Chương 2Công thức tính toán số tiền nghỉ hưu

Thư gửi Winny, người bạn mà tôi vẫn luôn yêu mến!

Winny thân mến,

Khi bạn đọc lá thư này thì thành phố nơi chúng ta sinh ra chắc đã vào những ngày lập thu. Thời gian trôi nhanh quá! Hôm nay mình đã nhận được lá trà từ thị trấn xa xôi mà bạn gửi về. Và mình vừa thưởng thức nó vừa viết thư cho bạn đấy!

Bạn đang bắt đầu những bước đi để chuẩn bị tốt nhất cho kỳ nghỉ hưu của mình được ba tháng rồi. Nhìn những hình ảnh mà bạn cập nhật trên trang Blog, mình biết bạn đang rất hạnh phúc. Mình cũng biết, trước giờ bạn không quen thể hiện bản thân mình, nên việc mong muốn bạn gầy dựng một trang Blog để chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc và niềm đam mê thiết kế trang phục thì bước đầu hơi khó khăn. Nhưng xem kìa, bạn đã làm được rồi đấy! Bạn có nhận ra là bạn đã đăng bài viết của mình thường xuyên hơn không? Bạn có nhận ra những bài viết đó có lượt tương tác rất tốt?

Có rất nhiều những thay đổi mà chúng ta có thể nhận ra bằng mắt nhưng cũng có sự thay đổi chúng ta phải cảm nhận bằng trái tim mới phát hiện ra. Winny à, bạn vẫn là cô gái nhỏ nhắn với mái tóc ngang vai dịu dàng, nhưng nụ cười của bạn thì rạng ngời hơn trước nhiều. Bạn đã dần dần thoát khỏi hình ảnh rụt rè, nhút nhát ngày trước rồi. Bạn tự tin, mạnh mẽ bước những bước chân vào con đường mình đã chọn. Bạn đang làm chủ những ngày tháng của mình thật trọn vẹn đấy.

Bạn từng nói với tôi, ngày trước, bạn sống không vui vẻ, bạn làm việc cật lực chỉ vì muốn có nhiều tiền, nhưng sau đó thì sao? Bạn cảm thấy trống rỗng! Đừng buồn vì khoảng thời gian không vui đấy. Quá khứ thật sự có giá trị khi chúng ta biết đối mặt với nó để tạo ra sức mạnh ở hiện tại và tiến về phía tương lai. Có thể, bạn thật sự không hề thích con người của bạn khi đó. Một Winny luôn kiệt sức và không cảm nhận được niềm vui trong cuộc sống.

Mỗi ngày trong suốt mười hai năm, bạn đều đặn đến xưởng may, buổi chiều về lại cặm cụi vừa học vừa may hàng thêm cho khách. Tối khuya lên giường là ngủ ngay, chẳng còn sức lực mà nghĩ ngợi gì! Mình biết, cũng có rất nhiều người dưới áp lực cuộc sống, đã chọn trải qua tuổi trẻ của mình với mười mấy giờ làm việc một ngày. Ít trò chuyện, hầu như không có bạn bè, những niềm vui khác lại càng ít. Chỉ có công việc. Đương nhiên, cái gì cũng có cái giá của nó. Có người sẽ thăng tiến trong công việc. Có người sẽ kiếm thật nhiều tiền. Có người lại tích góp được những giá trị kinh nghiệm cuộc sống.

Nhưng bây giờ, bạn có vui không, có hạnh phúc không, có cảm thấy mình đã làm chủ cuộc đời của chính mình không? Emma chỉ muốn hỏi mọi người câu hỏi đó thôi. Và mình rất vui, khi bạn lại chọn cùng mình chia sẻ những điều mà bạn đã mong muốn về cuộc sống của bản thân. Đến bây giờ, mình vẫn còn nhớ rất rõ ngày bạn đến gặp mình. Mình đã rất ngạc nhiên đấy! Chúng ta không thân, và cũng ít khi liên hệ với nhau! Nhưng mình đã rất vui! Cảm giác được cùng bạn chia sẻ Kế hoạch Hưu trí nó tuyệt vời đến nỗi mình không biết phải diễn tả như thế nào cho đúng nữa! Mình phải cảm ơn bạn đấy, một lần nữa, bạn đã giúp mình hiểu được việc lên kế hoạch, giúp người khác lên kế hoạch mang ý nghĩa như thế nào!

Quá khứ dù đẹp đẽ hay đau thương cũng là thời gian đã qua đi. Chúng ta của những ngày trước có thể vô tình có lỗi với bản thân mình nhưng hiện tại có thể thay đổi mà. Hãy nhìn bạn của hiện tại xem: Winny tự do, Winny tự chủ, Winny sống với cuộc đời mà mình mong ước! Mình vui vì bạn thật sự đã biết cách và sử dụng rất hiệu quả những đồng tiền mà bạn đã vất vả làm ra. Có thể sẽ có những khó khăn trước mắt. Vì bạn chỉ mới bắt đầu kỳ nghỉ hưu của mình thôi. Không sao! Chúng ta có kế hoạch mà!

Có điều này mình muốn bạn biết, lần trước mình đã theo mẫu công thức của bạn trên Blog, may cho con gái Layla của mình vài bộ quần áo búp bê. Thật ra thì mình thấy không tệ, nhưng con gái mình lại bảo, bé thích mẫu của cô Winny đã may cho hơn! Khi nào về lại thành phố bạn ghé thăm nhà mình nhé, Layla cứ nhắc bạn mãi đấy!

Ngày …. tháng ….. năm ……..

Thân.

EMMA CASEY.

❖ NGHỈ HƯU, TÔI MUỐN NÓI “XIN CHÀO!” VỚI BẠN

Mỗi người chỉ có một cuộc đời và vì thế chúng ta thường chăm chút cho cuộc đời của mình nhiều hơn tất cả.

Có người chọn là ngọn lửa hừng hực bỏng cháy, nhiệt huyết hết mình cho giây phút hiện tại.

Có người thích chậm rãi, từng chút cảm nhận dư vị cuộc sống êm đềm.

Lại có những người thích sắp xếp mọi thứ một chút. Ngày mai mình sẽ ăn gì, sẽ mặc gì. Tháng tới mình sẽ đi đâu. Kết thúc một năm mình sẽ dư bao nhiêu tiền, làm gì với số tiền đó,...

Dù bạn chọn cách sống, cách thể hiện như thế nào đi nữa thì điều quan trọng nhất vẫn chính là mục đích sống, động lực sống.

Dù tuổi bạn là 18, là 20, là 30, 40 tuổi hay 70 tuổi đi chăng nữa thì việc biết rõ mình sống vì điều gì sẽ giúp bạn giữ cân bằng, không mất phương hướng, và luôn hạnh phúc. Vì sao Emma muốn mở đầu chương này bằng những vấn đề tương đối mở như vậy? Điều tuyệt vời nhất của cuộc đời này là gì? Là bạn! Là chính bản thân bạn! Khi bạn được tự do là chính mình, tự do phát triển, tự do thể hiện bản thân thì đó mới thật sự là một cuộc đời cần sống, đáng phải sống. Nhưng tất cả chúng ta thường có những mở đầu không mấy suôn sẻ, thậm chí, có người lạc lối.

Tuổi trẻ, thật tuyệt vời, khi mọi thứ ở bên bạn. Bạn đủ thời gian để chuẩn bị, để sửa đổi, để tiến hành. Vấn đề là bạn có muốn hành động hay không. Ngay cả sai lầm lớn nhất, thất bại lớn nhất, nếu bạn chịu đối diện với nỗi sợ của chính mình bạn sẽ tìm được cách giải quyết. Vấn đề về tài chính cũng thế. Emma luôn tin rằng, mọi thứ đều có quy trình, có cách hoạt động của nó. Nói một cách hàn lâm thì là mọi thứ đều hoạt động theo quy luật. Mà tôi đã không hề che giấu bạn, tôi yêu thích Luật Hấp dẫn như thế nào rồi đấy!

Bạn nhớ Bảng kế hoạch “EMMA, CẬU THẬT TUYỆT!” chứ? Bảng kế hoạch đầu tiên của tôi, niềm tự hào của tôi đấy! Thời điểm đó, tôi vẫn chưa hiểu rõ những quy luật, khái niệm gì về tài chính đâu! Tôi chỉ biết, nếu không làm gì đó rõ ràng, chi tiết thì tôi không thể nào yên tâm được. Làm sao tôi có thể đi những bước chân mạnh mẽ vào trường đại học khi không hình dung được mình sẽ học như thế nào? Sẽ phát triển bản thân ra sao? Xoay xở học phí bằng cách nào?,...

Với những năm tháng học Đại học, kế hoạch của tôi chủ yếu là trau dồi, học tập, rèn luyện những kỹ năng cuộc sống, và sau một khoảng thời gian đi làm thêm, tôi sẽ tiết kiệm và quản lý số tiền mình có được để tự sinh hoạt mà không cần trợ cấp của cha mẹ. Có thể xem đó là bậc thang đầu tiên trong chiến lược kế hoạch cuộc đời. Và tôi đã bước lên bậc thang đó, non nớt, nhưng không sợ hãi!

18 tuổi, Emma học Đại học.

22 tuổi, Emma tốt nghiệp và đi làm tại Ngân hàng.

26 tuổi đến 30 tuổi, Emma muốn thăng tiến trong công việc: trở thành lãnh đạo cấp cao trong Ngân hàng.

28 tuổi đến 32 tuổi, Emma kết hôn và sau kết hôn dự định sẽ có hai đến ba đứa trẻ.

30 tuổi đến 35 tuổi, Emma muốn độc lập kinh doanh.

35 tuổi đến 45 tuổi, Emma muốn phát triển Di sản của mình.

...

Những mục tiêu của các năm sau cũng thế, tôi tập trung xây dựng giá trị bản thân mình qua công việc. Bạn thấy đó, ngay từ khi còn trẻ, tôi đã có khao khát quản lý tiền. Trong suy nghĩ của tôi, việc kiếm tiền, làm chủ tiền không bao giờ là xấu cả! Tôi xem những kế hoạch kiếm tiền là một việc tự hào. Công sức, trí óc, tâm lực của tôi mà, không tự hào sao được! Cho đến khi...

Đó là vào năm thứ hai của Đại học. Mùa hè, tôi cũng tham gia cùng các bạn một số chương trình tình nguyện của Hội Sinh viên trường. Hôm đó, chúng tôi đến Bệnh viện trung tâm để hiến máu. Khi chuẩn bị ra về, tôi đã gặp một người.

Cô ấy mặc một chiếc áo sơ mi, chiếc quần tây màu đen ống suông, tóc búi lên cao. Tôi nhận ra, cô ấy là giáo viên chủ nhiệm cuối cấp trung học của tôi. Ngày trước, lớp tôi rất yêu quý cô. Cô kết hôn muộn. Và không có con. Khi tôi đến chào cô, cô đã... không nhận ra tôi! Một điều trong mơ tôi cũng không hình dung được. Bởi vì, tôi học khá, lại năng động trong các phong trào, và tôi rất thường xuyên trò chuyện với cô khi còn đi học. Nhưng cách trả lời của cô lúc đó thật kỳ cục! Cứ giống như một người không biết, không nhớ mình là ai vậy. Tôi hỏi gì, cô cũng lớ ngớ! Mãi đến khi chồng cô xuất hiện, tôi mới biết, sự kỳ cục trong phản ứng của cô là như thế nào! Cô bị bệnh Alzheimer. Bạn biết căn bệnh này thế nào rồi đấy! Quả thật, tôi biết nhưng chưa thể hình dung được, cho đến khi tận mắt nhìn thấy.

Cuộc gặp gỡ tình cờ ở bệnh viện đã tạo một dấu chấm hỏi trong bảng kế hoạch của tôi. Một người phụ nữ phúc hậu, 55 tuổi và bệnh Alzheimer nên đương nhiên cô không thể tiếp tục đứng lớp được nữa. Cô nghỉ hưu sớm, và được trợ cấp một khoản tiền. Đó là một khoản tiền không nhỏ. Nhưng nếu tính toán ra, thì chẳng thấm vào đâu! Khi bạn không làm việc nữa, thu nhập của bạn giảm. Khi bạn bệnh, tiền thuốc, tiền khám, tiền bồi dưỡng, tiền thuê nhân viên chăm sóc,... Chưa kể đến việc, chồng cô cũng đã lớn tuổi. Tôi không thể nghĩ tiếp nữa. Có biết bao nhiêu người rơi vào trường hợp giống cô giáo mà tôi vô cùng kính trọng ấy? Tuổi nghỉ hưu! Bạn sẽ xoay xở như thế nào khi nó đến bất chợt?

Cùng năm đó, gia đình tôi cũng có một cái Tết không vui vẻ cho lắm. Cha tôi là một người trí thức, ông sống vô cùng tình cảm. Tôi nhớ, lần đó một người bạn của cha từ quê lên, thuyết phục cha tôi bán mảnh đất ở quê cho ông để xây dựng nhà hàng hay khu nghỉ dưỡng gì đó. Tôi thấy cha mẹ đã trao đổi rất lâu về điều này. Cuối cùng, cha đồng ý bán mảnh đất với giá rất “hữu nghị”.

Anh họ của tôi đã cản cha lại, theo anh thì cha không nên bán mảnh đất này. Chúng tôi đều biết, đây là nơi cha và mẹ định khi nghỉ hưu sẽ về đây sinh sống. Nếu bán, cha phải bán với giá cao hơn gấp ba lần, vì theo anh họ của tôi, mảnh đất này nằm cạnh khu dự án trọng tâm của quận, khi công bố dự án, giá bất động sản xung quanh sẽ lên rất cao. Cha tôi không đồng ý. Phần lớn là vì tình cảm thân thiết, gắn bó với bạn. Cha tin tưởng bạn mình. Cha không thể làm lơ trước những khó khăn của bạn. Cả hai người đã cùng trải qua thời thơ ấu, những ngày tháng học tập ở giảng đường cùng nhau với nhiều khó khăn.

Và chuyện gì đến cũng đến. Ba tháng sau, mọi thứ đúng như anh trai tôi nói. Và đáng buồn hơn nữa. Bạn của cha thật sự không có một khoản nợ lớn nào cả, ông cũng không hề có ý định làm ăn kinh doanh để có thu nhập trang trải nợ nần. Chuyện rất đơn giản. Ông có một mảnh đất gần khu đất của cha. Khi nghe tin sẽ có dự án trung tâm, ông đã tìm cách thu mua các mảnh đất nhỏ xung quanh. Việc không có gì khó khăn, vì đa số là người quen của ông. Còn cha tôi, ông đã dùng tình cảm mấy chục năm, từ thuở hàn vi; ông đánh đổi một tình bạn, một niềm tin tưởng lấy một khoản tiền!

Hậu bối như tôi chẳng đánh giá gì về cách hành xử này. Tôi chỉ thương cha tôi. Cha suy sụp khi biết mình bị chính bạn thân mình lừa. Cha biết rằng, kế hoạch nghỉ hưu với mẹ ở một căn nhà ven biển đã không còn nữa. Sẽ không còn cảnh tượng mỗi khi mùa hè đến ông bà sẽ cùng con cháu chầm chậm dạo những bước chân in hằn trên bãi cát. Sẽ không còn cảnh tượng mỗi sớm mai ông bà đều thức dậy trong tiếng sóng biển rì rầm. Cha chỉ là một dược sĩ ở viện nghiên cứu của thị trấn. Cuộc đời của cha phần lớn gắn với phòng thí nghiệm, với dược liệu, cha không giỏi kiếm tiền như mẹ, một kỳ nghỉ hưu với cuộc sống an nhàn thanh bình nơi bờ biển là món quà mà cha muốn tặng mẹ.

Mọi thứ đều có thể chuyển sang một hướng khác, dù bạn đã chuẩn bị đâu vào đấy rồi. Kỳ nghỉ hưu cũng thế!

Câu chuyện của những người trung niên gợi suy nghĩ gì trong bạn?

Chúng ta ai rồi cũng sẽ già, cũng sẽ đến tuổi nghỉ hưu. Đó là một thực tế. Nó có thể ảm đạm nhưng cũng có thể không đáng buồn như bạn nghĩ.

Bạn đừng cười, và nói với tôi rằng: Emma, tôi mới 20 tuổi (hay 30 tuổi), bạn bảo tôi suy nghĩ về kỳ nghỉ hưu để làm gì chứ? Tôi đang còn trẻ, tôi dồi dào sức khỏe để làm việc, tôi không muốn nghĩ về những ngày tháng hưu trí nhàm chán, vô vị!

Nhưng tôi đảm bảo với bạn, bây giờ bạn không nghiêm túc nghĩ về kỳ nghỉ hưu của mình, bạn sẽ thật sự có một tuổi hưu nhàm chán, vô vị!

Bạn đừng ngại, hay lo lắng. Nếu bạn muốn nói với tôi, bây giờ mà nghĩ về Kế hoạch Hưu trí thì chẳng phải mình già rồi sao, tuổi trẻ còn bao nhiêu hoài bão, cống hiến không nghĩ lại đi nghĩ về một kế hoạch xa xôi! Tôi xin trả lời bạn: Vì bạn còn trẻ nên bạn cần phải có một kế hoạch cho nghỉ hưu, và hãy thực hiện nó càng sớm càng tốt.

Kế hoạch Cuộc đời là một chiến lược lâu dài, trong đó những Định mức An toàn tài chính sẽ được bạn thiết lập tương ứng với nhau. Tất cả các bước đều có một sự tương hỗ, đó là lý do vì sao tôi luôn khuyên bạn đi từng bước một, chậm rãi mà thật ổn định. Bên cạnh việc thực hiện các mục tiêu tài chính, bạn phải luôn nhớ mình cần một Kế hoạch Hưu trí độc lập với các ưu tiên tài chính khác. Bạn cần quan tâm đến việc lên kế hoạch tiết kiệm cho quỹ hưu trí. Chuẩn bị càng sớm, cuộc sống hưu trí của bạn sau này sẽ càng an nhàn.

Năm tôi 22 tuổi, tôi đã lên Kế hoạch Hưu trí cho mình, mặc dù tại thời điểm đó mọi thứ vẫn còn rất thô sơ.

