DẬY THÌ LÀ GÌ VẬY TA

Có thể em sẽ tự nhận thấy một điều lạ lùng đang xảy ra với mình gần đây. Những thay đổi này rất rõ ràng đối với em nhưng với bạn bè em thì không, hoặc những gì xảy ra với các bạn không giống với em. Rồi em lấy đó làm băn khoăn: Mình có được bình thường không đây? Dĩ nhiên là em không tránh khỏi cảm giác bối rối, nhưng thật ra không có gì để phải sốt ruột lên như vậy. Một số cậu trai có những thay đổi đầu tiên từ khi mới lên mười nhưng một số khác thì phải tới mười sáu tuổi. Tất cả các cậu trai đều đến tuổi dậy thì ở một thời điểm nào đó và rồi họ cũng tạm biệt nó, thường thì đó là

khi họ đã trưởng thành. Nhưng từ giờ cho tới lúc ấy thì… Trong năm sáu năm tới này, em sẽ thấy mình bỗng lớn phổng phao và chiều cao tăng vọt do sự gia tăng bài tiết của các hormone; ngoài ra, em còn phải trải qua nhiều cảm xúc trái ngược thường thấy ở lứa tuổi này. Có lúc em vui cười hớn hở rồi lại buồn bã u sầu. Có lúc em uể oải và chán nản mọi người, nổi loạn và chống đối mọi thứ nhưng chẳng mấy chốc lại tràn trề sinh khí và đầy kiêu hãnh, rồi lại đột ngột bực bội với mọi người và với chính bản thân em.

Giai đoạn đổi thay

Thời gian dậy thì ở các bạn nam chậm hơn các bạn nữ. Những cô bạn "nhổ giò" cao vọt hơn em rất nhanh từ một hai năm trước, và đó cũng là điều mà em không lấy gì làm thích thú. Nhưng hà cớ gì phải lo buồn! Các cậu con trai sẽ mau chóng bắt kịp các cô bạn gái khi thời điểm đến. Trước kia, nam giới không bước vào tuổi dậy thì trước tuổi 14 hay 15 đâu! Tuy nhiên, ngày nay, người ta nhận thấy các bạn trai bắt đầu phát triển sớm hơn hai năm so với đầu thế kỷ trước. Cơ thể của họ trở nên cao lớn nhờ vào sự phát triển của đôi chân. Điều này cho thấy chế độ ăn uống đủ dưỡng chất hơn, mức sống cao hơn và dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt hơn đã góp phần làm cho sự phát triển thể chất và tinh thần diễn ra sớm hơn.

Nếu thấy có vẻ như bạn bè không thay đổi như mình thì em đừng lấy làm lạ vì sự thay đổi này có liên quan đến di truyền. Hay nói cách khác, nó phụ thuộc vào thời điểm mà bố mẹ, ông bà em bước vào tuổi dậy thì. Những đặc điểm di truyền và chiều cao của bố mẹ có ảnh hưởng nhất định đến thời điểm dậy thì của con cái.

Thế nhưng, một số em vẫn trông giống những cậu nhóc dù đã 13-14 tuổi nên thường cảm thấy tự ti khi mình thấp bé nhất lớp. Trong trường hợp này, bố mẹ hoặc anh chị cần động viên rằng chắc chắn các em sẽ còn phát triển và lớn lên, tuy hơi chậm so với các bạn đồng trang lứa.

Con trai phát triển chậm hơn nhưng thời gian phát triển lâu hơn con gái. Con trai đạt đến chiều cao tối đa ở tuổi 17 hoặc 18, trong khi con gái đến tuổi 15 đã cao lêu khêu rồi. Con gái còn "nhích" thêm chút nữa và dừng lại khi 19 tuổi; trong khi đó, con trai tiếp tục phát triển cho tới 22 hoặc 23 tuổi.

Những điều thường xảy ra ở tuổi dậy thì: Những dấu hiệu đầu tiên của dậy thì có thể bộc lộ sớm, khi em khoảng 9 tuổi.

Các em sẽ lớn rất nhanh ở độ tuổi từ 12 đến 18.

Các bộ phận sinh dục phát triển (tinh hoàn, bìu và "cậu nhỏ" sẽ phát triển khi các em ở độ tuổi 10-16).

