết sức độc đáo.

Chiếc vali lớn và có màu sắc tương đối dịu nhẹ, Cole dùng nó để chứa những vật dụng dành cho bé sơ sinh như tã, giấy, vài bộ quần áo sơ sinh, khăn của bé… và đặt ở gần nơi mà mẹ bé có thể với tay lấy một cách dễ dàng. Một chiếc vali khác, được Cole dùng để chứa những vật dụng của mẹ và khóa kéo là ngăn để mẹ bé có thể lưu giữ toàn bộ giấy tờ khám định kỳ cho cô con gái mới vài tháng tuổi của mình. Như bạn đã biết, mỗi một em bé mới sinh đều sẽ có những đợt khám định kỳ cũng như lịch tiêm phòng đều đặn từ bác sĩ, có một nơi thích hợp để lưu trữ sổ theo dõi cũng như các loại giấy tờ kèm theo cũng sẽ giúp hai vợ chồng đảm bảo việc theo dõi tình hình sức khỏe của bé và không bị lỡ bất cứ cuộc hẹn nào với bác sĩ. Các bạn thấy đó, một ngăn kéo trong chiếc vali cũng sẽ giúp cho một đôi vợ chồng có thể làm tốt nhiệm vụ của một ông bố bà mẹ cho đứa con bé bỏng của mình. Và Cole, cậu em tôi đã làm rất tốt điều đó, chỉ nhờ vào việc sử dụng lại những vật dụng cũ đã qua sử dụng.

Một ý tưởng tái chế khác đến từ một lần tôi ghé thăm nhà thầy giáo cũ thời đại học – đó là vị giảng viên hướng dẫn khoá luận tốt nghiệp của tôi. Nổi bật ở ngay phòng khách của ông là một kệ sách làm từ chiếc cầu thang cũ. Tôi cùng các bạn học ai nấy đều trầm trồ trước ý tưởng lạ mắt này. Thầy giáo cũ của tôi nói, “một chiếc thang đứng đã sử dụng lâu ngày thường sẽ bị mòn cũ và trơn trượt, không còn an toàn để leo trèo nữa. Thế nhưng lại quá lãng phí để vứt chúng đi, thầy lại không muốn đặt trong kho vì nó sẽ chiếm không ít diện tích. Cuối cùng, thầy đã gia cố nó lại bằng vài chiếc đinh và biến nó thành chiếc kệ sách độc đáo này.” Tại sao lại không nhỉ? Chúng ta có thể sẽ tốn hàng triệu đồng để mua hoặc thuê đóng một chiếc kệ sách gia đình, giờ là lúc nên cân nhắc lại để có một kệ sách tái chế từ chiếc thang đứng cũ, vừa tiết kiệm không gian, lại tiết kiệm chi phí cho gia đình. Trong trường hợp bạn không thể khuân vác và tự đóng đinh cho chiếc tủ sách của mình, thì đừng ngần ngại mà đề nghị sự trợ giúp từ những người xung quanh bạn nhé. Bên cạnh đó, bạn có còn có thể thay đổi màu sắc cổ điển của những chiếc cầu thang cũ bằng cách sơn phết lên đó những màu sắc để chúng thêm rực rỡ hơn và biến nó thành một chiếc kệ sách độc đáo, lạ mắt, mang đậm dấu ấn cá nhân của mình.

Cô bạn Susan của tôi trước đây từng chơi nhạc trong ban nhạc của trường trung học, sau khi ban nhạc tan rã, cô ấy quyết định theo đuổi sự nghiệp kinh doanh và cất lại chiếc đàn ghi-ta của mình trong kho. Đến tận khi chuẩn bị kết hôn, Susan dọn dẹp nhà kho và tình cờ nhìn thấy hộp đàn được xếp vào trong đó. Cô đã nảy ra ý tưởng tái chế hộp đàn cũ thành chiếc tủ đựng trang sức và mỹ phẩm treo trên tường để tiết kiệm không gian nhà ở cũng như không phải mất thêm chi phí mua một chiếc tủ mới cho căn phòng tương lai. Tất cả những gì cô cần chỉ là một tấm gương hình chữ nhật hẹp, một vài thanh ván gỗ và loại giấy dán tường mà mình yêu thích, xếp tất cả trang sức và mỹ phẩm của cô vào trong, và cô có thể mang theo “chiếc tủ” này đến bất cứ nơi nào một cách thật tiện lợi.

