M
ột vị hòa thượng lên núi chặt củi. Trên đường trở về, ông phát hiện cậu thiếu niên nọ bắt được một con bướm và đang chụm hai bàn tay lại để giữ nó khỏi bay.
Vừa nhìn thấy hòa thượng, cậu thiếu niên cất lời, “Hòa thượng, ngài có dám đánh cược với cháu không?”.
Hòa thượng hỏi lại, “Cháu muốn cược thế nào?”.
Cậu thiếu niên nhanh nhảu nói, “Trong tay cháu có một con bướm. Ngài đoán xem nó còn sống hay đã chết? Nếu ngài đoán sai, bó củi của ngài sẽ thuộc về cháu”.
Vị hòa thượng đồng ý và đoán, “Con bướm trong tay cháu chết rồi”.
Cậu thiếu niên cười lớn, “Ngài đoán sai rồi”.
Đoạn cậu mở tay để con bướm bay lên.
“Được rồi, bó củi này thuộc về cháu”, vị hòa thượng đặt củi xuống rồi hoan hỷ bước đi.
Cậu thiếu niên không hiểu vì sao hòa thượng lại vui đến vậy, nhưng cậu không quan tâm, chỉ hớn hở vác bó củi về nhà.
Khi thấy con về, người cha hỏi số củi đó ở đâu ra và cậu thiếu niên liền thuật lại cho cha nghe.
Người cha nghe xong bỗng nổi giận, “Con ơi là con! Con hồ đồ quá rồi! Con nghĩ là mình thắng sao? Thật ra con đã thua mà không hề biết mình thua đấy”.
Lời cha nói khiến cậu con trai ngơ ngác vì không hiểu gì. Người cha bảo con vác bó củi, cùng ông đến chùa trả cho vị hòa thượng.
Vừa trông thấy vị hòa thượng, người cha cất tiếng, “Thưa thầy, con trai tôi đã đắc tội với thầy. Xin thầy lượng thứ”.
Vị hòa thượng gật đầu mỉm cười và nhận lại bó củi, nhưng không hề nói gì. Trên đường trở về, người con nói những thắc mắc trong lòng.
Người cha thở dài, “Vị hòa thượng đó cố ý đoán con bướm chết, như thế thì con mới thả nó ra để thắng được bó củi. Nếu ông ấy nói con bướm còn sống, con sẽ bóp chết con bướm và con cũng sẽ thắng cược. Con cho rằng ông ấy không biết con tính toán gì sao? Người ta thua một bó củi nhưng thắng được thứ giá trị hơn rất nhiều, đó là lòng từ bi. Còn con, tuy có được bó củi nhưng con đã thua, đã để mất thứ quý giá đó mà chẳng hề hay biết”.
Thắng - thua, thành - bại là những khái niệm thường xuyên gây áp lực lên cuộc sống của chúng ta. Hãy cẩn thận suy xét mọi chuyện, vì có khi những lúc chúng ta tự cho rằng mình thắng nhưng thật ra chúng ta đã thua mà chẳng hề hay biết.