Chương 8

“Khi đấu tranh, ta tìm thấy sức mạnh của chính mình.”

- Khuyết danh

CHAMPION

Nerves of a Champion

KHÍ PHÁCH CỦA NHÀ VÔ ĐỊCH

"Khí phách = Sức mạnh, khí lực hoặc năng lượng."

Đúng nhịp

Đôi khi, vận động viên trải qua một trạng thái thường được gọi là “đúng nhịp”. Ở trạng thái này, vận động viên thể hiện mình vượt xa các tiêu chuẩn thông thường của họ. Khái niệm “đúng nhịp” này phù hợp với lý thuyết được đề xuất bởi Mihály Csíkszentmihályi, người nêu lên ý tưởng về “dòng chảy”.

Thuyết “dòng chảy” giải thích trạng thái tâm trí khi một người hoàn toàn tập trung vào việc họ đang làm, và họ cảm nhận được một nguồn sức mạnh hay năng lượng trong nỗ lực của mình nhằm đạt tới thành công.

Tương tự như vậy, có nhiều điểm tương đồng trong thế giới thể thao, nơi mà các vận động viên trải nghiệm thuyết “dòng chảy” này và trạng thái “đúng nhịp”. Ayrton Senna, một vận động viên đua xe thể thức 1, đã trải qua trạng thái này trong chặng đua Monaco Grand Prix năm 1988. Anh đã mô tả quá trình này như thể anh đang lái xe bằng bản năng và ở trong một chiều không gian hoàn toàn khác. Kobe Bryant, một cầu thủ bóng rổ tài năng, cũng đã trải nghiệm điều tương tự. Ở trạng thái này, anh chơi bằng tiềm thức và mọi cú đánh bóng đều chắc chắn rơi đúng vị trí. Mỗi khi “đúng nhịp”, anh cảm thấy như thể vành rổ rất lớn và anh có thể ném chính xác mọi lúc.

Tinh thần thép

Chúng ta đều đã từng nghe nói về “người đàn ông thép”. Vậy ông ấy là ai? (Câu trả lời: Đó chính là siêu nhân!)

Nhưng bạn có bao giờ nghe đến tinh thần thép chưa? Nó thường được sử dụng để mô tả những vận động viên cực kỳ bình tĩnh, không hề bối rối khi trận đấu đến hồi gay cấn và áp lực giành chiến thắng đè nặng hơn trên vai họ. Thông thường, các vận động viên sẽ gục ngã trước những áp lực mạnh mẽ mà họ phải đối đầu. Rất nhiều lần chúng ta chứng kiến những đội bóng sau khi đã ghi được nhiều bàn thắng thì lại không chịu nổi áp lực không ngừng nghỉ của đối thủ, nên cuối cùng phải chấp nhận thua trận. Một ví dụ điển hình là trận chung kết giải vô địch bóng đá các câu lạc bộ châu Âu giữa Liverpool và AC Milan vào năm 2005. Ngay trong hiệp một, Liverpool đã bị AC Milan dẫn trước với ba bàn thắng cách biệt, nhưng sau đó họ đã vùng lên và cuối cùng mang về cho nước nhà chiếc cúp vô địch sau khi giành chiến thắng với tỷ số 3 - 2 trong loạt đá luân lưu.

Giữ vững tinh thần.

Thông thường, vận động viên nào có thể giữ vững tinh thần thì sẽ giành được chiến thắng. Những gì cần làm là khiến đối phương mất tập trung, trở nên tự mãn hoặc hoang mang, và rồi cơ hội giành chiến thắng sẽ xuất hiện.

Người phụ nữ thép

Birgit Fischer Schmidt, vận động viên chèo thuyền kayak người Đức, là người đã giành chiến thắng không chỉ một lần, không phải hai, cũng không phải ba, mà là sáu lần trong sáu kỳ Thế vận hội khác nhau. Cô thuộc típ vận động viên hiếm hoi có tài năng, sức chịu đựng và tình yêu thi đấu để có thể cạnh tranh ở cấp độ cao và trong một khoảng thời gian dài như vậy. Nếu không vì một thực tế là Đức tẩy chay Thế vận hội năm 1984, thì chắc rằng cô sẽ có thêm nhiều huy chương nữa cho bộ sưu tập của mình.

