Đó là con tàu HQ-671 tiêu biểu cho những chiến công của Đoàn tàu không số được lưu giữ tại khu trưng bày ngoài trời của Bảo tàng Hải quân.
Chúng tôi đến thăm Bảo tàng Hải quân đúng lúc cán bộ, chiến sĩ Lớp sơ cấp chuyên môn kỹ thuật đo đạc biển khóa 25 thuộc Đoàn Đo đạc biên vẽ hải đồ và Nghiên cứu biển, Quân chủng Hải quân đang tổ chức tham quan, học tập truyền thống tại đây. Cùng với thành viên lớp học, chúng tôi lắng nghe Thiếu tá QNCN Nguyễn Thu Phương, nhân viên thuyết minh của bảo tàng, giới thiệu: “Ban đầu Tàu HQ-671 mang tên Tàu C41. Tàu có tải trọng 50 tấn, lực giãn nước 165 tấn, trang bị cho Đoàn 125 từ năm 1964. Tháng 7-1971, tàu mang số hiệu 641, đến năm 1980, tàu mang số hiệu HQ-671. Tàu HQ-671 đã tham gia vận chuyển vũ khí chi viện chiến trường miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước và làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc ở quần đảo Trường Sa. Do những thành tích đặc biệt xuất sắc trong chiến đấu, tập thể tàu vinh dự hai lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân. Đặc biệt, năm 2017, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định công nhận Tàu HQ-671 là Bảo vật quốc gia”.
Suốt thời gian làm nhiệm vụ trên Đường Hồ Chí Minh trên biển, tập thể cán bộ, chiến sĩ Tàu HQ-671 đã tổ chức đi 20 chuyến, vượt qua sóng dữ, gió bão và sự theo dõi, vây ráp của địch, vận chuyển gần 400 tấn vũ khí, hàng hóa và đưa đón cán bộ cách mạng đến các tỉnh ven biển Nam Trung Bộ và Nam Bộ. Sau ngày giải phóng miền Nam năm 1975, tàu làm nhiệm vụ vận tải chi viện cho các đơn vị đóng quân ở quần đảo Trường Sa, tham gia đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Các cựu chiến binh và tuổi trẻ Quân chủng Hải quân bên Bảo vật quốc gia - Tàu 671 (Ảnh chụp trước ngày 27-4-2021). Ảnh: VŨ HƯỞNG
"Sau chiến tranh, Tàu HQ-671 neo đậu tại sông Lạch Tray, Hải Phòng (khu vực giáp với Bảo tàng Hải quân) để phục vụ nhân dân đến tham quan. Sau đó, nhằm lưu giữ và bảo trì hiện vật quý này, Quân chủng Hải quân quyết định đưa tàu lên trưng bày trong khuôn viên bảo tàng. Tháng 5-2021 vừa qua, sau một thời gian tu bổ, sửa chữa, công trình gồm bệ đỡ tàu hình chữ nhật có tổng diện tích 350m2, mặt bệ được ốp bằng đá tự nhiên và nguyên trạng con tàu HQ-671 đã được chính thức bàn giao cho bảo tàng đưa vào trưng bày, giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ", Thiếu tá QNCN Nguyễn Thu Phương thông tin thêm.
Lắng nghe chăm chú những lời thuyết minh, Binh nhì Trần Văn Đông, Phân đội 19, Đội 7 chia sẻ: “Là chiến sĩ mới, lần đầu được tìm hiểu truyền thống của quân chủng, được nghe kể về những chiến công vang dội của Đoàn tàu không số, đặc biệt về Tàu HQ-671, chúng tôi cảm thấy rất ngưỡng mộ, kính phục các thế hệ đi trước. Chúng tôi nguyện ra sức phấn đấu học tập, rèn luyện để tiếp nối thật xứng đáng với truyền thống vinh quang ấy”. Tiếp lời, Trung úy QNCN Nguyễn Ngọc Thanh Toàn, phụ trách lớp học cho biết: “Nhằm giáo dục, nâng cao nhận thức, khơi dậy ý thức trách nhiệm, niềm tự hào cho thế hệ trẻ, chúng tôi thường đưa các chiến sĩ mới đến đây để tìm hiểu về truyền thống anh hùng của quân đội, của Quân chủng Hải quân. Qua hoạt động tham quan, cán bộ, chiến sĩ được mở rộng kiến thức, hiểu biết hơn về lịch sử, bày tỏ niềm vinh dự, tự hào khi được là chiến sĩ của quân chủng”.
PHẠM MINH THẢO