Lời tựa

Lần đầu tiên tôi biết đến ICO là cách đây hai năm. Vào thời điểm đó, tôi thường chạy bộ cùng bạn mình. Anh ấy kể với tôi về những dự án thu hút vốn bằng cách sử dụng ICO. Tôi cảm thấy thú vị khi nghe anh ấy nói về nó. Đặc biệt là khi tôi được cho hay, có một dự án đã kiếm được hàng triệu đô la chỉ trong vòng vài giờ đồng hồ.

Trong vài tuần đầu, tôi cũng không quan tâm lắm; tuy nhiên, càng tìm hiểu về bản chất của phương pháp thu hút vốn này, tôi càng cảm thấy ICO thú vị. Một phần là vì dự án chuyển tiền của chúng tôi đang phát triển tại thời điểm đó. Và tương tự như bất kỳ công ty hay dự án đang phát triển nào, nó cũng đòi hỏi vốn đầu tư. Nếu bạn từng rơi vào trường hợp tương tự, có lẽ bạn sẽ đồng tình với tôi: việc tìm kiếm nguồn tiền trên thị trường thường là một công việc vô cùng vất vả. Mặc dù có một doanh nghiệp đang mở rộng, bạn vẫn cần phải tích cực tìm kiếm các nhà đầu tư mới, và hơn thế nữa, bạn cần phải thuyết phục họ về ưu điểm của khoản đầu tư này.

Tất cả những ai từng trải qua giai đoạn này biết rất rõ rằng, cơ hội để tiếp cận các nhà đầu tư là hết sức khan hiếm. Bạn có thể quay sang nhờ cậy gia đình, bạn bè, các nhà đầu tư cá nhân, các ngân hàng, các tổ chức tài chính, và trong trường hợp tệ nhất là cả những người cho vay nặng lãi. Có người từng làm khảo sát và phát hiện ra rằng, tổ chức vay mượn được sử dụng thường xuyên nhất trên thế giới có tên gọi là “anh chị em”. Và nếu chúng ta thử suy nghĩ, thì điều đó rất có thể là đúng. Khi chúng ta đang thiếu thốn thứ gì đó, trong trường hợp chúng ta có một gia đình ít nhất là đủ ăn đủ mặc, chúng sẽ tìm ngay đến họ. Đầu tiên, chúng ta hỏi mượn gia đình, sau đó là họ hàng, và chỉ khi chúng ta nhận ra rằng sẽ không còn ai cho chúng ta vay mượn nữa, chúng ta mới tìm kiếm xa hơn. Thật là nghịch lý khi ngày nay tiền bạc lại bị thiếu hụt trong một thế giới mà cả tấn tiền giấy được in ra.

Vậy thì, nếu người thân không thể hỗ trợ cho chúng ta, chúng ta sẽ bắt đầu tìm kiếm những phương án thay thế. Phương án đầu tiên mà hầu hết chúng ta nghĩ đến chính là ngân hàng. Suy cho cùng, mỗi một người trong chúng ta chắc chắn đều hiểu khẩu hiệu quảng cáo của các ngân hàng vượt trội nhau như thế nào khi nói đến các mỹ từ liên quan đến việc vay mượn tiền bạc. “Chúng tôi là một ngân hàng thấu hiểu những gì doanh nghiệp cần. Chúng tôi thấu hiểu những người trẻ tuổi và sẽ cung cấp nguồn vốn cho dự án khởi nghiệp của các bạn. Chúng tôi giúp đỡ các công ty phát triển và cung cấp tính thanh khoản cần thiết.”

Những lời chào mời thật sự là vô tận, vì thế nên một người chưa thấu hiểu bản chất của vấn đề gần như sẽ mỉm cười khi bước chân vào ngân hàng. Mỗi khi nhớ lại khởi đầu của mình, thật tình mà nói, tôi đã phải bật cười trước sự ngờ ngệch của bản thân về cách hoạt động của hệ thống ngân hàng khi còn là một chàng trai trẻ. Tại ngân hàng, họ mỉm cười thân thiện với bạn, họ lắng nghe bạn, và sau đó hỏi bạn về những giấy tờ có liên quan. Một tờ, rồi lại một tờ nữa, và một ngàn tờ khác. Nếu như bạn chỉ vừa bắt đầu một thương vụ và không thể nộp nhiều giấy tờ như vậy, bạn sẽ sớm hiểu ra rằng không có giấy tờ đồng nghĩa với việc bạn sẽ không nhận được một đồng nào cả.

