ĐẤT LỞ

Trời đất âm u, mưa vẫn rả rích. Dãy núi thấp quanh quận lỵ Phước Tân bị mưa giăng giăng phủ làm cho nó mờ ảo như lưỡi cưa cùn khổng lồ bị bẻ cong cứa lên bầu trời xám. Chiều muộn tạnh mưa. Một chút nắng loé lên nhuộm thẫm ngọn núi làm nó nhọn hơn trong ráng chiều đỏ ối.

Cách thị trấn khoảng vài cây số, một quả núi thấp như người nằm sóng soài, đầu hướng về phía tây. Nơi đầu của hình nhân khổng lồ, một vạt lở dựng đứng như vết chém của lưỡi mác bổ xuống từ trên trời. Vạt lở phơi màu đất bazan nhấp nhoá nước mưa nhìn như vết chém vẫn đang rỉ máu.

Hai bóng người ngồi bên nhau dưới những vòng dây thép gai tua tủa sắc nhọn như dao lam trong một cái hõm đất tối không nhuộm nắng chiều. Mọi sự đối với họ là hư không. Không thời gian, không cảm giác. Chỉ có hoang hoải và trống rỗng. Họ nép vào nhau để cố lấp đầy khoảng trống vô hình.

- Chúng ta là ai?

Một người nói bằng giọng xứ Quảng. Vô thanh. Môi không mấp máy mà người kia vẫn nghe rõ.

- Là những người lính! - Giọng Bắc trả lời.

- Đã đành. Nhưng tôi muốn hỏi chúng ta là cái gì trong cuộc đời này?

Người Bắc nhìn quanh.

Ngược lên trên những vòng dây thép gai hằn in trên nền trời. Mặt đất chi chít những hố bom pháo đỏ màu máu. Dế giun bắt đầu rên rỉ trong chiều muộn…

- Bây giờ chả là gì cả - Người Bắc ngoái nhìn lại phía sau. Ở đấy có hai thi thể nằm đè lên nhau quân phục xanh màu cỏ úa nhưng chất liệu khác nhau. Một ka ki Mỹ, một ga ba đin Trung Quốc.

- Tôi trung sĩ Nhất Huỳnh Đạt. Trước khi đi lính mần ruộng chạy xe lôi.

Người Bắc gật đầu:

- Còn tôi Trần Hữu Rư. Nông dân.

…

Cách đây chưa lâu họ còn là hai bên chiến tuyến...

***

Căn lều lợp tôn bé tin hỉn mỗi chiều hơn ba mét, tường thưng sơ sài bằng những vỏ bìa các tông và tôn phế thải. Bóng mọi vật dụng trong nhà in lên vách thành những hình thù quái dị trong ánh sáng leo lét cháy của chiếc đèn cầy. Cửa lều được che sơ sài bằng mảnh bao bố đã mục cũng bé tin hỉn chỉ đủ một người chui lọt. Một cái giường sắt cá nhân trong góc lều. Một con mèo lim dim ngủ cạnh rổ nhựa đựng mấy cái bát mẻ. Căn lều tạm bợ như xác nhận rằng chủ của nó mới đến đây sau một biến cố dữ dội của cuộc đời.

Một người phụ nữ bế đứa con gái nhỏ đang ngồi trên giường tạc bóng lên vách. Chắc đứa bé đã bú no nên ngửa mặt nằm ngủ trong khi người mẹ buồn bã im lặng như hoá đá. Dù buồn bã nhưng khuôn mặt vẫn không thể giấu được nét đẹp mặn mà. Trong khoảng sáng nhờ nhờ khuôn mặt nàng như trắng lên, bầu ngực trắng mịn mọng căng trễ nải do đứa con bú xong nhưng cái áo chưa kéo xuống, cái quần cộc để khoe cặp đùi rười rượi trắng. Hình như cái thứ ánh sáng nhờ nhờ ấy đã làm bật lên sự tương phản trắng đen dưới mái lều ọp ẹp.

Có tiếng chân bước khẽ, con mèo mở choàng mắt quay ngoắt, thủ thế nhìn ra. Một người đàn ông cao lớn xuất hiện. Gã vén cái mảnh bố che cửa rồi luồn vào trong lều nhanh như một con cáo.

