“Hạnh phúc nào không tả tơi… không đắng cay…”
Tình Khúc Trên Chiến Trường
(thơ Ngô Đình Vận, nhạc Phạm Duy)
Ngày... tháng... năm...
‘Hôm nay gia đình anh ấy sẽ sang ăn tối với nhà mình. Chẳng hiểu sao, cả buổi sáng hôm nay mình không thể tập trung làm được việc gì cả, cứ bồn chồn đi ra đi vào mãi, đến mức mẹ phải bảo mình xuống phố mua thêm vài thứ đồ dùng để khỏi thấy mình lăng xăng làm quẩn chân.
Thật ra hai gia đình mình quen nhau đã nhiều năm. Mình và anh ấy chơi thân với nhau từ hồi còn bé xíu. Bỗng dưng mình nhận ra rằng mình đã yêu anh ấy. Mình không nhớ rõ là từ lúc nào, có lẽ từ hôm sinh nhật thứ mười sáu của Jane, em gái của anh. Hôm ấy mình khiêu vũ với anh thật nhiều. Có lẽ đó là lần đầu tiên anh đã nhìn và đối xử với mình một cách khác đi, như với một thiếu nữ hẳn hoi chứ không còn là một cô bé nữa. Mình không nhớ đã nói chuyện gì với anh, nhưng mình cảm thấy thật hạnh phúc khi được ở bên anh. Kể từ ngày ấy, mỗi lần gặp anh, mình lại càng thấy bị thu hút hơn.
Mình và anh ấy biết nhau từ bé, vậy mà trước đây mình không lưu ý đến dáng vẻ của anh. Nhưng từ ngày yêu anh, mình nhận ra rằng anh là một người thật tuấn tú. Vẻ đẹp tươi sáng, khỏe mạnh, cùng với phong cách thật đĩnh đạc nhưng tươi vui của anh làm mình say mê không dứt. Khổ nỗi là người anh em sinh đôi1 của anh giống anh thật nhiều. Đôi khi mình suýt nhầm họ với nhau, nhưng dĩ nhiên là anh ấy thật tuyệt vời và mình nhận được ra ngay là người nào.
1 Chữ “twin brother” trong tiếng Anh không chỉ rõ là anh hay em trong hai người sinh đôi.
Không biết anh có biết rằng mình yêu anh không nhỉ? Mình không biết rồi đây sẽ ra sao. Không biết mình có đủ can đảm để bầy tỏ tình cảm với anh không, hay mình nên đợi học xong đại học rồi hãy tạo điều kiện để gặp riêng anh? Biết đâu trong lúc ấy anh đã gặp và yêu một người khác? Chắc mình sẽ không chịu nổi nếu điều này xảy ra. Phải có cách nào đó để mình cho anh biết, thật là khổ cho mình…’
Joe gấp cuốn sổ lại. Hoá ra đó là cuốn nhật ký của Jamie chàng đã tình cờ nhặt được dưới gốc cây. Chiều hôm ấy hai gia đình của họ lại tổ chức ăn tối chung. Như lệ thường, đám thanh niên đến sớm để giúp sửa soạn và tán gẫu với nhau. Trong khi mọi người lăng xăng bày biện thức ăn quanh hồ bơi, anh đi dạo một vòng quanh vườn sau tìm chút gió mát. Khi trông thấy cuốn sổ màu xanh nằm vất vưởng bên gốc cây, anh mở ra xem thử của ai và tình cờ đọc được trang mới nhất của cuốn nhật ký.
Anh bàng hoàng cầm cuốn sổ trong tay, không ngờ mình đọc được tâm tình của Jamie, cô bạn thân của Jane và gia đình anh từ tấm bé. Anh ngạc nhiên khi đọc được điều này. Anh chưa bao giờ nhìn thấy tình cảm đặc biệt nào của Jamie dành cho mình, mặc dù hai người thật thân thiết với nhau và gặp nhau luôn.
Anh đã thầm yêu Jamie từ ngày nàng mới mười ba. Anh nhớ lúc ấy nàng vẫn còn ưa leo trèo và chơi những trò rất con trai. Có lần, nàng ngã từ cây mận cao xuống, xây xát cả tay chân và trông nàng đau đớn thật tội nghiệp. Thường thì anh hay trêu như anh vẫn trêu Jane, khi em gái anh ngã xe đạp hay leo trèo kiểu con trai. Nhưng lúc ấy anh thấy Jamie thật yếu đuối bé bỏng và anh vội đến nâng nàng dậy thật ân cần. Anh đọc thấy trong ánh mắt nàng vẻ âu yếm và biết ơn. Rồi từ ngày ấy, bỗng nhiên anh cảm thấy thích bảo bọc, che chở cho nàng. Cũng từ dạo ấy, nàng thôi không chơi những trò con trai nữa và trở nên dịu dàng, nhu mì hơn.
Càng lớn lên, Jamie càng duyên dáng và thu hút hơn. Anh thường kín đáo ngắm nàng lúc nàng làm việc nhà, khi nàng nấu nướng hay vui đùa với bạn bè. Anh thường nghĩ rằng mình thật may mắn được có dịp gần gũi nàng, vì hai gia đình vẫn đến chơi với nhau luôn. Năm nàng lên mười tám, anh bắt đầu cảm thấy tình yêu của mình rõ rệt và mạnh mẽ. Anh bắt đầu cảm thấy ghen khi nàng được những người bạn trai đưa đón và đi chơi với họ. Những người này chưa phải là người yêu của Jamie, nhưng anh nhìn thấy họ cũng say mê và săn đón nàng nồng nhiệt.
