Trong quá trình sinh trưởng, chất dinh dưỡng mà cây mía hấp thụ được không chỉ để cung cấp cho sự sinh trưởng của cây mà phần chất còn dư lại sẽ được cất giữ trong thân cây. Chất được cất giữ này là đường và tinh bột. Hàm lượng đường tập trung nhiều ở phần gốc vừa để nuôi dưỡng cây, vừa để dự trữ.
Hơn nữa, do đặc tính sinh học, cây mía có sự bốc hơi nước khá lớn. Phần lá và đầu ngọn cây cần phải tích tụ đủ nước cho sự bốc hơi đó. Lượng nước còn lại ở phần gốc luôn ít hơn các bộ phận khác. Vì thế, phần gốc mía luôn ngọt hơn phần ngọn mía.