Người phụ nữ vẫn ngồi bất động như hoá đá:

- Lại đến à?

- Ừa. Nhớ cưng quá hà - Gã đàn ông vừa nói vừa ngoặc một cái túi ni lông lên vách rồi tập tễnh đến bên người đàn bà. “Nhớ quá nhớ quá” gã hít hà trong miệng và vươn tay mơn man bầu vú đang căng sữa.

Một đôi bướm một nâu, một xám đen chập choạng theo người đàn ông, hình như hắn di chuyển tạo thành luồng gió cuốn đôi bướm vào nhà. Đôi bướm đậu vào vì kèo ngay dưới ánh nến. Con mèo ngẩng lên nhìn chăm chăm, cong người rình rập…

Người đàn bà vẫn cúi đầu, nàng né người gạt cánh tay của thằng đàn ông đang rờ rẫm trên ngực:

- Chi mà vội rứa. Đợi tui đặt con nhỏ. Mà bữa rày trên giường hay dưới đất?

Gã đàn ông nhăn nhở:

- Lẹ lên cho anh còn đi họp ủy ban chớ. Thôi dưới đất cho chắc.

Người đàn bà uể oải đặt đứa con xuống giường. Nàng dém cái chăn xung quanh để con bé khỏi giật mình. Một mảnh bao bố khác lấy từ cuối giường được trải xuống đất, xong nàng quay lưng lại thong thả cởi quần áo.

Khi người đàn bà quay lại… cả người nàng như toả sáng. Khuôn ngực đầy đặn, cái bụng phẳng, eo thon và vòng mông nở nang, cặp đùi dài mướt mát… phồn thực và quyến rũ đến ma mị.

Gã đàn ông vội vã giật nút áo quần của mình. Khi kéo quần tụt khỏi chân, gã phải vịn vào thành giường cho khỏi đổ vì một cẳng chân gày ngẳng và ngắn ngủn. Hắn bị thọt.

Gã thọt lao đến ôm lấy người đàn bà. Nàng lạnh lùng đẩy ra:

- Gạo đâu?

- Đây - Gã nhăn nhở cười và chỉ tay vào cái dúm vừa treo lên vách.

Người đàn bà đến bên vách nhấc dúm ni lông: - Từng ni sao đủ?

Miệng nhăn nhở cười, gã đàn ông thanh minh:

- Hôm ni mụ vợ canh dữ quá hà… với lại nhà cũng chỉ còn có ít… lấy thêm vợ con nó biết.

- Chỗ này chỉ được ba lon. Bảy lon mới xong. Về đi…

- Mai mốt bù - Gã thọt lao đến ôm chặt cứng người đàn bà. Nàng vùng vằng đẩy hắn ra. Nhưng sự va chạm với các bộ phận trên cơ thể trần trụi của người đàn bà như càng kích thích con đực. Hình như người đàn ông tật nguyền nơi cẳng chân thì sức mạnh được dồn lên cánh tay. Hắn khoá cứng tay nàng.

“Không!”. Người đàn bà nằm ngửa co chân đạp lia lịa, nàng vươn tay lấy hết sức đẩy gã thọt ra khỏi người. Thằng này nghiến răng túm lấy hai tay nàng ghì xuống. Vật lộn một lúc… người đàn bà thở dốc. Sức vóc đàn bà làm sao có thể địch lại được thằng đàn ông đang hăng máu, nàng đành buông xuôi bất lực. Gã thả tay nàng ra và cúi rạp người trườn lên từ dưới chân nàng như một con rắn…

Con mèo không tập trung vào đôi bướm nữa, nó duỗi mình ngơ ngác nhìn hai con người vật lộn như thể tò mò xem chuyện gì sẽ xảy ra. Chợt từ trên xà nhà con bướm nâu liệng xuống ngay chót mũi chú mèo. Mèo vội quay lại. Bướm nâu chấp chới bay lên. Không thể để con mồi mình đang rình rập biến mất ngay trước mũi, chú mèo tung mình lao theo. Con bướm bay lên như trêu ngươi. Hụt! Chú mèo rơi xuống trúng cái rổ bát. “Xoảng”. Cái rổ lật nghiêng, bát đũa rơi tung toé.

