2Văn khấn tạ mộ phần cuối năm

002

2.1. Nguồn gốc và ý nghĩa

Lễ Tạ Mộ thường được các gia đình làm vào dịp cuối năm. Tục xưa truyền lại, con cháu dù bận như thế nào cũng phải đi tạ mộ. Việc lễ tạ mộ phần vào dịp cuối năm là điều rất quan trọng; nó thể hiện tinh thần hiếu thảo của người Việt. Nhiều gia đình thường kết hợp lễ tại mộ cuối năm cùng lễ mời ông bà tổ tiên về ăn Tết; phù hộ độ trì cho con cháu một năm mới an lành, mạnh khỏe.

Theo truyền thống từ xa xưa, lễ tạ mộ thường được làm vào ngày 20 đến 30 tháng Chạp Âm lịch để chuẩn bị mời ông bà về ăn Tết vào trưa ngày 30.

“Sống cái nhà, chết cái mồ”, người Việt ta có câu như vậy, ý rằng lúc sống có được cái nhà che mưa che nắng thì khi chết cũng có cái mồ làm nơi an nghỉ giấc trăm năm. Phần mộ chính là nhà của người đã khuất.

Cuối năm chúng ta sơn sửa nhà cửa, quét dọn sạch sẽ cho nhà mình thơm tho sạch sẽ đón Tết thì cũng phải nhớ đi tạ mộ cuối năm, sang sửa cho phần mộ của người thân được gọn gàng, sạch đẹp.

Công việc trong lễ tạ mộ là dọn dẹp sạch sẽ cho phong quang, thoáng đãng mộ phần của người mất. Là mộ đất có thể đắp lại nấm cho đầy đặn, rẫy hết cỏ dại, cây hoang mọc trùm lên mộ, cũng là cách giảm bớt rắn, chuột đào hang, làm tổ. Các cụ già thì lo việc cúng khấn tổ tiên nơi phần mộ.

Lễ tạ mộ không chỉ tạ các cụ nhà mình, mà nên hiểu đủ là tạ ơn quan thần linh bản địa, chư vị tôn thần… đã cho các cụ nương nhờ mảnh đất đó. Con cháu không chỉ quan tâm tới các cụ gần đời mình (như cha mẹ, ông bà tới tam đại, tứ đại), mà ỉ cho trưởng họ, trưởng chi lo cho các cụ cao hơn (gọi là cao tằng tổ tỉ), bởi đó là một thiếu sót lớn vì không có các cụ lớn thì sao có các cụ gần.

Do đó khi đi tạ mộ hãy lưu tâm đến tất cả các cụ trong dòng họ. Cũng cần lưu ý không nên chỉ thắp hương mỗi mộ nhà mình mà các ngôi mộ bên cạnh các cụ cũng nên “thăm hỏi”. Nếu có những ngôi mộ vô chủ cũng cần thắp cho “họ” nén hương.

Các nhà tâm linh cho rằng, việc tạ mộ là điều cần thiết nhưng không phải ai cũng nên đi. Ai muốn đi tạ mộ trước hết hay chú ý tới tình trạng sức khỏe của mình. Những phụ nữ có thai, người ốm yếu, đau bệnh, phụ nữ đang kỳ “đèn đỏ”, trẻ em dưới 10 tuổi… không nên tới mộ phần, nghĩa trang. Bởi những đối tượng này rất dễ bị nhiễm âm khí, phong hàn, hoặc một số bệnh thời khí…

Thời điểm tốt nhất trong ngày là chọn lúc tạnh ráo, ấm áp. Trong dịp này nhiều gia đình cũng dẫn trẻ em đi theo tạ mộ, trước là để biết dần vị trí phần mộ, sau là tập cho trẻ kính trọng, hiếu đễ tổ tiên. Bởi vậy, không nên đi quá sớm, sương đêm chưa tan, hoặc chiều tối trời về đêm âm khí nặng nề không có lợi cho sức khỏe. Khi thời tiết mưa gió thì không nên tảo mộ, tạ mộ, phải tạm ngừng xây cất mộ.

2.2. Sắm lễ

- Hương thơm

- Hoa tươi (hoa hồng đỏ) 10 bông

- Trầu 3 lá, Cau 3 quả cành dài đẹp

- Trái cây 1 mâm to

- Xôi trắng 1 mâm bên trên bày gà luộc nguyên con (Thường chọn giò hoặc là trống thiến)

- Rượu trắng 0,5 lít + Chén đựng rượu 5 cái

- 10 lon bia + 2 bao thuốc lá + 2 gói chè (1 lạng/gói)

- 2 nến cốc màu đỏ dùng để thắp khi làm lễ

Ngoài ra tùy theo phong tục tập quán ở mỗi nơi mà có sự gia giảm điều chỉnh thích ứng.

2.3. Văn khấn

Nam mô A Di Đà Phật!

- Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

- Con kính lạy ngài Địa tạng vương bồ tát.

- Con kính lạy ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế Chí đức Tôn thần, Kim niên hành binh, Công tào Phán quan.

- Con kính lạy ngày Bản cảnh Thành Hoàng Chư vị Đại Vương quản cai nơi nghĩa trang.

- Con kính lạy Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa Tôn thần.

- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ Long Mạch Tôn thần, các ngài Tiền Chu Tước, Hậu Huyền Vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản trong nơi nghĩa trang này.

- Con kính lạy hương linh cụ: …

Hôm nay là ngày… tháng Chạp, năm cũ sắp qua, năm mới sắp đến.

Tín chủ (chúng) con là: …

Ngụ tại: …

Chúng con sắm sanh phẩm vật, hương hoa trà quả, kim ngân tài mã, dâng hiến trình cáo Tôn thần, kính rước vong linh bản gia tiên tổ chúng con là: … kỵ nhật là... có phần mộ táng tại… được về với gia đình đón mừng năm mới, để cho cháu con được phụng sự trong tiết xuân thiên, báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Tôn thần, Phủ thùy doãn hứa.

Âm dương cách trở

Bát nước nén hương

Thành tâm kính lễ

Cúi xin chứng giám

Phù hộ độ trì

Nam mô A Di Đà Phật!