
Not long ago, I came to one of those bleak periods that many of us encounter from time to time, a sudden drastic dip in the graph of living when everything goes stale and flat, energy wanes, enthusiasm dies. The effect on my work was frightening. Every morning I clenched my teeth and muttered: “Today life will take on some of its old meaning. Youve got to break through this thing. Youve got to.”
But the barren days dragged on, and the paralysis grew worse. The time came when I knew I needed help.
The man I turned to was a doctor. Not a psychiatrist, just a doctor. He was older than I, and under his surface gruffness lay great wisdom and experience. “I dont know whats wrong,” I told him miserably, “but I just seem to have come to a dead end. Can you help me?”
“I dont know,” he said slowly. He made a tent of his fin gers, and gazed at me thoughtfully for a long while. Then, abruptly, he asked, “Where were you happiest as a child?”
“As a child?” I echoed. “Why, at the beach, I suppose. We had a summer cottage there. We all loved it.”
He looked out the window and watched the October leaves sifting down. “Are you capable of following instructions for a single day?”
“I think so,” I said, ready to try anything.
“All right. Heres what I want you to do.”
He told me to drive to the beach alone the following morning, arriving not later than nine oclock. I could take some lunch, but I was not to read, write, listen to the radio or talk to anyone. “In addition,” he said, “Ill give you a prescription to be taken every three hours.”
He tore off four prescription blanks, wrote a few words on each, folded them, numbered them and handed them to me. Take these at nine, twelve, three and six.
“Are you serious?” I asked.
He gave me a short honk of laughter. “You wont think Im joking when you get my bill!”
The next morning, with little faith, I drove to the beach. It was lonely, all right. A northeaster was blowing; the sea looked gray and angry. I sat in the car, the whole day stretching emptily before me. Then I took out the first of the folded slips of paper. On it was written: “Listen carefully.”
I stared at the two words. Why, I thought, the man must be mad. He had ruled out music and newscasts and human conversation. What else was there?
I raised my head and listened. There were no sounds but the steady roar of the sea, the croaking cry of a gull, the drone of some aircraft, overhead. All these sounds were familiar.
I got out of the car. A gust of wind slammed the door with a sudden clap of sound. Was I supposed, I asked myself, to listen carefully to things like that?
I climbed a dune and looked out over the deserted beach. Here the sea bellowed so loudly that all other sounds were lost. And yet, I thought suddenly, there must be sounds beneath sounds the soft rasp of drifting sand, the tiny wind-whisperings in the dune grasses if the listener got close enough to hear them.
Impulsively, I ducked down and, feeling fairly ridiculous, thrust my head into a clump of seaweed. Here I made a dis covery: If you listen intently, there is a fractional moment in which everything pauses, waiting. In that instant of still ness, the racing thoughts halt. The mind rests.
I went back to the car and slid behind the wheel. Listen carefully. As I listened again to the deep growl of the sea, I found myself thinking about the white-fanged fury of its storms. Then I realized I was thinking of things bigger than myself and there was relief in that.
Even so, the morning passed slowly. The habit of hurl ing myself at a problem was so strong that I felt lost without it.
By noon the wind had swept the clouds out of the sky, and the sea had a polished and merry sparkle. I unfolded the second “prescription.” And again I sat there, half-amused and half-exasperated. Three words this time: “Try reaching back.”
Back to what? To the past, obviously. But why, when all my worries concerned the present or the future?
I left the car and started tramping reflectively along the dunes. The doctor had sent me to the beach because it was a place of happy memories. Maybe that was what I was supposed to reach for the happiness that lay half-forgotten behind me.
I decided to work on these vague impressions as a painter would, retouching the colors, strengthening the outlines. I would choose specific incidents and recapture as many details as possible. I would visualize people com plete with dress and gesfures. I would listen (carefully) for the exact sound of their voices, the echo of their laughter.
The tide was going out now, but there was still thunder in the surf. So I chose to go back twenty years to the last fishing trip I made with my younger brother. He had died during World War II, but I found that if I closed my eyes and really tried, I could see him with amazing vividness, even the humor and eagerness in his eyes.