Tại nhà bếp, chúng ta cũng có thể tái sử dụng một số đồ dùng đã cũ và không còn khả năng thực hiện chức năng chính của chúng nữa. Tôi học được điều này khi cùng với cô bạn thân Susan đến bữa tiệc ăn mừng ngôi nhà mới của chị gái Susan. Chị ấy vừa sinh cháu thứ hai và muốn dọn tới một căn hộ rộng rãi, nhiều phòng ngủ hơn. Tại đây, trong căn bếp lát gạch màu trắng của chị, tôi phát hiện thấy những chiếc thìa cũ đã ngả màu, cong vẹo, được dùng thay những chiếc móc treo dụng cụ nhà bếp như nồi niu, dao kéo và cả khăn lau bàn. Chị ấy nói rằng, đây là ý tưởng của chồng chị, khi anh phát hiện ra họ cần phải tiết kiệm trong từng chi phí nhỏ nhất.

“Có thể một chiếc giá treo đồ không đáng là bao, nhưng sau này khi dụng cụ nhà bếp tăng lên, chúng ta lại phải mua thêm nhiều chiếc giá treo đồ khác. Những chi phí mà chúng ta thường xem là nhỏ nhặt ấy, ngạc nhiên thay, lại có thể sẽ trở nên đáng kể khi chúng ta tổng kết lại hoá đơn mua sắm vật dụng trong nhà của mình.” Chị của Susan đã chia sẻ. “Chúng tôi đã phải tốn rất nhiều tiền để sở hữu căn hộ mới này, chúng tôi phải chi tiêu hợp lý hơn, tiết kiệm hơn để khôi phục tài chính cho gia đình.”

Cá nhân tôi thấy rằng, đây đều là những cách thức đáng học hỏi để cắt giảm chi phí mua sắm đồ gia dụng, đặc biệt là khi bạn vừa sửa sang, hay vừa chuyển đến một ngôi nhà mới. Lúc đó, càng hạn chế mua sắm đồ dùng mới bao nhiêu, chi phí mà bạn cắt giảm được sẽ đáng kể bấy nhiêu. Và tất nhiên, việc cắt giảm này không hề đem lại một sự bất tiện nào cho gia đình bạn. Bởi lẽ, sự thật là ở trong căn nhà của chúng ta, trong các nhà kho, trong chiếc thùng chứa đồ hư cũ, luôn luôn tồn tại những vật dụng vẫn còn có thể tái chế lại với các công dụng mới, các ích lợi mới. Hãy tận dụng chúng, cho chúng một cơ hội để một lần nữa góp sức vào cuộc sống của bạn, làm nên sự gọn gàng, độc đáo và tiết kiệm hơn cho gia đình.

TIẾT KIỆM BẰNG CÁCH MUA HÀNG GIẢM GIÁ

Mỗi năm, bạn thay khăn trải giường bao nhiêu lần? Các loại áo gối, chăn mền, khăn tắm, khăn mặt, các bạn sẽ mua mới vào thời điểm nào? Còn những vật dụng cần thiết khác thì sao? Các bạn có mua sắm theo kế hoạch cụ thể hay không? Có thể thấy rằng hầu hết chúng ta đều sẽ mua sắm theo nhu cầu, nghĩa là sau khi nhận thấy có vật dụng nào bị hỏng hoặc không dùng được nữa thì mới tính đến việc thay thế. Tuy nhiên, sự thật là, nếu bạn có một kế hoạch mua sắm theo thời điểm thích hợp, chi phí cho vật dụng gia đình của bạn sẽ được giảm xuống đáng kể hơn nữa.

