Tiến sĩ Bessel Van Der Kolk đã dành trọn sự nghiệp của mình cho việc nghiên cứu Sang chấn tâm lý ở trẻ em và người lớn. Với sự nỗ lực không ngừng ông đã không để bản thân bị giới hạn theo những khuôn mẫu nhất định, luôn nghiên cứu và kết hợp nhiều phương pháp khác nhau đem đến cho bệnh nhân những phương pháp trị liệu thích hợp cũng như giúp người đọc hiểu rõ hơn về sang chấn dù không có kiến thức nền.
“Sang chấn tâm lý, hiểu để trưởng thành” không phải là một cuốn sách giáo khoa với những lý thuyết chuyên ngành khô khan. Tiến sĩ Bessel Van Der Kolk đã dẫn dắt các câu chuyện của từng bệnh nhân, kết hợp với kiến thức và phương pháp chữa trị để mang đến cho người đọc hình dung và hiểu rõ hơn về “Tâm lý”. Để rồi, khi đọc bạn sẽ mãi dõi theo để tìm hiểu rõ hơn những gì bệnh nhân bị sang trấn đã gặp phải, làm sao để họ có thể trải qua và tiếp tục với cuộc sống đối với những con người ở hiện tại.
Mở đầu cuốn sách là những câu chuyện từ những cựu chiến binh trở lại từ mặt trận Việt Nam. Họ đã chứng kiến cái chết từ súng, bom mìn từ người anh em đồng đội cho đến những đứa trẻ vô tội, hay người dân hiền lành. Những nỗi đau, sự sợ hãi đã theo họ từ trong hiện thực đến trong giấc mơ. Để rồi ngay cả khi hoà bình đến, dù sống ở hiện tại cùng người thân thì họ vẫn mang những dấu ấn của chiến tranh một tinh thần không ổn định, sự cáu bẳn, lạnh lùng khó hiểu. Những thứ gọi là tiêu cực trong cảm xúc đã trở thành rào cản ngăn họ với người thân, bạn bè và xã hội. Mà khi đọc qua những câu chuyện nhỏ đó thôi bạn cũng đã tìm được điểm kết nối vì cảm giác nó liên quan đến cuộc sống của chúng ta.
Không chỉ dừng sau hậu quả từ sang chấn, Tiến sĩ Bessel Van Der Kolk còn cho chúng ta hiểu rằng sang chấn đã có từ rất lâu, từ những thế kỷ trước cho đến hiện tại, chỉ là tùy theo mục đích sở tại mà con người lựa chọn lấp liếm đi những hậu quả cũng như những phương pháp chữa trị. Có thể thấy nhiều hơn những khó khăn từ trong cuộc sống đến chính trị.
Ngoài những vấn đề như stress thay đổi tâm lý và thái độ của mọi người, thì “Sang chấn tâm lý – Hiểu để chữa lành” giúp người đọc hiểu sâu hơn về những “vấn nạn” mà con người đang gặp phải. Một đứa trẻ bị bạo hành từ tâm lý đến là nạn nhân của ấu dâm, những vấn đề bạo lực học đường, bị cô lập… những nỗi đau tưởng chừng như nhỏ ấy lại đeo đuổi nạn nhân dai dẳng và dẫn đến hiệu ứng domino, nỗi đau ấy không thể biến mất mà nó lại tiếp tục lan ra và tiếp tục ảnh hưởng đến với những người khác, cụ thể là từ chính những người thân của nạn nhân ấy. Để rồi nỗi đau lại trồng chất lên trên nỗi đau như một vòng luẩn quẩn.