In fact, I saw it all: the ivory scimitar of beach where we fished, the eastern sky smeared with sunrise, the great rollers creaming in, stately and slow. I felt the backwash swirl warm around my knees, saw the sudden arc of my brothers rod as he struck a fish, heard his exultant yell. Piece by piece I rebuilt it, clear and unchanged under the transparent varnish of time. Then it was gone.
I sat up slowly. Try reaching back. Happy people were usu ally assured, confident people. If, then, you deliberately reached back and touched happiness, might there not be released little flashes of power, tiny sources of strength?
This second period of the day went more quickly. As the sun began its long slant down the sky, my mind ranged eagerly through the past, reliving some episodes, uncovering others that had been completely forgotten. Across all the years, I remembered events, and knew from the sudden glow of warmth that no kindness is ever wasted, or ever completely lost.
By three oclock the tide was out and the sound of the waves was only a rhythmic whisper, like a giant breath ing. I stayed in my sandy nest, feeling relaxed and con tent and a little complacent. The doctors prescriptions, I thought, were easy to take.
But I was not prepared for the next one. This time the three words were not a gentle suggestion. They sounded more like a command. “Reexamine your motives.”
To those words my first reaction was purely defensive. Theres nothing wrong with my motives, I said to myself. I want to be success ful who doesnt? I want to have a certain amount of recognition, but so does everybody. I want more security than Ive got and why not?
Maybe, said a small voice somewhere inside my head, those motives arent good enough. Maybe thats the rea son the wheels have stopped going around.
I picked up a handful of sand and let it stream between my fingers. In the past, whenever my work went well, there had always been something spontaneous about it, something uncontrived, something free. Lately it had been calculated, competent and dead. Why?
Because I had been looking past the job itself to the rewards I hoped it would bring. The work had ceased to be an end in itself; it had become a means to make money, pay bills. The sense of giving something, of helping people, of making a contribution, had been lost in a frantic clutch of security.
In a flash of certainty, I saw that if ones motives are wrong, nothing can be right. It makes no difference whether you are a mailman, a hairdresser, an insurance salesman, a stay-at-home mom or dad whatever. As long as you feel you are serving others, you do the job well. When you are concerned only with helping yourself, you do it less well. This is a law as inexorable as gravity.
For a long time, I sat there. Far out on the bar I heard the murmur of the surf change to a hollow roar as the tide turned. Behind me the spears of light were almost hori zontal. My time at the beach had almost run out, and I felt a grudging admiration for the doctor and the “prescrip tions” he had so casually and cunningly devised. I saw, now, that in them was a therapeutic progression that might well be valuable to anyone facing any difficulty.
Listen carefully: To calm a frantic mind, slow it down, shift the focus from inner problems to outer things.
Try reaching back: Since the human mind can hold but one idea at a time, you blot out present worry when you touch the happiness of the past.
Reexamine your motives: This was the hard core of the “treatment.” This challenge was to reappraise, to bring ones motives into alignment with ones capabilities and conscience. But the mind must be clear and receptive to do this.
The western sky was a blaze of crimson as I took out the last slip of paper. Six words this time. I walked slowly out on the beach. A few yards below the high- water mark I stopped and read the words again: “Write your troubles on the sand.”
I let the paper blow away, reached down and picked up a fragment of shell. Kneeling there under the vault of the sky, I wrote several words on the sand, one above the other. Then I walked away, and I did not look back. I had written my troubles on the sand. And the tide was com ing in.
- Arthur Gordon Submitted by Wayne W. Hinckley
Put your troubles in a pocket with a hole in it.