Tình thế cũng không khả quan hơn là bao ngay cả khi bạn có đầy đủ giấy tờ. Ngay cả khi bạn là một công ty tương đối lớn và có hàng tá giấy tờ, ngân hàng vẫn có thể sẽ không thèm đếm xỉa. Ngoài ra, vấn đề quan trọng là bạn phải có đúng loại giấy tờ. Hơn nữa, bạn cần có số liệu chính xác trên đúng loại giấy tờ. “Bạn không có số liệu ư? Xin lỗi, nhưng bạn không thể vay vốn tại ngân hàng của chúng tôi.” Sau vài buổi gặp mặt như vậy, bạn sẽ nhận ra tình huống tại mọi ngân hàng rất giống nhau. Về bản chất, các ngân hàng buộc phải đối mặt với rủi ro. Và mỗi khoản vay là một rủi ro rất lớn. Tuy nhiên, chính vì các ngân hàng đang sử dụng tiền của người khác để cấp vốn, thứ mà họ chịu trách nhiệm, nên sự thận trọng của họ là khá hợp lý. Điều này có hơi trái ngược với những gì họ nói trong quảng cáo, nhưng chúng ta đã quen với chuyện đó.

Vậy nếu chúng ta đủ kiên trì để theo đuổi mục tiêu tìm kiếm tiền vốn của mình, thì chúng ta phải chấp nhận một thương vụ mạo hiểm hơn nữa. Đó là lý do tại sao những người làm việc với loại rủi ro này gọi nó là vốn mạo hiểm. Đây là những nguồn vốn khác đến từ các nhóm nhà đầu tư theo dõi một phần được xác định rõ trên thị trường, hoặc các nhà đầu tư cá nhân, những người yêu cầu sự bảo đảm ít hơn dành cho tiền của họ nhưng tính mức lãi suất cao hơn.

Mặc dù phương án này thường có thể là con đường dẫn đến Địa ngục, nhưng nó cũng có thể cứu lấy một vài dự án hoặc doanh nghiệp. Có nhiều quỹ cũng như nhiều nhà đầu tư đáng tin cậy có thể đem lại một giá trị bổ sung cao cho dự án hoặc công ty đó bằng tiền vốn. Đây thường là nhờ vào kinh nghiệm của nhà đầu tư trong lĩnh vực tương ứng của họ. Nếu bạn có thể kết nối với một nhà đầu tư như thế, thì đó có thể là một chiến thắng thật sự, một báu vật được tìm ra nhờ vào công cuộc tìm kiếm đã thực hiện.

Tuy nhiên, nó cũng có thể là một cơn ác mộng, đặc biệt là khi bạn tìm thấy “tiền ngu”. “Tiền ngu” là một cụm từ mà tôi thích dùng mỗi khi động cơ lợi nhuận là điều duy nhất mà một nhà đầu tư quan tâm. Ông ta không hiểu bạn đang làm gì mà chỉ cấp vốn thôi. Trong trường hợp này, điều đó đem lại cho bạn sự thỏa mãn nhu cầu tạm thời, nhưng bạn sẽ không thể trông cậy vào ông ta trong tương lai. Mặt khác, bạn phải biết rằng một khi mọi thứ đi sai hướng (và mọi thứ thường sẽ đi sai hướng), bạn có thể dễ dàng đánh mất công ty hoặc gánh chịu thất bại của dự án vì một nhà đầu tư như vậy.

Nhưng ý tưởng điên rồ nhất mà nhiều người không chỉ nghĩ đến, mà còn thường phó mặc tương lai của mình cho nó, chính là cơ hội thu hút vốn đầu tư từ những người hoặc những công ty đòi hỏi mức lãi suất cao cho dịch vụ của họ. Đối với những người này, thì cụm từ “người cho vay nặng lãi” đã trở thành thông lệ. Như một quy tắc, họ là những người có một số tiền vốn nhất định, và điều duy nhất họ quan tâm là liệu bạn có thứ gì để làm vật bảo đảm cho món nợ hay không. Do đó, nếu như bạn được thừa hưởng ngôi nhà cấp bốn của bà mình, căn hộ chung cư của ông bạn, có mảnh đất hoặc căn hộ của riêng bạn, thì họ sẽ rất vui vẻ cho bạn vay tiền. Khi có cầu, ắt sẽ luôn có cung.

