Tác giả: Vikas Swarup
Người dịch: Nguyễn Bích Lan
Triệu phú khu ổ chuột - cuốn sách được chắp bút bởi tác giả Vikas Swarup, kể về hành trình chiến thắng chương trình trò chơi truyền hình Ai là tỷ phú, với tiền thưởng 1 tỷ rupi của một anh bồi bàn chỉ mới 18 tuổi ở Mumbai, Ấn Độ.
Ram Mohammed Thomas là một chàng trai sống ở khu ổ chuột nghèo nàn ở Mumbai. Tên của anh được ghép từ tên 3 nhân vật nổi tiếng trong các tôn giáo Hindu, Hồi giáo và Thiên Chúa giáo. Anh mồ côi từ nhỏ và hiện sinh sống bằng nghề làm bồi bàn, với tiền lương mỗi tháng chỉ 900 rupi.
Chương trình Ai là tỷ phú trên truyền hình mà Ram tham gia có 12 câu hỏi, và tiền thưởng sau 12 câu hỏi là 100 triệu rupi. Người chơi được dừng lại ở bất kỳ câu hỏi nào trước câu số 9, và nhận số tiền có được ở thời điểm đó. Nếu ai trả lời được câu hỏi đặc biệt thứ 13 sẽ nhận 1 tỷ rupi. Ram đã lần lượt trả lời đúng tất cả các câu hỏi của chương trình trong sự bất ngờ của tất cả mọi người. Vì số tiền thưởng là quá lớn, các nhà sản xuất không muốn trao nó cho Ram nên đã cho cảnh sát bắt giam anh, tra tấn và ép buộc Ram phải thừa nhận mình đã gian lận. Tuy Ram chưa từng được đến trường, chưa từng biết Kim tự tháp ở đâu hay tổng thống Mỹ là ai, nhưng video quay lại hiện trường cuộc thi cho thấy anh không hề gian lận.
Những người thẩm vấn không ai tin lời Ram, cho đến khi nữ luật sư Smita xuất hiện và lắng nghe Ram kể về cách mình tìm được câu trả lời cho toàn bộ các câu hỏi. Mỗi chương sách kể lại cách Ram tìm ra câu trả lời cho từng câu hỏi theo các mức thưởng từ thấp đến cao.
Câu hỏi đầu tiên giá trị 1000 rupi được người dẫn chương trình Prem Kumar đọc lên như sau: “Hãy cho biết tên của bộ phim bom tấn mà Armaan lần đầu tiên đóng cặp với Priya. Đó là a) Lửa, b) Người hùng, c) Đói, hay d) Phản bội?”. Ram chọn đáp án d) Phản bội. Đây là một đáp án đúng. Ram kể với nữ luật sư rằng cậu có một người bạn thân tên là Salim, người có ước mơ bước vào Bollywood và luôn xem diễn viên Armaan là thần tượng. Trong một lần cả hai cùng xem một bộ phim hành động của Armaan tại rạp, Salim đã bị một ông lão ngồi cạnh sàm sỡ. Khi tóm được ông ta và giật phăng bộ râu giả, Salim phát hiện ông lão chính là diễn viên Armaan nổi tiếng. Thần tượng của Salim sụp đổ nhưng ký ức này đã giúp Ram giành 1000 rupi đầu tiên.
Câu hỏi thứ hai của chương trình có liên quan đến tôn giáo: Dãy chữ cái nào trong những dãy chữ cái sau đây thường được khắc trên cây thánh giá? Đó là a) IRNI, b) INRI, c) RINI hay d) NIRI?. Đáp án của Ram là b) INRI.Khi còn bé Ram bị bỏ rơi tại một trại trẻ mồ côi. Do có nước da ngăm đen nên không ai chịu nhận nuôi cậu. Cuối cùng cậu được nuôi dưỡng bởi Linh mục Timothy, người đã đặt tên cho cậu theo cả 3 tôn giáo, để giúp cậu tránh được những cuộc bạo loạn trong cộng đồng do xung đột tôn giáo. Theo Cha Timothy, Ram tìm hiểu nhiều về tôn giáo và biết INRI là chữ được khắc trên cây thánh giá. Cậu chiến thắng câu hỏi thứ 2.
Tương tự như vậy, Ram kể cho nữ luật sư nghe về những biến cố xảy ra trong cuộc đời khiến cậu vô tình có được đáp án cho các câu trả lời. Hầu hết đều là những sự kiện buồn, diễn ra dưới bóng tối của một xã hội phức tạp, nơi vận mệnh nằm trong tay những kẻ có tiền. Qua những lời kể ấy, độc giả sẽ được nghe:
Những sự trùng hợp ngẫu nhiên đó đã giúp Ram vượt qua tất cả 12 câu hỏi và giành 100 triệu rupi. Đến câu đặc biệt hỏi đặc biệt thứ 13, Ram hoàn toàn không biết đáp án. Trong thời gian giải lao trước khi đưa ra đáp án, Ram gặp người dẫn chương trình Prem Kumar trong cánh gà và tìm cách giết ông ta. Thật ra Ram có mặt trong chương trình Ai là tỷ phú để trả thù, vì Prem Kumar chính là người đã lạm dụng nữ diễn viên Neelima và có lần đã bạo hành Nita. Gợi ý của Prem giúp Ram trả lời đúng câu số 13 rồi giành 1 tỷ rupi. Prem sau đó chết trong xe hơi của hắn.
Khi Ram kết thúc những câu chuyện của mình, nữ luật sư Smita nói với cậu rằng tên thật của cô là Gudiya, con gái của người đàn ông đã bị Ram đẩy xuống cầu thang. Ông không chết mà chỉ bị gãy chân, và về sau đã hối hận về những điều đã làm với con gái. Smita tin những lời kể của Ram và chứng minh với tòa rằng Ram vô tội. Khi được tự do, Ram cưới Nita làm vợ.
Triệu phú khu ổ chuột là những câu chuyện thường ngày đáng buồn của tầng lớp lao động nghèo ở Ấn Độ, được lồng vào diễn biến của gameshow Ai là tỷ phú nổi tiếng. Sau khi trải qua biết bao biến cố, Ram, nhân vật chính của tác phẩm cuối cùng cũng được hạnh phúc bên người mình thương yêu. Lòng nhân ái đã chiến thắng, và may mắn sẽ đến với người luôn sống hết mình vì người khác.