- Old Postcard
Cách đây không lâu, tôi đã rơi vào một giai đoạn rất tồi tệ trong cuộc sống mà có lẽ nhiều người trong chúng ta cũng đã nhiều lần trải qua. Đó là tình trạng tinh thần đột ngột sa sút trong cuộc sống, nó thê thảm đến nỗi mọi thứ đối với tôi đều trở nên nhạt nhẽo và vô vị, sức lực hao mòn, còn ngọn lửa nhiệt tình tắt ngấm. Tác động của điều đó đối với tất cả công việc của tôi thật đáng sợ. Mỗi sáng, tôi nghiến chặt răng rồi tự nhủ: “Hôm nay, cuộc sống lại tiếp tục trôi theo lối mòn của nó đấy. Mình phải vượt qua nó. Nhất định mình phải làm thế!”. Nhưng rồi chuỗi ngày nhàm chán vẫn kéo dài lê thê, và tình trạng tê liệt dường như ngày một tệ hơn. Đã đến lúc tôi biết mình cần sự giúp đỡ.
Người tôi đến nhờ cậy là một bác sĩ.
Chẳng phải một chuyên gia về tâm thần học, chỉ đơn giản là một vị bác sĩ. Ông ta lớn tuổi hơn tôi và đằng sau vẻ ngoài không mấy thiện cảm kia là một con người rất uyên thâm và từng trải. Tôi kể với vị bác sĩ một cách đau khổ, rằng tôi chẳng biết chuyện gì không ổn đang xảy ra nhưng dường như tôi cảm thấy rất bế tắc. “Liệu bác sĩ có thể giúp tôi không?”
“Tôi không biết”, vị bác sĩ chậm rãi trả lời, rồi chống tay nhìn chằm chằm vào tôi một lúc lâu. Đột nhiên, ông hỏi: “Hồi bé anh thích nơi nào nhất?”.
“Hồi bé à? ”, tôi hỏi lại. “Ô, tôi nghĩ là ở bãi biển. Gia đình tôi có một ngôi nhà nghỉ bên bờ biển. Cả nhà đều thích nó.”
Vị bác sĩ nhìn ra ngoài cửa sổ, đưa mắt theo những chiếc lá thu rơi rụng lả tả và hỏi tiếp. “Thế anh có thể làm theo lời hướng dẫn của tôi trong nguyên một ngày không?”
“Tôi nghĩ là được”, tôi trả lời vẻ sẵn sàng để thử làm bất cứ việc gì.
“Được rồi. Tôi muốn anh làm như vầy.”
Theo lời vị bác sĩ, hôm sau tôi phải lái xe đến bãi biển một mình và không được đến trễ quá 9 giờ sáng. Tôi có thể ăn trưa, nhưng không được đọc, viết, nghe đài hay nói chuyện với bất kỳ ai. Thêm nữa, ông ta nói: “Tôi sẽ đưa cho anh một toa thuốc, cứ cách 3 giờ thì dùng một lần”.
Rồi ông xé bốn mảnh giấy trắng, viết vài chữ lên mỗi miếng, gấp lại và đánh số rồi trao chúng cho tôi. Anh hãy dùng những liều thuốc này vào lúc 9 giờ sáng, 12 giờ trưa, 3 giờ chiều và 6 giờ tối theo số thứ tự.
“Bác sĩ nói nghiêm túc đấy chứạ? ”, tôi hỏi lại.
Vị bác sĩ bật cười: “Anh sẽ không còn nghĩ là tôi đùa khi tôi lấy tiền khám bệnh của anh”.
Sáng hôm sau, với niềm tin nhỏ nhoi về phương thuốc của vị bác sĩ, tôi lái xe đến bãi biển. Quang cảnh ở đó thật vắng vẻ. Một cơn gió mùa đông bắc thổi qua, mặt biển trông xám xịt và những con sóng vỗ gầm gào như đang giận dữ. Tôi ngồi trong xe hơi, phía trước tôi là cả một ngày dài đằng đẵng và trống rỗng. Rồi tôi mở mảnh giấy thứ nhất ra xem: “Hãy chăm chú lắng nghe”.
Tôi nhìn chằm chằm vào dòng chữ. Không thể hiểu nỗi! Chắc vị bác sĩ đó điên mất rồi! ông ta đã cấm tôi nghe nhạc, đọc báo và tiếp xúc với những người khác rồi, còn cái gì khác nữa để mà nghe cơ chứ?