Tiếng bát vỡ khiến gã thọt giật nảy mình. Hắn nhỏm người ngồi dậy. Người đàn bà thừa cơ co chân đạp trúng bụng gã thọt. Bị cái đạp bất ngờ, gã đổ vật ngửa trên nền đất. Người đàn bà quăng người đứng dậy chạy lại bếp vớ lấy con dao thủ thế. Miệng nàng thở hổn hển khi thằng đàn ông lại sấn đến:

- Mi cứ đến đây… tau sẽ cho mi một nhát.

Thằng đàn ông khựng lại. Hắn gầm gừ:

- Đồ điếm! Lại còn làm cao.

Người đàn bà mắt long lên, ưỡn ngực kiêu hãnh:

- Mi là cái thằng hèn… chích hiểm cho thọt chân để không phải đi quân dịch. Rồi bợ đỡ để làm cán bộ chứ mi là cái chi mà tau phải sợ? Chồng tau chết trận nên tau mới phải thế này. Nếu chồng tau còn sống thì ảnh cho mi một phát rồi đời. Đồ mắc dịch… tau có thừa đách… cũng không cho mi thiếu. Nghe chưa!

Gã thọt vừa mặc quần áo vừa cảnh giác nhìn con dao trên tay người đàn bà. “Rồi mi sẽ biết tay tau!”. Gã cười nhạt, giật vội túi gạo trên vách rồi tập tễnh luồn qua cửa biến vào bóng tối.

***

Rư nghiến răng:

- Khốn nạn! Chồng chết trận. Vợ làm đĩ. - Quay lại thấy Đạt đang ngồi gục mặt khóc rấm rứt. - Sao có loại hèn thế chứ?

Rư quát:

- Còn ngồi mà khóc được à!

Đạt ngẩng lên khuôn mặt đầm đìa nước mắt. Những giọt nước mắt đỏ như máu:

- Răng anh ác rứa?

- Ơ hay. Sao lại bảo tôi ác?

Đôi mắt đỏ như máu nhìn thẳng Rư:

- Tôi chết… vợ tôi buộc phải làm vậy để kiếm chút gạo nuôi con. Anh làm rứa mai con tôi lấy gì để sống?

Rư vỡ ra: “Ờ nhỉ. Nhưng người ta có thể làm việc khác lương thiện để sống cơ mà. Sao lại phải đi làm cái việc ô nhục ấy. Ngay tôi đây… cũng có vợ có con nhỏ nhưng vợ tôi sẽ không làm vậy”. Rư chợt nghĩ đến người vợ thân yêu và đứa con nhỏ ngoài Bắc. Không biết giờ mẹ con nó đang làm gì? Thằng bé lớn bằng nào rồi?

- Vợ con anh có trợ cấp. Vợ con tôi thì có chi?

Rư thấy ứ nghẹn. Nước mắt trào ra… nước mắt Rư cũng đỏ như máu.

***

Niên khom người chạy qua yên ngựa theo mọi người. Cách hàng rào độ bốn chục mét… mấy người đi đầu nhảy dựng lên rồi vật xuống. Đạn đại liên của địch veo véo mang tai. Niên đổ người xuống theo phản xạ. Phía trước mọi người cũng đã kịp nằm xuống. May quá, trước mặt là một mô đá thấp chỉ cách vài mét. Niên dán người xuống đất trườn đến đó. Thì ra Rư cùng mấy người cũng đã nằm ở đấy. Đạn địch viu víu ngay trên đầu, đạn toác toác cắm vào mô đá làm bay một miếng bên phải. Mảnh đá bay ràn rạt. Không ai dám ngẩng đầu lên, Niên tưởng tượng bây giờ chỉ cần đưa tay lên thì cả trăm viên đạn sẽ găm vào bàn tay ngay tức khắc.

Ùng oàng! Ùng oàng. Hai phát ĐKZ nổ liên tiếp. Đại liên địch im bặt. Khi Niên ngẩng đầu lên thì thấy cái hàng rào phía trước đã tung lên hất ra hai phía tạo thành một lối đi rộng. “Lên…”. Rư thét rồi ôm AK vọt lên, các chiến sĩ lao theo, họ vượt qua mấy hình hài bất động nằm bên cạnh cửa mở để tràn vào cứ điểm.