Điều mà tôi đang đề cập đến chính là các dịp giảm giá lớn tại Việt Nam. Trước đây chúng ta không có nhiều ưu đãi đến thế này trong một năm. Kể từ khi bắt đầu hội nhập và hưởng ứng theo trào lưu của thế giới, chúng ta đã có thêm những ngày siêu khuyến mãi như Black Friday, Cyber Monday, Back to School, và nhiều đợt giảm giá khác trong lễ Giáng Sinh, Ngày của Mẹ, Ngày của Cha hoặc dịp cuối năm, hãy đánh dấu vào sổ tay hoặc lịch cá nhân các ngày đó để không bỏ lỡ cơ hội mua sắm với giá thấp hơn từ 50% đến 80% giá bình thường. Ngoài ra, hãy lưu ý đến ngày sinh nhật của một số trang bán hàng trực tuyến, họ thường sẽ có chính sách khuyến mãi khá hấp dẫn kéo dài suốt tuần.

Tôi thường lập kế hoạch mua sắm đồ gia dụng và nội thất vào tháng Mười Một hằng năm. Bạn cũng đoán được rồi đấy, đó là khoảng thời gian diễn ra Black Friday (thứ Sáu tuần thứ tư của tháng Mười Một), cũng rất thuận tiện bởi vì giai đoạn này, tôi cũng đang dọn dẹp nhà cửa và chuẩn bị sắm sửa cho năm mới. Tôi đã từng mua được một bộ chăn gối và khăn trải giường chỉ 750.000 đồng thay vì 1.600.000 đồng như trong những ngày bình thường, chị họ của tôi cũng từng mang về một chiếc chổi lau nhà thông minh được giảm hẳn 75% và một bộ khăn tắm cao cấp được giảm 60% vào dịp Giáng Sinh. Tương tự, em trai tôi rất thích một bộ chén đĩa và ly tách uống trà trị giá 4.000.000 đồng, cậu ta đã đợi đến Ngày của Cha và mua được chúng với giá thấp hơn đến 50%. Như vậy, lời khuyên của tôi là, đối với các loại sản phẩm bạn cần, nhưng không nhất thiết phải mua gấp, bạn có thể đợi đến những đợt giảm giá trong năm để có được chúng với giá ưu đãi hơn.

TIẾT KIỆM BẰNG CÁCH BẢO QUẢN

Cá nhân tôi nghĩ rằng, không có gì giúp tiết kiệm hiệu quả hơn là bảo quản. Sau khi mua sắm các đồ dùng trong gia đình, việc đầu tiên chúng ta cần làm nên là học cách để bảo quản chúng, sao cho chúng luôn ở trong tình trạng chắc chắn cũng như giữ được tính thẩm mỹ trong khoảng thời gian càng lâu càng tốt. Tôi đã từng chứng kiến không ít gia đình sử dụng chiếc bàn ăn cơm bằng gỗ hơn 20 năm, tôi cũng từng thấy nhiều chiếc ghế sofa được dùng hơn 10 năm vẫn còn tốt và sạch đẹp. Có thể đối với đồ điện gia dụng, chúng ta đôi khi phải chấp nhận rằng chúng có tuổi thọ nhất định, có thời hạn bảo hành, cho dù sử dụng cẩn thận đến đâu cũng sẽ đến lúc máy móc bị hỏng và chúng ta buộc phải mua mới. Tuy nhiên, đối với các vật dụng nội thất, bên cạnh việc lựa chọn một nhãn hiệu uy tín, chất lượng, chúng ta còn có thể kéo dài tuổi thọ bằng cách bảo quản chúng đúng cách, giữ gìn chúng sạch sẽ và bền bỉ. Việc kéo dài tuổi thọ cho đồ dùng gia đình cũng chính là một phương thức tiết kiệm chi phí, giúp kéo dài khoảng cách giữa các lần mua sắm đồ nội thất, tiết kiệm thời gian lựa chọn và đến các cửa hàng. Bí quyết đang nằm trong tay bạn.