Người phụ nữ thép.

Cô tham gia Thế vận hội đầu tiên năm 1980 tại Moscow ở độ tuổi 18 và thiết lập kỷ lục là vận động viên chèo thuyền trẻ tuổi nhất giành được huy chương vàng tại Thế vận hội. Với sự kiên trì và cống hiến hết mình cho thể thao, cô đã giành được tổng cộng 8 huy chương vàng tại các kỳ Thế vận hội trong suốt 24 năm. Huy chương vàng gần đây nhất của cô là tại Athens năm 2004, nơi cô cũng đã làm nên kỷ lục là người đạt huy chương vàng lớn tuổi nhất ở môn chèo thuyền.

Thần kinh thép của cô cũng được thể hiện rõ tại Thế vận hội Seoul năm 1988. Tại đây, cô bị đánh bại bởi một đối thủ người Bungari, nhưng cô đã lấy lại phong độ một cách mạnh mẽ, ổn định tinh thần để giành về tấm huy chương vàng trong cuộc đua đôi.

Với thành tích của mình, không có gì ngạc nhiên khi sau Thế vận hội Athens năm 2004, cô đã được trao một danh hiệu khác, đó là vận động viên thể thao Đức xuất sắc nhất của năm, một danh hiệu mà cô thực sự xứng đáng được nhận.

Thả lỏng

Đôi khi chúng ta nghe một số vận động viên sử dụng cụm từ “thả lỏng”. “Thả lỏng” có nghĩa là giữ bình tĩnh và thư giãn để nâng cao khả năng thi đấu. Quan điểm “thả lỏng” này cũng áp dụng cho tất cả mọi người. Những lúc chúng ta phải đối mặt với căng thẳng và cần phải thi đấu dưới áp lực, thả lỏng và thư giãn là một giải pháp hiệu quả, bởi căng thẳng có thể ảnh hưởng đến khả năng tập trung và sự nhìn nhận của chúng ta.

Ngầu như trái bầu.

Giống như sợi dây thun bị kéo giãn hết mức, tâm trí chúng ta cũng bị kéo căng tới đỉnh điểm. Khi điều đó xảy ra, cách tốt nhất là thư giãn và giữ bình tĩnh. Khi vận động viên thả lỏng tâm trí, họ sẽ cảm thấy ít bị áp lực hơn và điều này sẽ làm họ thực hiện phần thi của mình được tốt hơn.

Danh thủ vĩ đại nhất mọi thời đại

Roger Federer, tay vợt chuyên nghiệp người Thụy Sĩ, vừa được tuyên dương bởi các nhà phân tích thể thao, nhà bình luận, cũng như nhiều cựu danh thủ và các tay vợt hiện thời, rằng anh là vận động viên tennis vĩ đại nhất thế giới qua mọi thời dại. Danh hiệu này sẽ không được trao cho anh nếu thiếu nền tảng đó là anh đã giành được 15 danh hiệu Grand Slam tại thời điểm năm 2009, nhiều hơn bất kỳ người chơi nào.

Điều đáng ngưỡng mộ về Federer chính là phong cách chơi của anh, cho phép anh chơi một cách hiệu quả trên bất cứ sân chơi nào. Anh là một người chơi tuyệt vời, có thể chơi trên bất kỳ bề mặt sân nào, và là một trong sáu nam vận động viên quần vợt giành được sự nghiệp Grand Slam (một danh hiệu cho những danh thủ giành được bốn danh hiệu chính trong quần vợt, cụ thể là Úc mở rộng, Pháp mở rộng, Wimbledon và Mỹ mở rộng).

Những cú đánh thần tốc đã giúp anh trở thành một tay vợt xuất sắc, nhưng điều làm cho anh trở thành một danh thủ vĩ đại chính là thái độ bình tĩnh và khả năng thi đấu dưới áp lực.