Lên cứ điểm mới biết nó khá rộng… Có dễ bằng một sân bóng đá, lô cốt hầm ngầm lô nhô. Bộ đội ta lên hàng đại đội mà khi tản ra thấy như chỉ mấy người.

Không thấy tên địch nào. Họ đã rút nhanh như có phép tàng hình.

Tiếng AK, tiếng lựu đạn nổ rền. Niên nép vào thành bê tông giật chốt lựu đạn ném vào trong lô cốt. Um… một tiếng nổ âm âm, khói khét lẹt. Phía sau là hai chiến sĩ phun lửa lật đật chạy đến: “Chỗ này chơi lựu đạn rồi à?”. Niên gật. Hai người tạt sang cửa hầm hai bên dí vòi phun lửa. Ục… lửa cuồn cuộn phụt ra ở lỗ châu mai

Phía tây cứ điểm có tiếng súng AR15 nổ rời rạc.

Thấy Rư đã chạy về hướng đó, Niên lao theo. Thoáng cái đã thấy bóng Rư mất hút sau đám công sự lều bạt ngổn ngang.

Quanh quẩn mất đến mấy phút thì Niên chạy đến cuối cứ điểm. Anh khựng lại vì đằng trước là khoảng không thăm thẳm. Một cái vực do đất lở. Nhìn xuống thấy thẳng đứng, sâu hun hút. Lưng chừng vạt đất lở, một thềm đất nhô ra cỏ mọc um tùm. Rư ngồi trước một người lính bên kia đang nằm duỗi dài, hai cẳng chân xơ tướp những gân xương thịt và vải ống quần ka ki… như chân gà bị gặm dở, máu ở đấy phun ra phè phè. Mặt anh ta cũng bết máu, ánh mắt đùng đục nhìn lên cầu khẩn: “Nước… nước. Cứu!”. Niên nhìn thấy tên Huỳnh Đạt in trên ngực áo.

Rư ngẩng lên: “Mày còn nước không… đưa tao”. Niên vội vàng cởi cái bi đông cho Rư. Rư cầm bi đông nước rồi nhìn Niên bằng ánh mắt rất lạ: “Xuống ngay! Nó sắp sửa ném bom đấy”.

Niên cùng mọi người chạy theo con đường ô tô từ trên cao điểm xuống thị trấn. Quả nhiên tiếng máy bay rít như xé vải ngay trên đầu. Niên lao vào vệ đường, quăng người nằm gọn trong cái rãnh thoát nước nhưng vẫn ngẩng đầu lên nhìn về chỗ Rư... Một ánh chớp loé lên, hai thân người tung lên không. Tiếng nổ đinh tai mảnh bom bay vù vù cắm phầm phập xuống mặt đường. Rồi liên tục thấy chớp loé và tiếng nổ inh tai.

Bom dứt, Niên cho người lên tìm thương binh, tử sĩ. Số bị thương đã được đưa về. Bảy tử sĩ đã được xác định. Chỉ có Rư không thấy đâu. Niên chạy đến chỗ Rư ngồi cùng người lính đối phương lúc trước: Một cái hố bom sâu đỏ tươi màu máu. Vậy là khi bị tung lên rơi xuống, Rư lại trúng quả bom thứ hai… nó đã phũ phàng xoá sạch những gì còn lại của hai con người.

Niên bặm môi cố ghìm nước mắt cứ trào ra: “Anh Rư ơi… Vừa đấy mà bây giờ đã chả còn gì. Mà tại sao anh phải làm vậy? Đằng nào người lính bên kia cũng sẽ chết mà”. Tự nhiên Niên lại ám ảnh lời cầu khẩn thều thào: “Nước… nước… Cứu!”.

***

- Sao anh không rút theo đồng đội? - Rư hỏi.

- Vì người ta buộc tôi ở lại cầm chân các anh để cả đơn vị rút lui an toàn.

Huỳnh Đạt buồn bã trả lời và hỏi lại:

- Có phải anh vì tôi mà không chạy ngay cùng với anh bạn?

Rư gật đầu.

- Răng anh làm rứa? - Đạt lại hỏi.

- Vì anh lúc ấy cần sống, cần nước.