Anh bối rối không biết phải bày tỏ với nàng thế nào, nếu chẳng may mà nàng từ chối thì thật là khổ. Không những anh không còn lý do nào để ôm ấp mối hy vọng được đến với nàng, anh còn mất đi những dịp được gần gũi nàng, ngắm nhìn nàng một cách thật hồn nhiên. Anh sợ mất đi cái không khí thân mật, ấm áp mà nàng và gia đình nàng dành cho anh. Anh nghĩ nếu phải hoàn toàn xa Jamie, mà trong trường hợp anh bị từ chối, chắc anh sẽ không sống nổi. Thế mà hôm nay anh lại biết rằng nàng cũng yêu anh, và điều này đã đến với anh như một giấc mơ.
*
Joe lặng lẽ đặt cuốn nhật ký xuống gốc cây. Cơn gió Nam từ hướng biển lùa đến làm anh ngây ngất. Bên trong chiếc bìa sau của cuốn nhật ký, anh tình cờ nhìn thấy hai chữ JJ viết lồng vào nhau với chim chóc, hoa lá trang trí xung quanh. Hẳn là Jamie đã viết những chữ này trong lúc nghĩ đến anh. Anh cảm thấy lâng lâng hạnh phúc, một cảm giác gần như say đến trong lòng và anh rảo bước thật nhanh đi tìm nàng. Anh muốn nói với nàng thật nhiều những lời yêu thương và cho nàng biết anh đã yêu nàng từ bấy lâu nay.
Trở vào sân trong, anh thấy nàng đang bày hoa quả lên đĩa. Hai má nàng đỏ hồng dưới ánh nắng, đôi mắt nàng sáng ngời hạnh phúc. Nàng đang cười nói tíu tít với Jane, em gái anh.
“Anh Joe này,” nàng gọi, “may quá, anh vào đây mang bình đựng đá và bê bọc đá ra giúp em nhé! Mấy ông tướng kia nhảy cả xuống hồ bơi rồi, chẳng ai chịu giúp em cả.”
Joe muốn nhảy bổ đến bên nàng, muốn hét to lên rằng “Anh sẵn sàng đi Siberia vì em, anh muốn em nhờ anh một nghìn việc để anh luôn luôn được gần em…” . Nhưng anh kịp dừng lại khi thấy lũ bạn hò hét dưới hồ và em gái đang nhìn mình giễu cợt. Anh thầm nghĩ có lẽ mình trông thật là buồn cười lúc ấy. Anh vội vã đi vào nhà lấy đá, rồi anh ực liền một hơi nửa chai bia lạnh để đè xuống cảm giác cháy bỏng toàn thân và bê đá ra cho nàng.
Suốt đêm hôm ấy, hai gia đình ăn uống, vui chơi say sưa. Nàng vẫn cười đùa hồn nhiên như trước, nhưng anh đã nhìn thấy tình cảm thắm thiết của nàng dành cho anh, khi nàng cười với anh thật tươi rồi lấy thức ăn cho anh và trêu chọc anh. Joe mê say trong niềm vui mới. Anh uống bia không ngớt, và đến tảng sáng, khi đám thanh niên ngã quay vì mệt và chất men, anh cũng thiếp đi trong giấc ngủ lâng lâng hạnh phúc.
*
Ngày hôm sau, đám thanh niên rủ nhau đi biển chơi, anh mừng rỡ vì sắp có dịp được gặp riêng Jamie. Trong lúc mọi người mải mê chơi bóng, anh đến ngồi cạnh nàng. Jamie đang nằm dưới bóng cây, say sưa đọc sách. Nàng khẽ ngước mắt nhìn anh khi Joe ngồi xuống bên cạnh.
“Anh không chơi bóng hả?”, nàng hỏi, “trời nóng quá phải không? Em chỉ muốn nằm đây hay đi bơi thôi.”
Joe đắm đuối nhìn nàng. Anh không biết phải bắt đầu như thế nào. Lúc nôn nóng, anh tưởng tỏ tình với nàng sẽ dễ dàng vì hai người đều yêu nhau, nhưng đến lúc này anh mới thấy thật là khó. Vốn không hoạt bát, anh thường là người nghe chuyện hơn là kể chuyện. Hơn nữa, đây là điều cực kỳ quan trọng đối với anh, và anh không tìm được lời nào cho thích hợp. Jamie vẫn mải mê đọc sách, vẻ tươi sáng hồn nhiên của nàng làm anh ngây ngất. Mãi một lúc sau, anh mới nói:
“Jamie, anh có điều này muốn nói với em.”
Jamie ngừng đọc, nàng nhẹ nhàng ngồi lên rồi đặt sách xuống bên cạnh và ngước mắt chờ đợi.
“Jamie, anh muốn nói với em rằng anh đã để ý đến em từ lâu nhưng anh không dám nói ra. Đến nay, khi anh biết được rằng em cũng có cảm tình với anh nên anh mới dám cho em biết. Anh thật là hạnh phúc, Jamie ạ.”
Nàng bối rối ngước nhìn anh.
“Làm sao… sao anh…?”