Vậy nên mỗi nhà khởi nghiệp sẽ có một số phương án tài chính để thúc đẩy tình hình kinh doanh của mình. Tuy nhiên, tính khả dụng của chúng lại bị hạn chế. Nếu bạn không có một người nhà giàu có, không có đầy đủ và đúng loại giấy tờ để có thể đem đến ngân hàng, hoặc một ngôi nhà, căn hộ, hay mảnh đất để thế chấp, thì bạn sẽ không có nhiều đất dụng võ. Đó là lý do tại sao khi bạn nghe nói có một phương pháp cấp vốn mới gắn liền với ba chữ ICO, nó chắc chắn sẽ thu hút sự chú ý của bạn.

Cá nhân tôi thích nó đến mức đã bắt tay vào nghiên cứu mọi thứ liên quan đến hiện tượng này. Tôi muốn làm rõ: Nghiên cứu của tôi hoàn toàn thiết thực. Mặc dù tôi thích những cuộc thảo luận về lý thuyết, nhưng sâu bên trong, tôi vẫn xem bản thân là một người thực tế. Nói tóm lại, tôi thích những thứ vận hành được, và những thứ mà tôi biết cách vận hành. Vì chỉ khi biết được cách chúng vận hành, tôi mới có thể kiểm soát và tác động đến hiệu suất của chúng.

Thành thật mà nói, sự quan tâm của tôi dành cho ICO càng ngày càng lớn. Nó chắc chắn không phải là tình yêu từ cái nhìn đầu tiên, nhưng rốt cuộc thì tôi đã buộc phải tìm hiểu nó một cách kỹ lưỡng. Nhờ vào sự am tường, tôi dần nhận ra cách thức huy động vốn này là thứ sẽ tác động đến môi trường kinh doanh trong tương lai rất gần. Vâng, bạn hãy thử tưởng tượng đi; dựa vào xếp hạng, mọi người sẽ tự mình đánh giá xem liệu dự án hoặc công ty của bạn có đủ tin cậy để giao phó tiền bạc cho bạn hay không. Không cần người trung gian, ngân hàng, hay nhà đầu tư đủ tiêu chuẩn, những người bình thường sẽ lý luận bằng cách sử dụng thường thức của họ. Công nghệ là cầu nối duy nhất giữa họ và dự án hoặc công ty của bạn. Một mình công nghệ cũng có thể kiểm soát nhiều thứ giống như những gì mà một người trung gian làm.

Tuy nhiên, sự khác biệt ở đây là tính đến thời điểm hiện tại, công nghệ vẫn còn thiếu những phẩm chất yêu thích của con người như: tham lam, ganh đua, bất lương, và lười nhác. Mặc dù thứ mà chúng ta gọi là “quả báo” đang hiện diện giữa xã hội loài người, nhưng trong nhiều trường hợp, chúng ta vẫn phớt lờ nó và quy phục trước Ma-môn¹. Công nghệ không sở hữu những bản tính này. Nó vận hành dựa trên cơ sở của những thông số được thiết lập rõ ràng.

Nghe có giống như một câu chuyện cổ tích không? Nếu vậy thì trong cuốn cẩm nang thiết thực này, bạn sẽ học cách sử dụng công nghệ đó cho bản thân mình, bạn sẽ biết được những con đường huy động vốn hiện có và ICO thật sự là gì. Chúng ta sẽ nhìn từ góc độ của một người thực tế, người có suy nghĩ trung thực, và nhờ đó hiểu được rằng, nếu có ai giao phó thứ gì cho anh ta, dù là trực tiếp hay thông qua công nghệ, anh ta cũng sẽ nghiêm túc với cam kết của mình. Chúng ta sẽ phơi bày những tiềm năng của công nghệ, điều mà bây giờ đã trở nên dễ dàng so với những gì chúng ta biết nhờ vào việc chúng ta sử dụng điện thoại thông minh, máy vi tính, và máy tính bảng hằng ngày. Chúng ta sẽ đi theo nhu cầu và cách để đáp ứng nó. Chúng ta sẽ cùng nhau xem xét ICO và các phương pháp huy động vốn từ góc nhìn của một nhà khởi nghiệp.

Ngày nay, mọi người thường quy tất cả mọi thứ vào một cụm từ duy nhất là “công nghệ”. Tuy nhiên, trong cuốn sách hướng dẫn này, chúng ta sẽ không lý tưởng hóa công nghệ một cách mù quáng. Chúng ta sẽ nhìn nhận nó như một thứ phục vụ cho chúng ta. Chúng ta sẽ cố nhìn nhận công nghệ một cách đơn giản để hiểu được điều gì đang diễn ra mà không cần đi vào những chi tiết không cần thiết.