***

Hoàng hôn tím ngắt… Trong ánh sáng cuối ngày chấp chới một đôi bướm trước mặt Niên. Tự nhiên anh thấy rờn rợn. Đôi bướm nhịp cánh bay vòng qua trước mặt và đậu ngay trên xà nhà doanh trại. Lá thư nhà Niên vừa nhận để trên bàn động đậy mặc dù trời không có gió. Niên quay lại nhìn.

Và anh không tin ở mắt mình… lá thư chấp chới bay lên và rơi xuống đất. Tựa như có người cầm lên xem rồi buông tay thả rơi.

Niên sững người. Toàn thân nổi gai ốc. “Anh Rư về đấy ư? Có phải vậy không? Vậy thì anh biết rồi đó. Khổ thân anh!”.

***

- Sao không khóc cho nhẹ lòng hả ông bạn - Đạt bảo.

Rư vẫn mím môi, ánh mắt loé lên. Khốn nạn! Làm sao tôi có thể khóc được. Tôi chỉ đang lo. Đứa con tôi sẽ sống như thế nào khi mẹ nó đã bỏ đi với người khác để lại đứa con cho ông bà nội. Bố mẹ tôi đã già.

- Tôi cũng như anh mà… đứa con gái nhỏ của tôi…

- Không! Anh hạnh phúc hơn tôi. Con anh vẫn có mẹ dù mẹ nó phải làm điếm để nuôi con. Anh vẫn còn vợ, vợ anh vẫn yêu anh dù cô ấy phải bán thân. Còn tôi, vợ đã bỏ con để yêu người khác.

***

Đã hơn hai mươi năm trôi qua.

Những ngày trở trời trong đầu Niên vẫn hiển hiện chớp lửa bom và hai cái xác tung lên trời. Trong giấc ngủ chập chờn ông vẫn mơ thấy Rư về với nét mặt buồn buồn, ánh mắt chứa chất điều trách móc. Bố mẹ Rư đã mất, thằng Dự con Rư đã học xong đại học và nó xung phong vào nơi chiến trường xưa tham gia làm đập nước phát triển kinh tế ở trong ấy.

Ngày bố mẹ Rư còn sống, mỗi lần sang nhà, Niên thấy như có lỗi khi thấy ánh mắt của các cụ đau đáu gửi về phía trời xa… nơi xương thịt đứa con của họ thân yêu tan loãng vào gió bụi. Nhìn thằng bé Dự côi cút ông quặn lòng nhớ ánh mắt giục giã của Rư lúc giục anh chạy ngay khỏi cứ điểm.

Ông đang nợ Rư.

Cũng vào một đêm như vậy… Rư lại “về”. Ánh mắt anh lần này như cầu khẩn. Niên ngơ ngác không hiểu. Rư hất hàm ra hiệu cho Niên đi theo. Ông cắm cúi bước theo bóng Rư lúc ẩn lúc hiện. Ngẩng mặt lên đã thấy mình đứng trên cao điểm ngày xưa. Lau lách giờ mọc um tùm. Lại thấy bóng Rư thấp thoáng đằng trước. Đến một cái hố bom… Niên nhớ ra: Chỗ này Rư đã ngồi xuống cho người lính đối phương uống nước. Trong đầu lại hiện lên cái dòng chữ Huỳnh Đạt trên ngực áo và khuôn mặt bê bết máu, hai chân xơ tướp như chân gà gặm dở…

Niên lặng người trước hố bom. Xương thịt hai người giờ đã lẫn vào đất đá. Ông thở dài rồi ngẩng lên. Lại thấy Rư vẫy vẫy. Lạ nhỉ! Còn đi đâu nữa? Thì đi! Đi dăm mét nữa thì gặp vạt đất lở dựng đứng. Niên khựng lại, lạnh dọc sống lưng, người rươn rướn như sốt rét: Ở lưng chừng vạt lở phía dưới cách chỗ Niên đứng khoảng bốn chục mét nhoài ra một nền đất tạo thành hõm. Ở đấy Rư đang đứng cùng với một người nữa lẫn trong đám cỏ tranh.

Tiếng chuông điện thoại reo vang. Niên giật mình choàng dậy thì ra mình nằm mơ. Ông cầm máy… điện thoại của thằng Dự con anh Rư.

