Một trong những kỹ năng quan trọng nhất cần có khi học đại học đó là lắng nghe. Tại sao ư? Chà, thật sự không dễ để diễn tả rạch ròi, nhưng khi bạn là một sinh viên đại học, ý kiến của bạn thực sự chẳng được mọi người để tâm nhiều lắm đâu. Chúng ta ai cũng đều thích việc bày tỏ ý kiến cá nhân và những điều mà bản thân tin tưởng, và sự tự tin của tuổi trẻ sẽ thôi thúc bạn nhảy vào giữa một cuộc hội thoại, tranh luận với một giảng viên hay các bạn bè cùng trang lứa khác. Nhưng thực tế là, việc dành những năm đại học để phát triển năng lực tổng hợp ý kiến và học hỏi quan trọng hơn rất nhiều.
Tôi không nói rằng bạn không bao giờ được bày tỏ góc nhìn của mình. Trái lại, khi trên giảng đường hoặc nói chuyện với bạn bè, một cuộc trao đổi hoặc tranh luận mang tính xây dựng luôn là một trải nghiệm tuyệt vời (từ khóa ở đây là “mang tính xây dựng”; cãi nhau xem ai “tệ hơn” không được coi là “mang tính xây dựng”). Đây là bí kíp để trở thành một người biết lắng nghe: Không bao giờ là người đầu tiên nêu ra ý kiến. Nếu bạn đang làm việc theo nhóm hoặc trao đổi với giảng viên và một chủ đề cần trao đổi được đưa ra, bạn sẽ không nhận lại được điều gì bổ ích nếu đứng phắt dậy và thuyết giảng về điều mà bạn cho là chuẩn xác. Bạn có thể đúng, hoặc sai, nhưng liệu ai quan tâm chứ? Đây là một dịp để (a) củng cố tình cảm quý mến và tôn trọng mà mọi người dành cho bạn, và (b) để học hỏi. Thay vì đưa ra điều mà bạn tin là đúng ngay từ đầu, hãy lắng nghe những ý kiến mà người khác đang nghĩ trong đầu. Hãy đưa ra những câu hỏi mang tính xây dựng. Hãy cố gắng thấu hiểu góc nhìn của họ, hãy lặp lại một số những luận điểm của họ để chắc chắn rằng bạn đã lĩnh hội đầy đủ. Chỉ khi này, bạn mới nên đưa ra những ý kiến của riêng mình, và bạn nên đưa ra ý kiến với sự tự tin và cẩn trọng. Đây là một cách diễn đạt nhẹ nhàng thay cho lời khuyên: đừng bắt đầu phản biện người khác bằng những câu đại loại như “Chào mừng anh bạn đến với cộng đồng những người hiểu sai vấn đề”. Thay vào đó, hãy liệt kê những cách hiểu khác nhau về chủ đề đang trao đổi – cách hiểu của bạn và cách hiểu của những người còn lại – và đặt ra câu hỏi về những điểm cần xem xét để đánh giá xem ý tưởng nào thực sự tốt hơn.
Bạn có thể không bao giờ thuyết phục được đối phương rằng họ đã sai, vậy thì tại sao lại lãng phí thời gian đóng vai một kẻ giáo điều cứng đầu.
Điều tuyệt vời ở cách tiếp cận vấn đề này là nó phát huy tác dụng ở cả những cuộc tranh luận trên giảng đường về nghiên cứu hiến pháp cũng như trong cuộc tán gẫu vui vẻ với một người bạn. Nếu bạn học được cách lắng nghe, bạn không chỉ hiểu được sâu hơn những chủ đề mình quan tâm, bạn còn nhận lại sự tôn trọng nhiều hơn từ mọi người xung quanh.
Một người biết lắng nghe ở đại học là của hiếm. Hãy giữ điều này trong đầu để bạn có thể là một trong số rất ít người, vừa được tôn trọng, vừa nắm bắt được nhiều kiến thức.