“À, thú thật với em, hôm qua anh tình cờ nhặt được cuốn nhật ký của em dưới gốc cây. Anh không định xem nhưng anh không biết là sổ gì nên mở ra thử. Em tha thứ cho anh, anh không bao giờ có ý định xâm phạm đến những điều riêng tư của em. Anh đã tình cờ mở ra vào ngay chỗ em viết về anh. Anh không ngờ rằng em đã dành cho anh nhiều tình cảm đến thế, anh thật sung sướng, Jamie ạ!”
Jamie cắn chặt đôi môi xinh đẹp, hai má nàng ửng đỏ. Joe muốn ôm hôn nàng nhưng vẫn còn ngần ngại vì còn có nhiều người xung quanh. Mãi một lúc sau, anh mới tiếp tục được, trong khi nàng đăm đăm nhìn ra biển. Khuôn mặt thanh tú của nàng thoáng vẻ thẹn thùng, bối rối và một cái gì đó bí ẩn mà anh không thể hiểu được.
“Jamie, cho phép anh được thưa với bố mẹ anh và em nhé! Anh muốn từ nay mình không cần phải giấu giếm tình cảm của mình nữa. Anh muốn được đến với em thật đứng đắn và chân thành”.
“Khoan đã,” nàng lí nhí nói, “em cần có thêm thời gian, em sẽ giải thích với anh sau.”
Nói xong, nàng vụt chạy biến vào lều thay đồ rồi vội vã lao xuống biển. Suốt ngày hôm ấy, anh không còn một dịp nào để gặp riêng nàng nữa. Một vài lần, ánh mắt họ gặp nhau, anh thấy nàng bối rối thẹn thùng thật là xinh đẹp và anh càng thêm ngây ngất. Anh cho rằng nàng vẫn còn e ngại vì anh đã tỏ tình quá bất ngờ. Anh nghĩ có lẽ để vài hôm nữa nàng sẽ mạnh dạn hơn và anh sẽ đến với nàng thật nhiệt thành.
*
Đêm hôm ấy, trước khi đi ngủ, anh tâm sự với người anh sinh đôi của mình những điều đã xảy ra trong hai ngày qua.
“James ạ, em nghĩ em sẽ thưa với bố mẹ ngay. Em nghĩ ông bà cụ sẽ hài lòng lắm, vì bố mẹ mình luôn bảo Jamie là một cô gái thật nết na tuyệt vời. Em không ngờ em thật may mắn được cô ấy để ý đến.”
Say sưa với hạnh phúc của mình, Joe không để ý đển nét mặt của người anh. James im lặng không nói gì, một lúc sau anh bình thản chúc em trai ngủ ngon.
Vài tuần sau đó, cả hai gia đình xôn xao vì hai cái tin bất ngờ đến cùng một lúc: Joe cho mọi người hay anh chính thức đi lại với Jamie, và James đã đăng ký tình nguyện đi phục vụ cho quân đội Hoa Kỳ tại chiến trường Việt Nam. Mọi người đều ngạc nhiên trước quyết định đột ngột của James vì anh luôn là người rất cẩn trọng. Từ thời còn bé, James luôn là người suy nghĩ thật chín chắn trước khi quyết định bất cứ việc gì, và anh chưa bao giờ cho ai hay ý định đó của mình.
James vừa tốt nghiệp Y khoa trước đó một năm với kết quả ưu hạng. Gia đình anh rất hãnh diện và vui mừng trước một tương lai đầy hứa hẹn của cậu con trai. Ngay cả Joe cũng bất ngờ trước quyết định đó của anh mình. Joe vẫn luôn tự hào có một người anh sinh đôi thật tuyệt vời và hai anh em yêu quý nhau hết mực. Họ luôn gần gũi và chia sẻ với nhau mọi điều, thế mà chính anh cũng không hề được biết trước.
Joe băn khoăn hỏi James vì lẽ nào anh đã có ý định như vậy. James lặng lẽ nhìn em trai, rồi anh quay đi, ánh mắt xa vắng.
“Joe ạ, anh nghĩ bác sĩ ở đất này thì thiếu gì. Anh có ở lại đây thì cũng chỉ thêm một người, trong khi đó ở Việt Nam có biết bao nhiêu người cần đến một bác sĩ có sức khỏe và nhiệt tình như anh. Anh biết công việc ở đó sẽ khổ cực và hiểm nguy, nhưng lúc mình còn trẻ, còn nhiều năng lực, mình mới có thể đảm đương nổi những việc như vậy chứ! Vả lại,” anh mỉm cười, “đây là cơ hội để anh được phiêu lưu, để tìm hiểu thế giới bên ngoài, chứ đến khi bị cuộc sống bên này ràng buộc quá nhiều thì làm thế nào mà đi đâu được nữa.”
Joe nghe anh nói thật hợp lý. Mặc dù là người chống chiến tranh, James lại có lòng nhân ái với những người trong cảnh khó khăn, và theo như họ biết được, quân lính Mỹ ở Việt Nam đang chịu nhiều đau thương, chết chóc. Họ sẽ được chăm sóc chu đáo với tấm lòng tận tụy của James. Thế nhưng Joe vẫn lo lắng vì hai anh em chưa bao giờ xa nhau ngày nào. Từ tấm bé, họ luôn ở bên nhau: lúc đi học, chơi thể thao, lúc vui chơi với bạn bè… họ luôn cận kề và bảo bọc cho nhau hết mực. Vốn là người đa cảm hơn, Joe thường tâm sự với anh mình những điều khúc mắc trong lòng, và James luôn là người bạn vững vàng, trung thành của anh. Hai anh em đều biết họ sẽ nhớ nhau thật nhiều, nhưng quyết định của James là điều anh mong ước và không ai bàn thêm về điều này nữa.
