Chọn thực phẩm cho bé

SỮA: MÓN ĂN LÝ TƯỞNG

T

rong những tháng đầu đời, em bé sẽ có được các chất dinh dưỡng cần thiết từ bầu vú mẹ hay từ bình sữa pha.

Calorie

Người ta đo năng lượng chứa trong thức ăn bằng calorie. Theo trọng lượng cơ thể, trẻ sơ sinh cần calorie nhiều gấp 2,5 đến 3 lần so với người trưởng thành.

Prôtêin

Cần thiết cho sự sống để xây dựng nên các tế bào và mô của cơ thể. Nhu cầu về prôtêin của bé lớn gấp 3 nhu cầu của người lớn so theo tỷ lệ trọng lượng cơ thể.

Chất béo

Em bé cần những lượng rất ít axít béo cho quá trình tăng trưởng và bồi dưỡng.

Chất bột đường

Là nguồn calorie chính yếu.

Em bé trông đợi hoàn toàn vào mẹ để được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng và đối với một bé sơ sinh, bú mẹ hay bú bình đều tốt cả. Sữa mẹ là thức ăn lý tưởng, tuy nhiên nếu bạn lựa chọn cho em bé bú bình, thì bạn cứ yên tâm rằng em bé cũng sẽ mau lớn thôi.

Với mọi em bé, bú mẹ hay bú bình cũng vậy, không bú được sữa non lúc đầu là lẽ rất bình thường vì phải mất một thời gian bé mới học được cách bú. Bé sẽ khóc khi đói bụng và bạn phải dựa vào nhu cầu của bé để sắp xếp các cữ bú sao cho phù hợp.

Các bé lớn nhanh nhất trong sáu tháng đầu – đa số sẽ tăng gấp đôi số cân lúc sinh khi được khoảng 4 - 5 tháng. Nhu cầu dinh dưỡng của bé phản ảnh sức tăng trưởng nhanh chóng ấy. Thức ăn cho một bé khỏe mạnh phải chứa lượng thích hợp về calo, chất đạm, chất béo, vitamin và muối khoáng (xem cột trái và trang bên).

Cho bú sữa mẹ

Cho bú giúp tạo mối gắn bó mật thiết giữa mẹ và con.

CHO BÉ BÚ MẸ

Tại sao sữa mẹ lại là thức ăn lý tưởng nhất

Sữa mẹ là thức ăn hoàn hảo đối với các em bé, bởi vì sữa mẹ chứa mọi dưỡng chất em bé cần và với đúng liều lượng cần có.

Các bé được bú mẹ có khuynh hướng ít bị viêm dạ dày, ruột hay nhiễm trùng hô hấp. Đó là vì các chất kháng thể từ sữa non và sữa mẹ được hấp thu vào máu giúp bảo vệ bé chống lại các bệnh nhiễm trùng. Trong những ngày đầu sau khi sinh, chúng còn bảo vệ ruột, làm giảm nguy cơ bị rối loạn tiêu hóa.

Sữa mẹ còn có những lợi ích khác đối với tiến trình tiêu hóa của bé. Những bé bú mẹ không bị táo bón, vì sữa mẹ dễ tiêu, mặc dù đi ra ít phân hơn vì sữa được tiêu hóa hoàn toàn. Bé cũng ít bị hăm tã. Theo quan điểm của nhiều bà mẹ, cho bú mẹ tiện lợi hơn cho bú bình vì không cần phải hâm cho sữa ấm lên, không cần tiệt trùng bình sữa, không phải pha sữa, và không cần mua sắm vật dụng gì nhiều.

Các bé bú mẹ thường ngủ lâu hơn, ít bị đầy hơi và ít trớ – nghĩa là ít bị ọc thức ăn – và sữa trớ ra có mùi ít khó chịu hơn.

Một số bà mẹ ngại rằng khi cho con bú sẽ làm cho ngực bị chảy. Thật ra, không hoàn toàn như thế: hai bầu vú có thể thay đổi kích thước hay xệ xuống sau khi bạn sinh em bé, nhưng những biến đổi ấy là do tình trạng thai nghén chứ không phải do việc cho con bú. Trên thực tế, cho con bú rất tốt cho vóc dáng của bạn. Trong khi cho bú, hormone oxytocin kích thích xuống sữa, đồng thời cũng giúp cho tử cung co bóp trở lại tình trạng trước khi có thai. Khung chậu và vòng eo của bạn cũng sẽ nhanh chóng trở lại như bình thường.

Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy rằng bệnh ung thư vú hiếm gặp hơn ở những vùng có lệ nuôi con bằng sữa mẹ cao.

CHO BÉ BÚ BÌNH

Đối với các bà mẹ không thể cho con bú sữa mẹ, trên thị trường hiện nay đã có sẵn rất nhiều loại sữa pha theo công thức khác nhau. Hầu hết các loại sữa này được làm từ sữa bò với thành phần gồm các prôtêin được biến đổi, hydrat cacbon, chất béo, bổ sung vitamin và muối khoáng, chứa một tỷ lệ prôtêin tương tự như trong sữa mẹ. Một số sữa còn được cho thêm các axít béo.

Nếu bé bú bình, một trong những lợi ích rõ ràng nhất là bạn có thể chia sẻ việc cho bú với chồng bạn hoặc các thành viên khác trong gia đình và người chăm sóc để bạn có nhiều thời gian nghỉ ngơi.

NHU CẦU VITAMIN VÀ MUỐI KHOÁNG

Vitamin

Vitamin là chất thiết yếu đối với sức khỏe. Sữa pha theo công thức có chứa đầy đủ các vitamin cần thiết cho nhu cầu của bé. Tuy nhiên sữa mẹ không có được nguồn vitamin D, vitamin này do da sản xuất khi được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Khoáng chất

Canxi, Phốt-pho và Magiê, là những chất cần thiết cho sự tăng trưởng của xương và cơ bắp, đều có trong sữa mẹ và sữa pha theo công thức. Các bé sinh ra sẵn có một lượng sắt dự trữ, đủ để dùng trong khoảng 4 tháng. Sau đó cần phải cung cấp sắt cho bé, hoặc là trong thức ăn đặc, hoặc là dưới dạng thuốc bổ.

Các yếu tố vi lượng

Các khoáng chất như Kẽm, Đồng và Fluor đều thiết yếu cho sức khỏe của bé. Kẽm và Đồng có trong sữa mẹ cũng như trong sữa pha theo công thức, nhưng chất Fluor bảo vệ chống sâu răng, thì không. Bạn không nên tự ý cho bé uống thêm Fluor mà không hỏi ý kiến chuyên viên dinh dưỡng hay bác sĩ, vì những liều lượng Fluor quá mức có thể dẫn tới nhiễm độc Fluor (làm men răng đổi màu).