Tôi không muốn nghỉ hưu một cách bị động.

Tôi không muốn vì một nguyên nhân nào đó, kỳ nghỉ hưu của tôi bị phá sản.

Bạn quan niệm, nghỉ hưu là sẽ không làm việc nữa? Không đâu! Mỗi một giai đoạn cuộc đời bạn sẽ muốn làm việc, những việc khác nhau, mức độ khác nhau. Khi trẻ, bạn không có một kế hoạch tài chính cho kỳ nghỉ hưu của mình thì đương nhiên, tuổi hưu của bạn sẽ vất vả vì xoay xở tiền bạc thôi! Còn nếu bạn đã có đủ tiền bạc cho thời gian nghỉ hưu thì bạn có thể tham gia một tổ chức từ thiện, một giáo đoàn người cao tuổi, một câu lạc bộ hưu trí nào đó,... Mục tiêu sống của chúng ta sẽ thay đổi theo thời gian. Đương nhiên, tiền bạc cũng sẽ thay đổi theo thời gian. Và, bạn đã sẵn sàng cùng Emma nói “Xin chào!” với kỳ nghỉ hưu của mình chưa?

❖ CÔNG THỨC TÍNH TOÁN SỐ TIỀN NGHỈ HƯU

Có thể nói, nỗ lực tự do tài chính mục đích cuối cùng của chúng ta là đảm bảo một cuộc sống không lo lắng cơm, áo, gạo, tiền,... Ở bất cứ giai đoạn nào, chúng ta cũng cần nỗ lực hết mình để đảm bảo các kế hoạch tài chính của mình theo đúng các định mức đặt ra. Emma đã nhấn mạnh với bạn rằng: Kế hoạch Tài chính dài hạn của bạn cần bao gồm cả Kế hoạch Hưu trí độc lập với các ưu tiên tài chính khác. Việc này rất quan trọng. Khi bạn chuẩn bị sớm Kế hoạch Hưu trí chừng nào, cuộc sống nghỉ hưu của bạn càng an toàn. Vì vậy, bạn phải luôn đảm bảo dù bất cứ tình huống nào xảy ra, các định mức an toàn sinh hoạt có khả năng bị xâm phạm thay đổi như thế nào chăng nữa thì cũng không thể ảnh hưởng đến định mức hưu trí. Đây phải là định mức an toàn 100%. Tôi muốn bạn đặt Kế hoạch Hưu trí trong Kế hoạch Tài chính, nhưng riêng biệt với các mục tiêu tài chính khác là vì vậy.

Vì nôn nóng trả cho xong món nợ ngân hàng vay khi mua xe, bạn lấy tiền từ khoản nghỉ hưu, và bạn vẫn đinh ninh rằng: Tôi còn thời gian nhiều, rồi tôi sẽ bù lại khoản này sau!

Vì muốn mua nhà và vay được thêm phần vốn của ngân hàng để đủ tiền thanh toán nhà mua, bạn rút một số tiền từ quỹ hưu trí.

Bạn đột nhiên nhớ ra đã lâu rồi bạn chưa đi du lịch, thế là bạn rút tiền tiết kiệm ra, chi ngay cho một chuyến đi.

Một người họ hàng đang rất kẹt tiền, bạn chẳng dư dả gì nhưng vẫn cho mượn, vì bạn có tiền tiết kiệm mà!

Bạn chuẩn bị có một cuộc họp lớp, bạn muốn mọi người có ấn tượng bạn là người thành công. Không chần chừ bạn lấy ngay khoản tiền bỏ vào định mức tiết kiệm tháng này ra chi cho việc mua quần áo đắt tiền.

Sẽ có rất nhiều những tình huống của cuộc sống, bạn “vô tình” làm thâm hụt số tiền nghỉ hưu của mình, đặt tương lai của mình vào vòng nguy hiểm. Sự thiếu tự chủ tài chính, không tuân thủ những nguyên tắc ổn định các định mức sẽ đặt chính bản thân mình, tương lai của mình vào vòng nguy hiểm, thiếu an toàn. Bạn nghĩ, bạn có quyền làm điều đó không?

✦ Bạn đã đủ tiền để nghỉ hưu?

Mỗi người đều có một viễn tưởng về cảnh của chính nhiều năm về sau. Và cũng có rất nhiều người, chỉ tưởng tượng thôi mà chẳng hành động gì. Trong khi người khác tích cực lên kế hoạch cho từng mục tiêu của mình, những người thuộc trường phái “nghĩ” vẫn đắm chìm trong một kế hoạch “trong đầu”. Hoặc, một số người theo trường phái “tưởng”. Tôi “tưởng” tôi đã làm được rồi, tôi “tưởng” mọi việc phải rất tốt,… Và cho đến khi, nghỉ hưu đến thì mới tỉnh thức trước hiện thực: Tôi không đủ tiền cho kỳ nghỉ hưu! Luật Hấp dẫn thuộc về tư tưởng, nhưng bạn phải thực hành nó chứ. Bài học nào cũng cần “học” và “hành”. Bạn không thực hiện những gì bạn mong muốn thì làm sao biến ước mơ thành sự thật!

Khi một người ở tuổi 20 hay tuổi 30 thực hiện Kế hoạch Nghỉ hưu, bạn biết lợi thế nằm ở đâu chứ? Thời Gian. Thời gian ở bên bạn. Ông bà, cha mẹ chúng ta có thể nghỉ hưu ở tuổi 60, có khi làm việc đến 70 tuổi. Nhưng hiện tại, chúng ta có thể nghỉ hưu bất cứ lúc nào, bất cứ độ tuổi nào. Giả sử, bạn muốn nghỉ hưu ở tuổi 35 và sống tiếp đến năm 85 tuổi. Trong suốt năm mươi năm đó, bạn sống như thế nào, số tiền để sinh sống bao nhiêu là đủ? Vậy bạn đã nhận ra sự tai hại nếu bạn xâm phạm số tiền bạn dành cho kỳ nghỉ hưu ở hiện tại rồi chứ? Bạn cần phải có đủ tiền cho một kỳ nghỉ hưu mà mình mong đợi. Vì vậy phải lên kế hoạch tài chính và tuân theo những định mức mà mình đặt ra. Vậy làm sao biết mình đã đủ tài chính để thực hiện kỳ nghỉ hưu? Biết được chính xác thời gian nghỉ hưu bạn sẽ xác định được mình đã đủ tiền cho kỳ nghỉ hưu của mình. Và từ đó sẽ lên kế hoạch để lấp đầy khoảng trống thiếu hụt ở hiện tại.

Khi Winny bảo với tôi, cô ấy muốn nghỉ hưu lúc 40 tuổi. Thật sự là tôi rất bối rối, vì lúc ấy tôi không hề biết gì về khả năng kinh tế của cô ấy cả! Nhưng nhìn Winny tràn đầy hy vọng thì tôi lại đắn đo. Tôi biết đó không phải là quyết định nhất thời của cô ấy. Có một điều vô cùng ngưỡng mộ là Winny luôn chân thật với số tiền cô ấy có, và quản lý nó khá tốt. Một khi bạn chân thật với tiền bạc của mình bạn sẽ có cơ hội tạo ra thêm tiền bạc. Winny đã không hề phân vân khi tôi đề nghị với cô ấy là phải lên danh sách tất cả những khoản chi tiêu cũng như thu nhập, chúng tôi cần khoảng ba tháng để có lên kế hoạch cho kỳ nghỉ hưu, và sau đó có thể sẽ có điều chỉnh. Và ngay lập tức, Winny đã nói với tôi, cô ấy sẽ tiếp tục tiết kiệm trong khoảng thời gian đó. Một nguyên tắc đơn giản: Tiết kiệm khi còn trẻ - Sung túc khi về già!

Trước khi cùng Winny lên kế hoạch, chúng tôi đã cùng nhau lên danh sách những vấn đề cần giải quyết trước khi xác định số tiền thực tế của cô ấy. Bạn cũng có thể tham khảo danh sách này để thực hiện các định mức an toàn tài chính trước khi thực hiện Kế hoạch Hưu trí.

KẾ HOẠCH HƯU TRÍ CỦA WINNY

DANH SÁCH CÁC VẤN ĐỀ TÀI CHÍNH CẦN THỰC HIỆN TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC ĐỊNH MỨC AN TOÀN TÀI CHÍNH

Như bạn thấy đấy, các khoản tài chính của Winny khá đơn giản. Cô ấy luôn giữ cho mình tránh khỏi các khoản nợ (đặc biệt là nợ tín dụng) không cần thiết và nguồn thu của cô ấy lại được ổn định và tiết kiệm đúng mực. Việc quan trọng nhất trong Kế hoạch Hưu trí của Winny là đảm bảo an toàn cho các dòng tiền và phải tiến hành đầu tư. Với nguồn thu nhập hiện tại, Winny nếu tiếp tục sử dụng tiền để tiết kiệm cho quỹ hưu trí và đầu tư đúng hướng thì cô ấy hoàn toàn có thể có một kỳ nghỉ hưu mơ ước!

Để tiếp tục lên kế hoạch, chúng tôi cũng đã xem xét lại các định mức an toàn tài chính của Winny trước đây. Vấn đề này hoàn toàn mới mẻ với cô ấy, phải nói rằng đây là lần đầu tiên Winny làm việc này. Winny không hề che giấu tôi bất cứ điều gì, cô ấy quan tâm đến tiền của mình. Gia đình Winny rất khó khăn, cha mẹ mất sớm, khao khát được tự chủ tài chính, được sống một cuộc đời không vướng bận tiền bạc là mơ ước của cô ấy.

Nhưng sau mười hai năm làm việc, khi tiết kiệm được kha khá tiền, Winny lại nghĩ khác. Cô ấy không muốn cuộc đời cứ thế trôi qua, cô ấy có tiền, cô ấy muốn những đồng tiền của cô ấy phát huy được một ý nghĩa nào đó! Cô ấy đã không còn giữ ước mơ có nhiều tiền nữa! Mục tiêu của Winny là làm chủ cuộc đời của chính cô ấy, không phụ thuộc vào ai cả! Tiền có thể là động cơ làm việc, sinh sống của cô ấy trong suốt một thời gian dài, nhưng giờ đây thì tiền không còn là động lực sống của cô ấy. Sự chăm chỉ làm việc, tiết kiệm tiền bạc là những bước giúp Winny thay đổi suy nghĩ, theo chiều hướng tích cực hơn. Cô ấy đã nhận ra mình xứng đáng được sống vui vẻ, được trải nghiệm những khía cạnh khác của cuộc sống và cô ấy muốn được cống hiến. Đó là lý do tôi đã trò chuyện với Winny rất nhiều. Đôi khi chúng tôi nói những chuyện bâng quơ về thời tiết, về những người chúng tôi gặp trong quá trình lên kế hoạch. Tôi muốn biết Winny có ý tưởng gì với tiền của cô ấy. Không vì áp lực thời gian nghỉ hưu, Winny cũng đồng ý sẽ tiến hành những bước nhỏ nhất, và chúng tôi đã đi thật chậm, từng bước nhỏ một trong Kế hoạch Hưu trí của Winny.

Nhìn vào bảng định mức sống của Winny, tôi dễ dàng nhận ra nó có những khoản cố định và khoản không cố định. Với những khoản cố định, có thể xem đó là khoản định mức an toàn vì số tiền chi trong tháng không hơn số tiền thu vào. Riêng nguồn thu bên ngoài, không cố định nên Winny chọn để khoản tiền mặt là cố định còn lại sẽ gửi ngân hàng. Một điểm chú ý nữa trong định mức của cô ấy là, khoản trả nợ vay ngân hàng. Cô ấy còn mười năm nữa là trả hết nợ và căn hộ cho thuê hoàn toàn trở thành tài sản của cô ấy. Một điểm mà Winny cũng muốn nói rõ là cô ấy có khoản thu thêm khi nhận thiết kế cho một số khách quen khác. Cô ấy có khá nhiều nguồn thu bên ngoài nhưng lại không biết được và cũng không để ý xem mình có bao nhiêu. Việc này vô tình tạo một lỗ hổng trong định mức tài chính hằng tháng của cô ấy. Đó là lý do tôi cần cô ấy phải có những định mức rõ ràng hơn trong khoản tiết kiệm của mình, và chuẩn bị thêm vài định mức đầu tư, bảo hiểm nhằm tối ưu mức độ an toàn cho Kế hoạch Nghỉ hưu của Winny.

Khác với nhiều người, vấn đề của Winny không nằm ở nguồn chi lớn hơn nguồn thu mà nằm ở chỗ không quản lý được số dư bao nhiêu. Làm sao để kiểm soát phần dư tài chính ở hiện tại này đây? Chúng tôi có hai năm để khắc phục nó. Số tiền mà chúng tôi tính toán dư ra, sẽ được xem xét vào các quỹ hưu trí, quỹ đầu tư, trả thêm nợ ngân hàng, tiết kiệm để có thể mua căn hộ cho thuê thứ hai. Đừng xem nhẹ những đồng tiền làm ra ở hiện tại, 1 đô la bạn tạo ra ngày hôm nay, mười năm sau sẽ có giá trị hoàn toàn khác. Vì vậy, đừng bao giờ để số tiền của mình, dù ít, nhưng cũng không sinh ra lợi nhuận.

Thử xem nhé: Tôi có một bài toán nhỏ cho Winny, và nếu thích, bạn cũng có thể tham gia quá trình tính toán các con số!

Mỗi tháng Winny đầu tư 1.100 đô la với lợi tức bình quân hằng năm là 8%. Mười lăm năm sau, tổng số tiền mà Winny đã đầu tư là 198.000 đô la, nhưng tổng tài khoản của cô ấy sẽ lên đến 380.642 đô la. Nếu như trong mười năm tiếp theo nữa, cô ấy không đầu tư thêm tiền thì số tiền mà cô đã đầu tư là 198.000 đô la vẫn sẽ tiếp tục nảy sinh lãi, và con số sẽ lên đến 844.888 đô la cho hai mươi lăm năm. Trong trường hợp, sau mười lăm năm đầu, khi số tiền đầu tư đã phát triển thành 380.642 đô la, Winny vẫn tiếp tục đầu tư thêm mỗi tháng 1.100 đô la, thì sau mười năm tiếp theo nữa, số tiền cô ấy có được là 1.046.129 đô la.

Bạn có thể trở thành triệu phú với 1.046.129 đô la đầu tư càng sớm càng tốt! Dĩ nhiên, bạn phải có kế hoạch đầu tư khả thi. Lúc nhìn thấy những con số này, Winny đã rất ngạc nhiên, nói với tôi rằng, cô ấy ước gì kiểm soát được số tiền nhỏ mà cô ấy kiếm được ngoài lương này sớm hơn nữa! Thời gian càng dài, áp lực số tiền bạn đầu tư sẽ giảm so với thời gian ngắn. Đây là một trong những yếu tố quan trọng để xác định bạn cần bao nhiêu tiền để nghỉ hưu. Về công cụ tính toán, tôi sẽ giải thích cụ thể ở phần tiếp theo.

Liệu bạn có đủ tiền nghỉ hưu không? Hãy tự trả lời câu hỏi này bằng việc học cách kiểm soát số tiền mình có được qua việc thiết lập những định mức tài chính an toàn ngay từ bây giờ. Tận dụng giá trị thời gian để lên một chiến lược đầu tư an toàn, phù hợp sẽ giúp cho những đồng tiền nhỏ ngày hôm nay sinh sôi nảy nở vì bạn ngày mai. Bạn kiếm được bao nhiêu tiền rất quan trọng, nhưng cách bạn quản lý từng đồng tiền nhỏ cũng quan trọng không kém!

✦ Bạn hình dung cuộc sống của mình như thế nào khi nghỉ hưu?

Tôi đã chia sẻ nhiều với bạn về cuộc sống mà chúng ta mong muốn khi nghỉ hưu. Bản chất một kỳ nghỉ hưu có thể sẽ không như chúng ta mong đợi. Nhưng nếu biết được sự thật, chúng ta sẽ có nhiều thời gian chuẩn bị, lên kế hoạch và điều chỉnh những lỗ hổng tài chính ở hiện tại.

Trong suốt quá trình chúng ta làm việc, đôi khi vì một lý do nào đó, bạn không thể cống hiến cho bản thân mình một cách trọn vẹn. Thời gian nghỉ hưu sẽ giúp ta thực hiện tốt hơn điều đó. Bạn đã có nhiều kế hoạch cho công việc, cho những niềm đam mê nhưng thời gian bên gia đình, bên những người thân thì quá ít. Khi kỳ nghỉ hưu đến, bạn có thể thay đổi kế hoạch này và có nhiều thời gian với những người thân yêu hơn. Có nhiều người, như Winny chẳng hạn, họ muốn dành thời gian để trải nghiệm, để đi để đến những nơi mà khi còn vất vả làm việc đã không thể thực hiện được. Lại có rất nhiều người, họ muốn chia sẻ kỳ nghỉ hưu của mình để thực hiện công việc từ thiện. Chắc hẳn bạn thừa biết, đa số những người giàu có họ thường để phần lớn gia tài của mình thực hiện công việc từ thiện, chỉ một phần nhỏ là dành cho con cháu. Bạn cũng đừng ngượng ngùng khi kế hoạch nghỉ hưu của mình chỉ có nghỉ ngơi, thư giãn, và học một chút kỹ năng nào đó! Nghỉ hưu là thời điểm mà bạn có thể đưa ra những quyết định mà mình chưa bao giờ thử và hoàn thiện bản thân mình.

Cha tôi đã luôn mong mỏi về một cuộc sống với mẹ ở căn nhà ven bờ biển khi ông nghỉ hưu. Buổi sáng cha mẹ tôi thức dậy sớm, hai người sẽ cùng đón ánh bình minh sau đó đến khu chợ địa phương mua thức ăn. Khi cha đến Trung tâm Văn hóa dạy Ngoại ngữ miễn phí cho người dân địa phương thì mẹ sẽ ở nhà nấu ăn. Một tuần hai người sẽ dành ba ngày để tham gia các chương trình thiện nguyện ở Câu lạc bộ Người cao tuổi. Mẹ tôi cũng sẽ có thời gian cuối tuần hướng dẫn những người phụ nữ ở đây một vài kỹ năng nào đó mà mẹ thành thạo. Vào dịp hè, hay Lễ Tết, con cháu về. Mẹ sẽ cùng các cô con gái nấu những món ăn truyền thống. Cha và em trai tôi sẽ dẫn các cháu ra bờ biển chơi. Nhưng, mọi thứ cũng không thuận lợi như ông nghĩ.