*
Hai gia đình tíu tít chuẩn bị cho James lên đường. Anh mỉm cười nhìn những người thân chuẩn bị hành lý cho mình như thể cho một chuyến du lịch xa với đầy đủ đồ dùng. James thầm nghĩ ‘một khi đến nơi, chắc mình phải để lại thành phố bao nhiêu thứ lỉnh kỉnh chứ không thể mang theo mình vào trận chiến’. Mẹ anh cặm cụi thêu cho con một cặp khăn tay và dặn dò bao nhiêu điều: phải xem chừng kẻo lạnh, phải nhớ mang khăn choàng cổ, đừng thức quá khuya v.v… .
James cảm động và thấy buồn cười. Anh sắp sửa là bác sĩ quân y ở một nơi đầy bom đạn chết chóc. Anh có thể phải đương đầu với sinh tử của đồng đội và của chính mình, thế mà mẹ anh còn phải lo dặn dò những chuyện cỏn con. Mọi người không nhận ra rằng, từ đàng xa, qua báo chí, tin tức, cuộc chiến nào cũng có vẻ chấp nhận được. Nhưng trên thực tế, những chết chóc, bạo tàn của chiến tranh còn tàn khốc gấp cả trăm lần. Có lẽ đây cũng là điều may mắn cho anh, chứ nếu mẹ anh đã từng chứng kiến bất kỳ một cuộc chiến nào thì có bằng trời anh cũng không thuyết phục được mẹ để cho anh đi.
Hai tháng sau James lên đường. Hai gia đình và bạn bè làm tiệc chia tay cho anh thật ấm cúng. Anh cảm động nhìn tất cả những người thân yêu trong khung cảnh êm đềm của gia đình. Anh cố ghi khắc trong lòng những điều quý báu ấy, vì anh biết, có thể anh sẽ không bao giờ được thấy nữa.
Ngày James lên đường, mẹ và em gái anh khóc như mưa. Jamie và các phụ nữ của gia đình nàng cũng khóc. Mọi người lần lược ôm hôn anh lúc chia tay. James thấy Jamie úp mặt vào vai Joe khóc nức nở. Anh đến choàng tay ôm cả hai người và chúc họ được nhiều hạnh phúc và may mắn. Mọi người dặn dò anh phải viết thư về ngay và viết thường xuyên. Mẹ anh còn dặn phải nhớ mang theo máy chụp ảnh luôn luôn và gửi ảnh cho cả nhà xem. James gật đầu hứa hết tất cả. Anh thầm nghĩ ‘không biết mọi người muốn nhìn thấy hình ảnh gì trong cuộc chiến tranh này, dĩ nhiên không phải là quang cảnh đẹp như một chuyến du lịch. Thôi thì cứ để mọi người nghĩ như vậy để bớt lo lắng’.
*
Giáng Sinh năm tiếp theo, Jamie và Joe làm lễ cưới. Hai gia đình và tất cả bạn bè tíu tít chuẩn bị, ai cũng mừng cho họ thật xứng đôi. James gửi về cho hai em tấm thiếp mừng làm bằng tay với những lá và hoa khô của rừng Việt Nam. Jamie nâng niu nó như một vật báu. Nàng cất tấm thiếp trong hộp thư, cùng với những tấm thiếp chúc mừng khác.
*
Năm tháng qua đi.
James vẫn thỉnh thoảng viết thư về. Vài ba lần, anh gọi điện về thăm nhà nhưng đường dây xấu quá, cả hai bên đều chỉ nghe được loáng thoáng. Anh có gửi về mấy tấm ảnh chụp phong cảnh Việt Nam, quang cảnh trông hoang sơ và êm đềm. Anh cũng gửi về mấy tấm ảnh anh đã chụp trong trại lính. Mái tóc anh cắt ngắn, nét phong trần dãi dầu trông thật khác với ngày xưa. Anh gầy đi nhưng vẫn tươi cười bên cạnh mấy người bạn, phía sau họ là những chiếc lều nhà binh.
Mẹ anh có vẻ thất vọng khi không thấy những tấm ảnh chiến trường. James viết thư giải thích với gia đình rằng những lúc ấy quá bận rộn và khói lửa mù mịt, có chụp cũng chẳng thấy gì. Anh muốn để những người thân giữ lại cái cảm nhận về chiến tranh như một cuộc phiêu lưu mạo hiểm. Đâu có ích gì để cho những người thân yêu nhìn thấy cảnh chết chóc tàn khốc và cái kinh hoàng, mất mát của chiến tranh. Chính bản thân anh đôi khi cũng phải tự ru mình bằng cái điệp khúc rằng, một ngày nào đó, tất cả sẽ chấm dứt, mọi người sẽ được sống trong bình yên. Anh mong chờ đến ngày không còn thấy cảnh nhà tan cửa nát, không còn phải cố dằn lòng trước những con người rên xiết đớn đau, hay hấp hối trong nỗi khắc khoải không nhìn thấy người thân lần cuối. Nhưng với anh, đáng sợ hơn hết thảy là những con người tật nguyền vĩnh viễn, cả thể xác lẫn tâm hồn.