Niên nghe máy xong thì lạnh người, ông có cảm tưởng tất cả lông tóc trên người dựng đứng. Sao lại có sự trùng hợp lạ lùng vậy. Sao giấc mơ của hai chú cháu giống nhau đến thế. Liệu có thể tin được không? Nhưng nhỡ ra là thật… mình không làm sẽ có tội với người còn sống và với cả những người đã khuất.

Niên nghiêm trang nói như ra mệnh lệnh:

- Vậy thì cháu chuẩn bị đi. Chú sẽ làm thủ tục giấy tờ… Tuần sau chú sẽ vào, chú cháu mình đưa bố cháu về.

Dự ngạc nhiên:

- Nhưng đã biết bố cháu ở đâu ạ. Sao chú bảo tan nát hết rồi mà.

Niên kiên quyết:

- Cứ chuẩn bị đi. Chú sẽ giải thích sau.

***

Bốn tiếng đồng hồ quăng quật trên con đường gập ghềnh đèo dốc lổn nhổn đất đá và ổ gà, chiếc Honda 67 cà khổ cõng hai chú cháu đến Tân Phước thì trời đã tối. Niên đã thấm mệt, miệng khô khốc, lưng mỏi dừ, đôi chân tê cứng, nhìn sang thằng cháu mặt mũi nham nhở bụi đất lẫn mồ hôi thì ông biết Dự cũng đã oải. Niên nhìn lên ngọn núi đất nơi trận đánh ngày xưa. Hình như không thay đổi gì nhiều chỉ vạt đất lở giờ đã xám đen như vết thương đang khô miệng. Ờ nhỉ, hơn hai mươi năm, mọi vết thương đều đã thành sẹo. Chỉ có điều mỗi lần nhìn cái sẹo thì người ta lại nhớ tới cảm giác đau đớn ngày xưa.

Trong đầu Niên mơ hồ nỗi lo. Sao mình lại tin vào một giấc mơ? Dù giấc mơ ấy song trùng với giấc mơ của Dự thì cũng chỉ là sự ảo. Có lẽ ông bị ám ảnh bởi cái chết của Rư nên đầu óc tự giác phân tích phán đoán và thông báo lại. Nhưng hai người hai nơi mà mơ giống nhau đến từng chi tiết? Phải chăng còn có cõi khác mà ta chưa biết.

Thôi cứ phải từ từ, nóng vội dễ dẫn đến sự thất vọng cho đứa cháu mồ côi. Nó khao khát được gặp bố dù chỉ là nắm xương tàn là tất cả những gì còn lại của người lính trận. Niên tự nhủ mình và ông đã tính đến phương án xấu nhất có thể xảy ra.

Dự đăm chiêu nhìn quả núi đất. Liệu có tìm thấy bố không? Tối nay ăn nghỉ ở đâu? Anh thở dài. Niên nhìn đứa cháu mà nao lòng xa xót.

Một đôi bướm nối đuôi bay vòng qua đầu hai chú cháu rồi chờn vờn trước mặt. Cánh bướm sát ngay trước mắt Niên, gần đến mức khoảng trời vàng rực hoàng hôn ẩn hiện nhập nhoà. Cánh bướm nhắp nhắp như thể môi người đang nói điều gì…

Niên sững sờ. Liếc nhìn sang Dự… hắn cũng đang đờ người kinh ngạc. Chợt Niên thấy người lạnh toát như thể đang tiếp xúc với thứ gì trong suốt nhưng lạnh giá. Đầu ông lâng châng như người không trọng lượng, mắt ông mờ mờ sương giăng, ở đó thấp thoáng bóng Rư và người lính đối phương Huỳnh Đạt.

Hai con bướm bay dọc con đường đất. Niên và Dự như người mất hồn thập thễnh bước theo.

Ba chấm hương đỏ đòng đọc trong nhập nhoạng trời chiều, mùi trầm ngan ngát quyện với mùi đất ngai ngái ma mị mà đơn côi như trong nghĩa địa. Đôi bướm lượn vòng quanh những chấm đỏ và đậu vào ngọn xuyến chi giờ đang khép cánh hoa rũ xuống lúc đêm về.

Một thùng xốp, trên đó là cái đĩa có mấy quả xoài, một cái cốc cắm ba nén hương. Một cô gái đang ngồi cúi mặt. Bên cạnh là sạp hàng đã được thu dọn, cây dù che đã cụp xuống chĩa thằng lên trời như mũi tên. Cô gái hướng về quả núi đất tay vái miệng lẩm nhẩm: “Lạy ba má… con về”.