Lông bắt đầu mọc khắp cơ thể (đầu tiên là lông mu quanh "cậu nhỏ", sau đó đến lông nách, lông chân và lông ngực, cuối cùng mới tới râu và ria mép).

Dưới ảnh hưởng của hormone testosterone (nội tiết tố nam), tinh hoàn bắt đầu sản sinh ra tinh trùng.

Mồ hôi ở vùng dưới cánh tay toát ra nhiều và có mùi lạ hơn trước.

Thanh quản bắt đầu lớn lên làm cho giọng nói thay đổi, đó là lúc bể tiếng (khoảng giữa 13 và 15 tuổi).

Các em bắt đầu để ý đến giới tính.

Ban đầu, em thấy hào hứng trước tất cả những thay đổi đang diễn ra. Em "khoái chí" khi thấy mình lớn dần lên và trông ra dáng một chàng trai trẻ. Nhưng rồi sau đó, "cơn ác mộng" bắt đầu khi em thấy cơ thể mình toát mùi khó chịu, mồ hôi nhễ nhại, mụn trứng cá và mụn đầu đen đua nhau mọc, da và tóc lúc nào cũng bết dính, còn giọng nói cứ đứt quãng và ồm ồm. Không chỉ thế, khi em lớn lên, không phải tất cả các bộ phận trên cơ thể em đều "chạy" cùng một tốc độ. Vì thế, em thấy cơ thể mình dần mất cân đối: mũi và tai hóa khổng lồ so với gương mặt, tay chân dài ngoằng, bàn tay và bàn chân trở nên quá to (hoặc quá nhỏ) so với những bộ phận khác của cơ thể. Rồi tay chân em bắt đầu đau nhức, nhất là ban đêm. Người ta gọi đó là sự đau nhức do cơ thể tăng trưởng. Không có gì phải cuống cuồng lên đâu! Mọi thứ sẽ ổn cả thôi. Chẳng mấy chốc, trông em sẽ nở nang hơn, có nhiều cơ bắp hơn nhờ vào chế độ ăn uống và luyện tập thích hợp.

Nếu em buồn nản về tất cả những thay đổi đang xảy ra với mình, hãy tâm sự với bố mẹ hoặc một người lớn nào đó mà em tin tưởng. Em sẽ thấy dễ chịu hơn vì sau những lần trò chuyện, em sẽ hiểu ra vấn đề.

Thành một chàng trai

Vio… lông

Khi sự bài tiết testosterone tăng, lông ở quanh "cậu nhỏ" cũng sẽ mọc lên nhiều hơn. Thoạt đầu, lông sẽ nhạt màu, mềm và mịn, nhưng chỉ sau khoảng một năm sẽ dần cứng và xoăn, tạo thành một "thảm lông" hình tam giác từ dưới bụng cho tới "cậu nhỏ". Màu lông thường giống màu tóc.

Lông trên cơ thể vốn nhạt màu và mảnh trước kia giờ dần sẫm màu và cứng. Chúng "bành trướng" khắp nơi trên cánh tay, chân, phía dưới mông, nách, mu bàn chân, trên ngón chân, trong mũi, tai… Một số cậu trai "xum xuê" lông trên lưng, ngực và bụng, còn một số khác thì tìm đỏ mắt vẫn không thấy. Điều đó không có nghĩa là ít lông thì ít nam tính hơn đâu à nhe! Một số người lấy làm thích thú tự hào khi có nhiều lông, một số khác thì không. Tất cả cũng chỉ là "chín người mười ý" cả thôi. Nếu không thích, em chỉ việc tẩy đi là xong.

Mọc râu

Khi em khoảng 14 tuổi, râu quai nón và ria mép bắt đầu lún phún mọc, đầu tiên ở phía trên môi trên, sau đó là dưới cằm và kéo dài đến tai. Thoạt đầu, ria mép và tóc mai còn "non" nên mềm như tơ, nhưng sau đó, râu dần cứng hơn. Em cạo mỗi tuần một lần nếu râu mọc chậm và mỗi ngày một lần nếu râu mọc nhanh. Da sẽ tấy rát nếu em cạo quá thường xuyên.

Cạo râu làm râu mọc nhiều hơn?