Bạn nghĩ nỗi đau nào khiến con người sống những năm tháng đau thương nhất? Theo “Sang chấn tâm lý – Hiểu để chữa lành” những sang chấn từ nạn loạn luân, ấu dâm, hiếp dâm, bạo lực từ gái mại dâm, ma cô vẫn luôn tồn tại trong xã hội xưa cho đến mãi bây giờ khi nó được đưa ra ngoài ánh sáng nhờ sự phát triển của phim ảnh, báo chí hay mạng xã hội. Nạn nhân là những đứa trẻ ngây ngô từ 3 tuổi cho đến 10 tuổi, những người không thể tự bảo vệ bản thân. Vậy chúng ta có thể làm gì để có thể giúp đỡ cuộc đời bớt đi những nỗi đau ấy…
Cuốn sách được chia thành 5 phần lớn:
Phần I – Tái khám phá sang chấn
Quá trình tìm hiểu và hình thành những hiểu biết khoa học về Stress do sang chấn nói riêng và Sức khỏe tâm thần nói chung, bắt nguồn từ những khám phá ban đầu về stress do sang chấn ở các cựu binh Mỹ tham chiến tại Việt Nam.
Những người chịu tổn thương, khổ đau mỗi ngày do sang chấn về mặt tâm lý gây ra cần nhất là điều gì? Đó chắc chắn không phải là những câu nói vô thưởng vô phạt như “Mọi thứ rồi sẽ ổn thôi!” Bằng chuyên môn dày dạn và lòng trắc ẩn với những bệnh nhân của mình, Tiến sĩ Der Kolk đã kết hợp giữa nghệ thuật văn chương và khoa học tâm lý để cho ra đời cuốn sách Sang chấn tâm lý cực kì hữu ích với rất nhiều người.
Phần II – Khám phá bộ não bị sang chấn
Bao gồm những kết quả nghiên cứu của khoa học thần kinh và hình ảnh học thần kinh, giúp chúng ta hiểu được mối liên hệ giữa não bộ với tâm lý – tâm thần ở con người.
Đừng bất ngờ nếu bạn tìm thấy bản thân mình trong những câu chuyện của nhân vật, bởi theo như tác giả, chúng ta “Ai cũng có thể bị sang chấn, kể cả tôi, bạn, người thân, bạn bè, đồng nghiệp của bạn,… Sang chấn không chỉ để lại những dấu vết trong tâm hồn, cảm xúc của chúng ta mà còn ảnh hưởng đến cả sinh lý, hệ thống miễn dịch.”
Phần III – Tâm trí trẻ thơ và Phần IV – Dấu ấn của sang chấn
Mô tả những ảnh hưởng của sang chấn lên trẻ em và người trưởng thành.
Theo định nghĩa, sang chấn tâm lý thường rất khó chịu đựng và vượt qua. Phần lớn các nạn nhân bị cưỡng hiếp, những người lính, trẻ em từng bị lạm dụng tình dục thường rất đau khổ khi nhớ lại những ký ức kinh hoàng và luôn cố đẩy chúng ra khỏi tâm trí, cố tỏ vẻ như chuyện kinh khủng ấy chưa hề xảy ra và ráng tiếp tục sống. Phải gắng lắm họ mới có thể sống tiếp vì phải đeo mang ký ức hãi hùng cùng nỗi nhục nhã khi thấy mình thật yếu đuối và dễ bị tổn thương - Bác sĩ Bassel Van Der kolk nhận xét.
Phần IV – Con đường hồi phục
Mô tả con đường hồi phục của những người bị stress do sang chấn, thông qua các phương pháp trị liệu và tự chữa lành.
Mỗi người sống sót sau sang chấn mà tôi gặp đều có thể phục hồi theo cách riêng của họ. Mỗi câu chuyện của họ đều khiến người khác không khỏi ngỡ ngàng về khả năng thích ứng của con người. Khi hiểu được họ đã phải tốn bao nhiêu năng lượng cho sự sống còn, tôi không còn ngạc nhiên về cái giá mà họ thường phải trả: thiếu đi một mối quan hệ yêu thương của cơ thể, tâm trí và linh hồn của họ.
Là tựa sách thuộc lĩnh vực khoa học có lối thể hiện nhân văn với nhiều chia sẻ đầy xúc cảm của bác sĩ Y khoa cũng chính là tác giả của cuốn sách. Sang chấn tâm lý - Hiểu để chữa lành là một cuốn sách với nhiều nội dung có thể khiến bạn cần nhiều năng lượng vì thương cảm và đồng cảm.