Tuy nhiên, tôi vẫn ngẩng đầu lắng nghe. Chẳng có âm thanh nào ngoài tiếng sóng gào thét ầm ầm đều đặn, tiếng kêu léc chéc của con mòng biển và tiếng ầm ì của vài chiếc máy bay trên bầu trời. Những âm thanh thật quen thuộc! Tôi ra khỏi xe. Một cơn gió mạnh thổi đến làm cửa xe đóng sập vào. Tôi thắc mắc phải chăng vị bác sĩ đềnghị tôi phải chúýlắng nghe những âm thanh đó?
Tôi leo lên một đụn cát và nhìn ra phía xa bãi biển hoang vắng. Ngồi ở đây tôi nghe thấy tiếng sóng biển đang gầm thét rất lớn, át cả những âm thanh khác. Và đột nhiên tôi nghĩ, hẳn phải có nhiều âm thanh khác nữa bên dưới những tiếng sóng đó - tiếng sột soạt nhẹ của cát trôi giạt, tiếng thì thầm của gió trong đám cây dại mọc ở cồn cát - nếu như người nghe thật chăm chú.
Như bị thôi thúc, tôi nhảy xuống biển, ngụp lặn trong làn nước. Bỗng thấy buồn cười về hành động của mình, tôi chúi đầu vào đám rong biển. Ngay lúc ấy, tôi khám phá ra rằng: nếu chú tâm lắng nghe, ta còn có thể nghe được từng khoảnh khắc khi mà tất cả mọi thứ đều ngừng lại như chờ đợi. Trong khoảnh khắc yên lặng đó, mọi suy nghĩ thoáng qua trong lòng ta đều ngưng đọng và tâm trí ta hoàn toàn được nghỉ ngơi.
Tôi trở lại xe và nằm thượt sau tay lái, tiếp tục chăm chú lắng nghe. Khi tôi nghe lại lần nữa tiếng gầm vang lên từ sâu thẳm trong lòng đại dương, tôi hình dung về sự thịnh nộ của những cơn giông tố nổi lên như một con thú đang nhe những chiếc răng nanh trắng hếu đe dọa. Lúc đó, tôi nhận ra rằng tôi đang nghĩ đến những thứ còn to lớn hơn cả chính bản thân mình - và lòng tôi thấy khuây khỏa với điều ấy.
Dù vậy, buổi sáng trôi qua rất chậm chạp. Thói quen ném mình vào một vấn đề rắc rối đã in sâu vào tôi đến nỗi tôi thấy mình bị chìm nghỉm, mất mát nếu không có nó.
Đến trưa, gió lớn đã xua tan những áng mây trên nền trời và mặt biển đang tỏa những tia sáng lấp lánh như đang vui cười. Tôi mở toa thuốc thứ hai ra. Một lần nữa, tôi lại thấy nửa vui nửa cáu. Toa thuốc lần này có ba từ: “Cố hồi tưởng”.
Hồi tưởng điều gì nhỉ? Hẳn nhiên là những ký ức đẹp trong quá khứ rồi. Nhưng tại sao lại phải như thế chứ, khi tất cả những lo lắng của tôi đều liên quan đến hiện tại hay tương lai?
Tôi rời xe và bắt đầu vừa đi dọc theo những đụn cát vừa trầm ngâm suy nghĩ. Vị bác sĩ kia đã giúp tôi trở lại bãi biển này, nơi ghi dấu biết bao kỷ niệm hạnh phúc thời thơ bé của tôi. Đó có lẽ là những gì tôi cần phải làm để tìm lại những niềm hạnh phúc mà tôi đã để rơi vãi sau lưng quá nhiều.
Tôi quyết định sẽ thực hiện công việc của một họa sĩ, sẽ làm sống lại những cảm giác đã nhạt nhòa ấy bằng cách chỉnh sửa màu sắc và tô đậm thêm các nét phác họa. Tôi sẽ chọn những tình tiết cụ thể và ghi lại càng nhiều chi tiết càng tốt. Tôi sẽ hình dung những con người trong bức tranh ấy ăn mặc và vui đùa như thế nào. Tôi sẽ tập trung lắng nghe chính xác âm thanh giọng nói cũng như tiếng cười của họ.
