Cuốn HỒN BƯỚM MƠ TIÊN là cuốn truyện thứ nhất của Tự Lực Văn Đoàn và là cuốn truyện thứ nhất của ông Khái Hưng.
Lối viết truyện này có hai đặc sắc, khác những lối viết truyện xưa nay.
Tác giả không tả cảnh rườm rà, chỉ một vài nét chấm phá thanh đạm như những bức thủy họa của Tàu; cảnh tượng của truyện mang vẻ nào là tùy theo tâm hồn của người trong truyện; cảnh đối với người có liên lạc nhịp nhàng và linh động.
Tác giả không bàn luận lôi thôi: ông khéo đem một vài nhận xét tinh vi, một vài việc thích đáng để phô diễn tâm lý những nhân vật trong truyện.
Vì hai lẽ đó nên truyện HỒN BƯỚM MƠ TIÊN có vẻ hoạt động, đọc ham mê từ đầu tới cuối; độc giả tưởng như được sống chung quãng đời diễn ra trong truyện với người trong truyện.
Vì hai lẽ đó.
HỒN BƯỚM MƠ TIÊN là một chuyện tình dưới bóng Từ bi, một chuyện tình cao thượng và trong sạch của đôi thanh niên yêu nhau "yêu nhau trong linh hồn trong lý tưởng" như lời tác giả nói. Tác giả đặt câu chuyện vào trong một cảnh chùa ở miền trung du Bắc Việt và khéo léo phô diễn những vẻ đẹp thiên nhiên của miền ấy khiến ta đem lòng yêu những cảnh đồi núi, nó khác hẳn cái cảnh "bùn lầy nước đọng" miền hạ du phẳng lỳ và buồn tẻ.
Lại thêm được lối văn giản dị, nhanh nhẹn, tuy vui vẻ mà làm cho người ta cảm động vô ngần. Cái cảm ấy là một cái cảm nhẹ nhàng, phảng phất vui buồn tựa như những ngày thu nắng nhạt điểm mưa thưa.
NHẤT LINH
Hà Nội, ngày 27 tháng 5 năm 1933