Bác Bob, người họa sĩ bất đắc dĩ của khu phố tôi, chưa bao giờ nghĩ rằng mình sẽ nghỉ hưu vì căn bệnh run tay. Bác luôn là một Công chức gương mẫu. Trong suy nghĩ của bác, cố gắng làm việc đến tuổi nghỉ hưu sau đó sẽ ở nhà phụ giúp con cái. Bác sẽ dùng đồng lương hưu của mình để mua quần áo, đồ chơi cho các cháu. Cũng có thể, sẽ có những lúc bác được chơi đánh cờ cả ngày với những người bạn già trong xóm.

Cô giáo của tôi, đã từng nghĩ, sau khi cô ấy về hưu, cô muốn mở một trung tâm chăm sóc hỗ trợ người khiếm thị, khiếm thính.

Joseph, một người bạn của chồng tôi, thì lại nghĩ, anh ấy đã rất vất vả, anh đã cố gắng rất nhiều trong việc văn phòng công sở nhiều năm. Anh không muốn mọi người lo lắng, cũng không muốn vợ anh phải cáng đáng số tiền chi tiêu hằng tháng của gia đình. Anh đã chọn không nói những điều mình thật sự ao ước. Kế hoạch nghỉ hưu của Joseph tràn ngập trong sự mong mỏi làm điều mình thích.

Winny cũng thế. Lúc đầu, cô ấy muốn nghỉ hưu với thật nhiều tiền. Nhưng rốt cục, một kỳ nghỉ hưu với sự trải nghiệm làm những điều chưa bao giờ làm là điều Winny sẽ thực hiện.

Ai trong chúng ta, theo một cách nào đó, đều có một Kế hoạch Nghỉ hưu cho mình. Có kế hoạch chúng ta tự thực hiện được, có kế hoạch chúng ta phải nhờ người thân hỗ trợ, nhưng cũng có kế hoạch bị bỏ lưng chừng. Và, đương nhiên, chẳng ai có thể bỏ cuộc. Mọi người vẫn phải sống tiếp, dù khó khăn. Cánh cửa này đóng lại thì một cánh cửa khác lại mở ra, sự kì diệu của cuộc sống là ở đấy. Emma không muốn kể một câu chuyện buồn, cũng chẳng thể chỉ nói đến những câu chuyện có kết thúc tươi sáng được. Bởi lẽ, nghỉ hưu không hề là câu chuyện cần hồi kết, đó là câu chuyện bạn chuyển sang một giai đoạn khác, bạn rẽ sang hay bước lên một nấc thang mới. Và bạn cần hình dung mình sẽ đi tiếp như thế nào. Sự hình dung này không chỉ bao gồm những điều ta mong ước, những điều ta khao khát mà nó còn chứa đựng những biến cố. Càng hình dung được cụ thể, rõ ràng chúng ta càng có phương hướng điều chỉnh và tự tin bước vào kỳ nghỉ hưu của riêng mình.

Kỳ nghỉ hưu của riêng mình! Nghỉ hưu, với Emma là định nghĩa về khoảng thời gian tuyệt vời trong cuộc đời của mỗi người. Bạn có thể tự do làm việc, tự do điều chỉnh những nhu cầu cuộc sống, tự do tìm kiếm một con người khác trong bạn mà không chịu áp lực 8 giờ một ngày bán sức lao động để đổi lấy tiền lương hằng tháng nữa! Bạn có thể dùng kỳ nghỉ hưu chỉ để đăng ký và đi học một kỹ năng nào đó mà bạn yêu thích. Bạn có thể dùng kỳ nghỉ hưu của mình để đến nơi mà bạn và bạn đời của mình đã ao ước đến đó sinh sống. Bạn có thể dùng kỳ nghỉ hưu của mình rong ruổi trên những con đường nông thôn, những vùng xa xôi hẻo lánh. Thế thôi!

Bạn có dám thừa nhận thực tế những vấn đề tài chính của bản thân, dũng cảm đối mặt với nó và tạo ra một cuộc sống hoàn toàn tốt hơn cho chính mình trong tương lai? Dựa trên tiêu chí Emma gợi ý trong phần Chia sẻ cùng Emma bên dưới, bạn hoàn thiện các ý và thử hình dung một chút về kỳ nghỉ hưu của mình nhé. Cũng nhớ gửi nó về địa chỉ [email protected] chúng ta sẽ trao đổi với nhau về những gì bạn muốn cho kỳ nghỉ hưu của mình.

Hãy luôn chân thật và tôn trọng số tiền bạn có. Hãy dừng việc than vãn không đủ chi tiêu hằng tháng trong khi bạn vẫn đang phung phí vào những bộ quần áo đắt đỏ. Hãy loại bỏ hành động vứt lung tung các hóa đơn mà phải ghi chép cẩn thận vào sổ tay. Hãy dừng việc suy nghĩ cho người khác vay tiền trong khi túi của bạn cũng đang rỗng. Hãy giảm bớt những bữa ăn tối với mỗi lần quẹt thẻ tín dụng lên tới 40 đô la bên ngoài và thường xuyên ăn sáng, uống cà phê ở nhà. Thay vì xem những tạp chí thời trang và trầm trồ “ước gì”, bạn nên sắp xếp tủ quần áo và dọn dẹp nhà cửa. Bạn phải luôn chăm sóc cẩn thận số tiền mà bạn có. Hãy để mọi thứ luôn trong tầm kiểm soát của mình. Và chi tiêu tiết kiệm nhưng không đồng nghĩa là bạn phải chi tiêu thấp hơn nhu cầu! Bạn cần phân biệt rõ điều đó. Khi bạn thực hiện một chính sách tiết kiệm là bạn đang tập một thói quen chi tiêu tốt, cho một cuộc sống tốt hơn vào ngày mai.

Khi quan sát cách sống của những người xung quanh, bạn dễ dàng nhận ra có rất nhiều người đã chọn sống thấp hơn nhu cầu để tiết kiệm phần lớn chi phí sinh hoạt. Ăn uống kiêng khem, chọn sử dụng những dịch vụ không đảm bảo sức khỏe, cắt hoàn toàn chi phí giải trí,... Nhiều người thì lại trái ngược hoàn toàn. Làm ra mười đồng nhưng lại tiêu xài mười hai, mười lăm đồng. Tiền sinh hoạt phí luôn trong tình trạng tháng sau choàng tháng trước, tháng này choàng tháng kia. Emma không ý kiến về điều đó. Tiền rất quan trọng. Cuộc sống càng phát triển thì mối quan hệ giữa bạn và tiền của mình ngày càng khăng khít. Nhưng đó là mối quan hệ bình đẳng, thậm chí, bạn luôn đứng trước tiền của bạn. Bạn có nhiều cách để giảm chi tiêu, không nhất thiết phải đánh đổi với sức khỏe của mình, càng không nên đánh đổi tương lai của mình! Hãy tích lũy, tiết kiệm và đầu tư an toàn. Hãy đi từng bước nhỏ, chậm và chắc!

Thu nhập chưa biết là những khoản thu mà có trong dự tính nhưng bạn không biết rõ cụ thể là bao nhiêu. Ví dụ, đó là khoản tiền bạn có được do bán các bức tranh thêu tay, là khoản tiền bạn có được do làm việc hướng dẫn ngắn hạn tại câu lạc bộ nấu ăn, là số tiền bạn có được do công việc marketing bán thời gian,... Khoản tiền này có thể nhiều, cũng có thể ít. Bao nhiêu chăng nữa thì bạn cũng nhớ dự tính cho hiệu quả nhé! Dùng khoản tiền này để đầu tư tạo thêm thu nhập lúc về hưu cũng là ý kiến không tệ đâu! Bạn nên nhớ, quản lý tiền hưu trí của mình để tạo thêm thu nhập là một cách thức để cuộc sống hưu trí được an nhàn hơn.

Chi phí biết trước là những khoản chi cố định hằng tháng mà bạn trả như tiền thuê nhà, điện, nước, điện thoại, ăn uống,... Xác định khoản này không khó, vì nó không khác với định mức cho chi phí sinh hoạt bình thường. Thật ra, khi nghỉ hưu, bạn có thể cắt giảm khá nhiều chi phí sinh hoạt như tiền trang phục, tiền mỹ phẩm, tiền đi lại,... Nhưng bù lại, ở cột chi phí chưa biết, bạn cũng sẽ đối mặt với những khoản chi mà mình không mong muốn. Phải luôn cân nhắc kỹ lưỡng, bởi vì, tâm lý mới nghỉ hưu bạn thường rất thoải mái trong chi tiêu! Cảm giác được thoải mái sau một thời gian dài làm việc, chúng ta thường tự thưởng cho mình một kỳ nghỉ, một chuyến đi, những bữa tiệc,... Điều đó không sai, nhưng bạn cần dự trù trước, nếu không muốn khoản tiền hưu trí nhanh chóng vơi đi!

Thời gian là một người bạn vô cùng thân thiết với kỳ nghỉ hưu. Hầu như tất cả các yếu tố trong kế hoạch nghỉ hưu của bạn đều liên quan đến thời gian. Không phải tiền, mà chính là thời gian! Quỹ thời gian rảnh rỗi của bạn càng nhiều, bạn sẽ càng tiêu tiền nhiều! Hãy lên kế hoạch cho thời gian hưu trí thật khoa học. Như thế bạn mới không rơi vào tình trạng không kiểm soát. Tùy theo số tiền bạn có được trong kỳ nghỉ hưu, bạn sẽ ưu tiên dành thời gian cho việc gì, bao lâu.

Emma nhớ, đã gặp Lara, lúc đó cô ấy đã 60 tuổi, tại trường Đại học. Cô đã giới thiệu trong ngày khai giảng lớp học, vì cô ấy đã dành phần lớn thời gian của mình cho công việc buôn bán và cho gia đình, nên khi nghỉ hưu, cô muốn được học Đại học, và phần lớn thời gian chỉ để học thôi. Lara tốt nghiệp Đại học năm 64 tuổi, sau đó tiếp tục học lên Nghiên cứu sinh. Năm 70 tuổi cô ấy được mời phát biểu trong ngày Khai giảng của trường Đại học, lúc đó Lara tốt nghiệp được sáu năm và có hai cuốn sách đã xuất bản. Khi còn trẻ, có nhiều người trong chúng ta sống không thoải mái, vì để ý đến người ta nói gì về mình, vì phải lo cho việc này việc kia. Chúng ta quên mất mình muốn gì! Hãy để Kế hoạch Nghỉ hưu mà bạn mong đợi vẽ lại bức chân dung chân thật nhất của chúng ta!

Để có thể tận dụng tối đa Tiền – Thời gian – Làm gì trong giai đoạn nghỉ hưu, bạn cần lên cho mình một danh sách ưu tiên.

Và nếu, bạn còn phân vân cho kỳ nghỉ hưu mong đợi của mình, hãy vào trang web của chúng tôi tại địa chỉ www.dongtiencanhan.com dùng thử miễn phí. Với hệ thống này, bạn sẽ thiết lập các mục tiêu tài chính của mình, theo sát mục tiêu và không còn lo lắng với những dự tính nghỉ hưu của mình nữa. Một vài cú nhấp chuột, kỳ nghỉ hưu mong đợi sẽ hiện ra thật rõ ràng!

✦ Đã đến lúc, bạn trả lời câu hỏi: Tôi cần bao nhiêu tiền cho kỳ nghỉ hưu?

Bây giờ bạn 25 tuổi, bạn dự định nghỉ hưu lúc 55 tuổi, và sống tiếp đến 80 tuổi. Như vậy, bạn còn ba mươi năm làm việc và hai mươi lăm năm dự kiến sống sau khi nghỉ hưu. Vậy làm thế nào để bạn tính được số tiền bạn cần có cho kỳ nghỉ hưu của mình. Emma giả định rằng chúng ta chỉ tính toán các con số cơ bản, và bỏ qua các yếu tố lạm phát, giảm phát, cũng như những yếu tố khác tác động đến giá trị đồng tiền của mình. Và chỉ đưa ra một vài tỷ lệ điển hình để bạn có thể tính toán sơ bộ số tiền mình cần như thế nào.

Tôi nhắc lại một lần nữa, trong trường hợp này tôi chỉ tính toán con số tượng trưng định kỳ, không có nghĩa là bạn sẽ dùng đúng như số liệu đó một cách cứng nhắc. Vì mức thu nhập của bạn năm 25 tuổi sẽ khác với mức thu nhập của bạn năm bạn 35 tuổi. Ngoài ra, bạn cũng có thể còn đang vay một khoản vay ngân hàng với mức lãi suất cao, và bạn cũng nên ưu tiên thanh toán khoản nợ này, bạn cũng có thể có nhiều tài sản, nhiều khoản đầu tư khác, và mỗi khoản đầu tư sẽ cho ra một số tiền khác nhau và biến động theo từng tháng,… Dù như thế nào thì tôi nghĩ bạn vẫn phải làm thêm một bước nữa, đó chính là thiết lập dòng tiền cá nhân cho mình, đồng thời tính toán được định mức an toàn tài chính một cách ổn thỏa nhất. Về dòng tiền cá nhân, tôi sẽ chia sẻ nó trong cuốn sách Dòng tiền cá nhân một cách chi tiết nhất, hoặc bạn cũng có thể tham gia vào nhóm Dòng tiền cá nhân trên facebook theo đường link https://www.facebook.com/groups/DONGTIENCANHAN để theo dõi các hoạt động liên quan đến chủ đề này.

Khi bạn biết, mình cần có thêm bao nhiêu nữa để đủ số tiền nghỉ hưu mong ước, bạn sẽ biết mình cần làm gì để lấp lỗ hổng đó ngay từ bây giờ. Khi bạn có chính xác số tiền mà bạn tin rằng mình có thể an tâm trong kỳ nghỉ hưu, tiếp đến bạn phải biết số tiền thu nhập bạn sẽ có trong kỳ nghỉ hưu là khoản bao nhiêu. Những con số này sẽ giúp bạn biết khi nào cần chuyển hướng đầu tư, hay rút vốn ra khỏi một giao dịch có lợi nhuận. Khi bạn càng đến gần độ tuổi nghỉ hưu, bạn cần có sự an toàn trong hoạt động đầu tư của mình, nếu có thể, tôi khuyến khích bạn nên dịch chuyển dần sang tài khoản tiền gửi tiết kiệm ngân hàng càng nhiều càng tốt.

Chúng ta cũng nên bàn về Định mức An toàn Hưu trí của bạn chi tiết hơn và việc quan tâm nhiều nhất của bạn hiện tại là làm sao để đảm bảo có đủ số tiền đó. Hãy tận dụng khoảng thời gian “trống” trong một ngày để gia tăng các khoản thu nhập hoặc tiết kiệm các khoản chi. Không ăn bên ngoài, từ chối các cuộc gặp mặt không trong dự tính, mua quần áo mới có kiểm soát,... Hay, bạn cũng có thể kéo dài thời gian tiết kiệm thêm bốn mươi hay năm mươi năm nữa.

Vivi là cô giáo dạy mầm non của con trai tôi. Vivi mới ra trường hai năm, trong khi mọi người bạn của cô ấy thường hay lo lắng vì mức lương của họ không đủ trang trải cuộc sống. Vivi vẫn rất thoải mái. Hãy lắng nghe câu chuyện của Vivi. Với mức lương của một cô giáo trẻ tầm khoảng 40.000 đô la một năm và chưa tính thuế. Vivi chọn giảm chi phí sinh hoạt bằng cách đón xe buýt thường xuyên trong đi lại. Mỗi ngày cô ấy dậy sớm, tự chuẩn bị bữa ăn và đón xe đi làm.

Cô ấy thường hay tranh thủ khoảng thời gian trên xe buýt để làm các sản phẩm thủ công, những món đồ nghệ thuật nho nhỏ. Buổi tối khi về nhà, sau thời gian ăn tối, phụ cha mẹ làm một vài việc nhà, Vivi tự học và tiếp tục làm đồ thủ công. Những món đồ này, Vivi thường bán trên Facebook cá nhân, và gửi bán ở cửa hàng mỹ thuật tại nơi cô ấy sinh sống. Thỉnh thoảng, Vivi vẫn ra ngoài ăn uống với bạn bè, và không quên tham khảo trước quán ăn nào giảm giá, tiệm nước nào có chương trình khuyến mãi. Vivi cũng tham gia là thành viên của một số hệ thống nhãn hiệu thời trang, rạp chiếu phim, siêu thị,... yêu thích. Bằng cách đó, cô ấy sẽ luôn có được những thông tin chương trình giảm giá và có thời gian cũng như chủ động xem xét những nhu cầu của mình.

Cuối tuần, Vivi tham gia câu lạc sinh hoạt thiếu nhi ở địa phương, với vai trò là người hướng dẫn nghệ thuật. Công việc này, cô ấy có thêm thu nhập 500 đô la một tháng và một số kiến thức, kỹ năng cần thiết cho cuốn sách cô ấy dự định sẽ xuất bản vào năm sau. Một tháng cô ấy sẽ đến spa một lần. Tôi khá bất ngờ, khi biết Vivi mỗi tháng tiết kiệm được hầu như tiền lương của mình! Cô ấy rất vui vẻ chia sẻ với tôi về kinh nghiệm tiết kiệm của mình: Luôn nghĩ rằng mình thu nhập thấp, và chi tiêu thấp! Nếu có cơ hội kiếm thêm tiền thì nhất định không từ chối! Vivi đã thực hành rất tốt phương châm sống tiết kiệm nhưng vẫn thỏa mãn các nhu cầu!

