V. Những Tác Phẩm Minh Họa Thực Tập Trong Bốn Mùa

Sau khi ta đã thực tập về cách cấu tạo một tác phẩm cơ bản và các cách ứng dụng các kiểu cắm đã thuần thục, tất nhiên một ngày nào đó, tự nhiên trong ta sẽ phát sinh những sáng kiến mới, hoàn toàn tự do theo với nghệ thuật sáng tác của ta. Sau đây là những tác phẩm đặc biệt biến thiên qua bốn mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông trong một năm để ta tham khảo.

1. Tác phẩm minh họa thứ nhất: Đại vương tùng cắm theo kiểu Moribana. (Nguyên liệu thuộc tháng Giêng).

Nguyên liệu: Đại vương tùng 3 cành, hoa Lạc xương hồng 3 cành, hoa Cúc trắng nhỏ 3 chùm.

Bình hoa: Bát hoa hình vuông.

Đại vương tùng là loại Tùng có lá dài nhất trong các loại Tùng, trông rất bề thế, rất hào hoa. Đó là thứ nguyên liệu thường dùng nhất của trường phái Sògetsuryu. Vì lẽ Tùng là loại cây phổ thông đâu đâu cũng có. Ngoài ra nó còn tạo cho ta cái cảm giác thú vị của Đông phương thời cổ đại và còn thích hợp với sự thú vị cận đại của Tây phương.

Coi hình minh họa số 91, ta dùng 3 cành Đại vương tùng là một tác phẩm tương đương lớn. Ở trường hợp này ta chỉ dùng cành chính thứ hai và cành chính thứ ba (bớt đi cành chính thứ nhất), cũng đủ tạo thành một tác phẩm hào hoa phong nhã. Dưới gốc ta cắm thêm một cành Tùng và các cành nhỏ làm cành phụ thuộc.

Tác phẩm này ta có thể trưng bày ngay giữa một gian nhà rộng để đón mừng chúa xuân.

Hình minh họa số 91: Tác phẩm Đại vương tùng, cắm theo kiểu Moribana.

2. Tác phẩm minh họa thứ hai: Tác phẩm hoa Mai trắng và hoa Thung trắng, kiểu Moribana. (Nguyên liệu thuộc khoảng tháng hai).

Nguyên liệu: Hoa Bạch mai 3 cành, hoa Bạch thung 3 cành.

Bình hoa: Bát hoa có chân, màu vàng.

Tác phẩm này gần giống như lối cắm hoa của cách ứng dụng thứ hai. Phương hướng của cành chính thứ nhất và cành chính thứ hai thì ngược nhau. Ta có cảm giác như sự đối lập. Đây là tác phẩm tiêu biểu cho trường phái Sògetsuryu. Ta có thể thay thế các thứ hoa khác để phù hợp với tác phẩm trên.

3. Tác phẩm minh họa thứ ba: Tác phẩm hoa Anh đào và Bạch thung, theo kiểu Nageire.

Nguyên liệu: Hoa Anh đào 3 cành, hoa Bạch thung 3 cành.

Bình hoa: Bình hoa màu vàng.

Cắm theo kiểu Nageire, nếu không dùng kỹ thuật giữ hoa cho khéo, ta không thể cấu tạo thành tác phẩm theo như ý muốn. Trước hết, ở phía trong miệng bình ta phải đặt một đoạn cây nằm ngang, rồi ta mới cắm cành chính thứ nhất. Sau khi cành chính thứ nhất đã giữ đúng được vị trí ta mới cắm các cành khác.

Chú ý: Tác phẩm này, cành chính thứ hai cắm nghiêng về phía phải, nhưng phía trên ngọn của cành đó phải cho quay về phía trái. Coi hình minh họa số 93.

4. Tác phẩm minh họa thứ tư: Tác phẩm hoa Tulip theo kiểu Moribana. (Nguyên liệu khoảng tháng ba và tháng tư).

Nguyên liệu: Hoa Tulip 5 bông.

Bình hoa: Bát hoa hình tam giác màu trắng.