Không đâu! Cả ria mép và râu quai nón không hề mọc nhanh hơn hay dày hơn nếu cạo thường xuyên. Nếu thật như vậy thì sẽ chả có ai bị hói cả! Em yên tâm về chuyện mấy sợi râu đi nhé. Cạo râu sẽ không làm cho râu tua tủa ra đâu! Cả lông cũng thế. Lông và râu trông có vẻ cứng và dày hơn sau khi cạo chỉ vì em đã cắt ở điểm cứng nhất của chúng, ngay trên bề mặt da.

Ngực... nhu nhú

Tất cả các em gái đều háo hức khi ngực bắt đầu nhú lên ở tuổi dậy thì. Tuy nhiên, các cậu trai lại lo lắng về điều đó. Thông thường ở các cậu trai, ngực sẽ phát triển chậm khi mới bước vào tuổi dậy thì. Một bên ngực sẽ hơi sưng và đau ở giai đoạn này do sự bài tiết của oestrogen, hormone sinh dục nữ. Hiện tượng này được gọi là gynecomastia (nữ hóa tuyến vú), thường chỉ một chút thôi nên chẳng có gì phải khiến em mất ăn mất ngủ cả. Chỗ sưng lên sẽ biến mất một lúc nào đó trong giai đoạn dậy thì. Nếu ngực vẫn không ngừng... to lên, lúc này, em nên đến bác sĩ.

Bể tiếng

Thủ phạm chính là hormone testosterone! Đó là lý do tại sao em bị bể tiếng và giọng nói lại khàn khàn mà mọi người hay trêu là "giọng vịt đực". Em bỗng dưng... ít nói hẳn đi vì sợ bị nhại giọng. Nhưng em vẫn phải đọc bài trong lớp, trước thầy cô và bạn bè cơ mà. Không lẽ em phải bỏ học cho tới khi giọng của mình trở lại bình thường sao? Hiện tượng này có thể kéo dài tới cả năm! Bể tiếng là một phần của quá trình phát triển, và không sớm thì muộn, tất cả các cậu trai đều phải đối mặt với nó.

Giọng của em sẽ sớm thay đổi và trở nên trầm hơn. Vì thế, em cứ vô tư nói dù thi thoảng, khi đang hứng khởi, một vài từ em thốt ra nghe rất "kỳ".

Cơ thể phát triển

Khi em bước vào tuổi dậy thì, các bộ phận sinh dục đều thay đổi rất nhiều, bắt đầu hoàn thiện các chức năng, sẵn sàng cho những trải nghiệm giới tính và sự sinh sản trong tương lai.

Từ điển tuổi dậy thì

Xuất tinh là sự phóng tinh dịch và tinh trùng từ bộ phận sinh dục nam.

Cương cứng là trạng thái khi "cậu nhỏ" của em "đứng dậy" và trở nên cứng hơn.

Bao cao su là một túi mỏng bằng cao su dùng để bao lấy "cậu nhỏ" nhằm tránh những bệnh lây lan qua quan hệ tình dục và chuyện "bầu bí" ngoài dự định.

Biện pháp tránh thai là phương pháp nhằm ngăn chặn chuyện mang thai ngoài ý muốn, bao gồm các biện pháp như sử dụng bao cao su, thuốc ngừa thai, màng chắn thai.

Thủ dâm hay nói một cách lém lỉnh là "tự sướng", là cách tự kích thích "chỗ ấy" để đạt khoái cảm.

Kinh nguyệt là chu kỳ ra máu hàng tháng từ tử cung của một bạn gái khi đến tuổi dậy thì. Hàng tháng sẽ có một nang trứng chín và rụng, nếu không được thụ tinh thì màng tử cung (nội mạc tử cung) vốn được chuẩn bị để "ủ ấp" cho trứng lúc này không còn cần thiết nữa sẽ tự "biết thân biết phận" tách khỏi thành tử cung. Đồng thời, nồng độ hormone progesterone và estrogen hạ thấp xuống, làm lớp nội mạc tử cung bị bong tróc và tống ra ngoài gây ra hiện tượng hành kinh. Nếu trứng được thụ tinh, sẽ không xuất hiện kỳ kinh tiếp theo.