James biết, anh cũng có thể bị thương hay mất mạng như những người lính khác, vì anh đã tình nguyện đi cùng với các đại đội trực tiếp tham gia các trận chiến. Anh đã nhìn thấy bao nhiêu người bạn bỏ xác ở chiến trường, hay trở về với những tật nguyền, dị dạng. Anh đã từng khóc như mưa trước những thân thể giập nát của những người bạn, những thanh niên còn trẻ tuổi với bao ước mơ, có người còn vợ con ở lại… . Anh đã từng vật vã, khổ sở trước sự thiếu thốn dụng cụ, thuốc men… nơi mặt trận. Phòng cấp cứu trận mạc quá thô sơ nên anh đã không thể cứu được bao nhiêu người lính ngắc ngoải.
Đã bao lần anh muốn từ bỏ chốn này để về với gia đình. Nhiều lần anh khao khát được trở về khung cảnh êm ấm như ngày xưa. Nhưng anh biết, không bao giờ anh và những người đã từng tham gia cuộc chiến này còn có thể tìm lại cuộc sống yên bình nữa. Chiến tranh đã cướp đi của họ những năm tháng bình yên và hằn trong tâm tưởng của họ những chết chóc, bạo tàn thật khốc liệt mà họ không bao giờ có thể xoá bỏ.
James luôn cảm thấy có cái gì đó níu giữ anh lại chốn này. Bao nhiêu lần, gia đình và bạn bè khuyên anh hãy trở về. Anh còn một tương lai tươi sáng trước mặt, nhưng anh luôn nghĩ, và thật sự cảm thấy rằng, những người ở đây cần có anh. Anh biết, hơn cả những chăm sóc của một người bác sĩ dành cho bệnh nhân, anh đã chia sẻ với họ những đau thương, mất mát, và đã trải qua những tháng ngày gian khổ cùng với họ.
*
Thế rồi một hôm, gia đình anh nhận tin James bị bỏng nặng trong lúc cấp cứu người khác. Anh được cấp tốc đưa về điều trị ở quê nhà và được trao Huân Chương Anh Dũng. Trải qua mấy tháng điều trị, anh được trở về với gia đình.
Tất cả người thân và bạn bè của James đón mừng anh thật nồng nhiệt. Tám năm qua, đã có biết bao điều đổi thay. Jamie và Joe đã có ba con, hai bé gái sinh đôi giống hệt mẹ và một bé trai bụ bẫm giống James và Joe như tạc. Jane, em gái của anh cũng đã có chồng và hai con. Những người thân của hai gia đình dù đã sống riêng nhưng vẫn ở xúm xít bên nhau. James thấy lòng mình ấm lại khi nhìn thấy bố mẹ và toàn thể gia đình quây quần đông đủ.
Mọi người rạng rỡ, vui sướng đón mừng anh về. James kể rất ít về chiến tranh, có vẻ gì đó như là nét khắc khổ trong anh khiến cho mọi người ngần ngại, không dám ép anh kể nhiều. Mọi người cho rằng anh không thích nhắc đến chiến tranh vì nó gợi lại cho anh cái tai nạn kinh hoàng anh đã trải qua. Không ai biết rằng, anh thường cảm thấy mình thật may mắn vì còn được lành lặn, nguyên vẹn ngày trở về. Anh chỉ không muốn nhắc đển chiến tranh vì nó gợi lại cho anh bao đau thương tàn khốc anh đã chứng kiến mà anh không thể kể lại.
*
Mấy tuần sau đó, vào một sáng cuối tuần, Joe loay hoay bê ra ngăn tủ đựng vớ để tìm mấy chiếc vớ cũ cho hai bé gái làm con rối. Bên cạnh mớ vớ ngổn ngang trên sàn, anh nhặt được một quyển sổ nhỏ bìa xanh. Nhận ra nét chữ mềm mại của vợ, anh tình cờ mở ra nơi trang giấy có chiếc lá khô ép vào giữa.
“Ngày... tháng... năm...
Hôm qua anh ấy về. Sau bao nhiêu năm chờ đợi, mình cứ nghĩ là anh sẽ không trở về nữa. Ơn trên che chở, anh vẫn lành lặn. Anh gầy đi nhiều, tóc đã có điểm bạc. Chiến tranh đã cướp đi vẻ hồng hào và nụ cười tươi sáng của anh. Mình không biết nhiều về chiến trường Việt Nam, nhưng mình đoán chắc là phải tàn khốc lắm. Mình nhìn thấy điều ấy trong ánh mắt anh, khi anh kể về những ngày chiến đấu gian khổ của những người lính, những người bạn. Hy vọng từ nay mình sẽ thôi không mơ những giấc mơ kinh hoàng về anh nữa.
Tám năm đã qua, biết bao điều đổi thay thế mà mình vẫn còn yêu anh ấy. Không biết ngày ấy nếu anh không ra đi, cuộc đời mình sẽ ra sao? Không biết từ nay, cuộc sống của anh sẽ ra sao? Trở về sau bao nhiêu năm ở chiến trường, chắc anh sẽ mất nhiều thời gian để ổn định và làm quen với cuộc sống ở đây…”
Joe bàng hoàng gấp cuốn sổ lại. Đầu anh quay cuồng khi nhớ lại ngày ấy anh cũng vô tình đọc được nhật ký của Jamie và ngỡ nàng yêu anh. Jamie yêu James! Bây giờ anh mới hiểu được vẻ bối rối của Jamie lúc anh đến với nàng và đã nàng e lệ khước từ anh buổi đầu. Joe choáng váng khi điểm lại, trong suốt thời gian James chuẩn bị lên đường, Joe đã ráo riết theo đuổi nàng và nàng thường hay xúc động vô cớ. Và Joe cũng chợt nhớ lại, nhiều lần Jamie thường bảo anh kể về tuổi thơ của hai anh em, hay những lúc nàng mơ màng xa vắng, mà khi anh tình cờ thấy được, nàng thường bẽn lẽn thẹn thùng.