Lấy ví dụ như ô tô. Một chiếc chạy bằng xăng dầu, chiếc khác chạy bằng khí ga, và chiếc thứ ba chạy bằng điện. Mỗi chiếc như vậy sử dụng một công nghệ khác nhau. Tuy nhiên, nếu chúng ta giải quyết nhu cầu giao hộ bà mình một vài quả trứng từ nông thôn lên thành thị bằng xe ô tô, có lẽ chúng ta sẽ không thật sự quan tâm phương tiện đó sử dụng công nghệ gì. Chúng ta chỉ đơn giản là vặn chìa khóa hoặc nhấn nút mà thôi. Chúng ta không mấy quan tâm chuyện gì đang diễn ra bên trong động cơ xe, miễn là chiếc xe làm tốt công việc của nó.

Bằng cách thức đơn giản ấy, chúng ta sẽ tiếp cận những giá trị của chủ đề trong cuốn sách hướng dẫn này. Đó là nhu cầu thu hút vốn cho dự án hoặc doanh nghiệp của bạn. Chắc chắn không ai trong chúng ta nghi ngờ chuyện nếu một hãng sản xuất ô tô làm ra một chiếc xe bằng công nghệ mới, nó sẽ đáp ứng mọi tiêu chuẩn được định ra, dù là về mặt an toàn hay khí thải.

Tương tự, chúng ta sẽ xem xét và thảo luận từ mọi góc nhìn có thể về những gì đúng đắn, được chứng minh là hợp pháp, và tuân thủ các quy định về thuế khi kiếm vốn thông qua ICO. Theo như các tiêu chuẩn trên thì ICO vẫn còn đang trong giai đoạn thai nghén. Vì vậy, trong cuốn sách hướng dẫn này, tôi sẽ mô tả cách thực hiện và phương pháp tiếp cận mà chúng tôi lựa chọn. Bạn là người quyết định liệu có đi theo lộ trình tương tự không, hay ngược lại, bạn chọn tận dụng lợi thế của việc đây chỉ là khởi đầu và quyết định đi hướng khác.

Tuy nhiên, ở đây, tôi chắc chắn phải chỉ ra ngay từ đầu sự thông minh của các công nghệ ICO. Nếu bây giờ bạn bỏ qua một thứ gì đó, ví dụ như đóng thuế, thì sau vài năm bạn có thể sẽ đối mặt với hậu quả, thậm chí là sau hai mươi năm. Vậy nên nếu bạn đọc những dòng này mà chưa thật sự bước sang độ tuổi 70, thì tôi khuyên bạn thật sự suy nghĩ về mỗi một bước. Trong cuốn sách hướng dẫn này, bạn cũng sẽ nhận được lời khuyên từ những người mà tôi xem là chuyên gia. Họ là những người đang đứng trước sự khởi đầu của một giai đoạn tiến hóa mới. Tất cả những cái tên mà bạn thấy trong cuốn cẩm nang này đều rất dễ tìm thấy trên mạng. Tôi tin chắc rằng nếu bạn chọn sử dụng ICO, thì họ là những người thích hợp để hỗ trợ cho bạn.

Nếu cuốn sách hướng dẫn này đánh thức khát vọng tìm hiểu về tiền mã hóa trong bạn, thì tôi có thể đề xuất cho bạn cuốn sách chuyên khảo Kryptoměny (tạm dịch: Tiền mã hóa) của tiến sĩ Lánský, được xuất bản gần đây bởi nhà xuất bản C. H. Beck.

Thật vậy, tin vui cho bạn đó là đối với lĩnh vực ICO, tiền mã hóa, và công nghệ Blockchain, thì Cộng hòa Séc là quốc gia dẫn đầu. Tại Cộng hòa Séc và Slovakia, có rất nhiều người có trình độ có thể kết hợp một cách hiệu quả kiến thức từ vài lĩnh vực khác nhau. Ví dụ điển hình là một sinh viên cao học ngành Kinh tế và ngành Xã hội học, hay ngành Luật và ngành Công nghệ (Đại học Charles/Đại học Kỹ thuật Cộng hòa Séc).

Ở phần cuối sách, bạn cũng sẽ được tiếp cận các công cụ mà bạn có thể sử dụng cho ICO của mình. Vậy nên nếu bạn có hứng thú tham gia vào một thế giới, nơi mà việc thu hút 100.000.000 đô la là không quá khó khăn, thì xin hãy bước vào. Mục tiêu của tôi là khiến bạn cảm thấy thích thú khi đọc cuốn sách này, để bạn có thể đem lại giá trị thật cho doanh nghiệp của mình.