Niên cất tiếng chào khi cô gái đã đứng lên. Mặc dù ăn mặc sơ sài nhưng ở cô vẫn toát lên sức sống khoẻ khoắn với dáng người cân đối gọn gàng. Ánh hoàng hôn soi rõ khuôn mặt thanh tú mịn màng, đôi mắt đen thông minh sáng lên dưới hàng mi cong rợp.

- Cho tôi hỏi ở đây có khách sạn, nhà nghỉ nào không? - Niên hỏi.

Đôi mắt đen nhìn hai người dò xét: “Dạ thưa không có chú à”.

- Gay rồi! - Niên quay sang nói với Dự. - Chú cháu mình đêm nay chắc phải trải vải mưa nằm nuôi muỗi.

Đôi mắt đen cụp xuống như ái ngại. Một lát sau ánh mắt ngước nhìn hai người quả quyết:

- Dà… hay là chú về nhà trọ của cháu. Cháu sẽ thưa với chủ nhà xin cho hai người nghỉ nhờ. Nếu không được, cháu sẽ sang nhà con bạn nhường phòng cho chú và anh đây.

Niên và Dự gật đầu liền. Họ cùng cô gái sắp xếp đồ đạc hàng hoá của cô gái lên chiếc xe nhỏ và xúm vào đẩy về nhà trọ. Trên đường đi Niên gợi chuyện:

- Chắc quê cô không ở đây?

- Dà, quê cháu mãi trong Quảng Ngãi cơ. Ba cháu đưa má con cháu ra đây. Trước ở khu gia binh. Ba cháu tử trận, má con cháu kẹt ở đây. Rồi má cháu bị bắt đi cải tạo… Ngoại đem cháu về nuôi… Khi mẹ cháu hết thời gian cải tạo, mẹ lại đón cháu về đây thuê nhà ở để gần ba cháu. Năm ngoái má cháu bịnh nặng rồi mất cũng chôn ở ngay dưới chân núi kia - Cô gái ngoái lại chỉ lên cao điểm ngày xưa. Cháu bán hoa quả ở đây để hương khói cho ba mẹ.

Niên biết người ta không cho mang bát hương người lạ vào nhà trọ nên cô gái này đành phải cúng cha mẹ ngoài đường. Ông thấy sống mũi cay cay.

- Vậy ba em là lính bên nào? - Dự buột mồm hỏi.

Cô gái cúi mặt. Lát sau cô nói trống không:

- Sài Gòn.

- Trời… vậy ba cháu mất ở đâu?- Niên hỏi.

- Trên ngọn núi kia. Vậy nên má cháu mới dứt khoát đòi ở đây gần ba cháu mà không chịu về quê.

Niên ngạc nhiên. Đánh nhau tử trận trên ngọn núi kia. Niên biết trên ấy chỉ có một trận đánh duy nhất vào ngày giải phóng thị trấn này. Và bên kia, họ đã khéo léo cầm cự chủ động rút lui… duy nhất một lính tử trận. Ông hồi hộp:

- Cha cháu tên gì? Tử trận ngày nào?

Cô gái ngạc nhiên nhìn hai người:

- Răng chú hỏi kỹ dữ vậy? Cha cháu mất ngày mười hai tháng ba năm bảy lăm. Má cháu nói thế. Còn tên ba cháu có nói chú cũng chả biết được mô.

Niên nói như vô thức:

- Cha cháu tên Huỳnh Đạt!

Cô gái dừng ngay xe lại tiến đến đối diện sát mặt Niên. Ông nghe thấy cô đang thở hào hển, giọng đứt quãng: “Răng... Răng ông biết?”.

Niên cũng sững người. Đây là con Huỳnh Đạt! Y như thể đã có sự sắp xếp của cao xanh vậy. Anh Rư ơi. Nhẽ nào mơ là thật. Niên thong thả kể lại câu chuyện trận đánh ngày hôm ấy.

