-Jenny, dẫu sao thì cũng chưa phải là ngoại trưởng!
Ơn trời, cuối cùng chúng tôi đã ngồi trên xe trên đường về Cambridge.
- Oliver, dẫu vậy, lẽ ra anh vẫn có thể tỏ ra nhiệt tình hơn.
- Anh đã nói “chúc mừng ba” rồi còn gì.
- Anh quả là hào hiệp.
- Thế em mong đợi anh nói gì?
- Ôi thôi, em phát ốm lên được.
- Không phải chỉ mình em, - tôi nói thêm.
Chúng tôi cho xe chạy một lúc lâu không nói với nhau một lời nào. Tuy nhiên, có một cái gì đó làm tôi băn khoăn. Tôi hỏi nàng, như mình vừa chợt nghĩ lại:
- Cái gì làm em phát ốm, Jen?
- Cách anh xử tệ với cha anh.
- Thế còn cách ông ấy xử tệ với anh thì sao?
Tôi đã nhỡ miệng chọc phải một tổ kiến lửa. Jenny tuôn ra một bài thuyết giáo dài dằng dặc về tình nghĩa cha con, bộc lộ toàn bộ hội chứng Ý-đại-lợi Địa-trung- hải. Tôi đã tỏ ra là một đứa con hỗn xược đến thế nào. Nàng nói:
- Anh chỉ luôn luôn khiêu khích cụ, làm trái ý cụ, chọc tức cụ.
- Nhẽ nào em không nhận thấy chính là ngược lại, Jen?
- Em cho rằng anh không từ một việc gì để “hạ gục” Oliver Barrett III.
- Người ta không thể “hạ gục” Oliver Barrett III được đâu.
Nàng để cho trôi qua một vài phút im lặng rồi mới trả lời tôi:
- Có lẽ trừ phi lấy Jennifer Cavilleri làm vợ.
Tôi giữ bình tĩnh một lúc đủ lâu để đánh xe vào bãi đỗ xe của một quán ăn hải sản rồi mới quay sang Jennifer thả cho cơn giận dữ của tôi bùng ra:
- Em thật lòng nghĩ như thế à?
Nàng trả lời rất bình thản:
- Em cho rằng có phần như thế đấy.
Tôi hét lên: - Jenny, em không tin là anh yêu em ư?
- Có chứ, - giọng nàng vẫn bình thản. - Nhưng theo một cách điên rồ nào đấy, anh còn yêu cả ở chỗ em là một con số không về mặt xã hội.
Tôi không thể nghĩ ra điều gì khác ngoài câu trả lời là không phải. Tôi nói không phải nhiều lần ở nhiều bậc giọng khác nhau. Thật lòng, tôi bàng hoàng đến nỗi tôi thậm chí nghĩ đến khả năng có một chút xíu sự thật trong điều ghê tởm nàng vừa nói ra.
Nhưng cả nàng cũng không thật bình tĩnh.
- Em không dám phán xét, Ollie. Em chỉ nghĩ rằng có một phần như thế đấy. Ngay em đây, em biết em yêu không phải chỉ riêng bản thân anh. Em còn yêu cả cái tên của anh nữa.
Nàng ngoảnh mặt đi, và tôi nghĩ có lẽ nàng sẽ khóc. Nhưng nàng không khóc, nàng chỉ nói nốt ý nghĩa của mình: - Vả chăng, tất cả những cái đó cũng là một phần của anh.
Tôi ngồi nín lặng một lúc, thẫn thờ nhìn tấm biển quảng cáo bằng đèn nêông nhấp nháy “ Ngao sò tươi”. Điều mà tôi quý biết bao ở Jenny là nàng biết nhìn vào bên trong con người tôi, hiểu được những điều mà tôi không hề nói ra thành lời. Nàng vẫn đang nhìn vào tôi như thế. Nhưng liệu tôi có thể chấp nhận thực tế là tôi không hoàn hảo không? Nàng thì đã chấp nhận sự không hoàn hảo của tôi và của chính nàng rồi. Sao tôi cảm thấy mình rẻ mạt đến thế!
Tôi không biết mình nên nói gì bây giờ.
- Em có muốn ăn sò hay ngao không, Jen?
- Anh có muốn một quả đấm vào giữa mặt không, Oliver?
- Có.
Nàng nắm tay lại thành quả đấm và đặt nhẹ nhàng lên má tôi. Tôi hôn cái nắm đấm ấy, định nhoài người ôm nàng thì nàng duỗi thẳng tay đẩy người tôi ra xa, quát to như một nữ tướng cướp:
- Lo việc lái xe. Cầm lấy tay lái và nhấn “ga”.
