T
rong lịch sử âm nhạc thế giới Gluck được ghi nhận như người đã hoàn thành những cải cách lớn trong nghệ thuật opera truyền thống những năm 60 - 70 thế kỷ XVII. Những cải cách của ông đã làm cho nhạc kịch gần gũi hơn, chân thật hơn với cuộc sống đương đại. Ông luôn mong muốn và chứng minh qua sáng tác nhạc kịch sự khẳng định vai trò quan trọng của nội dung kịch bản và hình tượng nghệ thuật âm nhạc. Âm nhạc trong các tác phẩm opera của ông gắn bó chặt chẽ với nội dung của vở nhạc kịch, làm sâu sắc tình huống kịch. Ông là một trong những đại diện xuất sắc nhất của chủ nghĩa âm nhạc cổ điển với một sự nghiệp sáng tác đồ sộ gồm 107 vở opera.
Gluck sinh ngày 2 tháng 7 năm 1714 ở Erasbach, Bavaria (Đức). Ngay từ nhỏ, ông đã phải trải qua cuộc sống nay đây mai đó cùng gia đình. Cha ông là nhân viên lâm nghiệp ở Upper Palatinate nay thuộc phía Tây Cộng hòa Sec. Tiếng Sec là ngôn ngữ chính của gia đình nhà soạn nhạc. Ngay từ nhỏ cậu đã bộc lộ một năng khiếu âm nhạc khác thường khi có thể tự học một cách thành công trên cây đàn violon. Thậm chí cậu có thể kiếm tiền với tư cách một nghệ sĩ biểu diễn đàn violon và ca sĩ.
Năm 17 tuổi Gluck được gia đình cho đi học âm nhạc tại Trường Đại học tổng hợp Praha. Người thầy của ông là nghệ sĩ biểu diễn đàn organ kiêm nhạc sĩ sáng tác nổi tiếng người Séc Boguxlav Matea Trernogorxky. Sau 3 năm, Gluck đã có thể biểu diễn không chỉ với tư cách nghệ sĩ đàn organ, nghệ sĩ đàn violon, mà cả nghệ sĩ đàn violoncello.
Năm 1735, Gluck đến Vienna tham gia biểu diễn trong dàn nhạc của công tước Lobkovich. Vài năm sau đó, theo lời mời của công tước người Italia Melsi, Gluck đã đến Milan tham gia biểu diễn trong đội hợp xướng của công tước. Ngoài ra, ông cũng tiếp tục học sáng tác dưới sự hướng dẫn của Dz.B. Sammartini - tác giả nổi tiếng của hàng loạt các Giao hưởng Italia thời tiền cổ điển.
Vở opera đầu tiên của Gluck dựa trên phần lời của nhà thơ nổi tiếng người Italia Metastasio đã được biểu diễn tại Milan năm 1741. Từ đó cho đến năm 1745, Gluck còn sáng tác thêm 7 opera theo phong cách nghiêm khắc (seria) truyền thống của opera Italia. Những opera này được biểu diễn rất thành công ở nhiều trung tâm âm nhạc lớn của nước Italia thời bấy giờ như Milan, Venise, Kremon và Turino.
Năm 1745 Gluck nhận được lời mời sang London với tư cách là tác giả của hàng loạt các vở opera Italia nổi tiếng. Cũng trong chuyến đi này, tại London ông đã được gặp Handel. Các buổi biểu diễn tác phẩm của Gluck ở đây thành công rực rỡ, giới âm nhạc Anh nói nhiều về tài năng của ông.
Từ năm 1746 đến năm 1752 ông không ở nơi nào lâu mà luôn dịch chuyển trong công việc của một nhạc trưởng ở các gánh hát khác nhau. Khi ông ở Hamburg, Dresden, Copenhaghen lúc ông ở Praha... Trong khoảng thời gian này ông đã sáng tác 6 vở Opera Italia, trong đó 5 vở được viết trên kịch bản của Metastasio.
Cho đến năm 1752 ông mới trở lại Vienna trên cương vị người chỉ huy dàn nhạc của công tước Iodep Saksen- Khildurkhausenxky. Từ năm 1754 ông trở thành người chỉ huy và nhạc sĩ sáng tác của Nhà hát opera cung đình. Trong giai đoạn này ông sáng tác 2 vở opera seria đều theo kịch bản của Metastasio là “Antigon” và “Vua chăn bò”.
Năm 1761 vở vũ kịch “Don Juan” dựa trên kịch bản của G. Andgiolini theo vở kịch của Molier đã được biểu diễn thành công tại Vienna. Gluck là người rất am hiểu những vấn đề của văn hóa âm nhạc đương thời. Những buổi biểu diễn Oratorio của Handel ở London đã để lại trong ông những ấn tượng vô cùng sâu sắc. Không chỉ vậy, ông là người rất chịu khó tìm hiểu thể loại opera comique và nghệ thuật nhạc kịch truyền thống của nước Pháp. Có thể thấy, trước khi bắt tay thực sự vào cải cách nhạc kịch, Gluck đã nghiên cứu rất kỹ các góc cạnh khác nhau của nghệ thuật opera châu Âu.