Sau đây là các kinh nghiệm bảo quản đồ dùng gia đình theo từng chất liệu khác nhau mà tôi đã học hỏi được từ những người thân, bạn bè và từ sự tích lũy kinh nghiệm cá nhân của mình.

✦ Bảo quản vật liệu bằng gỗ

Điểm mạnh của các vật liệu bằng gỗ chính là nhẹ nhàng và linh hoạt, dễ dàng để kết hợp với các vật dụng khác trong nhà. Tuy nhiên, hạn chế của chúng là dễ hư hỏng khi gặp nước hoặc môi trường ẩm thấp, đồng thời cũng dễ bị cong vênh khi nhiệt độ quá cao. Vì thế, bạn nên tránh tác động nhiệt quá lớn lên mặt gỗ. Ngoài ra, nếu bạn ưa chuộng các loại bàn, tủ gỗ, trước khi sử dụng hãy sơn một lớp dầu bảo quản bên ngoài, điều này cũng sẽ tiện lợi để bạn vệ sinh và đánh bóng theo định kỳ. Trên thị trường hiện nay rất phổ biến loại dầu đánh bóng chuyên dụng để lau chùi định kỳ các loại đồ nội thất bằng gỗ.

Tuyệt đối không ngâm đồ gỗ trong nước. Khi có nhu cầu làm sạch, bạn cần dùng bình phun để phun tia nước lên bề mặt gỗ, sau đó dùng khăn mềm, nước ấm để lau bụi bẩn theo hình vòng tròn, cuối cùng dùng bàn chải đánh răng loại mềm để lấy bụi bẩn trong những góc nhỏ.

✦ Bảo quản vật liệu bằng kim loại

Khác với gỗ, vẻ đẹp của kim loại mang đến cho chúng ta cảm giác mạnh mẽ, chắc chắn, chúng được ưa chuộng vì dễ dàng lắp đặt và di chuyển, khi va chạm cũng không quá lo lắng sẽ ảnh hưởng đến chất lượng của chúng. Hầu như gia đình nào cũng sử dụng rất nhiều đồ dùng kim loại. Tuy nhiên, hãy ưu tiên mua sắm các loại inox mạ titan vì chúng có độ bền cao hơn, ít bị rỉ sét hơn và dễ lau chùi hơn.

Cần chú ý cách ba tháng chúng sẽ cần được bảo trì một lần. Trong trường hợp tìm thấy những vết ố, hãy sử dụng bông gòn và nước cốt chanh tươi để xoa lên vết ố, đợi khoảng 5 đến 10 phút trước khi dùng vải sạch đánh bóng lại. Đối với các linh kiện ở bàn ghế, bạn cần tra dầu nhớt 3 tháng một lần để linh kiện hoạt động trơn tru hơn.

✦ Bảo quản vật liệu bằng da

Da phần nhiều được sử dụng cho ghế sofa, ghế ăn,… và là loại vật liệu cao cấp, giá thành cao, lại yêu cầu sự cẩn thận, tỉ mỉ của người dùng. Đối với các loại sản phẩm này, bạn không nên để chúng tiếp xúc lâu và trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời, ngoài ra còn phải đặt chúng tránh xa các nguồn phát nhiệt như lò nướng, nồi cơm,… vì chúng có thể khiến da bị khô đi hoặc bạc màu đi theo thời gian. Theo trang web của Leonardo – một trang web chuyên bán sản phẩm làm từ da – cho biết, chất liệu da để lâu ngày có thể bị nứt hoặc thô cứng, bạn có thể dùng khăn mềm cùng một ít sữa tươi để bảo quản được tốt hơn. Cách hữu hiệu nhất là dùng các túi hút ẩm để vào bên trong các loại đồ vật làm từ da để tránh ẩm mốc và gây mùi.