Rụng trứng là sự phóng thích một nang trứng đã chín từ buồng trứng xuống vòi trứng. Trứng thường rụng vào khoảng ngày thứ 9 đến ngày thứ 16 tính từ ngày bắt đầu có kinh. Đối với bạn gái có chu kỳ kinh 28 ngày, thường ngày rụng trứng sẽ rơi vào ngày thứ 14. Những ngày này được gọi là ngày sinh sản, nếu quan hệ tình dục trong những ngày này thì có thể mang thai.

Lên đỉnh là cảm giác cực khoái khi làm "chuyện ấy".

Âu yếm là khi hai người khác phái vuốt ve, hôn nhau nhưng không quan hệ tình dục.

Các bệnh lây lan qua đường tình dục là các bệnh nhiễm trùng bộ phận sinh dục lây qua quan hệ tình dục; một số có thể chữa khỏi nhờ thuốc kháng sinh, nhưng một số khác như bệnh AIDS do virus HIV gây có thể là dấu chấm hết cho một cuộc đời vì hiện nay vẫn chưa có phương pháp chữa trị. Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục có thể phòng tránh các bệnh lây lan qua đường tình dục.

Mộng tinh là hiện tượng xuất tinh trong lúc ngủ.

Tinh dịch chứa tinh trùng và dung dịch từ tuyến tiền liệt và túi tinh. Dung dịch này cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết và "đẩy" tinh trùng đi qua một chặng đường dài từ bộ phận sinh dục nam đến bộ phận sinh dục nữ. Tinh dịch được phóng ra từ ống niệu và đầu của "cậu nhỏ". Một điều thú vị là nước tiểu và tinh dịch rất biết "tuân thủ luật giao thông", chúng không bao giờ chen nhau ra ngoài cùng một lúc.

Bựa sinh dục là chất nhầy màu trắng như kem được tạo ra bởi tuyến bã nhờn và tích tụ lại ở phần dưới bao quy đầu.

Tinh trùng là các tế bào sinh dục nam đã sẵn sàng để thụ tinh cho trứng trong quá trình rụng trứng. Tinh trùng có thể sống đến một vài ngày. Có hàng trăm triệu tinh trùng được phóng ra ngoài trong mỗi lần xuất tinh. Tuy nhiên, chỉ cần một tinh trùng để thụ tinh cho một trứng thôi.

"Hai hòn bi"

"Hai hòn bi" (tinh hoàn) là hai tuyến sinh dục nam sản xuất và tiết ra tinh trùng. Tinh hoàn được bao bọc bởi âm nang hay còn gọi là bìu trông giống như một cái túi da dần sẫm màu khi đến tuổi dậy thì và được "treo" bên dưới "cậu nhỏ". Sau khi em bước vào tuổi dậy thì, các "tinh binh" sẽ liên tục được sản sinh ra ở cả trong "hai hòn bi" với con số không dưới 125 triệu tên mỗi ngày! "Hai hòn bi" này nằm ở phía bên ngoài cơ thể vì nhiệt độ bên trong cơ thể quá cao đối với việc sản sinh ra "tinh binh". Khi trời lạnh, bìu co lại, kéo "hai hòn bi" sát vào cơ thể hơn để giữ ấm. Không phải tất cả những "hòn bi" của cánh mày râu đều như nhau. Một số có những "hòn bi" lớn, một số khác lại nhỏ, nhưng ở hầu hết các trường hợp thì sẽ có một "hòn bi" nhỏ hơn và được "treo" thấp hơn so với hòn còn lại. Vì thế, đừng có so đo nếu em rơi vào trường hợp tương tự nhé!

"Cậu nhỏ"

Hầu hết các cậu trai đều có thể nhận ra "cậu nhỏ" của mình đang phát triển. Đầu tiên là nó dài hơn, sau đó to hơn và thậm chí có thể là sậm màu hơn. Trong khoảng ba năm, "cậu nhỏ" của em sẽ có kích cỡ giống như của một người đàn ông trưởng thành và em sẽ có thể xuất tinh sau một năm kể từ lúc "cậu nhỏ" bắt đầu dài ra. Bên trong "cậu nhỏ" có những mô như bọt biển chứa máu và giúp cho "cu cậu" đứng dậy mỗi khi bị kích thích hay còn gọi là trạng thái cương cứng. Phần da ở đỉnh đầu của "cậu nhỏ" được gọi là quy đầu. Nó rất nhạy cảm và được bao bọc hoàn toàn (hoặc một phần) bởi bao quy đầu. Trong quá trình cương cứng, bao quy đầu căng ra và để lộ phần quy đầu.