Cô gái tròn mắt nghe, nước mắt cô ròng ròng trên má. Dự phải vỗ vỗ vào vai cô để an ủi. Khi nghe đến đoạn hai cái xác tung lên trời thì cô khóc oà lên và dụi vào vai Dự mà nức nở. Hai người cha chết bên nhau làm cho khoảng cách và sự e dè giữa hai đứa con không còn nữa. Dự để yên cho cô gái dựa vào, anh thấy nơi ngực trái thổn thức vừa xót xa thương cảm vừa thấy như trách nhiệm chở che. Niên nhìn họ dội lên cảm giác lạ lùng hình như số phận đã buộc họ vào với nhau như đã buộc hai người cha với nhau.

Đợi cô gái ngừng khóc Niên mới lựa lời hỏi:

- Sao mẹ cháu lại bị đưa đi cải tạo?

Cô gái cúi mặt ngượng ngùng… Một lát sau cô nói khẽ:

- Người ta vu cho mẹ cháu ngày xưa là người của Phượng Hoàng… Mẹ cháu bảo họ ấy đặt điều vậy để trả thù vì đã không chịu nghe lời. Ôm con theo chồng đi suốt miền Trung trận mạc thì Phượng Hoàng nỗi gì? Sau này mẹ kể lại cháu mới biết.

Niên cúi đầu thở dài. Sau chiến tranh có bao nhiêu điều phức tạp, nhiều giá trị bị đảo lộn khi giao thời và còn đeo đuổi đến tận bây giờ. Chỉ có những người trong cuộc mới thấy sự vô lý. Vô lý nhưng cũng không thể làm gì được.

Sáng ngày hôm sau hai chú cháu Niên và Dự lên núi đất. Cô gái nằng nặc xin đi cùng. Và điều tưởng như không thể đã xảy ra… Chỗ dốc đứng do đất lở cách đỉnh núi khoảng bốn chục mét nhô ra một cái hõm đất. Ở đấy cỏ tranh mọc thưa thớt. Nhổ lớp cỏ là lớp mùn… hai bộ xương người lẫn với nhau nhưng còn khá đầy đủ. Niên nhìn cái đầu nhận ra ngay Rư. Nhìn thấy hai cái cẳng xương ống chân bị cắt cụt ông nhận ra đó là Huỳnh Đạt. Những bộ phận còn lại thì không thể phân biệt được là của ai. Mà cũng lạ… hơn hai chục năm đã qua mà các lóng xương vẫn khô trắng không hề bị mủn nát.

Hai thanh niên một nam một nữ nâng đầu của cha mình áp vào ngực. Nước mắt của họ ngấm vào hai cái sọ như ngay lập tức y như thể sa mạc khô hạn gặp những giọt mưa đầu tiên. Lát sau cả hai hộp sọ hồng lên trước mặt Niên.

Nhìn cảnh ấy mà lòng Niên thanh thản, ông chắp tay miệng lẩm nhẩm: “Các anh khôn thiêng phù hộ cho các cháu”.

***

Hai người lính bịn rịn.

- Anh à… mai anh được về ngoài ấy với các cụ. Còn tôi đã được gần người vợ thân yêu. Chắc chắn anh sẽ được đón tiếp như một anh hùng.

- Không phải thế đâu. Chúng mình chỉ phân biệt ở cái đầu và đôi chân, còn tất cả đã lẫn lộn… Giá như chúng mình còn cảm giác. Nhưng ta vẫn tồn tại và đã hoà trộn vào nhau. Mọi vinh quang và cay đắng, mọi hạnh phúc và bất hạnh chúng ta đã cùng gánh chịu. Chỉ mong sao những đứa con chúng mình được hạnh phúc.

Họ ôm lấy nhau. Hai thân thể vô hình nhập làm một. Khoảng trống rỗng đã được lấp đầy.

Phía đông trời đã hửng… Những vạt mây đang ửng lên màu hồng và chỉ một lát sau chuyển thành màu trắng bạc hứa hẹn một ngày nắng đẹp.

Từ cành xuyến chi ven đường nhịp nhàng bay lên hai cánh bướm. Chúng quyến luyến vờn bên nhau… rồi khuất dạng.

***

Bây giờ… cách vạt đất lở không xa, một căn nhà nhỏ xinh xắn đang đầy ắp tiếng cười con trẻ. Từ giữa nhà khói trầm ngan ngát đưa hương.