Thủy triều đang xuống dần, nhưng tiếng sóng vẫn vỗ ầm ầm. Tôi để cho tâm trí của mình quay trở lại thời điểm của chuyến đi câu cá cuối cùng của tôi với đứa em trai 20 năm về trước. Nó đã tử trận trong Thế chiến thứ hai, nhưng tôi nhận ra rằng nếu tôi nhắm mắt và thật sự cố gắng, tôi có thể nhìn thấy hình ảnh em tôi sống động đến ngạc nhiên, thậm chí tôi còn nhìn thấy cả nét hóm hỉnh và sự hăm hở trong ánh mắt nó. Thật ra tôi đã thấy toàn cảnh bức tranh ngày hôm đó: Bờ biển cát ngà nơi chúng tôi câu cá lượn vòng như lưỡi một thanh đại đao, ánh bình minh ló dạng trên bầu trời phía đông, những đợt sóng cuồn cuộn đánh vào bờ một cách oai vệ và chậm chạp. Tôi cảm thấy những dòng nước xoáy ngược ấm áp vây quanh đầu gối, chiếc cần câu của em tôi đột nhiên cong vòng khi một con cábị dính mồi vàtôi nghe tiếng la mừng rỡcủa nó. Tôi đãhọa lại bức tranh ấy từng mảng một, rất rõràng vàkhông hềthay đổi như được phủdưới lớp sơn thời gian trong suốt. Rồi những hình ảnh ấy nhòa dần.
Tôi chậm rãi đứng dậy. Cố gắng tìm về quá khứ của mình. Những người hạnh phúc thường là những người tự tin và quả quyết. Nếu bạn thong thả quay lại tìm và chạm tay tới những điều hạnh phúc, lẽ nào lại không tìm được những tia sáng hay nguồn sức mạnh nhỏ nhoi nào?
Giai đoạn thứhai trong ngày đã trôi qua nhanh chóng hơn. Khi mặt trời bắt đầu chếch bóng, tâm trí tôi hăm hở đi trên cuộc hành trình về quá khứ, sống lại những khoảnh khắc, phát hiện ra những điều mà tôi đã hoàn toàn lãng quên. Tôi đã nhớ ra rất nhiều sự kiện trong mấy năm qua và từ một cảm giác ấm áp chợt dâng lên trong lòng, tôi hiểu rằng chẳng có lòng tốt nào là lãng phí hay mất đi ý nghĩa của nó.
Đến ba giờ chiều nước đã xuống và âm thanh của những con sóng giờ chỉ như tiếng thì thầm đều đều từng nhịp, như một gã khổng lồ đang thở. Những đụn cát giờ như đã là tổ ấm của tôi, tôi cảm thấy thư giãn, hài lòng và hơi tự mãn. Tôi nghĩ những liều thuốc của vị bác sĩ thật dễ uống.
Nhưng tôi chưa sẵn sàng uống liều thuốc thứ ba. Lời yêu cầu lần này không phải là gợi ý nhẹ nhàng. Nó giống như một mệnh lệnh hơn: ”Xem kỹ lại động cơ của mình”.
Khi đọc những dòng chữ ấy, phản ứng đầu tiên của tôi chỉ là tự vệ. Những động cơ của tôi chẳng có gì là xấu, tôi tự nhủ. Tôi muốn thành công – ai mà chẳng thế? Tôi muốn được công nhận, những người khác cũng như tôi thôi. Tôi muốn được an toàn hơn – và tại sao lại không được như thế chứ?
Có lẽ - một tiếng nói nhỏ vang lên đâu đó trong đầu tôi - những động cơ đó không hoàn toàn trong sáng. Có thể đó chính là lý do khiến các bánh xe cuộc đời không còn quay đều nữa.