Vậy nếu Vivi kết hôn thì sao? Cô ấy, hay bạn không thể giữ các định mức chi tiêu như còn độc thân nữa. Bạn cảm thấy lúng túng, không sao, trong 7 bước thiết lập Kế hoạch Cuộc đời, Emma có chia sẻ về vấn đề này. Đành rằng, trong cuộc sống hiện đại ngày nay, bạn có thể hạnh phúc với nhiều lựa chọn khác như làm mẹ đơn thân hay độc thân, nhưng việc kết hôn để có một gia đình trọn vẹn quả thật vẫn là một điều rất tuyệt vời! Bạn thấy đó, một mối quan hệ gắn kết với người ta yêu thương cùng trải qua những năm tháng vội vã của cuộc đời, những ngày cuối đời chầm chậm nắm tay nhau nghỉ hưu an nhàn, thì còn gì hơn thế nữa!

Khi liên quan đến tiền, đôi lúc chúng ta cũng nên ưu tiên cho cha mẹ trước con cái sau. Bạn không thể vì mình đã sinh ra, đã nuôi dưỡng mà yêu cầu con cái phải chăm sóc bạn hoàn toàn được. Chúng còn con cái, chồng (vợ), và còn chính bản thân chúng nữa. Và chưa chắc gì, khi chúng toàn tâm toàn ý chăm sóc bạn mà bạn cảm thấy vui vẻ, thoải mái. Khoảng cách tuổi tác, thế hệ, tâm sinh lý và còn nhiều thứ linh tinh khác nữa! Vì vậy, để kỳ nghỉ hưu của bạn thật sự có sự hài hòa về mọi thứ, thì khi bạn hãy suy nghĩ và lên kế hoạch thật an toàn trước khi kết hôn.

Và, bây giờ, nếu đang có ý định kết hôn, hãy nhìn vào mắt của cô ấy (anh ấy) và mỉm cười, cùng trò chuyện về tình hình tài chính của cả hai nhé!

Khi kết hôn, bạn sẽ có một lợi thế là được bạn đời chia sẻ các khoản thu chi. Cũng có nghĩa là, thu chi của bạn cũng phải chia sẻ với bạn đời. Sự chia sẻ này vô cùng cần thiết. Nó khẳng định sự ràng buộc về tình cảm, tinh thần, lẫn vật chất. Về mặt xã hội, pháp lý cũng có những ràng buộc nhất định. Các bạn không có trách nhiệm về tiền bạc của đối phương nhưng đều phải chịu trách nhiệm cho các khoản phí chung. Điều đó có nghĩa là, bạn và bạn đời cần phải chân thật về các vấn đề tài chính: khoản thu, khoản chi, khoản nợ,...

Ngoài ra, phải nhớ số tiền mua nhà cần phải được tính toán một cách cẩn thận. Tuyệt đối không được dùng khoản tiền hưu trí của mình để góp vào số tiền mua nhà. Và cũng nên rõ ràng các khoản nợ trước hôn nhân của bạn đời mình. Hai bạn cần minh bạch tài chính với nhau để có thể lên những định mức an toàn. Trước hết, xin hãy bắt đầu giảm thiểu nợ nần cá nhân!

Bạn thấy đó, có nhiều cách để chúng ta đạt được số tiền mình mong muốn trong kỳ nghỉ hưu. Điều quan trọng nhất, bạn phải xác định được số tiền bạn muốn là bao nhiêu. Bạn nắm được công thức tính rồi đấy, hãy chia sẻ với mọi người về số tiền bạn mong muốn:

Thật đơn giản, nếu bạn có một công việc ở một công ty có khoản góp đối ứng. Thông thường, bạn sẽ được chủ doanh nghiệp hỗ trợ một khoản và bạn sẽ góp một khoản. Hoặc bạn có thể tham gia An Sinh Xã Hội. Đó sẽ được xem như là khoản bảo đảm nghỉ hưu của bạn. Nếu bạn chăm chỉ làm việc, phấn đấu cải thiện mức lương cũng như chức vụ, tăng khoản góp đối ứng lên. Đến khi nghỉ hưu bạn sẽ nhận được khoản tiền trợ cấp hằng tháng. Hãy bắt đầu cống hiến để thể hiện bạn xứng đáng nhận mức lương cao hơn. Dĩ nhiên, nếu bạn cảm thấy vẫn chưa xứng đáng thì bạn có thể suy nghĩ đến việc đổi việc.

Bạn đã tìm hiểu về các gói Bảo hiểm Hưu trí chưa? Hãy bắt đầu ngay từ bây giờ, sau khi có được khoản tiền nghỉ hưu mong đợi. Vì sao bên cạnh việc đã có An Sinh Xã Hội, bạn cần phải tham gia thêm các gói bảo hiểm hưu trí? Có rất nhiều gói bảo hiểm hưu trí có đính kèm theo những phúc lợi cho người thân.

Bạn có nên lấy khoản tiền tiết kiệm ngân hàng để mua bảo hiểm cho kỳ nghỉ nghỉ hưu?

Khi bạn chọn tham gia một gói bảo hiểm, đồng nghĩa với việc hằng tháng bạn đều phải đóng một khoản cố định trong một thời gian cố định (năm năm, mười năm, hai mươi năm), khi đó bạn có thể rút tiền ra để đầu tư một giao dịch an toàn nào đó. Nếu bạn nôn nóng tham gia gói bảo hiểm vượt quá khả năng chi trả hiện tại thì thay vì nghĩ đến chuyện lấy số tiền tiết kiệm ngân hàng mua bảo hiểm thì bạn nên lựa gói bảo hiểm phù hợp hơn. Vì sao? Vì, bạn nhớ giá trị số tiền bạn gửi ngân hàng hôm nay, hai mươi năm sau sẽ tạo ra một số tiền lớn không ngờ đấy!

Tiếp theo, tôi phải làm gì với số tiền có trong kỳ nghỉ hưu của mình đây?

Xem như, tôi và các bạn đã khám phá được một nửa con đường thực hiện công thức tính toán số tiền nghỉ hưu. Một chặng đường đáng tự hào phải không? Bạn đã biết được mình cần bao nhiêu cho kỳ nghỉ hưu rồi đấy. Vậy khoản tiền đó bạn sẽ sử dụng như thế nào trong kỳ nghỉ hưu? Đương nhiên mỗi một giai đoạn trong kế hoạch cuộc đời, chúng ta cần có một chiến lược tài chính phù hợp. Đã đến lúc chúng ta cùng trao đổi với nhau về vấn đề: Phải làm gì với số tiền nghỉ hưu?

Theo Emma, thời gian trước khi chính thức bắt đầu nghỉ hưu, khoảng hai năm, bạn cần phải xem lại và điều chỉnh Kế hoạch Hưu trí của mình một cách chân thật và thực tế với thời điểm bây giờ. Một cách thức cũng khá hay, khi Emma quan sát một số người đã có kỳ nghỉ hưu vô cùng thỏa mãn, họ đều chia sẻ rằng đã chuẩn bị “sống thử” với kỳ nghỉ hưu trước một thời gian. Việc đó, giúp họ dễ dàng thích nghi với kỳ nghỉ hưu thật sự của mình hơn. Emma đánh giá, việc “sống thử” với kỳ nghỉ hưu mang lại nhiều ưu điểm hơn bạn nghĩ rất nhiều. Đặc biệt là trong việc phân bổ lại số tiền đầu tư, cũng như xem lại danh sách ưu tiên của mình.

Một kỳ nghỉ hưu với những chuyến đi, với những cuộc gặp mặt, với nhiều trải nghiệm mới lạ.

...Cháu nghĩ, đây là thời điểm bác nên nghỉ ngơi, nên dành thời gian để tận hưởng, bác đã làm việc hết sức mình rồi đấy! Nếu bác không ngại, có thể đến thăm cháu. Bác biết đấy, một thị trấn hiền hòa với những con người mộc mạc. Buổi sáng, ánh nắng chan hòa lan tỏa khắp nơi. Bác có thể thong dong trên con đường ven rừng, ngắm cảnh núi đồi. Chúng ta sẽ tổ chức những buổi tiệc thịt nướng ngoài trời,...

Nếu bạn nhận được một bức thư đầy quyến rũ như vậy, thì quả thật là khó từ chối! Nhưng cần xem nó có trong kế hoạch của mình không! Bạn thử hình dung, những người họ hàng đáng quý, không chỉ có một người, đúng không nào? Bạn có thể sẽ rất khó khăn trong việc lựa chọn sẽ đến thăm ai, không thăm ai, hay thăm ai trước, ai sau,... Bạn nên nhớ, những chi phí phát sinh trong chuyến đi ngoài kế hoạch này tiêu tốn không ít tiền đâu nhé. Nếu bạn đi với bạn đời của mình thì số tiền sẽ gấp đôi đấy! Và nếu bạn nuông chiều tình cảm quá, kế hoạch nghỉ hưu của bạn có thể sẽ phá sản!

Hãy nhìn vào bảng liệt kê sau đây, bạn sẽ hình dung được những khoản cơ bản chi cho vật phẩm tối thiểu, cơ bản thôi đấy nhé, cho một chuyến đi thăm họ hàng xa:

Chỉ riêng mục thứ 3 và mục 4 thôi cũng không ít tiền đâu! Khi lên danh sách chuẩn bị, bạn sẽ dự trù được số tiền mình phải bỏ ra cho chuyến đi. Đó cũng là lúc bạn quyết định có nhận lời người họ hàng không.

Xin chào bạn đến với chương trình Mọi người cũng làm bánh!

Bạn biết đó, mỗi chiếc bánh ngon cần chứa đựng những nguyên liệu tốt nhất và cả tình cảm của chúng ta nữa. Sao bạn không tự làm một chiếc bánh thơm ngon cho những người thân của mình?

Thật tuyệt vời, những chiếc bánh thơm ngon, lại tốt cho sức khỏe được chính tay bạn làm ra! Còn chần chờ gì nữa, tham gia lớp học của chúng tôi, Mọi người cùng làm bánh, chỉ 300 đô la cho sáu tuần. Gọi số điện thoại.... để đăng ký ngay!

Thế là, bạn đăng ký! Bạn không còn nhớ đến kế hoạch học Thở - Thiền như dự tính ban đầu nữa! Và tiếc thay, khi bạn học được một tháng thì bạn phát hiện ra “Lẽ ra mình nên đăng ký lớp học Thở - Thiền!” Bạn bỏ lớp học làm bánh và lại đóng một số tiền cho lớp học Thở - Thiền! Emma biết, trong cuộc sống, đôi khi sự ngẫu hứng mang lại nhiều niềm vui, nhưng không phải trong giai đoạn này! Bạn đang nghỉ hưu! Số tiền bạn có ấn tượng đấy nhưng nó là của cả những năm tháng sau này! Những năm tháng có thể bạn phải tự chăm sóc bản thân, những năm tháng mà bạn không còn sức để lao động nữa. Phải làm sao trước những “cám dỗ” ngoài dự tính đây? Bạn có danh sách ưu tiên mà, hãy dựa vào đó để cân nhắc.

Nếu như bạn có những nguồn thu nhập khác ổn định, có bảo hiểm nhân thọ, có khoản tiền tiết kiệm ngân hàng kha khá thì bạn nên tìm hiểu đến những khoản đầu tư. Vào thời điểm nghỉ hưu, bạn nên ưu tiên tìm những hạng mức đầu tư an toàn, lãi suất thấp nhưng ổn định để sinh lời trong khoảng thời gian dài. Tránh đầu tư vào những dự án cần nguồn vốn lớn, rủi ro cao như bất động sản, cổ phiếu riêng lẻ,... Có nhiều người đã chọn cách cho thuê các phòng trống trong nhà, cho thuê xe,... để tăng thêm thu nhập trong kỳ nghỉ hưu. Nhưng cũng có rất nhiều người, nghỉ hưu nhưng vẫn phải vất vả làm việc để mưu sinh.

Theo các thống kê gần đây, có đến hai phần ba người Mỹ không tham gia 401(k) và các chương trình đóng góp hưu trí khác. Một người dân bình thường khi về hưu sẽ xoay xở cuộc sống của mình trong ba vùng an toàn sau: An Sinh Xã Hội, tiền lương hưu do người sử dụng lao động bảo trợ hoặc các kế hoạch tiết kiệm hưu trí và các khoản tiết kiệm cá nhân. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều người do tính chất công việc không ổn định và tiền lương hưu giảm, nên cuộc sống hưu trí của họ dựa vào An Sinh Xã Hội là chính. Với công thức tính toán số tiền nghỉ hưu ở trên, chúng ta cân nhắc được một người sẽ phải cần từ 70% đến 80% thu nhập trước khi nghỉ hưu mới có thể An toàn Hưu trí. Nhưng thực tế, nếu dựa vào An Sinh Xã Hội thì mức thu nhập chỉ bằng 40% thu nhập trước khi nghỉ hưu.

Một nguyên nhân nữa, các công ty thường đóng tiền để đảm bảo lương hưu cho người người lao động đang dần dần chuyển trách nhiệm đóng tiền hưu trí cho người lao động. Mà phần lớn, những người lao động bình thường thì không có khoản dư để tiết kiệm cá nhân. Nên hầu hết, họ lựa chọn tuổi hưu dựa vào An Sinh Xã Hội và cật lực làm việc để có thể đảm bảo cuộc sống. Một phụ nữ ngoài 80 tuổi đã phải dành trung bình 8.400 đô la mỗi năm để khám chữa bệnh và tiền thuốc men dù có tham gia Bảo hiểm Y tế Medicare. Các thập kỷ trước, những người nghèo thường rơi vào người trẻ nhưng gần đây nhóm người già lâm vào cảnh nghèo gia tăng. Cụ thể, từ năm 2015 đến 2016, theo Cục điều tra Dân số Mỹ, người già là nhóm nhân khẩu học duy nhất ở nước này có tỷ lệ người nghèo gia tăng nhanh đáng kể, trái ngược hẳn với các nhóm nhân khẩu học khác.

Những thực tế trên cho chúng ta một cảnh báo: Trong những thập kỷ tới, bạn không muốn trở thành một trong người già ngoài 60 tuổi vẫn phải chấp nhận lao động tạm bợ, không hề có khoản tiền dư dả để phòng thân khi về già? Bạn không muốn mỗi ngày thức dậy chỉ có thể nghĩ hôm nay kiếm được bao nhiêu tiền, có thể đủ mua thức ăn không? Cho dù tối về cả người mệt mỏi đến mức không thể đi lại được nhưng vẫn phải đi làm vì không thể sống đủ chỉ với An Sinh Xã Hội? Giả sử, bạn không thể lao động được nữa? Khả năng vô gia cư là rất lớn. Bạn cần hành động!

Năm 2016 đã có gần một nửa trong tổng số người trưởng thành vô gia cư từ 50 tuổi trở lên ở Mỹ sống một mình. Trong khi đó, năm 1990 tỷ lệ đó chỉ là 11%.

Không có tiền tiết kiệm để sinh sống lúc về già đang là một vấn đề khiến nhiều người lo lắng. Theo nghiên cứu khảo sát của Northwestern Mutual, có đến 66% trong số người được khảo sát tin rằng họ sẽ không có đủ tiền tiết kiệm để sống cho đến khi qua đời. Trong khi đó, 21% người Mỹ không có đồng nào cho việc tiết kiệm vì tương lai, 10% khác thì có chưa đầy 5.000 đô la cho thời điểm về hưu. Bên cạnh đó, một bộ phận cũng có sự chuẩn bị khá tốt cho tuổi già của chính mình. 25% số người được khảo sát cho biết họ có khoảng từ 200.000 đô la; 16% có từ 75.000 đô la đến dưới 200.000 đô la. Tính bình quân, người Mỹ chỉ tiết kiệm được 84.821 đô la cho kế hoạch khi về hưu của mình – một con số chắc chắn không thể giúp họ xoay xở được cuộc sống cho mấy chục năm nghỉ hưu. Trong khi đó, có nhiều chuyên gia khuyến nghị, mỗi người cần ít nhất 1.000.000 đô la cho tuổi già. Và thực tế, với tình hình hiện nay, một số người trẻ cũng nhận ra rằng 1.000.000 đô la đến khi họ nghỉ hưu thì một, hai thập kỷ nữa có thể sẽ không đủ. Go Banking Rates khảo sát trong năm 2018, hơn một phần hai người Mỹ, chiếm 58%, có khoản tiền tiết kiệm thấp hơn 1.000 đô la một năm và 32% còn lại thì không có khoản tiết kiệm nào!

Tuy vậy, số người có hành động cụ thể để cải thiện tình hình lại quá hiếm hoi. Khảo sát trên của Northwestern Mutual cũng cho biết rằng, có một nửa người trong khảo sát khẳng định rằng họ chưa có kế hoạch cho kỳ nghỉ hưu, và dĩ nhiên cũng bao gồm không có hành động gì chuẩn bị cho việc qua đời đột ngột của mình hoặc khả năng chưa qua đời đã không còn tiền tiết kiệm để sinh sống.

Có đủ tiền cho cuộc sống hưu trí an nhàn là vô cùng cần thiết. Nếu ông bà, cha mẹ của chúng ta ngày trước có sự đảm bảo một quỹ lương hưu từ 401(k), từ An Sinh Xã Hội thì ngày nay, chúng ta khá áp lực khi hai nguồn dựa trên có nguy cơ không đảm bảo cuộc sống khi về hưu. Chỉ còn một trụ cột mà ta cần xây dựng ngay từ bây giờ chính là tiết kiệm và đầu tư. Tiết kiệm và đầu tư càng sớm sẽ đảm bảo vững vàng cho tiền hưu trí của ta hơn.

Trước khi mua sắm một món hàng, hãy xem xét: Mình cần làm bao nhiêu giờ mới đủ số tiền mua nó? Đây là một hành động thiết thực, đơn giản nhất giúp bạn thay đổi thói quen chi tiêu. Nếu bạn có thể so sánh thời gian bạn kiếm được số tiền để bỏ ra mua một món hàng, bạn sẽ nhận ra mình phải vất vả như thế nào để kiếm được tiền. Và bạn sẽ có quyết định tốt hơn giữa việc lựa chọn giữa cái mình cần hay cái mình muốn. Hành động này sẽ giúp bạn hướng tiền bạc của mình vào một môi trường tốt: tiết kiệm, đầu tư, duy trì các khoản chi tiêu một cách nghiêm ngặt và đa dạng hóa đầu tư. Hãy tạo ít nhất hai tài khoản tiết kiệm là tài khoản hưu trí và tài khoản trung gian càng sớm càng tốt. Và giá trị thời gian luôn ủng hộ bạn được thể hiện như thế nào, chúng ta sẽ sớm làm rõ ở các chương sau!