Mặc dù đã sống bên nhau nhiều năm, có điều gì đó bí ẩn ở nàng mà anh không thể hiểu được. Anh không ngờ nàng đã yêu James và anh đã vô tình đưa nàng vào thế khó xử. Nhưng nàng cũng đã yêu anh và họ đã sống bên nhau thật hạnh phúc, êm đềm trong những năm qua. Không, anh đã sống thật êm đềm, hạnh phúc trong những năm qua. Nhưng với Jamie, nàng vẫn ấp ủ tình yêu dành cho James và nhớ mong anh ấy.
Joe bối rối và đau khổ. Bên ngoài, hai đứa bé gái gọi bố ầm ĩ và giục anh lấy vớ thật nhanh để chúng còn làm cho xong mấy con rối trước bữa ăn trưa. Joe vội vã vơ lấy mấy đôi, quẳng hết mớ còn lại vào ngăn tủ và ra với con.
*
Mấy hôm sau anh đến gặp James. Hai anh em trò chuyện thân tình và Joe loay hoay mãi không biết nên đề cập với anh mình thế nào. Cuối cùng, Joe dồn hết can đảm và nói với James rằng mình đang có chuyện khó xử.
“Gì vậy Joe?” James hỏi em một cách điềm đạm.
Joe nhìn anh và cảm thấy mình thật lố bịch. Mãi một lúc sau, không nhìn James, anh nói:
“James ạ, chắc anh còn nhớ, trước khi anh tình nguyện đi sang Việt Nam, em có kể cho anh nghe chuyện em tình cờ đọc được nhật ký của Jamie và ngỡ cô ấy yêu em. Em đã nhầm James ạ, Jamie yêu anh”.
Bàn tay James đang đặt trên cánh tay em chợt siết thật chặt. Joe nhìn thấy mắt anh mình chợt rực sáng lạ thường.
“Thật không Joe, sao em biết?” James hỏi, giọng ngạt đi.
“Em tình cờ đọc được nhật ký của Jamie cách đây vài hôm, cô ấy vẫn còn yêu anh.”
Joe nhìn anh. Hạnh phúc ngời sáng trong mắt James và anh hiểu ra rằng James cũng yêu Jamie. Lòng anh nhói đau. Hai con người thân yêu nhất của đời anh đã thầm yêu nhau và anh đã vô tình chen vào giữa. Đầu anh quay cuồng khi nhớ lại quyết định ra đi đột ngột của James và những trận khóc nức nở của Jamie sau đó. Anh chưa bao giờ nghĩ đến điều này, rằng James đã vội vã ra đi để che giấu tình cảm của mình và để anh được hưởng hạnh phúc với Jamie thật trọn vẹn.
Joe nhận ra, James đã không muốn làm em trai khó xử ngày ấy, vì anh hiểu, nếu Joe biết anh cũng yêu Jamie, hai anh em sẽ lấn cấn. Vả lại, ai cũng nghĩ Joe là người được nàng yêu mến nên James phải mạnh dạn lánh xa. “May mà anh ấy còn lành lặn trở về”, Joe nghĩ. Joe thấy thương anh mình vô hạn và cảm thấy thật xót xa cho những tháng ngày James phải chịu đựng sống xa nhà, xa người anh yêu dấu, trong khi mình được tận hưởng hạnh phúc với Jamie.
Càng nghĩ, Joe càng thấy mình thật vụng về. Tình yêu của anh dành cho Jamie ngày ấy quá nóng bỏng nên anh đã không nhìn thấy những biểu hiện nhỏ nhặt, mà nếu tinh ý hơn, anh sẽ nhận ra rằng Jamie đã không yêu mình. Anh nhớ lại những lần Jamie tránh né anh, và những lần nàng cố giải thích cho anh, nhưng anh đều gạt đi vì tin chắc rằng nàng yêu mình và chỉ dè dặt lúc đầu. Còn James đã thật bình tĩnh và kín đáo. Joe tự trách mình ngày ấy đã mờ mắt trước tình yêu của Jamie mà quên đi anh mình. Joe cảm thấy xót xa khi nhớ lại mình đã quá chìm đắm trong hạnh phúc bên Jamie mà quên đi vẻ buồn bã, khó hiểu của James. Bây giờ Joe mới hiểu được động cơ và nguyên nhân cho những hành động kỳ lạ của James khi anh quyết định tình nguyện sang phục vụ ở chiến trường Việt Nam. Joe cảm thấy đau khổ vì đã vô tình cướp lấy hạnh phúc của hai người thân yêu nhất của mình.
Hai anh em lặng lẽ ngồi bên nhau. Mặc dù họ không nhìn nhau, nhưng mỗi người vẫn hiểu được người kia nghĩ gì. Một lúc sau, Joe bảo anh, giọng đượm buồn:
“James ạ, ngày ấy em thật là hấp tấp, nông nổi. Lẽ ra Jamie phải là của anh.”
Im lặng một lúc sau, Joe nói tiếp, giọng cứng cỏi hơn:
“Em sẽ nói chuyện với cô ấy. Hai người nên đến với nhau.”
