Thực hiện chỉ thị của Bác Hồ: “Bất kể trong tình huống nào chúng ta cũng phải đánh thắng máy bay B-52 Mỹ” và chỉ đạo của Người: “Các chú muốn bắt cọp, phải vào hang”, ngay từ giữa năm 1966, theo chỉ đạo của Bộ Quốc phòng, Quân chủng Phòng không-Không quân (PK-KQ) đã đưa tên lửa vào Vĩnh Linh để tổ chức cách đánh máy bay B-52, đồng thời thành lập Tổ nghiên cứu cách đánh máy bay B-52.
Binh chủng Ra-đa cũng thành lập đoàn công tác nghiên cứu cách phát hiện máy bay trong nhiễu. Vượt lên khó khăn, gian khổ, trước bom đạn địch, các cán bộ được giao nhiệm vụ đã nhanh chóng nghiên cứu viết ra các tập tài liệu về: Cách đánh máy bay B-52 của bộ đội tên lửa; cách phát hiện máy bay trong nhiễu của bộ đội ra-đa; các loại nhiễu điển hình...
Ngày 17-9-1967, sau hơn một năm vừa hành quân, vừa chiến đấu, nghiên cứu cách đánh, Trung đoàn Tên lửa 238 đã bắn rơi 2 máy bay B-52 đầu tiên trên vùng trời Vĩnh Linh. Sau chiến thắng trận đầu, Trung đoàn 238 tiếp tục bắn rơi thêm 4 máy bay B-52. Bản tổng kết đánh máy bay B-52 dày 23 trang được viết tay tại trận địa đã thành “hồ sơ” thứ nhất về cách đánh B-52, có cả hình vẽ dạng nhiễu được tổng hợp thêm thành tài liệu chính thức của Quân chủng PK-KQ cấp cho các tiểu đoàn tên lửa nghiên cứu, học tập.
Bác Hồ đã dự báo trước âm mưu, thủ đoạn của địch: “Sớm muộn đế quốc Mỹ cũng sẽ đưa B-52 ra đánh Hà Nội, rồi có thua nó mới chịu thua...”. Thực hiện chỉ thị của Người, tháng 2-1968, Quân chủng PK-KQ nhanh chóng hình thành bản phương án đánh trả cuộc tập kích chiến lược đường không bằng máy bay B-52 của Mỹ, bảo vệ bầu trời Hà Nội, Hải Phòng. Việc nghiên cứu cách đánh B-52 tiếp tục được tiến hành khẩn trương, gấp rút, hoàn thiện thành quy trình bắt B-52 trong nhiễu của Binh chủng Ra-đa, hướng dẫn cách đánh B-52 của bộ đội tên lửa, cách chống nhiễu thông tin của bộ đội thông tin. Quân chủng đã kịp thời xuất bản tập sách bìa đỏ dày 30 trang đánh máy, gọi là cuốn “Cẩm nang bìa đỏ” để phổ biến cách đánh máy bay B-52 cho các đơn vị. Đến tháng 9-1972, Quân chủng PK-KQ hoàn thành bản “Phương án đánh B-52” hoàn chỉnh và được xuất bản thành tài liệu mật “Cách đánh B-52 của bộ đội tên lửa” để kịp thời tập huấn, triển khai cho các đơn vị thực hiện.
Từ những hồ sơ, tài liệu, cẩm nang được nghiên cứu, đúc kết qua thực tế chiến đấu, cán bộ, chiến sĩ Quân chủng PK-KQ đã vận dụng sáng tạo cùng với quân và dân cả nước tiêu diệt 81 máy bay, trong đó có 34 máy bay B-52 trong 12 ngày đêm cuối năm 1972, làm nên Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”...
ĐÌNH THUẦN
(theo “Trên những trận địa phòng không”, NXB Chính trị quốc gia, 2012
Báo Quân đội nhân dân, mục Quốc phòng – An ninh, số ra ngày 16/12/2017)