Như vậy, khi nhìn vào bức tranh những con số, bạn đã cảm nhận kỳ nghỉ hưu độc lập tài chính là một món quà tuyệt vời mà mỗi người đều mong muốn có. Nếu không có chiến lược hành động, bạn có thể là một trong những người già vô gia cư, làm việc cật lực mỗi ngày và trông chờ vào nguồn An Sinh Xã Hội. Điều gì đang đợi bạn ở tương lai nếu bạn còn chần chờ không hành động? Lên kế hoạch cho tương lai. Lập ngay cho mình một mốc thời gian cố định để tiết kiệm. Xác định đến lúc nào mình có thể dùng nó để tái đầu tư vào các danh mục có độ an toàn cao. Định hình con số cụ thể cho thời gian bạn vạch ra. Ví dụ như, bắt đầu từ năm 25 tuổi đến năm 35 tuổi thì số tiền tích lũy phải gấp đôi tổng thu nhập, đến năm 45 tuổi thì phải gấp bốn và đến 55 tuổi thì phải gấp sáu lần số tiền tổng thu nhập hiện tại. Đương nhiên, số tiền tiết kiệm đó không bao gồm các khoản chi tiêu cho những mục tiêu lớn như mua nhà, mua xe, nuôi con,…

Và bây giờ, bạn hãy sẵn sàng nói “Xin chào!“ với kỳ nghỉ hưu của mình và cùng Emma bóc tách mối quan hệ giữa tiền và hưu trí để biết được bạn đã hiểu đúng về nó chưa nhé!

❖ TIỀN & SỰ THẬT HƯU TRÍ

Ngày trẻ, chúng ta vẫn thường hình dung mình sẽ như thế nào trong mười năm, hai mươi năm nữa. Kỳ nghỉ hưu cũng thế. Bạn cần mường tượng xem, bạn sẽ là người như thế nào, cuộc sống lúc đó của bạn ra sao,... Việc này sẽ giúp bạn thiết lập mục tiêu, lên kế hoạch nghỉ hưu cụ thể hơn. Bạn nhớ nhé, việc trở thành người như thế nào vô cùng quan trọng đấy! Việc bạn cống hiến tuổi trẻ, chăm chỉ làm việc, hay nghỉ hưu an nhàn thật sự không phải là chìa khóa hạnh phúc lâu dài. Việc bạn được làm điều mình thích, sống cuộc sống mình muốn mới là đích đến của hạnh phúc.

Sau cú shock mà người bạn gây ra, cha tôi bị suy sụp hoàn toàn. Trong suốt một năm, cha bị suy nhược, ông không thể tiếp tục làm việc. Ông nghỉ hưu sớm. Việc một người luôn bận rộn với công việc đột ngột thời gian bỗng nhiên thừa ra quá nhiều cũng là một vấn đề. Nhiều biến động xảy ra cùng một lúc như vậy, không khí trong nhà tôi cũng trầm lắng không ít. Mẹ thì vừa chăm sóc cha vừa bận rộn công việc kinh doanh. Các chị cuối tuần mới về nhà. Tôi cũng ở ký túc xá, vài ba ngày mới về được. Hầu như, cha tránh mặt và lảng tránh nói chuyện với mọi người. Ông cứ chôn chặt tâm sự trong lòng. Ở nhà còn mỗi cha và cậu em Cole. Mỗi ngày, tôi gọi điện về nhà đều hỏi thăm tình hình của cha, và tránh nói về kỳ nghỉ hưu của cha mẹ.

Niềm tin?

Công việc?

Sự thất vọng?

Có lẽ mỗi thứ một chút. Mình cần làm điều gì đó. Cha tôi yêu thích công việc. Tôi đã chọn cách đơn giản nhất, giúp cha làm việc lại. Tôi trò chuyện với cha về những cuốn sách, về những vấn đề tôi gặp trên lớp học, những vấn đề cuộc sống,... Đó là một khoảng thời gian dài, gia đình chúng tôi đã dùng cách trò chuyện về công việc để giúp cha thoát khỏi cú shock tâm lý. Mỗi ngày một chút, và chúng tôi đã thành công.

Một năm sau nữa, cha tôi đã quen dần với cuộc sống nghỉ hưu sớm. Ông vui vẻ hơn, và cũng nhận lời hướng dẫn cho một số sinh viên làm đề tài nghiên cứu. Ông lên kế hoạch tăng thu nhập cho gia đình bằng những sản phẩm của nông trại. Ông dành một góc nông trại để trồng thêm thảo dược. Cậu em Cole thiết kế lại nhà kho để làm phòng nghiên cứu nho nhỏ cho cha. Ông còn nhận dạy Ngoại ngữ cho một Trung tâm hỗ trợ người nghèo. Thời gian còn lại, ông cùng mẹ tôi tham gia câu lạc bộ của người lớn tuổi ở khu phố. Hai người cũng thường xuyên ra ngoài ăn tối hơn. Cuộc sống của ông vô cùng phong phú, hơn hẳn thời cha còn đi làm. Tôi nghĩ, cha tôi đã bắt nhịp được kỳ nghỉ hưu của mình! Có thể, không phải là ngôi nhà ở ven biển, có thể là ít tiền hơn lúc ban đầu, nhưng đó vẫn là một kế hoạch nghỉ hưu thành công.

Qua câu chuyện của cha, tôi càng hiểu sâu sắc một sự thật của Kế hoạch Hưu trí: Bất cứ thời điểm nào trong cuộc sống, bạn nên làm gì đúng với bản thân chính mình trước khi sẽ làm gì với tiền của mình.

Đến đây, tôi biết sẽ có nhiều bạn đã háo hức muốn lên kế hoạch cho kỳ nghỉ hưu của mình rồi. Nhưng chậm lại nào, cô giáo và cha tôi là những người nghỉ hưu trước thời điểm vài năm. Còn chúng ta, là những người trẻ mà! Sự thật về kế hoạch nghỉ hưu của những người trẻ vẫn còn nhiều vấn đề lắm đấy!

Bạn từng nghĩ, tôi đã làm việc rất chăm chỉ, và khi bước vào kỳ nghỉ hưu tôi chỉ muốn tận hưởng cuộc sống một cách thảnh thơi, không công việc! Bạn không nhầm đâu, KHÔNG CÔNG VIỆC! Có rất nhiều bạn trẻ đã thật sự nghĩ thế đấy! Sự thật thì như thế nào?

Tốt thôi. Bạn nghỉ hưu, bạn không cần làm việc! Mỗi buổi sáng bạn thức dậy, bạn nhàn nhã nhìn ngắm đàn bồ câu ở quảng trường, nhìn ngắm mọi người vội vã hòa vào dòng người mưu sinh. Bạn chậm rãi ăn bữa sáng, uống tách cà phê của mình. Và khi mặt trời đã lên cao, bạn quay về nhà, mở cửa ra, không có ai ở nhà cả! Vợ (chồng) bạn đã đi làm. Con của bạn cũng đi học. Còn bạn nghỉ hưu, và không làm việc nữa. Bạn đối mặt với bữa ăn trưa của mình như thế nào?

Bạn có thời gian, có nhiều thời gian. Và bạn không biết làm gì với chúng. Quanh đi quẩn lại... Niềm vui sướng ngay khi bắt đầu nghỉ việc chẳng thể kéo dài mãi. Bạn sẽ thấy lạc lõng vì không tìm thấy hứng thú trong bất kỳ công việc nào nữa. Việc thay đổi từ một người đang trong guồng làm việc sang không làm việc nữa không đơn giản như bạn nghĩ. Việc ở nhà nhiều hơn cũng phát sinh nhiều vấn đề. Tôi đã từng nghe, một bác hàng xóm tâm sự với mẹ tôi rằng: Bác và chồng bác tranh cãi nhau kể từ khi bác trai nghỉ hưu nhiều hơn trước đó.

Đó là sự thật. Rất đời thường mà khi bạn nghỉ hưu bạn sẽ đối mặt.

Thời điểm bạn nghỉ hưu càng sớm, bạn cũng sẽ đối mặt với nhiều vấn đề hơn. Nghỉ hưu sớm đương nhiên sẽ mang cho bạn cảm giác tự do, thoải mái. Nhưng cũng có thể đảo ngược hoàn toàn với những gì bạn mong muốn. Cuộc sống luôn có thể thay đổi theo những cách bạn không hề mong đợi. Kỳ nghỉ hưu có thể là một kỳ nghỉ dài hạn như bạn mong mỏi. Nhưng cũng có thể là kỳ nghỉ với nhiều bất ngờ mà bạn không lường trước, không mong muốn xảy ra. Lập một bảng danh sách những “áp lực” mà bạn hình dung sẽ đối mặt trong kỳ nghỉ hưu của mình để hình dung cụ thể nhất những gì mình sẽ trải qua là một cách hay để bạn từng bước thật sự hiểu về nghỉ hưu. Bạn cũng có thể tham khảo các tiêu chí mà Emma chia sẻ trong phần Chia sẻ cùng Emma ở bên dưới.

Mỗi người sẽ đối mặt với cuộc sống hậu nghỉ hưu theo nhiều cách khác nhau. Nhưng sao đi chăng nữa bạn vẫn sẽ phải đối mặt với nó. Nếu nó như mong đợi, hãy vui vẻ hưởng thụ, vì bạn xứng đáng! Nếu có gì đó bất trắc, hãy dũng cảm đối diện, bạn sẽ vượt qua! Việc tìm kiếm động lực sống trong giai đoạn này sẽ chi phối việc bạn sử dụng tiền bạc, thời gian một cách hữu ích hay không. Đừng để những gì mình chưa làm, vẫn chưa thể làm. Đừng để Kế hoạch Nghỉ hưu của mình “tan thành bọt biển” chỉ vì sự chủ quan của bạn!

Và, bây giờ, hãy đối chiếu xem những gì bạn đã lên danh sách có cùng ý tưởng với Emma không.

✦ NẾU BẠN NGHĨ, Tôi sẽ Hạnh Phúc khi Nghỉ Hưu Sớm!

➢ SỰ THẬT LÀ: Không hẳn như vậy, bạn chỉ Hạnh Phúc khi bạn vẫn đang làm Điều Đúng Đắn với Bản Thân mà thôi.

Năm 1992, khi cuốn sách Your Money or Your Life (Tạm dịch Tiền của bạn hay cuộc sống của bạn) của tác giả Vicki Robin và Joe Dominguez được xuất bản thì FIRE trở thành một phong trào, một phong cách sống của không ít người trẻ. FIRE là viết tắt của của Financial Independence, Retire Early (độc lập tài chính, nghỉ hưu sớm) phản ánh tinh thần của cuốn sách: Đặt các khoản chi phí và thời gian dành cho công việc cạnh số giờ của cuộc đời bạn. Mọi chi phí được so sánh với thời gian bạn phải làm việc để kiếm đủ số tiền đó.

Nói một cách khác, tinh thần của FIRE là khuyến khích mọi người tiết kiệm tiền bạc và đầu tư để nghỉ hưu sớm hơn tuổi nghỉ hưu truyền thống. Thay vì bạn sẽ nghỉ hưu ở tuổi 65 thì bạn có thể nghỉ hưu ở tuổi 40 hoặc tuổi 50. Bạn cần dành một phần lớn, thậm chí tới 70% thu nhập cho tiết kiệm và đầu tư. Khi việc đi làm tích lũy đến con số họ xác định An toàn Hưu trí (thường là mức gấp 30 lần chi phí sinh hoạt) thì những người tham gia phong trào này có thể nghỉ việc và sống dựa vào danh mục đầu tư của mình.

Khi đó, những người này sẽ rút một phần nhỏ trong tiết kiệm, thông thường từ 3% - 4% mỗi năm. Tùy thuộc vào số tiền tiết kiệm và chi phí sống của khu vực, họ sẽ tự cân nhắc, theo dõi các khoản thu chi cùng với việc tiếp tục duy trì và phân bổ lại các khoản đầu tư. Có một số người sẽ chọn cách truyền thống nhưng hiệu quả là tiết kiệm nhiều hơn mức trung bình. Những người có xu hướng sống theo chủ nghĩa tối giản, tỷ lệ tiết kiệm so với thu nhập ở mức tương đối cao. Cũng có một số người từ bỏ công việc văn phòng từ 8 giờ sáng đến 5 giờ chiều nhưng vẫn tiếp tục làm các công việc bán thời gian để trang trải cho cuộc sống vì số tiền tích lũy chưa chạm đến An toàn Hưu trí. Cuối cùng, một số cá nhân theo phong trào này là những người đã tiết kiệm đủ trang trải chi phí sinh hoạt nhưng vẫn tiếp tục làm các công việc bán thời gian hoặc các công việc yêu thích.

Đa phần, các cá nhân chọn cách sống này cũng thường bị một áp lực rất lớn từ xã hội khi họ rời bỏ thị trường lao động trong lúc tuổi đời chín muồi về lĩnh hội nghề nghiệp. Nhưng không vì thế mà họ chùn bước. Có một số người đã chứng minh FIRE giúp họ tự do vì họ lựa chọn đúng. Sau những năm tháng cực lực làm việc họ đạt đến An toàn Hưu trí và ghi tên mình vào bảng triệu phú. Họ tầm 35 tuổi đến 40 tuổi. Để có được điều này, việc tiết kiệm và đầu tư sớm đã giúp họ hoàn thành chiến lược nghỉ hưu một cách hoàn hảo nhất. Họ có hạnh phúc không?

Phần lớn họ rời bỏ cuộc sống ở thành phố trung tâm để chuyển đến nơi có mức sống thấp hơn, cuộc sống đơn giản hơn, không phải gồng mình cho những áp lực tiền thuê nhà, tiền chi tiêu, chi phí sinh hoạt,… Những khoản đó họ dành tiết kiệm và đầu tư. Họ cũng không còn áp lực tiếng chuông báo thức vào mỗi sớm, không phải uống nhiều cốc cà phê mỗi ngày để đối mặt với tài liệu, chỉ số,… mà họ từng cảm thấy quá mệt mỏi. Khi công việc hiện tại không còn làm họ hạnh phúc nữa, khi cuộc sống của họ cũng không thoải mái gì thì FIRE đã kịp thời giúp họ chọn lựa một cách sống khác phù hợp hơn.

Bạn có thể nghỉ hưu sau hai mươi năm nữa nếu chọn một cách sống tiết kiệm tối ưu hay tiếp tục sống hào nhoáng và nghỉ hưu khi 70 tuổi? Ra trường, vừa đi làm vừa trả nợ đại học, rồi kết hôn, trả tiền mua nhà, mua xe, các khoản chuẩn bị sinh con, nuôi con, thuế, y tế,… buộc mỗi người cứ phải làm việc và làm việc. Nếu chuyển đến một thành phố nhỏ hơn thì có thể không bị đánh thuế giá trị gia tăng trên hàng hóa dịch vụ và việc mua nhà cũng vừa tầm hơn. Giảm bớt áp lực cuộc sống là một ý nghĩa thực tế mà những người nghỉ hưu sớm theo kiểu FIRE chọn để mình sống hạnh phúc hơn.

FIRE cũng chỉ là một cách sống mà không phải bất cứ ai cũng phù hợp, cũng chỉ có một số người áp dụng được công thức và nghỉ hưu thành công, hạnh phúc. Điều gì làm bạn cảm thấy hạnh phúc? Hạnh phúc không phải là cảm giác diễn ra nhất thời mà là việc cả đời. Nghỉ hưu cũng chỉ là một giai đoạn, một phần trong cuộc đời của bạn. Bạn không thể lấy giai đoạn này gắn với giá trị hạnh phúc của mình được. Khi bạn vừa mới nghỉ hưu, bạn cảm thấy hạnh phúc vì bạn biết được mình vừa hoàn thành một bước đi lớn của cuộc đời. Bạn hạnh phúc vì sự hoàn thành đó. Bạn hạnh phúc vì bạn biết, mình sắp bước qua một giai đoạn khác, một bậc thang mới mà bạn chờ đợi từ lâu. Nhưng niềm vui đó dường như chỉ là một đám mây ngũ sắc. Rực rỡ, óng ánh nhưng rồi cũng sẽ bay đi. Niềm hạnh phúc không còn thường xuyên nữa.

Khi bạn nhận ra, bạn chỉ thật sự hạnh phúc sau khi nghỉ việc, cảm xúc đó cũng chỉ là một trạng thái nhất thời. Có thể là ba tháng, sáu tháng, hay một năm, sau đó bạn lại cảm thấy bình thường! Bạn sẽ như thế nào?

Mục tiêu và mơ ước của bạn sẽ thay đổi theo thời gian. Điều này sẽ tạo nguồn cảm hứng mới cho cuộc sống của bạn. Vậy, bạn đừng bao giờ quên thiết lập những mục tiêu cuộc sống cho mình theo từng giai đoạn. Khi bạn nghỉ hưu, bạn vẫn sẽ không quên mình là ai, mình muốn làm gì. Việc định hướng rõ ràng mọi thứ sẽ giúp bạn luôn có cuộc sống hạnh phúc mà không rơi vào lạc lõng, u mê. Và quan trọng hơn nữa là bạn luôn giữ cho mình một cách sống tích cực. Một kỳ nghỉ hưu đầy động lực sống sẽ mang lại nhiều điều thú vị để bạn thấy mỗi ngày nghỉ hưu của mình ngập tràn năng lượng.

✦ NẾU BẠN NGHĨ, Nghỉ Hưu KHÔNG cần Làm Việc nữa!

➢ SỰ THẬT LÀ: Điều đó hầu như chỉ Đúng với thế hệ Ông Bà, Cha Mẹ của bạn mà thôi.