Tác phẩm này chỉ dùng một thứ hoa Tulip thuần nhất, ta phải công phu làm thế nào cho có cảm giác tươi sáng. Bát hoa ta có thể thay loại bát khác hay các bát thường dùng trong nhà cũng vẫn được. Ngoài hoa Tulip ta cũng có thể thay thế bằng các loài thảo hoa khác.

Hình minh họa số 94:

Tác phẩm hoa Tulip cắm theo kiểu Moribana.

5. Tác phẩm minh họa thứ năm: Tác phẩm hoa Aster theo kiểu Moribana. (Nguyên liệu khoảng tháng năm và tháng sáu).

Nguyên liệu: Hoa Aster 5 bông, lá hoa Lan 8 lá.

Bình hoa: Bát hoa màu vàng nhạt.

Lá hoa lan, một thứ lá chuyên dùng cho hai trường phái cắm hoa Koryu và Ikenobo. Tuy vậy, nhưng ta cũng có thể sử dụng để trình bày theo cảm giác mới của hiện đại. Ta có thể cấu tạo thành nhiều tác phẩm biến hóa theo ý muốn của ta (coi hình minh họa số 95).

Hình minh họa số 95:

Tác phẩm hoa Aster cắm theo kiểu Moribana.

6. Tác phẩm minh họa thứ sáu: Tác phẩm hoa Hồng và hoa Bát tiên (Gakkuajisai). (Nguyên liệu trong khoảng tháng năm và tháng sáu).

Hình minh họa số 96: Tác phẩm hoa Bát tiên và hoa Hồng, cắm theo kiểu Nageire.

Nguyên liệu: Hoa Bát tiên 2 cành, hoa Hồng 1 bông.

Bình hoa: Bình hoa màu xanh.

Tác phẩm này giống với sự cấu tạo của cách ứng dụng thứ tư. Nhưng cấu trúc của tác phẩm này ở phạm vi ứng dụng tiện lợi hơn. Đường khúc tuyến của cành hoa Bát tiên có rất nhiều, vì thế nên có nhiều hướng linh hoạt sống động, sau đó ta cắm thêm một thứ hoa nào đó ở bộ phận dưới chân, như vậy ta có được một tác phẩm vừa giản dị vừa thanh lịch (coi hình minh họa số 96). Tác phẩm này ta có thể trưng bày ở phòng tiếp tân, nơi buôn bán hoặc một góc của phòng khách trang trí theo lối Tây phương.

7. Tác phẩm minh họa thứ bảy: Tác phẩm hoa Thụy liên (Water Lily), kiểu Moribana. (Nguyên liệu trong khoảng tháng bảy và tháng tám).

Nguyên liệu: Hoa Thụy liên 3 bông, lá Sen 9 lá.

Bình hoa: Bát hoa màu trắng.

Hoa thả nổi trên mặt nước không phải chỉ là hoa Thụy liên, nhưng vì hoa này có hình thể nổi, nên để cắm rất dễ dàng. Kenzan được phối trí như hình minh họa số 97, khi nhìn ta tưởng tượng như dòng nước có hai bờ bên trái và phải. Từ cơ điểm này, ta thả những lá sen nổi trôi theo. Lá này không được cắm chìm dưới mặt nước và cũng không được nhô lên trên mặt nước. Hoa được cắm chìm xuống mặt nước chút ít.

Điểm cần thiết là phải che cho kín Kenzan, nên ta phải dùng lá sen nhỏ cắm gần hoa. Bình hoa cần phải dùng bát hoa rộng, đổ nước thật đầy. Coi nước đó mông mênh tựa như hồ ao, mỗi khi ta tưởng tượng.

8. Tác phẩm minh họa thứ tám: Tác phẩm hoa Yến tử và hoa Thụy liên, kiểu Moribana. (Nguyên liệu trong khoảng tháng bảy và tháng tám).

Nguyên liệu: Hoa Yến tử (Rabbit - Ear Iris) và 4 cụm lá đó. Hoa Thụy liên 1 bông và 5 chiếc lá.

Bình hoa: Bát hoa hình tứ giác.