Tay vợt vĩ đại.

Một trường hợp nổi bật của anh là trận đấu với Djokovic ở giải Mỹ mở rộng năm 2009. Khi bị Djokovic dùng cú đánh lốp phản đòn và phải chạy đua để đánh trả, anh đã thực hiện cú đánh qua khe giữa hai chân ngoạn mục khiến hết thảy mọi người chứng kiến đều kinh ngạc đến không nói nên lời.

Quả thật, khả năng xử lý áp lực cùng với những kỹ năng tuyệt vời đã làm cho Federer trở thành nhà vô địch thật sự!

Phương pháp hít thở

Một trong những phương pháp mà các vận động viên thường áp dụng để kiểm soát tâm trí mình đó là kiểm soát hơi thở. Khi lo lắng hoặc căng thẳng, chúng ta thường hít thở nặng nề và gấp gáp. Cách hít thở bất thường như vậy sẽ tiếp tục làm chúng ta cảm thấy phấn khích và hồi hộp, điều này sẽ lại ảnh hưởng đến khả năng tập trung của chúng ta.

Cách hít thở đúng đắn mỗi khi lo lắng là hít thật sâu, kiểm soát hơi thở, và thở ra một cách nhẹ nhàng. Lặp lại cách này vài lần, ta sẽ cảm thấy thoải mái và bình tĩnh hơn, điều này sẽ giúp ta tập trung tốt hơn vào mục tiêu trước mắt. Các vận động viên cũng làm như vậy và việc hít thở sâu, kiểm soát hơi thở này chính là một cách tốt để kiểm soát tinh thần của họ.

Hít thở sâu.

Một năm hoàn hảo

Nicol David, vận động viên bóng quần chuyên nghiệp của Malaysia, hiện đang là nữ vận động viên số một thế giới ở môn bóng quần nữ. Vị trí nổi bật ấy là kết quả của tài năng, sự quyết tâm và tinh thần xử lý áp lực khủng khiếp trong mỗi trận đấu. Sở hữu tài năng thiên bẩm trong thể thao, Nicol David đã có một khởi đầu đầy hứa hẹn cho sự nghiệp chuyên nghiệp, và mọi người kỳ vọng ở cô rất nhiều. Không làm mọi người phải thất vọng, cô đã leo lên bảng xếp hạng một cách vững chắc với những chiến thắng ở giải vô địch bóng quần châu Á, cũng như các giải đấu quốc tế khác.

Vượt trội ở môn bóng quần

Thành tích của cô trong năm 2008 thật đáng chú ý với một loạt 10 danh hiệu và quan trọng nhất là cô hoàn toàn bất bại! Đây thực sự là một kỳ công phi thường khi xét đến thực tế các môn thi đấu hiện đại được chơi với nhịp độ nhanh hơn cùng với sự ra đời của công nghệ và các thiết bị hiện đại.

Dựa trên phong độ hiện tại, sự vượt trội của Nicol David là rất rõ ràng, và vị trí hàng đầu của cô sẽ còn được giữ vững trong tương lai.

Vua của những quả pin

Remy Ong, vận động viên môn bowling của Singapore, đã trở thành một trong những vận động viên thành công nhất tại Singapore. Anh là người Singapore đầu tiên giành được chiến thắng tại giải vô địch thế giới nam. Cũng là người sở hữu nhiều huy chương vàng tại Thế vận hội Busan (Hàn Quốc), anh nổi tiếng với sự bình tĩnh tuyệt vời và khả năng tập trung cao độ. Chiến thắng vẻ vang của anh là tại giải vô địch thế giới Tenpin Bowling năm 2006 ở Busan, khi anh giành chiến thắng với danh hiệu đơn, lập nên kỷ lục mới với 43 pin.

Bằng tinh thần ngoan cường và khả năng kiểm soát tâm trí, Remy Ong đã trở thành nhà vô địch đúng nghĩa.

Kết luận

Kiểm soát tâm trí để điều khiển trận đấu, chiến thắng chắc chắn sẽ thuộc về ta!