Thật sự, nếu bạn là những người trẻ, những người đang cùng Emma thiết lập một kế hoạch nghỉ hưu cho mình ở tuổi 20, hay tuổi 30 thì bạn sẽ biết rõ về sự thật này: Chúng ta vẫn sẽ làm việc ở tuổi nghỉ hưu.

Vậy điều khác biệt khi làm việc ở tuổi nghỉ hưu và trước đó?

Bạn tự do làm việc, tự do điều tiết lượng và mức độ công việc theo nhu cầu lúc bấy giờ.

Vẫn tiếp tục làm việc khi nghỉ hưu, điều đó có cần thiết không? Rất cần thiết!

Chúng ta đã gắn bó với công việc, với guồng quay cuộc sống trong một thời gian dài. Công việc đã trở thành thói quen, thành một phần con người bạn. Từ bỏ ngay trong một khắc dường như là rất khó. Không quen với nhịp sống mới, cảm giác buồn chán sẽ đến khi bạn nhận ra có vẻ mình là người duy nhất trong cửa hàng khi đi mua sắm sáng thứ Hai! Các buổi tụ tập gia đình trở nên kỳ lạ khi cha mẹ bạn còn đi làm mà bạn thì đã nghỉ hưu từ lâu! Bạn sẽ dễ dàng rơi vào trường hợp không biết mình sẽ làm gì, và cảm giác thất bại. Bạn đối diện với câu hỏi “Đang làm gì?” một cách lúng túng. Và bạn thật sự không hề tự tin khi trả lời “Tôi đã nghỉ hưu và chẳng làm gì cả!” Xem ra, không làm việc khi nghỉ hưu cũng là một trong những nguyên nhân tạo nên sự khủng hoảng.

Việc chúng ta xác định sẽ làm gì trong kỳ nghỉ hưu của mình là một chi tiết quan trọng trong bảng danh sách mục tiêu những việc thực hiện khi nghỉ hưu. Bạn có thể chỉ dự định làm một ngày 4 giờ, hay 2 giờ. Bạn có thể chọn công việc mình yêu thích và phát triển nó. Bạn cũng có thể dành thời gian để xem xét kỹ hơn các quỹ đầu tư của mình. Hay đơn giản, bạn làm những gì mà bạn chưa làm, muốn làm. Hãy tìm một công việc làm phù hợp là một ý tưởng rất hay để quãng thời gian nghỉ hưu của chúng ta ý nghĩa hơn.

Thể chất lẫn trí óc đều cần hoạt động. Khi làm việc, bạn sẽ giữ được sự linh hoạt trong tư duy. Những kỹ năng trong nghiệp vụ, kinh nghiệm làm việc được bạn tích lũy sẽ không bị mai một lãng phí đi. Thay vì, bạn tận hưởng những dịch vụ xã hội một cách thụ động thì bạn trở nên chủ động đóng góp cho xã hội. Đó là động lực sống mà Emma đã nói đến: Sống có ích, sống tích cực. Bạn cũng sẽ cảm thấy mình luôn trẻ, tươi vui, và hòa nhã trong các mối quan hệ. Việc bắt kịp nhịp sống năng động, lành mạnh sẽ giúp bạn cải thiện sức khỏe, tinh thần thoải mái hơn. Vì vậy, thay vì chọn một cuộc sống quá an nhàn, nhịp điệu quá chậm rãi, bạn hãy thực hiện một công việc phù hợp cho kỳ nghỉ hưu của mình.

Một sự thật nữa, khi bạn làm việc, dù ít, bạn vẫn sẽ tạo ra tài chính, hạn chế sử dụng số tiền nghỉ hưu của mình. Có một công việc để tăng thêm thu nhập, đời sống được đảm bảo hơn. Bạn lại có thể dư dả giúp đỡ người khác nữa, thật tuyệt vời phải không nào?

Có rất nhiều những công việc, Emma gợi ý nhỏ để bạn có thể cân nhắc, lựa chọn.

Joseph, một người bạn của chồng tôi, quyết định nghỉ hưu khi anh ấy 40 tuổi, và bắt đầu tháng ngày hưu trí với việc học làm bánh ngọt. Gia đình anh đã phản đối rất nhiều. Năm năm sau, anh có chuỗi cửa hàng bánh ngọt của riêng mình với ba cửa hàng chính tại trung tâm thành phố. Mỗi lần gặp Joseph, tôi luôn nhìn thấy anh cười rạng ngời, đương nhiên, chúng tôi chỉ gặp anh ở trong phòng làm bánh với đủ loại bột bánh!

Bác Bob, người hàng xóm của gia đình tôi, nghỉ hưu lúc 50 tuổi. Bác bị bệnh run tay, sau hai năm điều trị thì chứng bệnh giảm đi, bác có thể sử dụng hạn chế những vật dụng như bút, đũa, muỗng,... Bác quyết định học vẽ chân dung để tự khắc phục bệnh. Lúc đầu, mọi người ủng hộ bác vì muốn động viên bác thôi. Nhưng chỉ sau một năm, chứng run tay của bác không còn nữa, và mỗi nhà trong khu phố tôi đều được bác vẽ tặng một vài bức chân dung. Tranh vẽ của bác còn được Câu lạc bộ Người lớn tuổi bán đấu giá làm chương trình từ thiện hỗ trợ người vô gia cư nữa! Mỗi cuối tuần, bác cũng ra quảng trường thành phố để vẽ chân dung cho người khác. Từ vị trí là một người tự ti khi phải nghỉ hưu trước thời hạn, bệnh tật, sống nhờ vào lương hưu ít ỏi và sự trợ giúp của con cháu, giờ đây bác Bob luôn vui vẻ sống và tận hưởng những tháng ngày hưu trí của mình với một công việc không chỉ cải thiện sức khỏe mà còn mang về một nguồn thu nhập khá cao.

Winny, bạn phổ thông với tôi, là một minh họa thú vị cho kỳ nghỉ hưu của những con người rất trẻ. Winny không học đại học, cô ấy tham gia lớp học cắt may ngắn hạn, sau đó làm việc tại một xưởng may nhỏ. Trong suốt nhiều năm, Winny làm việc không kể ngày đêm. Cô ấy nhận may, nhận sửa tất cả các loại quần áo. Cô ấy cũng mua được một căn hộ nhỏ cho chính mình. Sau đó, cô ấy tập thiết kế và may những thiết kế của mình. Năm 40 tuổi, Winny muốn nghỉ hưu. Với số tiền cô ấy đã tiết kiệm được trong mười hai năm làm việc vất vả, cô ấy không lo lắng cho cuộc sống sau này nữa, cô ấy muốn được trải nghiệm. Chúng tôi đã cùng nhau lên kế hoạch nghỉ hưu dù hơi muộn một chút!

Winny đầu tư vào một quỹ đầu tư chỉ số, lãi từ nguồn đầu tư này không cao nhưng ổn định và an toàn. Tôi đã gợi ý Winny chia sẻ những công thức may, mẫu thiết kế, và những câu chuyện đời thường của cô ấy trên trang Blog. Winny rất ngạc nhiên, vì cô ấy nghĩ mình chỉ là một người thợ may bình thường, không học đại học thì ai sẽ quan tâm đến những điều cô ấy chia sẻ! Nhưng cô ấy vẫn thuê người thiết kế một trang Blog cho mình. Trang Blog cũng nhận tư vấn các vấn đề thời trang, thiết kế. Sau hai năm hoạt động thì trang đã mang về cho Winny một dòng tiền thụ động không nhỏ chút nào.

Đúng, sẽ không ai nghe cô ấy nói nhưng những gì cô ấy làm thì rất xứng đáng được biết đến. Một năm Winny dành sáu tháng để đi đến các vùng sâu vùng xa dạy cho những phụ nữ ở đó may quần áo. Cô ấy cũng tham gia một tổ chức Phi Chính phủ chuyên chăm sóc, hỗ trợ trẻ em bị tự kỷ. Cô ấy có ba tháng hướng dẫn ở xưởng may địa phương, và ba tháng còn lại là thời gian cô ấy dành cho bản thân mình. Vì tất cả mọi việc Winny đều làm không chỉ với sức lực mà còn cả tâm hồn và tình yêu. Điều đó đã làm cho kỳ nghỉ hưu của cô ấy có ý nghĩa và xứng đáng được chia sẻ để mọi người biết đến.

✦ NẾU BẠN NGHĨ, Tôi có Nhiều Thời Gian cho Kỳ Nghỉ Hưu của mình!

➢ SỰ THẬT LÀ: Đúng, bạn sẽ có Rất Nhiều Thời Gian trong Kỳ Nghỉ Hưu của mình nếu như bạn không có Kế Hoạch.

Khi bạn chẳng có gì ngoài thời gian và tiền bạc, thì việc quan trọng nhất là: Vậy bạn định sử dụng nó như thế nào?

Có khá nhiều người, đồng nghĩa thời gian nghỉ hưu là thời gian nghỉ ngơi. Nhưng bạn thấy đó, nếu tất cả thời gian chỉ để dành cho việc nghỉ ngơi thì sẽ “chán” vô cùng. Qua khoảng thời gian đầu phấn chấn, cảm giác trống vắng sẽ nhanh chóng chiếm lấy bạn. Thời gian trống rỗng từng chút nuốt lấy những niềm vui, sự phấn khởi. Bạn sẽ đối diện với một bản thể khác mà bạn chưa thể hình dung. Bạn có một quỹ thời gian khá dài để sống. Vì vậy, bạn phải vượt qua được những định kiến về tuổi tác, về sự phụ thuộc, về mối quan hệ, về tiền bạc,... THỜI GIAN trở thành chìa khóa, yếu tố cốt lõi để bạn điều chỉnh, cân bằng cuộc sống của mình.

THỜI GIAN CHO BẠN BÈ VÀ GIA ĐÌNH: Nếu những tháng ngày bạn chăm chỉ làm việc để tạo điều kiện cho một khả năng tài chính chủ động trong thời kỳ nghỉ hưu đã chiếm trọn thời gian của bạn thì NGHỈ HƯU chính là lúc bạn dành thời gian cho chăm sóc gia đình và bạn bè. Dành thời gian chơi với con nhiều hơn, chia sẻ cuộc sống với bạn đời, trò chuyện với họ hàng, thăm hỏi bạn bè,… Đừng mải mê chỉ dành thời gian cho mình mà quên đi những mối quan hệ xung quanh. Không để mình cô đơn trong kỳ nghỉ hưu, và cũng đừng tự cách ly mình ra khỏi những mối quan hệ gắn kết. Gìn giữ, phát triển mối quan hệ thân thiết sẽ giúp chúng ta duy trì được cuộc sống lành mạnh, tích cực.

THỜI GIAN CHO LÒNG BIẾT ƠN: Dành thời gian để suy nghĩ và hành động cho những gì mình biết ơn vì đã giúp bản thân mình tích cực hơn trong cuộc sống là điều vô cùng thực tế. Nếu bạn chưa cảm nhận được giá trị của lòng biết ơn, thì không thể nói mình hạnh phúc được. Để cuộc sống trọn vẹn, bạn cần nhớ rằng hạnh phúc không thật sự xuất phát từ vật chất hay những thú vui bên ngoài, quyền lực, mà hạnh phúc là phải sống đúng với tâm hồn bạn. Đừng để, kỳ nghỉ hưu của bạn với tâm hồn trống rỗng.

BẠN BIẾT ƠN ĐIỀU GÌ? Hãy tự ngẫm lại, xem những điều mà bạn vẫn xem là bình thường, những điều mà bạn không mấy để ý tồn tại xung quanh bạn như là một điều đương nhiên,... nếu không có những điều đó, thì sẽ như thế nào? Bạn bước vào phòng bếp, bàn ăn trống rỗng, không có ai bày món súp chờ bạn như mọi khi. Người bán bánh kếp ở góc phố vẫn thường chúc bạn một ngày tốt lành cũng không còn ở vị trí đó nữa. Anh chàng đồng nghiệp trẻ thường mang cà phê cho bạn đã xin nghỉ việc mà không báo trước. Những điều bình thường vì bạn nghĩ nó bình thường, cho đến khi không còn xuất hiện nữa. Chúng ta vẫn thường như thế, đổ lỗi cho thời gian “quá bận” để làm hoặc để ghi nhớ một điều gì mà ta mặc nhiên là bình thường. Khi những ngày tháng hưu trí đang đến, hãy nhắc nhở bản thân mình phải luôn “Cảm ơn!”.

Nghỉ hưu sớm hay không, không quan trọng. Quan trọng là bạn có quyền kiểm soát thời gian của mình. Muốn đạt được điều đó, bạn cần kiểm soát được tiền của mình. Vậy nên, hãy tận dụng thời gian nghỉ hưu để làm thêm những việc khác, những việc mà bạn đam mê. Có rất nhiều người khi nghỉ hưu sớm đã nhanh chóng trở thành những Blogger chuyên nghiệp, xuất bản sách, chia sẻ những kinh nghiệm về đầu tư tài chính cá nhân, chia sẻ về kỳ nghỉ hưu của mình với người khác,…

✦ NẾU BẠN NGHĨ, Tôi còn Trẻ và tôi sẽ Từ Từ Chuẩn Bị cho việc Nghỉ Hưu sau!

➢ SỰ THẬT LÀ: Bạn cần Chuẩn Bị rất nhiều cho Kỳ Nghỉ Hưu và chuẩn bị ngay cả khi bạn còn Rất Trẻ.

Nghỉ hưu đúng là một chặng đường đáng mong đợi cho mỗi chúng ta. Có rất nhiều thứ mà bạn phải chuẩn bị đấy. Chúng ta cần liệt kê lại tất cả các các danh mục chuẩn bị, để xem mình còn thiếu những gì nhé!

DANH SÁCH CẦN CHUẨN BỊ CHO KỲ HƯU TRÍ

Bạn cũng nhận ra điều mà Emma muốn gửi gắm rồi phải không?

Mỗi một giai đoạn bạn sẽ có những mục tiêu ưu tiên cần giải quyết để tạo bước đi tốt nhất cho Kế hoạch Hưu trí của mình. Trong giai đoạn từ 20 tuổi đến 30 tuổi bạn có một thuận lợi lớn từ thời gian. Thời gian ở bên cạnh bạn trong mỗi bước kế hoạch. Chính thời gian sẽ làm cho khoản tiền tiết kiệm của bạn được sinh sôi phát triển mạnh mẽ. Và nếu như đầu tư, bạn vẫn có thể ưu tiên chọn những danh mục lãi suất cao và rủi ro hơn. Bạn có nhiều cơ hội tìm kiếm những mục tiêu tiền bạc tốt hơn và có cơ hội điều chỉnh để có kết quả tốt nhất.

Khi bạn bước qua giai đoạn tuổi 50, việc chuẩn bị tài chính cho kỳ nghỉ hưu chưa bao giờ gần bạn đến thế. Món quà thời gian không còn ở cạnh bạn nữa. Và bằng mọi cách, bạn phải đảm bảo số tiền nghỉ hưu không được rút ra cho đến khi thật sự nghỉ hưu. Tiết kiệm nhiều hơn bằng cách chi tiêu ít đi, lên kế hoạch làm việc lâu hơn, tiếp tục đầu tư để tiền được tăng trưởng,... là những danh mục hàng đầu bạn cần quan tâm trong giai đoạn này. Giai đoạn sau đó, bạn chỉ phải điều chỉnh mọi thứ cho phù hợp với sức khỏe thực tại của bạn. Tất cả mọi vấn đề thời điểm này đều xoay quanh sức khỏe của bạn: căn nhà bạn ở có còn phù hợp với bạn không, chiếc xe bạn đi có giúp bạn dễ chịu hơn khi đi xa không, những giấy tờ pháp lý liên quan đến sức khỏe, tiền bạc có còn phù hợp với bạn không,...

Càng gần đến kỳ nghỉ hưu chúng ta càng có nhiều công việc cần giải quyết. Đây chỉ là một danh sách liệt kê những điều cơ bản nhất. Bên trong mỗi một danh mục còn hàng tá giấy tờ, thủ tục, cũng như các công việc đi kèm nữa đấy. Bởi thế, nên tôi mới luôn nhắc nhở bạn rằng: Hãy làm tất cả mọi thứ bạn có khả năng càng sớm càng tốt! Thời gian không đợi bạn đâu.

✓ Nếu muốn thong dong trong kỳ hưu trí của mình, bạn cần lập ngân sách trợ cấp lương hưu.

Trong thời điểm gần đến kỳ nghỉ hưu, mọi vấn đề tài chính, sức khỏe, đời sống thể hiện rõ ràng hơn. Đây là lúc bảng ngân sách lương hưu phát huy tác dụng của nó. Lập ngân sách bao giờ cũng phải gắn với mục tiêu trong từng giai đoạn khác nhau. Bạn có thể thong thả chi tiêu, hay loay hoay trong tình trạng con số trong sổ tiết kiệm vơi đi một cách chóng mặt. Đừng để chưa bắt đầu, hay chỉ mới bắt đầu mà quỹ hưu trí của bạn có dấu hiệu cạn kiệt!

Việc bạn cần làm đầu tiên là kiểm tra các báo cáo ngân hàng của mình trong mười hai tháng vừa qua. Bạn cũng cần phiếu tính lương của mình ở hai tháng cuối trước khi nghỉ hưu. Một việc bạn cũng hay quên là phải đánh dấu những khoản được hoàn lại thuế. Có một danh mục, bạn sẽ được hoàn lại thuế. Khi bạn xem báo cáo ngân hàng, việc hoàn thuế đã được thực hiện chưa sẽ thể hiện rõ ràng hơn. Bạn tiết kiệm được không ít từ khoản này đâu.

BẢNG NGÂN SÁCH

Cho: SỬ DỤNG TIỀN TRỢ CẤP LƯƠNG HƯU

Sau khi tính toán tất cả các chi phí, bạn cần đảm bảo mình có đủ khoản tiền đó mỗi tháng và cân nhắc cho phù hợp với chi tiêu. Một nguyên tắc không thay đổi: Giảm các chi phí không cố định và tiết kiệm thêm tiền cho ngân sách. Ở độ tuổi nghỉ hưu danh mục sức khỏe là quan trọng nhất. Bạn phải luôn cho sức khỏe vào danh sách ưu tiên và không bao giờ được quên chi ngân sách cho mục này.