Trên thị trường cũng có bán các loại dung dịch chuyên làm sạch các đồ dùng bằng da. Bạn cần sử dụng chúng với vải mềm và sạch. Nếu quyết định dùng máy hút bụi, bạn cũng nên dùng ở tần số nhỏ để tránh gây rách, hỏng da. Hạn chế tối đa việc dùng hoá chất như sơn móng tay, nước hoa,… làm đổ lên bề mặt da vì chúng rất dễ ăn mòn da. Trong trường hợp lỡ tay đánh đổ thì nên dùng khăn mỏng để thấm khô trước, tránh lau chùi để chất lỏng lan ra rộng hơn.

✦ Bảo quản vật liệu bằng nhựa

Đây là loại vật liệu phổ biến nhất trong đời sống của mỗi gia đình. Chúng ta đều yêu thích nhựa vì chúng có giá thành bình dân, nhiều mẫu mã, di chuyển nhẹ nhàng và đơn giản. Tuy nhiên, đây đồng thời cũng là nhóm dụng cụ kém bền bỉ, chúng dễ bị biến đổi khi gặp nhiệt độ. Trước khi mua về bạn cần chú ý đến thông tin trên sản phẩm, bao gồm độ chịu nhiệt, cách bảo quản,… để có hướng giữ gìn chúng một cách tốt nhất. Tuyệt đối không chứa thức ăn nóng – đặc biệt là thức ăn vừa nấu xong – bởi các loại hoá chất có trong nhựa khi gặp nhiệt độ cao có thể tạo ra không ít hoá chất có hại cho sức khoẻ.

Nên đặt đồ nhựa ở nơi khô ráo, nhiệt độ ổn định. Trong trường hợp đồ nhựa dùng lâu ngày bị ố vàng, bạn có thể ngâm chúng trong dung dịch nước và nhiều muối ăn để lấy lại tình trạng ban đầu của chúng.

✦ Bảo quản vật liệu bằng vải

Chất liệu vải thường được lựa chọn để làm rèm cửa, thảm chân, bọc đệm giường, áo gối,… tuỳ theo chức năng sẽ cần chọn một loại vải khác nhau. Chính bởi sự khác biệt này mà khi vệ sinh các loại đồ dùng bằng vải, bạn cần có thông tin cơ bản về cách giặt, cách chà rửa để không phạm phải sai lầm. Nhìn chung, bạn vẫn không nên đặt các sản phẩm này trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời, nhiệt độ cao có thể làm yếu và bay màu sợi vải.

Đối với rèm cửa lớn hay chăn to, bạn không thể làm sạch mỗi ngày hay mỗi tuần, nhưng chí ít hãy dùng máy hút bụi và nhẹ nhàng lấy bụi ra khỏi bề mặt để sản phẩm lâu cũ hơn. Sau đó, định kỳ từ 1 đến 3 tháng hãy giặt khô một lần để giữ được độ đàn hồi cho sản phẩm.

Đôi khi, sẽ mất của chúng ta một ít thời gian để có thể thực hiện những phương pháp cắt giảm chi phí cho đồ dùng gia đình, tôi hiểu, bởi suy cho cùng đây đều là những vật dụng thiết yếu và quan trọng đối với chúng ta. Tôi không khuyến khích các bạn phải thắt lưng buộc bụng, chi tiêu dè sẻn, không dám chi tiêu cho chúng, các bạn cũng không cần săn tìm mua đồ thanh lý giá rẻ ở trên mạng hay các cửa hàng nội thất cũ (thật ra cách này cũng không tệ, chỉ là chúng ta không thể biết liệu người bán có uy tín hay không, và món đồ giá rẻ mà mình mua về có đạt được hiệu quả sử dụng như mong đợi hay không), những gì bạn cần làm là cố gắng bảo quản đồ dùng mình đang có, và tìm cách tái chế đồ dùng mình từng có. Lần sau, trong lúc dọn dẹp nhà kho và chuẩn bị vứt bỏ bất cứ món đồ nào, hãy dành một vài phút để cân nhắc xem ngoài công dụng cơ bản, liệu chúng còn có thể làm được gì khác hay không, biết đâu chính bạn sẽ là người tiếp theo có những ý tưởng thú vị mà tôi cần phải học hỏi đấy.