Các ngôi đền Phật giáo ở Nhật Bản thường nổi tiếng vì những khu vườn xinh đẹp. Mấy năm trước có một ngôi đền đã tự xưng là họ có một khu vườn đẹp nhất. Du khách từ khắp nơi đến tham quan đều trầm trồ trước sự sắp đặt tinh tế của khu vườn và vẻ đẹp giản dị mà phong phú của nó.
Một lần có vị sư già đến thăm ngôi đền ấy. Ông đến nơi rất sớm, trước cả khi mặt trời mọc. Ông muốn khám phá xem tại sao ngôi vườn lại được xem là nơi làm rung động lòng người đến thế. Vì lý do đó, ông ẩn mình sau một bụi cây to để có thể quan sát toàn cảnh khu vườn.
Ông thấy một chú tiểu làm vườn từ trong đền đi ra, tay xách hai cái giỏ làm bằng liễu gai. Suốt ba tiếng đồng hồ sau đó, ông thấy chú tiểu cẩn thận nhặt từng cái lá rụng và nhánh cây gãy bên dưới tàn cây mận ngay giữa vườn. Mỗi khi nhặt từng chiếc lá và nhánh cây, chú tiểu cẩn thận lật nó qua lại trong bàn tay mềm mại của mình, ngắm nghía và trầm tư hồi lâu. Với cái nào ưng ý thì chú đặt nhẹ nhàng vào trong một cái giỏ, cái nào thấy không dùng được thì chú lại bỏ vào cái giỏ kia, coi như là giỏ rác. Sau khi đã thu nhặt và trầm tư về những cái lá và cành cây, sau khi đã đổ giỏ rác ấy thành đống phía sau ngôi đền, chú nghỉ tay uống trà và thư giãn tâm trí trước khi lại tiếp tục phần công việc chính sau đó.
Nghỉ ngơi xong, chú tiểu lại dành thêm ba tiếng đồng hồ để đặt từng chiếc lá, cành cây vào đúng chỗ của nó trong vườn một cách cẩn thận, chăm chú và thành thạo. Nếu chưa hài lòng với vị trí của một cành cây, chú sẽ xoay hoặc đẩy nó tới một chút cho đến khi nào một nụ cười hài lòng nở ra trên môi thì chú mới chuyển sang cái lá tiếp theo và chỉ chọn đúng màu sắc cũng như hình dáng theo vị trí của nó trong vườn. Không ai có thể tỉ mỉ bằng chú. Tài năng sắp đặt về màu sắc lẫn hình dáng của chú thật là tuyệt vời. Ngoài ra, sự hiểu biết của chú về vẻ đẹp thiên nhiên thật là siêu phàm. Khi chú làm xong, cả khu vườn trông thật là hoàn hảo, không chê vào đâu được.
Lúc đó, nhà sư già bèn bước ra khỏi lùm cây. Sau nụ cười đã móm mém vì những chiếc răng rụng, ông khen ngợi chú tiểu làm vườn:
- Giỏi lắm! Làm giỏi lắm, Venerable! Ta đã quan sát con cả buổi sáng nay. Sự chăm chỉ của con thật đáng ca ngợi! Còn khu vườn của con nữa…Chà! Khu vườn của con gần như đã hoàn hảo.
Gương mặt của chú tiểu trắng bệch. Cả thân người của chú cứng đờ như thể vừa bị bò cạp đốt. Nụ cười hài lòng tuột khỏi môi chú, để lại một khoảng trống trên gương mặt.
- Ý thầy… là gì… ạ…? GẦN NHƯ ĐÃ HOÀN HẢO?” - Chú tiểu sợ hãi lắp bắp và phủ phục dưới chân vị sư già. - Thưa thầy! Ôi thưa thầy! Xin hãy động lòng trắc ẩn… Hẳn thầy đã được đức Phật phái đến để chỉ cho con cách làm cho khu vườn này trở nên hoàn hảo. Xin hãy dạy cho con, thưa Thầy Thông Thái! Hãy chỉ cho con cách ấy!
- Thế con có thật sự muốn ta chỉ cho không? - Vị sư già hỏi, gương mặt già nua của ông nhăn nhúm đầy vẻ hóm hỉnh.
- Có ạ, xin thầy hãy làm ơn, thưa thầy!
Thế là nhà sư già bèn bước ra giữa vườn. Ông choàng đôi cánh tay đã già nhưng vẫn còn mạnh mẽ quanh cái cây mận đầy lá. Rồi với một giọng cười như thánh, ông lắc mạnh cái thân cây! Lá, cành và vỏ cây rơi khắp nơi, nhà sư già vẫn không ngừng lắc. Cho đến khi trên cây không còn chiếc lá nào rơi xuống nữa thì ông mới dừng lại.
Chú tiểu kinh hãi. Cả khu vườn đã bị phá hủy. Cả công trình buổi sáng của chú coi như đã đổ sông đổ biển. Chú muốn giết vị sư già ấy. Nhưng nhà sư nhìn quanh, tâm đắc trước những gì mình vừa làm. Với một nụ cười có thể làm tan biến mọi cơn giận dữ, ông nhẹ nhàng nói với chú tiểu: “Bây giờ thì khu vườn của con hoàn hảo rồi đó!”.