Tôi bốc một nắm cát rồi để nó luồn qua những kẽ tay mình. Trước kia, những điều tôi làm tốt đều xảy đến một cách tự nhiên, không hề dự tính trước hay phải lo âu gì. Gần đây, mọi việc hầu như đều có sự tính toán, chuẩn bị kỹ lưỡng phù hợp với khả năng nhưng lại chẳng đến đâu. Tại sao? Bởi tôi đã nhìn xa hơn mục đích công việc, tôi chỉ nghĩ đến những phần thưởng mà tôi hy vọng nó sẽ mang lại cho mình. Công việc chỉ đứng một chỗ, nó đã trở thành một phương tiện chỉ để kiếm tiền và thanh toán các khoản chi phí mỗi tháng. Ý thức cho đi điều gì đó, giúp đỡ người khác, cống hiến đã bị mất hút trong cảm giác điên cuồng khi chỉ biết bám lấy sự an toàn cho bản thân mình.
Thoáng chốc, tôi đã nhận ra một điều chắc chắn rằng nếu động cơ của một người thiếu đi sự trong sáng thì chẳng có việc gì là đi đúng hướng cả. Dù bạn là một người đưa thư, thợ hớt tóc, một người bán bảo hiểm, một bà nội trợ hay một ông bố thì cũng chẳng có gì khác nhau. Chỉ khi bạn cảm thấy mình đang phục vụ cho người khác, bạn mới thực hiện công việc tốt được. Còn nếu chỉ quan tâm phục vụ cho riêng mình, hiệu quả công việc của bạn sẽ giảm đi. Đó là quy luật bất di bất dịch của cuộc sống giống như luật hấp dẫn trong vũ trụ vậy.
Tôi ngồi một lúc lâu. Xa xa về phía cồn cát ngầm, tôi nghe tiếng sóng vỗ rì rào chuyển thành tiếng gầm gào do thủy triều lên. Phía sau tôi những tia nắng cuối cùng của ngày gần như khuất dạng sau chân trời. Một ngày ở biển của tôi đã gần kết thúc, tôi miễn cưỡng thừa nhận vị bác sĩ cùng những toa thuốc của ông, chúng vừa giản dị lại vừa công hiệu. Giờ đây tôi đã thấy đó là những liều thuốc quý giá cho bất cứ ai đang phải đối mặt với bất kỳ khó khăn nào.
Chăm chú lắng nghe: Để làm dịu một tâm trí điên rồ, giảm bớt cường độ của nó, chuyển mọi muộn phiền trong lòng ra thế giới bên ngoài.
Cố gắng tìm về quá khứ: Bởi trí óc con người chỉ có thể lưu một ý nghĩ trong một lúc, vì vậy hãy xóa đi sự lo lắng hiện tại khi bạn vừa chạm được vào niềm hạnh phúc trong quá khứ.
Xem xét lại động cơ của mình: Đây là điều cốt lõi của “quá trình điều trị”. Đấy là một thách đố vì phải đánh giá lại, đặt những động cơ của một người ngang bằng với khả năng và lương tâm của người đó. Nhưng bạn phải có lương tâm trong sáng và thái độ chấp nhận khi làm việc.
Bầu trời phía tây đã ngả sang màu đỏ thẫm khi tôi mở mảnh giấy cuối cùng ra xem. Liều thuốc lần này gồm sáu chữ. Đọc xong hàng chữ viết trên ấy, tôi đi chậm ra biển. Khi chỉ còn vài mét nữa là đến mép nước, tôi dừng lại và đọc dòng chữ lần nữa: “Viết những ưu phiền lên cát”.
Tôi thả mảnh giấy bay đi, cúi xuống nhặt một mảnh vỏ sò vỡ. Quỳ tại đó dưới vòm trời cao vút, tôi đã viết thật nhiều trên mặt cát, hết nỗi ưu phiền này đến nỗi ưu phiền khác của tôi. Sau đó tôi quay bước đi và không hề nhìn lại. Tôi đã viết những ưu phiền của mình lên cát. Và ngoài kia thủy triều đang dâng lên.
- Arthur Gordon
Hãy cho mọi muộn phiền vào một cái túi bị thủng.
- Old Postcard