✓ Một số vấn đề mà bạn thường quên lên kế hoạch khi đã bước vào hưu trí:

Chi phí ưu tiên cho sức khỏe: Khi sức khỏe bạn không còn được ổn định như ngày trước thì việc một số bệnh không nằm trong các kỳ khám định kỳ bạn cũng không kiểm soát được. Đó là lý do vì sao Emma muốn bạn luôn để danh mục sức khỏe trong danh sách ưu tiên. Trong 7 bước thiết lập Kế hoạch Cuộc đời, chúng ta đã hoạch định rất rõ những căn bệnh mà ở từng giai đoạn phải luôn theo dõi sát sao. Tuy nhiên, bạn thấy đó, vẫn có một số những căn bệnh mà người lớn tuổi không lường trước được.

Khi thay đổi thời tiết, căn bệnh cảm cúm có thể đeo bám bạn từ một đến hai tuần. Răng của bạn có thể cần được chăm sóc. Hay da của bạn có thể bị dị ứng cả tháng trời! Những căn bệnh theo mùa, theo thời tiết đôi khi không ảnh hưởng lắm đến sức khỏe, tiền bạc của bạn khi còn trẻ, nhưng thời điểm có tuổi mọi thứ sẽ thay đổi. Bên cạnh đó, bạn cần tuân thủ đúng thời hạn khám bệnh định kỳ. Điều đó giúp bạn phát hiện được, phòng tránh những trường hợp đáng tiếc. “Phòng bệnh hơn chữa bệnh”, bạn không muốn chi hết tiền hưu trí của mình vào việc chữa bệnh đúng không nào?

Chi phí du lịch, giải trí: Chúng ta luôn nhớ chi những khoản vui chơi, giải trí, du lịch khi còn trẻ nhưng lại quên mất khi nghỉ hưu cũng cần có khoản này. Thậm chí, bạn cần nhiều hơn nữa. Vì một chuyến du lịch của tuổi già bạn phải chuẩn bị chu đáo hơn rất nhiều. Những hoạt động vui chơi, giải trí thời điểm này cũng kén hơn thời trẻ. Bạn cần lên kế hoạch chọn nơi du lịch, vui chơi, giải trí phù hợp với sức khỏe hiện tại.

Chi phí sửa chữa nhà cửa và xe cộ: Đây là những khoản chi sẽ ngốn tiền bạn không ít. Nhà cửa, xe cộ là những tài sản vừa là tiêu sản. Bạn có thể sử dụng trong một thời gian dài mới bắt đầu chi cho việc sửa chữa, tu bổ chúng. Và sự thật là, đến lúc bạn về hưu thì cũng là lúc nhà cửa, xe cộ của bạn hư hao một cách nặng nhất. Việc bạn dành một khoản tiền cho bảo dưỡng định kỳ chỉ giúp khắc phục những sự cố, hạn chế hư hao trong quá trình sử dụng. Nhưng bạn thừa biết rằng, không có một đồ dùng, vật dụng nào giữ nguyên hiện trạng mới toanh từ khi mua đến mấy chục năm sau. Đến thời điểm, có thể bạn phải cân nhắc quyết định sửa chữa như thế nào hoặc có thể sẽ phải thay mới.

Khi nào bạn cần suy nghĩ cho những quyết định về nhà cửa? Có một sự thật mà bạn phải đối mặt: Một số mong muốn của bạn khi còn trẻ được hiện thực hóa trong kỳ nghỉ hưu của mình; nhưng một số vấn đề khách quan khiến bạn phải suy nghĩ “có nên tiếp tục” giữ nguyên hay thay đổi cho phù hợp với tình hình hiện tại? Ngôi nhà là một trong những vấn đề đó. Khi lên Kế hoạch Hưu trí cho bản thân mình, chúng ta đã suy nghĩ vấn đề khi bạn nghỉ hưu sẽ vẫn sống tiếp tục ở nhà mình với người thân hay quyết định vào viện dưỡng lão. Nếu chọn vẫn tiếp tục sống tại nhà, tôi khuyên bạn nên cân nhắc những yếu tố có thể phát sinh ảnh hưởng đến chất lượng sống của bạn khi nghỉ hưu. Nếu ngôi nhà quá rộng mà chỉ có bạn với bạn đời của mình chung sống thì bạn nên suy nghĩ đến việc có thể chuyển đến một căn hộ khác nhỏ hơn. Bạn có thể bán hoặc cho thuê căn hộ hiện tại. Hoặc bạn sửa chữa lại, để có thể thuận tiện vừa ở vừa cho thuê.

Ngôi nhà là một nơi chứa đựng nhiều kỷ niệm và cả sự tự hào tài chính của bạn cùng bạn đời. Nơi đó, ẩn cất giữ ký ức thiêng liêng như lúc bạn có đứa bé đầu lòng, biết bao bữa cơm tối ấm cúng của người thân vào các dịp lễ, tình yêu bền vững khi bạn và bạn đời kỷ niệm năm mươi năm cưới nhau,...

Bạn muốn lưu giữ tất cả những điều đó, nhưng vẫn phải đối mặt với sự thật: Ngôi nhà cần phải sửa chữa cho phù hợp với tình hình tài chính và sức khỏe của bạn. Nếu còn nhiều phòng trống vì con cái bạn đã dọn ra riêng thì bạn nên cân nhắc việc thiết kế lại cho phù hợp với sự thay đổi. Ngôi nhà của bạn lúc này sẽ không còn cần quá nhiều vật dụng hay trang trí.

Tất cả bạn cần sẽ là căn phòng thân thiện với thiên nhiên nhiều hơn là những vật trang trí cầu kỳ. Lúc này đây, những chi tiết nho nhỏ như ánh sáng đèn thế nào để bạn có thể ngủ ngon mà không quá chói mắt, lối vào có đủ rộng để bạn di chuyển bằng xe lăn hay khi sử dụng gậy chống được không, sàn gỗ có trơn trượt và quá lạnh vào mùa đông, hệ thống điều hòa của ngôi nhà có hay trục trặc, cửa phòng có tạo ra không gian mở để bạn có thể đón ánh nắng lan tỏa mỗi buổi sớm mai, có cần phải gia cố thêm cách âm tường nhà, lắp thêm các thiết bị chuông báo khẩn ở phòng tắm hay ở các vị trí nào trong nhà, bố trí không gian xanh sao cho phù hợp, phòng bếp, bàn ăn cần thay đổi như thế nào cho thuận tiện việc đi đứng, danh sách cuộc gọi khẩn đã chuẩn bị tốt chưa,... tất cả đều cần phải cẩn thận tính toán chi phí trong ngân sách nghỉ hưu.

Chi phí quà tặng, quyên góp từ thiện và giúp đỡ các nhu cầu của con cháu: Ngay từ thời còn trẻ, bạn vẫn luôn biết được giá trị của cho – nhận. Bạn cũng lên kế hoạch cho nhiều chương trình thiện nguyện mà mình muốn tham gia. Nhưng bạn lại quên để lại khoản tiền cho điều đó, hoặc bạn tính toán không đúng. Thay vì ba tháng một lần, một năm bốn lần thì có thể bạn nghĩ sáu tháng một lần và một năm chỉ hai lần! Và một điều nữa, khi đến tuổi nghỉ hưu bạn cũng thường hay quên khoản tiền giúp đỡ con cháu. Cũng như bạn thời còn trẻ, con cháu bạn sẽ có những lúc khó khăn về tài chính. Bạn muốn giúp đỡ thì ngân sách nghỉ hưu của bạn phải dồi dào. Bạn không thể chỉ một lần giúp đỡ ai đó thân thích mà làm hỏng luôn cả kỳ hưu trí của mình!

✓ Có thể bạn sẽ qua đời bất ngờ hoặc mất khả năng ý thức trong kỳ nghỉ hưu của mình.

Trong 7 bước thiết lập Kế hoạch Cuộc đời, và trong xuyên suốt cuốn sách này, nhất là Chương Định mức an toàn tài chính và Chương Lỗ hổng chi tiêu và cách kiểm soát chi phí, chúng ta sẽ đề cập đến việc có những sự kiện bất ngờ cũng như việc lên kế hoạch cho những điều bất ngờ đó là vô cùng quan trọng. Tuổi trẻ, bạn có những sự kiện không lường trước được như: nợ thẻ tín dụng vì mất việc hay bệnh tật (hoặc vì mua những thứ ngoài khả năng chi trả), bị mất việc, mất nguồn thu nhập, nợ sinh viên, một căn bệnh hiểm nghèo, một cuộc ly hôn không mong đợi,... Và để tự cứu lấy mình ra khỏi các ẩn số, chúng ta cũng học các kỹ năng xử lý trong từng trường hợp bằng cách tăng thu nhập, lập quỹ dự phòng,...

Cả cuốn sách này, chúng ta đều dành cho việc nghỉ hưu, cho việc lên Kế hoạch Hưu trí. Ở phần này, Emma muốn bạn nhớ đến một sự thật, dù bạn có lên Kế hoạch Hưu trí tốt đến chừng nào thì, sự việc bạn có thể qua đời đột ngột trong kỳ nghỉ hưu là một chuyện cũng không thể xem như không có được. Nhìn vào sự thật, điều đó hoàn toàn có thể xảy ra vậy tại sao chúng ta không chuẩn bị trước? Bạn thấy đó, để kỳ nghỉ hưu của chúng ta trọn vẹn, Emma cũng phải rất kiên quyết cùng bạn thực hiện kế hoạch nghỉ hưu xuyên suốt, song song với các kế hoạch khác. Vậy không lý do gì chúng ta lại để một sự kiện như việc qua đời đột ngột làm xáo trộn kế hoạch được!

Hãy tìm hiểu và xem sự qua đời là một phần của Kế hoạch Hưu trí của bạn. Chúng ta cùng chuẩn bị để cho sự kiện đã biết trước có thể xảy ra hạn chế mức thấp nhất khả năng ảnh hưởng đến tài chính trong ngân sách nghỉ hưu.

Một sự thật mà tôi muốn bạn không được bỏ qua, con người luôn phải đặt trước tiền bạc. Vậy cuối cùng, chúng ta đi tìm giá trị của việc tự do tài chính là gì? TRÁCH NHIỆM. Khi bạn học được cách quản lý tiền của mình chính là đã học cách quản lý cuộc đời của mình. Bạn thấy đó, cuộc sống quá nhiều may mắn lẫn những xui xẻo. Khi có biến cố, hay chỉ đơn giản khi bạn nghĩ về những bất trắc có thể đến thì điều đầu tiên giúp bạn có thể giải quyết tốt chính là: Tiền. Khi bạn có nguồn ngân sách ổn định, có một quỹ dự phòng khẩn cấp, có những nguồn thu nhập bên ngoài thì một cách tự nhiên tâm lý của bạn cũng được xoa dịu trước áp lực đối mặt với biến cố. Và bạn cảm thấy tự tin hơn khi lên kế hoạch cho những biến cố đó.

Khi biết mình tự lo được cho bản thân mình, thậm chí lo lắng cho người thân yêu tự khắc bạn thấy mình sống ý nghĩa. Người thân của bạn phải điều trị bệnh lâu dài. Bạn có thể giúp đỡ họ bằng việc sắp xếp chăm nom. Nhưng bạn biết đấy, nếu thời gian lâu dài thì liệu bạn có thể chăm nom họ bao lâu? Thực tế hơn, nếu bạn đủ nguồn lực tài chính, bạn có thể thuê một hộ lý cùng chăm sóc với bạn. Tốt hơn nhiều phải không nào! Tương tự, nếu người bệnh là bạn thì bạn có thoải mái hay không khi một người thân của mình bỏ công ăn việc làm chăm sóc bạn? Đương nhiên là “Không!” rồi. Trong trường hợp này, nếu tiền bạc không phải là vấn đề thì bạn hay người thân của mình sẽ có nhiều sự lựa chọn thuận tiện hơn.

Và khi bạn mất đi đột ngột hoặc lâm vào tình hình mất ý thức, để lại một mớ hỗn loạn tài chính cho người thân của mình, đó là điều hết sức vô lý! Một lần nữa, Emma muốn khẳng định với bạn: Bạn và tiền của bạn có mối liên hệ sâu sắc về cảm xúc hơn là về tư duy tính toán. Trạng thái tâm trí của bạn trực tiếp ảnh hưởng đến tài chính, và ngược lại. Một kế hoạch cụ thể cho sự ra đi đột ngột của chính mình hay tình hình sức khỏe đột nhiên xấu đi là một bước đi đầy trách nhiệm và yêu thương cho bạn và người thân của mình.

Chúng ta cùng tìm hiểu sự thật về việc chuẩn bị như thế nào khi rơi vào trường hợp bất ngờ trên.

DANH SÁCH CẦN CHUẨN BỊ

Cho: KẾ HOẠCH QUA ĐỜI ĐỘT NGỘT

Các giấy tờ pháp lý là mảng mà bạn thường hay chủ quan, không chuẩn bị trước cho mình. Thông thường, các thủ tục hành chính luôn có một tác dụng cản trở người ta bởi tính chất phức tạp, rườm rà, mất nhiều thời gian. Ngay cả khi bạn làm trên mạng hay thuê luật sư, nhà tư vấn thì cũng không tránh khỏi những phiền hà. Bạn đã có quá nhiều những vấn đề phát sinh trong cuộc sống rồi và bạn không muốn mình dính vào hàng tá giấy tờ lằng nhằng nữa! Nhưng bạn cứ đặt trường hợp xấu nhất: Khi bạn qua đời đột ngột, những tài sản, món nợ tài chính của bạn thì sao?

Nếu không có một giấy tờ pháp lý nào thì tài sản của bạn có thể sẽ bị tranh chấp và có thể không đến tay được người mà bạn muốn sở hữu tài sản của mình khi bạn qua đời. Trong khi đó, họ mới là người thay bạn chi trả nợ nần, chăm sóc bạn khi bạn còn nằm viện,... Hoặc, một số sẽ bị sung vào công quỹ nhà nước. Còn rất nhiều những trường hợp khác nữa mà chúng ta không thể lường trước được. Nhưng nếu bạn có dự trù trước thì một bản Di chúc và Quỹ Tín thác sẽ giúp bạn và người thân rất nhiều.

Một Di chúc đơn giản là thông báo, chỉ định ai sẽ được hưởng tài sản của bạn. Nó cần được chứng thực bởi tòa án và tòa án sẽ là người thực thi những gì bạn muốn trong Di chúc. Dĩ nhiên, để di chúc có hiệu lực phải tốn thời gian và mất nhiều kinh phí. Vì vậy, thông thường các Tín thác, nhất là Tín thác có thể hủy ngang sẽ hỗ trợ bạn thuận lợi hơn. Đây là một tài liệu pháp lý xác định các tài sản sẽ được giữ dưới tên của quỹ và cũng chỉ định người quản lý những tài sản này. Trong Tín thác, tài sản của bạn vẫn sẽ được bạn quản lý khi bạn còn sống. Và khi bạn qua đời, hoặc không còn đủ năng lực hành vi dân sự thì tài sản nhanh chóng trở thành tài sản của người thụ hưởng. Với một Tín thác có thể hủy ngang, tất cả các bước chuyển nhượng có thể thực hiện được khi bạn còn sống.

Có rất nhiều những trường hợp mà lập Tín thác có thể hủy ngang phát huy tối đa sức bảo vệ bạn và gia đình trước những biến cố một cách chính xác. Trường hợp con của bạn chưa đủ 18 tuổi, bạn có thể hướng dẫn người bảo hộ sử dụng tài sản để chăm sóc con bạn. Bạn cũng có thể thêm vào đó những danh mục tài sản, các khoản tiền khác, có thể thay đổi thời điểm hoặc tên người thụ hưởng. Sự linh hoạt này mang đến một thuận lợi lớn, vì nếu bạn còn sống thì bạn còn quyền kiểm soát với tất cả những gì được nêu trong Tín thác.

Một trường hợp khác, bạn không còn khả năng lo liệu mọi thứ, mất trí nhớ hay nói chung là mất năng lực hành vi dân sự thì Tín thác có thể hủy ngang sẽ phát huy tối đa công dụng bảo vệ bạn và những người thân. Vì vậy, khi lập Tín thác bạn cần nhớ thêm điều khoản này, để phòng khi bạn rơi vào trường hợp trên thì người được ủy quyền sẽ thay bạn giải quyết những vấn đề tài chính. Bạn cũng cần tìm hiểu xem, nơi bạn sống có cần thêm những giấy tờ pháp lý nào để người được ủy nhiệm có thể truy cập vào tài khoản nghỉ hưu của bạn.

Ở mọi khía cạnh, khi bạn lập một Tín thác, đó cũng là một cử chỉ trách nhiệm vì gia đình có thể tham gia cùng với bạn để xử lý các biến cố. Bên cạnh đó bạn còn có thể tiết kiệm được nhiều thời gian và tiền bạc khi không phải thuê luật sư và hầu tòa mà vẫn có thể giải quyết các vấn đề tài chính một cách hợp pháp. Vì khi bạn qua đời, người kế nhiệm ủy thác do bạn quyết định sẽ nhận Tín thác và thực hiện mọi chỉ dẫn bạn đề ra trong đó mà không cần sự chấp thuận từ tòa án. Còn với Di chúc, người thụ hưởng có thể sẽ hầu tòa để thực hiện chứng thực.

Trong Tín thác bạn sẽ liệt kê các danh mục tài sản, nguồn đầu tư, những giấy tờ có giá trị sở hữu,... được ủy quyền. Tuy nhiên, mỗi người chúng ta bên cạnh những nguồn tài sản có giá trị thì vẫn còn rất nhiều những tài sản có giá trị tinh thần là cốt yếu hơn giá trị tiền bạc. Có thể là bộ nữ trang của bà muốn truyền lại cho con cháu, chiếc ghế trường kỷ đã ở trong gia đình nhiều thế hệ, bộ tách trà được mua nhân ngày kỷ niệm, hay đơn giản chỉ là tập album gia đình, trang phục cưới của vợ chồng bạn, một công thức nấu món ăn gia truyền, tủ sách gia đình,... bạn muốn những món di sản tinh thần này sẽ được trao cho ai, sẽ được thể hiện trong Di chúc. Nói chung, những Di sản nào không được liệt kê trong Tín thác, bạn có thể bổ sung trong Di chúc. Vì vậy, khi lập một Tín thác có thể hủy ngang thì Di chúc của bạn sẽ trở thành Di chúc bổ sung.