Tại Vienna năm 1761, ông làm quen với nhà thơ Italia đã từng sống rất lâu ở Paris là Ranieri Calzabigi. Hai người rất tâm đầu ý hợp và có cùng quan điểm đánh giá về biểu diễn của nghệ thuật opera.
Hoạt động cải cách opera của Gluck được bắt đầu từ vở opera Orphée et Eurydice theo kịch bản bằng tiếng Italia của Ranieri Calzabigi. Vở dựa trên câu chuyện thần thoại về Orpheus được dựng tại Nhà hát Burgtheatre ở Thủ đô Vienna vào ngày 5 tháng 10 năm 1762. Tác giả kịch bản luôn theo sát quá trình dàn dựng vở diễn, làm việc trực tiếp với các nghệ sĩ tham gia biểu diễn. Bè chính của opera được biểu diễn bởi ca sĩ - Kastrat có giọng hát đẹp nổi tiếng thời bấy giờ và đồng thời cũng là người biểu diễn các Oratorio của George Frederic Handel là Gaentano Gvadani. Tuy vậy, vở diễn không tạo dựng được một ấn tượng mạnh trong công chúng của Thủ đô nước Áo.
Năm năm sau, vở opera tiếp theo của Gluck có tên gọi Alceste đã được biểu diễn lần đầu tiên ở Vienna ngày 26 tháng 12 năm 1767. Vở diễn đã tập hợp được một đội ngũ nghệ sĩ biểu diễn xuất sắc nhất của Vienna thời bấy giờ.
Tiếp theo là vở opera thể nghiệm cuối cùng của Gluck ở Vienna “Paride và Elena” năm 1770. Vở opera được công diễn lần đầu tại The Burgtheater ở Vienna ngày 3 tháng 11 năm 1770. Cả 3 vở nhạc kịch trên được sáng tác trong khoảng từ năm 1762 đến năm 1770. Đó cũng chính là giai đoạn cải cách opera đầu tiên của Gluck, hay còn gọi là thời kỳ cải cách ở Vienna của ông.
Trong giai đoạn tiếp theo ông dồn sức vào sáng tác một vở opera trên phần lời bằng tiếng Pháp theo hình tượng bi kịch của Rasin “Iphigénie ë Aulide” (Iphigénie en Aulide). Thể loại opera được chọn lựa ở đây là bi kịch - trữ tình. Ngày 19 tháng 4 năm 1774, vở opera “Iphigenie ở Aulide” của Gluck đã được công diễn lần đầu tiên trên sân khấu Viện hàn lâm âm nhạc Hoàng gia ở Paris. Vở opera được chuẩn bị hết sức kỹ lưỡng trong một thời gian dài. Nhạc sĩ làm việc cẩn thận với từng buổi biểu diễn thử. Ông đòi hỏi rất cao nghệ thuật biểu diễn của từng nghệ sĩ, với dàn hợp xướng, dàn nhạc và các nghệ sĩ múa. Các nghệ sĩ hàng đầu của Nhà hát đều được huy động cho buổi công diễn đặc biệt trang trọng mang ý nghĩa lịch sử này. Uvertuya của vở diễn đã phải biểu diễn lại lần thứ hai theo yêu cầu của đông đảo khán giả. Vở diễn đã thành công rực rỡ.
Tiếp đó ông sáng tác vở opera “Armida” (Armide) theo kịch bản của Philippe Quinault (Philippe Quinault) nổi tiếng. Buổi biểu diễn đầu tiên của tác phẩm vào ngày 23 tháng 9 năm 1777 tại Viện hàn lâm Hoàng gia ở Paris đã giành được thành công to lớn.
Năm 1779, Gluck sáng tác vở opera 4 màn Iphigeneia in Tauris theo kịch bản bằng tiếng Pháp của Nicolas-François Guillard. Tác phẩm được trình diễn lần đầu ngày 18 tháng 5 năm 1779 tại Paris.
Bên cạnh những khán giả và trí thức ủng hộ nhiệt tình những cải cách trong nghệ thuật opera, cũng hình thành một phe những người chống đối lại những cải cách trong opera của Gluck. Thời ấy ở Paris đã hình thành hai phe đối lập. Phe ủng hộ cải cách opera của Gluck có: Russo, Volter và nhiều người khác. Phe chống lại cải cách có nhà văn - tác giả của nhiều kịch bản Gi.F. Marmontel và nhà văn Pháp nổi tiếng Gi.F. Lagarp.
Chuyến trở về Vienna cũng là mốc thời gian kết thúc sự nghiệp sáng tạo opera của Gluck, ông không sáng tác thêm một tác phẩm opera nào nữa cho đến khi qua đời. Thời gian này ông bị bệnh rất nặng sau một cơn đột quỵ xảy ra vào mùa hè năm 1779. Năm 1781 ông bị xuất huyết não lần thứ hai. Gluck mất tại Vienna ngày 15 tháng 11 năm 1787.