Không có cậu trai nào giống cậu trai nào, vì thế mà các "cậu nhỏ" cũng không có "cậu" nào giống "cậu" nào: một vài "cậu" thì lớn, một số khác lại nhỏ; có "cậu" thì gầy, có "cậu" lại mập, có "cậu" thì cong, "cậu" lại thẳng… Nhưng tất cả đều bình thường. Hầu hết các cậu trai ở tuổi dậy thì đều bắt đầu lo lắng xem mọi thứ có thật sự ổn với mình không. Họ thường so sánh "cậu bé" của họ với của bạn bè và thường trầm trồ sao mà của bạn bè mình to và cân đối đến thế, còn mình thì..., nhưng thực tế là chỉ vì không ai giống ai thôi. Trong hầu hết các trường hợp thì không có gì phải lo lắng cả.

Hẹp bao quy đầu

Hẹp bao quy đầu là một hiện tượng bệnh lý bẩm sinh. Thông thường, khi kéo bao quy đầu về phía sau, sẽ để lộ ra phần quy đầu. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, có thể là do bao quy đầu quá hẹp hoặc chỉ có thể kéo về sau một ít nên quy đầu không thể lộ ra được. Khi bao quy đầu bị kéo về sau, em sẽ thấy khó tiểu. Khi đến tuổi dậy thì, chứng hẹp bao quy đầu làm cho em đau đớn khi cương cứng. Nếu gặp vấn đề như vậy, em cần nói ngay với bố mẹ. Vấn đề sẽ được giải quyết nhanh chóng bằng một cuộc tiểu phẫu gọi là cắt bao quy đầu. Em đừng sợ, bác sĩ sẽ gây tê nên chẳng đau tẹo nào, và tất nhiên, cũng chẳng nguy hiểm gì.

Ở một số nước, các cậu bé đều phải trải qua nghi lễ cắt bao quy đầu chỉ một vài ngày sau khi sinh ra vì lý do tín ngưỡng. Nhưng ở một số nước khác, hầu hết các trường hợp cắt bao quy đầu là vì lý do vệ sinh cá nhân, vì bựa sinh dục vốn không có tác dụng gì sẽ dễ dàng được rửa sạch sau khi cắt bao quy đầu.

Cương cứng và xuất tinh

Thậm chí các bé trai cũng có trạng thái cương cứng.

Đến cuối cấp tiểu học, trạng thái cương cứng bắt đầu diễn ra thường xuyên hơn và chủ yếu là do bị thu hút giới tính từ bạn gái. Đôi khi, trạng thái cương cứng đột nhiên xuất hiện vì sự gia tăng hormone.

Vì "cậu nhỏ" đang lớn nên rất nhạy cảm và dễ "đứng" lên, điều đó có thể khiến em lúng túng. Trong trường hợp đó, em hãy nghĩ về một điều khác, thay vì nghĩ đến cô bạn xinh xinh em vừa gặp, và trạng thái đó sẽ biến mất.

Mách nhỏ

Để tránh cảm giác ngại ngùng khi "cậu nhỏ" đột nhiên cương cứng, em nên mặc quần dài rộng vừa phải bằng chất liệu thô hơn là quần ngắn hay quần tây ống rũ.

Mộng tinh

Em có thể trải qua lần xuất tinh đầu tiên ở bất cứ thời điểm nào khi bước vào tuổi dậy thì. Một sáng thức dậy, em thấy đáy quần ngủ ướt nhẹp. Em 11 tuổi rồi, đâu còn tè dầm nữa chứ. Em sợ hãi không biết mình bị gì. Thật ra, đó là lần mộng tinh đầu tiên của em. Điều đó có nghĩa là em đang bước vào tuổi dậy thì và cơ thể em đang bắt đầu sản sinh "tinh binh".