Với trường hợp bạn đối diện với căn bệnh quá nặng, không thể tự mình đưa ra các yêu cầu về y tế thì việc lập trước Bảng hướng dẫn trước và Giấy Ủy quyền dài hạn về Chăm sóc sức khỏe là một hành động sáng suốt giúp bạn lường trước những điều không mong muốn. Khi rơi vào tình huống y tế buộc phải cân nhắc như lựa chọn các phương pháp điều trị (có dùng thuốc giảm đau hay không, dịch vụ chăm sóc sức khỏe nào, bệnh viện điều trị,...); những thủ tục như hiến xác, khi nào thì không hoặc vẫn dùng các phương pháp hồi sức,... thì việc bạn có chỉ định một người thay bạn quyết định và sẽ kết hợp với bác sĩ đảm bảo thực hiện đúng những nguyện vọng cuối đời của mình sẽ giảm nhiều quyết định gây tổn thương.

Có quá nhiều những vấn đề chúng ta cần biết và chuẩn bị sớm nhất có thể để đem đến một sự đảm bảo cho người thân của bạn khi bạn rơi vào trường hợp qua đời hoặc mất ý thức. Để có thể không bị rơi vào những rắc rối giữa tài chính và những giấy tờ pháp lý, chúng ta cần lên một kế hoạch Hoạch định tài sản cho trường hợp trên. Đây có thể hiểu là hành động bảo vệ chính bạn và bảo vệ gia đình bạn. Trong kế hoạch này, bạn đơn giản thu xếp mọi thứ kể trên ngay lập tức. Sự chuẩn bị hôm nay sẽ là một quyết định an tâm vì ngày mai những người thân của bạn sẽ không phải đắn đo trước những lựa chọn có thể gây tranh cãi.

Một điều cũng rất quan trọng nữa, khi bạn còn những món nợ chưa thanh toán hết thì sẽ như thế nào? Việc bạn chuyển giao tài sản cho ai, ai chăm sóc bạn khi bạn ốm đau, khoản nợ của bạn sẽ được trả từ nguồn nào, liệu người thân của bạn có mâu thuẫn với nhau vì không thống nhất được cách giải quyết không,... nếu không có một hướng dẫn chính xác, bạn có chắc mọi chuyện vẫn ổn khi không còn bạn? Hãy để lại một hướng dẫn chính xác cách bạn chuyển giao tài sản hoặc gửi gắm những việc còn tồn lại để người thân bạn không đối mặt với thách thức về tình cảm, tiền bạc. Hoạch định tài sản được lên kế hoạch càng sớm thì việc bạn lên kế hoạch cho cái chết của chính mình sẽ chu đáo hơn, và đương nhiên, cũng vì một cuộc sống hiện tại đơn giản hóa hơn.

✓ Niềm vui khi được tự chuẩn bị cho giây phút mình từ giã cõi đời.

Trong kế hoạch cuộc đời mỗi chúng ta, nghỉ hưu và cái chết là hai sự kiện dù muốn dù không bạn vẫn sẽ trải qua. Bạn có thể không học đại học. Bạn có thể không kết hôn. Bạn có thể sinh con hoặc không. Bạn có thể mua nhà hoặc thuê nhà. Nhưng bạn chắc chắn sẽ nghỉ hưu, dưới nhiều hình thức khác nhau. Và đương nhiên hơn nữa, là tôi, bạn hoặc bất cứ ai cũng sẽ phải chết. Trong Kế hoạch Hưu trí, bạn đã dành một khoản chi phí cho kế hoạch, có thể mình sẽ ra đi bất ngờ, thì, một kế hoạch cho cái chết của chính mình không có gì khó khăn cả, đúng không?

Thật ra, tôi biết bạn khá lúng túng khi nhắc đến những điều mà trong suy nghĩ, quan niệm của hầu hết mọi người còn e ngại khi đề cập đến. Không ai muốn chết hoặc khá hoang mang khi nghĩ về cái chết, nhất là cái chết của chính mình. Emma nhớ, ngày còn bé, có đọc một câu chuyện cười về ông lão và Thần Chết. Ông lão vào rừng đốn củi. Xong việc, nhìn bó củi to, mà sức mình thì cạn kiệt, ông lão mới cất lời than vãn: “Giá có Thần Chết đến và mang lão đi!”. Thần chết đã xuất hiện, hỏi ông lão cần giúp gì. “Lão muốn nhờ Ngài mang bó củi về nhà giúp lão,” ông lão đã trả lời Thần Chết như thế.

“Mệt đến chết đi được,” hay khi rơi vào một cảnh ngộ nào đó, ta vẫn thường ước mình được chết, “Xin Thượng Đế hãy mang con đi!”. Nhưng cũng giống như ông lão đốn củi ở câu chuyện trên, thật sự đối diện với tử thần, chúng ta chỉ muốn được sống thêm. Một số ít người chọn cái chết như một sự giải thoát khỏi phiền muộn thế gian, “tự tử”. Nói một cách khác, chúng ta thường tiếp cận với cái chết theo nghĩa tiêu cực hơn là tích cực. Người trẻ không muốn nhắc đến cái chết, vì họ nghĩ: Mình còn trẻ nói đến việc chết chóc để làm gì! Người lớn tuổi, tránh không đề cập đến cái chết vì sợ xui rủi. Nếu như, chúng ta thay đổi một góc nhìn khác, góc nhìn tích cực, thì việc được thiết kế cho buổi tiệc cuối cùng này mang đến khá nhiều thú vị.

Tôi nghĩ về buổi tiệc cuối đó với âm nhạc, không gian, và những người mà tôi luôn yêu thương. Tôi nghĩ đến việc những ngày sau đó, khi tôi không còn ở cùng với người thân của mình, họ vẫn sẽ sống tốt. Tôi nghĩ đến một số việc mà tôi đã ngần ngại làm. Tôi còn quên chưa nói những lời yêu thương gì không? Tôi nghĩ nhiều về những gì tôi muốn dành cho các con tôi. Tôi muốn mọi người nhớ đến tôi là một người như thế nào đây?

Để tránh trường hợp thiếu sót, quên làm một số điều ý nghĩa thật sự, tôi muốn lên kế hoạch cho sự kiện trọng đại này. Cũng giống như những sự kiện khác của cuộc đời, tôi không muốn mình phải lúng túng, phải thiếu sót bất cứ điều gì trong Kế hoạch Chết này. Khi có một sự chuẩn bị, và hơn hết đó là sự chuẩn bị rất thực tế, chúng ta sẽ không còn có những suy nghĩ tiêu cực về cái chết nữa. Và một sự thật nữa: Có những sự kiện dù muốn hay không bạn vẫn phải đối mặt với nó. Nghỉ hưu và qua đời chính là hai trong số những sự việc bạn phải đối diện.

DANH SÁCH CẦN CHUẨN BỊ

Cho: KẾ HOẠCH CHẾT

✓ Món quà tài chính cuối cùng.

Emma đang muốn nói đến một chủ đề mà cũng có khá nhiều người tránh né: Bảo hiểm nhân thọ.

Bảo hiểm nhân thọ là một món quà tài chính tuyệt vời mà bạn sẽ ngạc nhiên khi biết nó sẽ tạo ra một nguồn tài chính ổn định cho người thân sau khi bạn mất. Đối diện với sự ra đi của một người mà ta hằng yêu quý là nỗi đau không dễ nguôi ngoai chút nào. Bất cứ ai cũng sẽ tổn thương và cần một khoảng thời gian đủ lâu để có thể bình ổn lại cuộc sống. Và bạn đành lòng để những người bạn luôn yêu thương vừa đối diện với nỗi đau mất mát vừa phải lúng túng trước nguồn tài chính chưa ổn định?

Mường tượng xem, đó có thể là con trai (gái) vừa mới tốt nghiệp đại học, hay mới kết hôn; cũng có thể là cô em gái út sống độc thân không có sức khỏe ổn định nhưng lại hết lòng yêu thương bạn; đó cũng có thể là người cháu không may mồ côi khi mới vừa lên trung học,... Một trường hợp khác, bạn vẫn còn món nợ do mua nhà thì sao? Có rất nhiều trường hợp mà chúng ta có thể lường trước được, và với sự quan tâm chân thành nhất, bạn muốn để họ vào vòng an toàn tài chính sau khi bạn mất đi hay loay hoay với những vấn đề tiền bạc?

Bảo hiểm nhân thọ chính là món quà tài chính cuối cùng tuyệt vời vì nó sẽ giúp người bạn yêu thương hoàn toàn tập trung vào bản thân họ, cho phép họ tiếp tục duy trì cuộc sống với mức rủi ro thấp nhất. Khi bạn không còn trên cõi đời này nữa nhưng vẫn có thể giúp cho con của bạn trả bớt khoản cho nợ sinh viên, hay cô em gái giữ lại được ngôi nhà, hoặc người cháu có thể vào trường đại học mong muốn, thật tuyệt vời khi biết chắc rằng cuộc sống của họ tốt đẹp hơn phải không nào!

Đương nhiên, không phải trường hợp nào cũng cần có bảo hiểm nhân thọ. Khi có người thân phụ thuộc vào tài chính, khi bạn không chắc rằng tài sản của mình đủ đảm bảo hỗ trợ được người thân của mình trong một thời gian đủ lâu thì bạn cần phải tham gia bảo hiểm. Không phải là một, hai năm mà là một khoảng thời gian dài đủ để người thân của bạn lấy lại được cân bằng tài chính. Sự biến động của xã hội, lạm phát, những biến cố cuộc sống,... ẩn số và tác hại của nó luôn trong thời gian dài chứ không phải một sớm một chiều. Có bảo hiểm thì người thân của bạn sẽ đảm bảo được bảo vệ an toàn tài chính trong thời gian cần thiết.

Với người làm công việc nội trợ thì bảo hiểm nhân thọ cũng là một biện pháp bảo vệ hữu hiệu. Có rất nhiều gia đình chọn mô hình tài chính dựa vào một người trụ cột, người còn lại làm công việc nội trợ chăm sóc gia đình. Đặt trường hợp, người làm công việc nội trợ qua đời mà người con vẫn còn nhỏ. Khi ấy, người còn sống buộc phải thuê người chăm sóc gia đình, các con. Áp lực sẽ là rất lớn nếu vừa phải làm việc, gánh vác chi tiêu gia đình vừa phải đảm bảo tất cả các nhu cầu của các con. Rõ ràng, nếu có số tiền bồi thường từ bảo hiểm nhân thọ thì sẽ chia sẻ được với bạn đời của mình rất nhiều. Tôi tin rằng, bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi: Người làm công việc nội trợ có cần bảo hiểm nhân thọ không?

Lựa chọn một gói bảo hiểm phù hợp với tình hình tài chính, hoàn cảnh sẽ giúp bạn và người thân giảm được áp lực rất nhiều trong hiện tại và tương lai. Bạn không cần phải đau đầu suy nghĩ kiếm tiền để mua một gói bảo hiểm thuộc dạng cao cấp, với số tiền đền bù “khủng”, hay một hợp đồng bảo hiểm vĩnh viễn. Bất cứ một mục tiêu tài chính nào cũng phải được đặt trong cán cân tài chính cá nhân của bạn. Hãy đầu tư một gói bảo hiểm phù hợp.

Mục đích chính của bảo hiểm nhân thọ đều là bảo vệ tài chính cho những người thân của bạn trong một thời điểm mà bạn vẫn chưa tích lũy được số tài sản hay một nguồn tài chính đủ lớn để có thể hỗ trợ họ. Nhưng nếu bạn đã tạo được một quỹ hưu trí vượt qua định mức an toàn, hay các nguồn đầu tư ổn định với khả năng tạo nguồn tiền đáng kể thì bạn không cần bảo hiểm đâu. Nói một cách khác, khi bạn còn bất an vì tình hình tài chính của mình không có khả năng đảm bảo an toàn cho người thân của mình lỡ khi bạn qua đời thì bạn cần một gói bảo hiểm. Tùy thực trạng cuộc sống mà bạn chọn mua gói bảo hiểm phù hợp. Một số trường hợp bạn cần cân nhắc khi mua gói bảo hiểm: tính toán số năm con cái của bạn chưa tự lo được cho bản thân, tính toán khoảng thời gian bạn tạo đủ nguồn tài chính vững mạnh đủ để hỗ trợ người thân. Bạn chỉ cần chọn gói bảo hiểm có thời hạn tương thích với thời gian bạn hay người thân bạn cần.

Hiện nay, có rất nhiều gói bảo hiểm có thời hạn đa dạng. Bạn có thể lựa chọn năm năm, mười năm, hai mươi năm,... Nếu người thân của bạn, vì một số lý do đặc biệt, có thể sẽ phụ thuộc vào bạn vĩnh viễn thì bạn hãy chọn bảo hiểm nhân thọ vĩnh viễn, còn nếu không thì chỉ cần gói bảo hiểm có thời hạn. Tương tự, bảo hiểm của bạn đời của bạn cũng chỉ cần một gói bảo hiểm trong thời gian đủ để hai bạn tích góp tạo nên những nguồn thu nhập lớn, đủ khả năng hỗ trợ người còn lại khi một trong hai qua đời sớm hơn.

Những điều trên đây chính là một phần của sự thật về kỳ nghỉ hưu. Làm sao để có sức khỏe, có đời sống an sinh vững vàng, một quỹ tài chính ổn định để bước vào cuộc dạo chơi ngoài vùng an toàn của bạn đây? Cùng Emma lên kế hoạch cho kỳ nghỉ hưu của mình để hưu trí là khoảng thời gian vui vẻ và được tự do về mặt tài chính.

❖ CHIA SẺ TỪ EMMA .

Hãy viết ra những động lực để bạn quyết tâm lên Kế hoạch Hưu trí của mình.

Những vấn đề tài chính mà bạn còn đang đối mặt?

Nếu, phải lựa chọn, bạn sẽ ưu tiên:

DANH SÁCH ƯU TIÊN KHI NGHỈ HƯU CỦA TÔI

1. Về Sức khỏe:

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

2. Về Thời gian:

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

3. Về các Mối quan hệ:

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

4. Làm gì?

……………………………………………………………

……………………………………………………………

……………………………………………………………

Bạn nên làm gì?

Tình hình thu chi hiện tại của bạn

Hiện tại bạn có khoản thu nào?

Hiện tại bạn có khoản chi nào?

Và nếu như bạn cảm thấy có quá nhiều những chi tiết cần nhớ, cần hoàn thành, thì dưới đây là một bảng danh sách tóm gọn những gì bạn cần lưu ý trong Chương này.

1. Tuổi hiện tại của bạn?	...............
2. Tuổi nghỉ hưu dự kiến của bạn?	...............
3. Tuổi thọ dự kiến?	...............
4. Số năm bạn còn làm việc?	...............
5. Số năm bạn sẽ sống trong kỳ hưu trí?	...............
6. Số tiền thu nhập mỗi tháng hiện tại?	...............
7. Số tiền bạn có thể tiết kiệm cho kỳ hưu trí mỗi tháng hiện tại?	...............
8. Tổng số tiền bạn sẽ góp được cho kỳ hưu trí?	...............
9. Tổng số tiền bạn sẽ góp được cho kỳ hưu trí với sức mạnh của lãi suất kép 5% một năm.	...............
10. Số tiền chi phí sinh hoạt bạn cần có mỗi tháng khi bắt đầu nghỉ hưu?	...............
11. Tổng số tiền hưu trí bạn cần có trong ….. năm kỳ hưu trí của bạn?	...............
12. Số tiền bạn còn thiếu cho kỳ hưu trí?	...............
13. Bạn đã làm kế hoạch nghỉ hưu chưa?	...............
14. Bảo hiểm hưu trí mà bạn định lựa chọn là gì?	...............
15. Nếu có biến cố, bạn có rút tiền từ tài khoản nghỉ hưu của mình không?	...............
16. Nếu không, bạn sẽ dùng tiền từ khoản nào?	...............
17. Bạn muốn tiền của mình sẽ được sử dụng như thế nào khi bạn ra đi?	...............
18. Điều gì quan trọng nhất đối với bạn khi nghỉ hưu?	...............
19. Bạn có muốn làm việc tiếp tục không? Phát triển công việc hiện tại hay bắt đầu một công việc mới?	...............
20. Một ngày bình thường của bạn khi nghỉ hưu sẽ như thế nào?	...............
21. Thiết lập các mục tiêu tiết kiệm để đảm bảo sẽ có đủ tiền khi nghỉ hưu có làm bạn không vui?	...............
22. Bạn đã sẵn sàng?	...............

Đừng quên, những giá trị tuyệt vời khác mà bạn cũng xây dựng trong bức tranh nghỉ hưu của mình! Bạn có thể viết một bức thư, hay đơn giản vài dòng nhắn gửi cho chính mình ở những ngày tháng khi bạn đã nghỉ hưu.

Như vậy, bạn đã bắt đầu hình dung được những nét cơ bản nhưng lại là nền tảng trong Kế hoạch Hưu trí của mình. Dĩ nhiên, có thể bạn vẫn còn lúng túng khi có quá nhiều con số cần lưu ý, nhiều tiêu chí cuộc sống cần lên danh sách. Bước đầu tiên bao giờ cũng thế. Những phần tiếp theo của cuốn sách này sẽ giúp bạn trải nghiệm một cách chậm rãi và mọi thứ sẽ trở nên dễ dàng hơn. Chỉ như là viết nhật ký thôi, mỗi ngày một chút những gì mà bạn muốn, những gì mà bạn biết được, những gì mà bạn trân trọng và những gì mà bạn có thể chia sẻ với mọi người!