Tôi răm rắp thi hành mệnh lệnh
Điểm cơ bản trong bài giáo huấn của cha tôi là về cái mà ông coi là một sự nhanh chóng thái quá. Một sự vội vã. Một sự hấp tấp. Tôi quên mất chính xác là những từ gì, nhưng tôi còn nhớ nội dung bài giáo huấn của ông lúc hai cha con chúng tôi ăn trưa với nhau tại Câu lạc bộ Harvard chủ yếu nói đến việc tôi đi quá nhanh. Ông nhấn mạnh đến điều đó với cách nói xa xôi là tôi chưa nhai đã nuốt. Tôi cũng nói xa xôi một cách lễ độ tôi đã là một người lớn, nên ông không được chỉnh sửa - hoặc thậm chí bình phẩm - hành vi của tôi. Ông ấy lưu ý tôi rằng ngay các nhà lãnh đạo thế giới lúc này lúc khác cũng cần đến những lời phê bình xây dựng. Tôi coi đó là một sự ám chỉ khá lộ liễu đến hoạt động của ông ấy tại Washington dưới thời chính quyền Roosevelt nhiệm kỳ đầu. Nhưng tôi không có bụng dạ nào thúc đẩy ông kể lể những kỷ niệm về Roosevelt hoặc vai trò của ông trong công cuộc cải cách ngân hàng ở Mỹ. Vì thế tôi nín thinh.
Như tôi đã nói, hai chúng tôi đang ngồi ăn trưa tại Harvard Club ở Boston (tôi ăn quá nhanh, nếu ta chấp nhận cách đánh giá của cha tôi). Điều đó có nghĩa là chung quanh chúng tôi toàn là người của ông ấy: bạn học, khách hàng, những người ngưỡng mộ và vân vân. Thật là một màn dàn dựng hoàn hảo. Chịu khó lắng tai một chút là có thể nghe thấy những tiếng thì thầm như: “Oliver Barrett kia kìa” hay “Barrett nhà thể thao cỡ bự đấy”.
Đã lại diễn ra thêm một hiệp nữa trong cuộc nói chuyện không ra chuyện thường diễn ra giữa hai chúng tôi. Duy lần này, chính cách nói úp mở, mơ hồ của hai cha con chúng tôi nổi bật hơn bao giờ hết.
- Ba, ba chưa nói một lời nào về Jennifer.
- Có gì để nói? Con đã đặt ba và mẹ trước một việc đã rồi, đúng không?
- Nhưng ba nghĩ thế nào?
- Ba nghĩ Jennifer đáng khâm phục. Một cô gái xuất thân như cô ấy đã nỗ lực biết bao để vào được Radcliffe.
Cái thứ thuốc xoa hòa đồng giả hiệu ấy là cách lẩn tránh vấn đề của ông ấy đấy.
- Ba nói vào việc đi.
- Việc thì không dính dáng gì đến cô gái kia, mà dính dáng đến con.
- Thế ư? - Tôi nói.
- Đó là sự nổi loạn của con, - ông nói thêm. - Mày đang nổi loạn đấy, con ạ.
- Ba, con không thấy vì lẽ gì mà việc cưới một nữ sinh trường Radcliffe đẹp và thông minh lại là một sự nổi loạn. Jennifer không phải là một cô gái hippie, cũng không đui què mẻ sứt gì.
- Ta có thể lập một bảng dài những điều cô gái ấy không phải.
A! Đến vấn đề rồi đây.
- Cái gì làm ba không ưa nhất?… Jennifer theo đạo Thiên chúa, hay Jennifer nghèo?
Ông ấy hơi chúc đầu sang phía tôi để có thể nói nhỏ:
- Còn mày, cái gì làm mày ưa nhất?
Tôi muốn đứng dậy bỏ đi. Tôi bảo với ông ấy thế.
- Ở lại đây và nói chuyện như một trang nam nhi, - ông ấy bảo tôi.
Nói vậy để đối lập với cái gì? Với một đứa trẻ? Một cô gái? Một kẻ hèn nhát? Bất kể thế nào, tôi ở lại.
“Bố khỉ” lấy làm thích thú ghê lắm trước việc tôi ở lại. Tôi biết ông ta coi đó là thêm một thắng lợi mới sau biết bao thắng lợi khác của ông đối với tôi. Oliver Barrett III nói:
- Điều mà ba yêu cầu con chỉ là chờ đợi một chút.
- Ba nói rõ “một chút” là thế nào.
- Học xong luật đã. Nếu đây là chuyện nghiêm chỉnh thì nó chịu được thử thách của thời gian.
- Đây là chuyện nghiêm chỉnh, và con không thấy vì lẽ gì phải tuân theo một sự thử thách độc đoán.
Tôi nghĩ hàm ý của tôi đã rõ. Tôi cưỡng lại ông. Cưỡng lại sự độc đoán của ông. Cưỡng lại việc ông đòi áp chế và kiểm soát đời tôi.
- Oliver. - Ông ấy bắt đầu một hiệp mới. - Con hãy còn vị thành niên…
- Vị gì? - Tôi thấy sắp không làm chủ được mình nữa.
- Con chưa đến hai mươi mốt tuổi. Về mặt pháp lý, con chưa đến tuổi trưởng thành.
- Cái pháp lý của ba, con cóc cần.
Có lẽ một vài thực khách ngồi gần đấy có nghe được câu tôi nói. Như để cân bằng lại giọng nói oang oang của tôi, Oliver III đanh giọng nói nhỏ:
- Mày cứ lấy nó ngay bây giờ đi, nhưng đã vậy đừng có mà đến hỏi tao cái gì nữa, dù là hỏi giờ.
Mặc cho có ai nghe được hay không, tôi nói to:
- Nhưng ba thì có bao giờ biết thời giờ đâu.
Tôi bước ra khỏi cuộc sống của ông ấy và bắt đầu cuộc sống của riêng mình.