Những kỷ vật một thời máu và hoa

Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Doanh, nguyên Phó tư lệnh Chính trị Quân đoàn 4, hiện ngụ tại phường 5, quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh. Năm nay, ông đã 83 tuổi nhưng vẫn rất minh mẫn và nhớ như in chuỗi sự kiện cùng những trận đánh cận kề lằn ranh sinh tử trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước và bảo bệ biên giới Tây Nam Tổ quốc.

Chỉ vào tấm bản đồ, giấy đã úa màu thời gian, ông cho biết, đây là chiến lợi phẩm thu được của không quân Mỹ trong trận quyết chiến Tàu Ô (nay thuộc thị trấn Tân Khai, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước). Lúc đó, ông là Chính ủy Trung đoàn 141, Sư đoàn 7, một trong 3 sư đoàn của Bộ chỉ huy Miền tham gia Chiến dịch Nguyễn Huệ năm 1972, trên chiến trường miền Đông Nam Bộ. Trong hơn 150 ngày đánh hạ Tàu Ô (từ ngày 5-4 đến 28-8-1972), đơn vị ông đã ngăn chặn các mũi phản công, chi viện của địch, phối hợp với các đơn vị bạn giải phóng Lộc Ninh và huyện Chơn Thành, tiến tới giải phóng tỉnh Phước Long. “Nhờ thu được tấm bản đồ quý giá này mà chúng ta tránh được rất nhiều tổn thất từ các đợt không kích của không quân Mỹ, đồng thời thay đổi chiến thuật, cách đánh phù hợp để tấn công địch. Trong thời bình, tấm bản đồ còn có giá trị phục vụ công tác dò tìm, quy tập hài cốt liệt sĩ”, Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Doanh kể. Tấm bản đồ, hiện vật lịch sử quý giá ấy vừa được ông hiến tặng cho Bảo tàng Quân khu 7.

Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Doanh (thứ hai, từ phải sang) trao kỷ vật chiến tranh tặng Bảo tàng Quân khu 7.

Đại tá, Anh hùng LLVT nhân dân Lê Mạnh Hùng, nguyên Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn Đặc công 198, Binh chủng Đặc công, hiện trú tại phường 12 (quận Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh) rất trân quý chiếc máy ảnh hiệu Minolta của Nhật Bản. Hiện vật này đơn vị ông mua từ những năm 60 của thế kỷ 20. Ông là người thứ ba được sử dụng nó. Chiếc máy ảnh đã giúp ông và đồng đội làm nên những chiến công huyền thoại gắn liền với lực lượng đặc công biệt động. “Quá trình trinh sát, chúng tôi đã cải trang thành thợ chụp ảnh dạo, nhà báo, nhà văn để chụp địa hình, mục tiêu tấn công, xác định phương hướng, địa điểm vận chuyển, bàn giao, giấu vũ khí. Nhiệm vụ luôn tiềm ẩn hiểm nguy, sẵn sàng hy sinh bất cứ lúc nào”, Đại tá Lê Mạnh Hùng nhớ lại.

Kỷ vật vô giá này cũng đã được Đại tá Lê Mạnh Hùng hiến tặng cho bảo tàng để làm tư liệu giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ.

Bên cạnh những hiện vật gắn liền với những trận đánh, chiến công của các đơn vị trong chiến tranh còn có các hiện vật thuộc sở hữu riêng của cán bộ, chiến sĩ. Đó là những chiếc ba lô, thắt lưng, bi đông, dép cao su, tấm vải dù, lược chải tóc... Ẩn chứa bên trong những hiện vật đã nhuốm màu thời gian ấy là sự yêu thương, cùng nhau chia ngọt sẻ bùi giữa những người đồng chí; bao nỗi nhớ khôn nguôi, sự kính trọng, hiếu thảo của những người con với bậc sinh thành; tình cảm thủy chung son sắt của người chồng với vợ, cha với con. Ở đó có cả máu, nước mắt, sự hy sinh cùng những hoài bão, ước mơ và nghị lực phi thường của một thời tuổi trẻ hiến dâng cho đất nước, cho cuộc sống bình yên, hạnh phúc hôm nay. “Thế hệ chúng tôi giờ đã già rồi. Những ký ức một thời máu và hoa xin được tặng bảo tàng để nhiều người biết đến một giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc. Đặc biệt, thông qua các hiện vật, chúng tôi muốn nhắn gửi đến các thế hệ kế tiếp rằng, chúng ta có được độc lập, tự do, hạnh phúc là đã phải đánh đổi bằng rất nhiều máu xương của bao người”, Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Doanh xúc động bộc bạch.

Bài và ảnh: THẾ ANH