Thủ dâm

Tuy nhiên, không phải tất cả các cậu trai đều có hiện tượng mộng tinh. Một số xuất tinh lần đâu tiên khi họ thủ dâm, tức là vuốt ve "cậu nhỏ". Đó cũng là lý do các cậu trai thường xuyên làm vậy, nhưng cũng có một số không bao giờ làm thế. Khi em xuất tinh sau lần thủ dâm đầu tiên, đừng sợ và cho đó là điều gì bất ổn hay nguy hiểm. Tinh dịch chỉ là một chất lỏng màu trắng như sữa và nó không gây hại gì cho em cả.

Hầu hết các cậu trai đều thủ dâm, đặc biệt là trong giai đoạn dậy thì. Đây là cách mà họ chuẩn bị để trải nghiệm lần quan hệ tình dục đầu tiên và học cách thỏa mãn.

Em có từng nghe thấy một số lời đe dọa đại loại như thế này chưa?

Cậu sẽ bị mù nếu "tự sướng" đấy! Đừng đụng vào nó! Nó sẽ cong mất! Nếu "tự sướng", cậu sẽ phát điên!

Không đúng đâu! "Tự sướng" không ảnh hưởng gì đối với sinh lý cũng như thần kinh. Em sẽ không gặp nguy hiểm và cũng đừng để điều đó khiến em cảm thấy tội lỗi. Ngược lại, "tự sướng" có thể giúp em cảm thấy hài lòng với cơ thể của mình hơn.

Em thấy các cô gái bỗng dưng trở nên hấp dẫn

Ở tuổi dậy thì, tình cảm bạn bè giữa các cậu trai rất thân thiết. Cũng chính trong giai đoạn này, em có thể cảm thấy những ý nghĩ về tình dục là ghê gớm và kỳ cục. Nhưng rồi từ từ em sẽ bị mấy cô nàng hút hồn, rồi em sẽ thích đi chơi cùng với một bạn gái nào đó và muốn được nắm tay bạn ấy.

Người ta gọi đó là "những rung động đầu đời". Cảm giác yêu thích và quý mến một người bạn khác phái là tình cảm trong sáng, thuần khiết và đến một cách tự nhiên. Chính vì thế, các em nên trân trọng tình cảm tuổi học trò và đừng đi quá giới hạn.

Dù vậy, ở giai đoạn này, em cũng nên tìm hiểu về cách sử dụng bao cao su, một trong những biện pháp tránh thai an toàn và phòng tránh các bệnh lây lan qua quan hệ tình dục, để không khỏi bỡ ngỡ khi em đến tuổi trưởng thành.

Cách dùng bao cao su

Lấy ra khỏi bọc. Sử dụng ngón cái và ngón trỏ để cầm trên đầu bao cao su (BCS) – chỗ chứa tinh dịch – bóp nhẹ cho không khí ra hết.

Đặt BCS trên đầu của "cậu nhỏ" sao cho phần cuốn lên nằm ở phía ngoài. Kéo lăn BCS ra cho tới chân của "cậu nhỏ".

Nếu không mang BCS đúng cách, hay nói cách khác, nếu phần cuốn lên nằm ở mặt trong, hãy vứt chiếc BCS đó ngay đi vì có thể tinh trùng đã dính vào đó. Sau khi xuất tinh, hãy lấy BCS ra từ phần chân của "cậu nhỏ" (để tránh bị trơn tuột).

Dù tất cả các bậc phụ huynh, kể cả bố mẹ em đều không muốn con cái quan tâm đến vấn đề tình dục khi các em còn bé, nhưng thực ra chẳng nên như vậy. Tình dục là một phần trong quá trình trưởng thành. Chỉ có điều quan hệ tình dục lần đầu khi còn quá nhỏ là không tốt. Khi hết tuổi dậy thì và trở thành một chàng trai, em có thể làm tất cả những gì em muốn. Vì khi trưởng thành, em nhận thức được những hành động của mình và chịu trách nhiệm về những hành động đó.

Bisexual (song tính luyến ái) là một người thích cả hai giới nam và nữ.

Gay (đồng tính luyến ái nam) là những người nam chỉ thích người cùng giới.

Lesbian (đồng tính luyến ái nữ) là những người nữ chỉ thích người cùng giới.

Transvestite là những người thích mặc y phục của người khác giới.

Chuyển đổi giới tính là những người thay đổi giới tính bằng phẫu thuật, nam thành nữ, nữ thành nam.

Homosexual (đồng tính luyến ái) là những người chỉ thích người cùng giới.