James nhìn em. Mắt Joe đẫm buồn. James cố tranh đấu với tình cảm trong lòng. Hạnh phúc đến với anh quá bất ngờ sau bao năm tháng buồn đau. Anh không bao giờ ngờ được Jamie đã yêu mình. Ngày ấy, khi nghe Joe kể cho mình một cách quả quyết, James cho rằng điều đó đã hẳn, vì Joe là một thanh niên thật ưu tú và Jamie đã viết rõ vào nhật ký của nàng.
James nhìn em. “Không, mình không thể chen vào giữa hạnh phúc gia đình của họ”, James thầm nghĩ. Joe yêu nàng, họ đã có con với nhau và Joe là một người chồng, một người cha thật tuyệt vời. James cảm thấy mình đã hạnh phúc đủ khi biết Jamie đã có lúc nghĩ về mình. Nàng và các con của Joe cần được nuôi dưỡng trong một cuộc sống gia đình đầm ấm.
“Đừng, Joe,” anh nói với em trai một cách chân thành. “Jamie và các con của em cần được hưởng một cuộc sống hạnh phúc, em và Jamie nên gìn giữ cuộc sống gia đình mà hai em đã tạo dựng nên.”
Joe nhìn anh. Hai anh em thấu hiểu tâm tình của nhau và cùng quý trọng nhau. Hai người không nói gì thêm, một lúc sau Joe xin phép ra về.
*
Nhiều ngày sau, vào một đêm cuối tuần, Joe nhẹ nhàng bảo vợ trước lúc đi ngủ:
“Jamie, anh có chuyện này muốn nói với em.”
Chờ các con đã ngủ yên, Jamie nhẹ nhàng đến ngồi cạnh chồng. Nàng ngước mắt nhìn anh chờ đợi.
“Chuyện gì thế anh?”
Joe nhìn nàng. Anh vẫn yêu nàng đắm đuối như thuở nào. Jamie là một người vợ và một người mẹ thật tuyệt vời. Anh đã sống những tháng ngày đầy hạnh phúc bên nàng. Anh sắp sửa phải mất nàng vĩnh viễn. Tim anh nhói đau nhưng anh không còn có lựa chọn nào khác. Anh phải trả lại cho Jamie và James hạnh phúc mà họ xứng đáng được hưởng bên nhau mà ngày ấy anh vô tình lấy đi. Anh biết ơn nàng đã dành cho anh bao nhiêu chăm sóc thật ngọt ngào, dịu dàng trong những năm qua, và lấy làm may mắn đã được hưởng những tháng ngày đầy hạnh phúc bên nàng. Đã đến lúc Jamie và James phải được đền bù những đau thương, mất mát mà họ đã phải chịu.
“Em ạ, hôm trước anh vô tình đọc được nhật ký của em.”
Jamie cắn môi. Mấy ngón tay nàng bấu chặt xuống mặt nệm. Joe nói tiếp, giọng buồn bã.
“Anh không ngờ em đã yêu James. Ngày ấy anh đã quá mừng rỡ khi ngỡ rằng em viết về anh, nên anh đã vội vàng đưa cả ba chúng ta vào tình thế khó xử. Nếu anh mà biết là em viết về James thì anh đã không theo đuổi em và anh ấy đã không ra đi.”
“Không…”, Jamie oà khóc nức nở, “anh hãy tha thứ cho em…”
Joe dịu dàng cầm lấy tay vợ. Anh sẽ mãi mãi yêu nàng và luôn cầu mong cho nàng được hạnh phúc. Nàng đã yêu James và James cũng yêu nàng. Anh sẽ mạnh dạn sống trong khổ đau xa nàng và nhìn nàng sống trong hạnh phúc bên người nàng yêu dấu, người anh yêu quý của anh. Cho dù đớn đau, lòng dạ rối bời, anh vẫn biết được rằng anh không thể tiếp tục sống với nàng như trước.
“Jamie, đừng tự trách mình, em không có lỗi gì đâu. Anh mới là người đáng trách, nhưng mọi chuyện đã qua không thể làm gì khác được. Anh muốn nói với em rằng anh đã thật hạnh phúc khi sống bên em. James cũng yêu em, em nên đến với anh ấy”.
Jamie tròn mắt nhìn chồng. Nàng không hiểu anh đã nói gì.
“James…?” nàng bối rối, nói không nên lời.
“Đúng thế. Anh đã nói chuyện với anh ấy. Anh ấy cũng yêu em. Ngày trước anh ấy đã phải ra đi một cách vội vàng là để khỏi làm vướng chân anh”.
Jamie nhìn chồng. Nàng chưa bao giờ nghĩ đến điều này. James chưa bao giờ có một dấu hiệu gì chứng tỏ anh đã yêu nàng. “Trời ơi! Nếu như ngày ấy mình biết…, nếu như ngày ấy James biết…”, Jamie bối rối nghĩ thầm. Jamie nhìn Joe: anh giống James thật nhiều, có lẽ đó là lý do nàng đã đến với Joe sau khi James đột ngột ra đi và Joe ráo riết theo đuổi nàng.
Jamie cũng đã yêu Joe. Anh là một người chồng thật tuyệt vời. Anh đã dành hết cho nàng tất cả tâm trí, sức lực và một tình yêu mà nàng chưa từng được biết. Nhưng hơn cả thế nữa, anh còn là một người bố thật xuất sắc. Các con của nàng thật là may mắn có được một người cha tận tuỵ và giàu tình thương như anh. Nàng nghĩ đến các con và cuộc sống gia đình êm đềm của họ. Đến với James, các con sẽ ra sao?