Tác phẩm hoa về mùa Hạ, phải là những tác phẩm mát dịu. Tác phẩm này là một trong những tác phẩm tiêu biểu cho mùa Hạ. Hoa Yến tử trông có vẻ như rung động trước gió, hoa Thụy liên nổi trên mặt nước tràn đầy, ta nhận thấy sự tổ hợp giữa tác phẩm và màu sắc của tác phẩm này rất mát mẻ tươi đẹp.

Theo hình minh họa số 98, hoa Yến tử 2 bông được cắm trước và phía sau của hoa được cắm hai cụm lá. Ở trường hợp này ta dùng cành lá dài ngắn lượn khúc sao cho thích hợp, đó là tùy thuộc ở con mắt mỹ thuật của ta, không có quy tắc nhất định, miễn là vẻ đẹp của tác phẩm phải thật tự nhiên.

Hình minh họa số 98: Tác phẩm Yến tử và hoa Thụy liên, cắm theo kiểu Moribana.

9. Tác phẩm minh họa thứ chín: Tác phẩm hoa Ngân bàn (Dahlia) và hoa Bigleaf Statice, kiểu Nageire. (Nguyên liệu trong khoảng tháng tám và tháng chín).

Nguyên liệu: Hoa Ngân bàn 2 bông, hoa Bigleaf Statice 3 cành.

Bình hoa: Bình hoa có đài kê cao.

Theo hình minh họa số 99, hoa Statice được rải rộng khắp nơi, các bông hoa nhỏ như các chùm sao. Hoa Ngân bàn được điểm ở hai bên trái phải. Tác phẩm này rất thích hợp với không gian hiện đại.

10. Tác phẩm minh họa thứ mười: Tác phẩm hoa Gerbera (thuộc loại hoa Cúc) và hoa Basket, kiểu Moribana. (Nguyên liệu trong khoảng tháng mười và tháng mười một).

Nguyên liệu: Hoa Gerbera 3 bông, hoa Basket 5 bông.

Bình hoa: Bát hoa hình tròn nhỏ có chân, màu nâu nhạt.

Tác phẩm này ta không dùng lá mà chỉ dùng nguyên hoa. Trước hết ta đem chia hoa thành từng bộ phận, để cấu tạo thành tác phẩm. Tác phẩm thuộc trường phái Sògetsuryu dùng thuần hoa để cắm cũng có rất nhiều. Nhưng tác phẩm này (hình minh họa số 100), hoa Gerbera màu đỏ, hoa Basket màu hồng nhạt hơi trắng, tổ hợp lại, thực là một tác phẩm rất lý tưởng.

11. Tác phẩm minh họa thứ mười một: Tác phẩm lá Kiều mộc (Palm) và hoa Túc cầu (Hydrangea), kiểu Nageire. (Nguyên liệu trong khoảng tháng mười và tháng mười một).

Nguyên liệu: Lá Kiều mộc (Palm) 1 cành, hoa Túc cầu 2 bông.

Bình hoa: Bình hoa miệng rộng.

Ta phải tuyển lựa hoa Túc cầu có màu sắc thật vàng và hơi khô. Ở tác phẩm, thì cành chính thứ hai là hoa Túc cầu sắc toàn vàng, cành chính thứ ba, cắm hoa Túc cầu nửa khô màu tía, rồi tổ hợp với lá Kiều mộc. Ta nhận thấy một hiệu quả về hình thái rất táo bạo và lộng lẫy (coi hình minh họa số 101).

12. Tác phẩm minh họa thứ mười hai: Tác phẩm hoa Bạch cúc, theo kiểu Nageire. (Nguyên liệu khoảng tháng mười một và tháng mười hai).

Nguyên liệu: Bạch cúc 3 bông.

Bình hoa: Bình hoa màu xanh.

Thường thường chơi hoa Cúc là cái thú vị của người Đông phương. Rất thích hợp điều hòa với các kiến trúc hiện đại.

Tác phẩm đơn thuần có 3 bông Cúc (coi hình minh họa số 102), khi trưng bày ta phải tùy theo ở nơi chốn để ta cấu tạo tác phẩm, thay đổi theo vị trí, hoặc từ một phía nhìn lại, hoặc từ ba phía nhìn lại.

Hình minh họa số 102: Tác phẩm Bạch cúc, theo kiểu Nageire.