Joe theo dõi nét mặt nàng. Anh đọc được suy nghĩ của nàng qua từng giai đoạn biến đổi.
“Em đừng lo, anh vẫn luôn ở bên cạnh để chăm sóc các con. James sẽ thương yêu con của chúng ta như con của anh ấy, anh biết chắc là như vậy.”
Jamie nghẹn ngào nhìn chồng. Nàng biết ơn Joe đã hết lòng yêu quý, chăm sóc mình. Mặc dù vào bất cứ hoàn cảnh nào, nhất là vào những lúc khốn khó, anh vẫn luôn luôn ở bên nàng. Tấm lòng chân thành, quảng đại của anh đã bao lần làm nàng cảm động. “Không, mình không thể từ bỏ anh để đến với James”, Jamie nghĩ. “Mình sẽ giữ lại tình yêu giấu kín ngày xưa cho James như một kỷ niệm đẹp và Joe sẽ mãi mãi là người chồng yêu quý của mình, mặc dù ngày ấy mình đã yêu James trước”, Jamie thầm nhủ.
Jamie nức nở khóc. Bao nhiêu tình cảm ngày xưa tràn về. Nàng nhớ lại những tháng ngày nàng như điên dại trước khi James ra đi, nàng sợ anh sẽ bỏ xác ở xứ người. Rồi những giấc mơ hãi hùng đến với nàng và Joe luôn luôn ở bên cạnh, ấp ủ xoa dịu nàng. Rồi những đứa bé ra đời. Nàng vẫn nhớ về James và khắc khoải mong chờ anh về. Trong bao năm tháng xa James, chỉ cần biết là anh an toàn cũng đủ khiến nàng vui sướng.
Nàng chưa bao giờ nghĩ đến chuyện đến với James, bởi lẽ nàng đã đến với Joe. Hơn nữa, nàng chưa bao giờ biết được James đã để ý đến mình. Thế nhưng giờ đây, khi biết rằng anh cũng yêu mình, Jamie cảm thấy thật bối rối và khó xử. Nàng không biết sẽ phải đối xử với James thế nào từ nay, cũng như không thể chịu nổi khi biết Joe đau khổ.
Joe lặng yên ngồi cạnh Jamie trong lúc chờ vợ nguôi khóc. Anh hiểu được những giằng co trong lòng nàng. Anh phải để cho nàng có thời gian, nhưng anh biết, cuối cùng nàng sẽ làm theo lòng mình. “Thế là hết” anh nghĩ, “từ nay cuộc sống của chúng mình sẽ không bao giờ như trước nữa”. Tuy nhiên, cho dù đau khổ, anh cảm thấy hài lòng vì đã có can đảm để thu xếp với nàng.
“Nín đi em”, anh dịu dàng vuốt tóc vợ, “mọi chuyện rồi sẽ ổn thôi!”
*
Mấy tháng sau, Jamie và Joe làm thủ tục ly hôn. Mùa hè năm đó, Jamie và James làm lễ cưới. Đám cưới của họ thật đơn sơ, thân mật, chỉ có gia đình và bạn bè thân thiết. Những đứa con của Joe và Jamie có thêm một ông bố. Chúng gọi James là “bố James”. Chẳng khó khăn gì để lũ trẻ quý mến James. Anh giống Joe như tạc và cũng vui tính, chịu khó như bố Joe của chúng. James cũng yêu quý những đứa bé như con của mình. Những đứa trẻ còn thơ dại nên chúng chưa hiểu được sự chia cách của bố mẹ, chúng chỉ vui thêm vì từ nay có thêm một ông bố để được chiều chuộng và mặc sức vòi vĩnh.
Thời gian sau đó, Joe thường đi công tác xa. Ngoài giờ làm việc, anh vẫn thường xuyên đến thăm Jamie, James và các con. Anh cũng ưa đi du lịch khắp nơi. Lũ trẻ thường trầm trồ xem những tấm postcard bố chúng gửi về từ những nơi xa xôi. Joe hứa sẽ đưa các con đi tham quan các thắng cảnh nổi tiếng khi chúng lớn lên, và lũ trẻ mong chờ ngày được đi du lịch với bố.
*
Jamie và James có thêm hai con, một bé trai và một bé gái vừa giống bố vừa giống mẹ. Thỉnh thoảng, Jamie vẫn tình cờ thấy Joe nhìn mình đắm đuối. Tim nàng nhói đau khi bắt gặp được ánh mắt tha thiết ấy. Jamie bồi hồi nhận ra, cuộc đời của nàng đã gắn liền với cả hai anh em, cũng như hạnh phúc của họ luôn đi đôi với khổ đau. Tận sâu đáy tâm hồn, Jamie nhận ra rằng, nàng chưa bao giờ có thể tách rời tình yêu dành cho hai anh em ra khỏi hạnh phúc và đau khổ. Nàng luôn đứng giữa với một người sống trong hạnh phúc và người kia trong khổ đau. Nàng tự an ủi mình rằng, nàng đã may mắn được cả hai yêu quý, và với họ, nàng đã được hưởng một cuộc đời đầy hương vị, sắc màu. Với nàng, hạnh phúc và khổ đau luôn đi bên nhau như hai anh em sinh đôi mà nàng yêu dấu.
Cảm hứng từ bài hát Diary của David Gates – ban nhạc Bread
Adelaide 5/2004