Lời giới thiệu

Rebecca Eanes là một tác giả nổi tiếng với loạt series sách Positive Parenting - Hướng dẫn Nuôi dạy con Tích cực. Tuy vậy, quyển sách của Rebecca Eanes mà bạn đang cầm trên tay đây, lại không phải là một quyển sách hướng dẫn nuôi dạy con theo bất kỳ phương pháp nào cả. Đánh bại kẻ cắp niềm vui, giành lại nụ cười của mẹ là một quyển sách mà tôi muốn miêu tả như một liệu pháp detox tinh thần dành cho các bà mẹ, một quyển cẩm nang gối đầu giường, hướng dẫn giúp chúng ta trở nên hạnh phúc hơn trong vai trò làm mẹ.

Tác giả Rebecca Eanes là một người người mẹ của hai cậu con trai, là kiểu phụ nữ hướng nội với vô vàn những lo lắng luôn diễn ra trong đầu cô. Cũng giống như chúng ta, Rebecca trong những năm tháng làm mẹ cũng thường tự hỏi bản thân: “Mình nuôi dạy con như thế, đã đủ tốt chưa? Mình cố gắng nhiều như vậy, đã hoàn hảo chưa?”.

Trong xã hội hiện nay, những người mẹ luôn cảm thấy một thứ áp lực vô hình về việc người khác nhìn vào mình đánh giá và phán xét. Chúng ta âm thầm đọc những dòng trạng thái và những hình ảnh hoàn mỹ của “nhà người ta” ở trên mạng, rồi lại âm thầm tự so sánh với “nhà mình”. Khi không đạt được mục tiêu đề ra, chúng ta có xu hướng tự chỉ trích và phê phán bản thân. Khi mọi việc không diễn tiến như mong đợi, chúng ta dễ cảm thấy mất tự tin và tự ngờ vực khả năng của chính mình trong vai trò làm mẹ.

Bản thân hành trình làm mẹ là một kiểu hỗn loạn đẹp đẽ. Cuộc sống mà chúng ta từng biết trước đó đã biến mất, và giờ thay vào đó là một tình yêu thương mãnh liệt mà ta chưa bao giờ tưởng tượng ra cùng với sự lo lắng dữ dội mà ta chưa bao giờ biết đến. Làm mẹ chính là việc khó khăn nhất và tuyệt vời nhất mà bạn từng làm và việc đó sẽ khiến bạn thay đổi mãi mãi. – Rebecca miêu tả trong quyển sách này.

“Chúng ta đang gánh vác lượng trách nhiệm vượt quá sức mình và thường không chắc liệu mình đã cống hiến đủ hay chưa, mặc dù cuối cùng thì ta hoàn toàn chẳng còn gì để cho đi nữa. Chúng ta đi ngủ khi đã hoàn toàn kiệt sức và tự hỏi toàn bộ công sức của mình đã đi về đâu. Hôm nay mình có yêu thương đủ nhiều hay không? Mình có dành đủ thời gian với từng đứa con hay không? Mình có lắng nghe chồng mình hay không? Mình có làm người bạn đó thất vọng không? Có quá nhiều “điều nên làm” chạy tán loạn trong tâm trí mệt mỏi của chúng ta, đánh cắp cảm giác bình an và mài mòn hạnh phúc. Mình đáng lẽ đã nên làm thế này, hoặc mình đáng lẽ không nên làm thế kia. Chúng ta hứa hẹn sẽ làm tốt hơn vào ngày mai với những dự định tốt đẹp nhất. Sau đó ngày mai đến với một mớ trách nhiệm hệt như ngày hôm qua, và có vẻ như những nỗ lực tốt nhất của chúng ta chẳng bao giờ đủ tốt.” - Đây là những cảm xúc tác giả đã thường xuyên cảm thấy, bạn có nhìn thấy chính mình qua những tâm tư này không?

Nhiều bà mẹ không thể nhìn thấy những điểm mạnh và thành tựu của bản thân nhưng lại giỏi nhìn ra những thất bại và điểm yếu của chính mình. Không ai phán xét chúng ta nhiều như chúng ta phán xét chính mình. Có một chiếc ba lô khổng lồ chứa đầy những việc vô hình trong quá trình làm cha mẹ, và các bà mẹ thường là gắng gượng vác nó đi khắp nơi. Không phải là các ông bố làm gì sai hoặc không tốt; mà đó là cách thức tâm trí của nhiều bà mẹ hoạt động. Rebecca miêu tả tâm trí của những người đàn ông giống như những chiếc hộp riêng biệt tách rời nhau, còn bộ não của phụ nữ được tạo nên từ một quả bóng lớn đan bằng các sợi dây, và mọi thứ đều kết nối với nhau. Vì vậy, phụ nữ khi làm mẹ thường xuyên phải chịu sự quá tải tinh thần. Gánh nặng trong tâm trí của các bà mẹ chính là một trong những kẻ xấu xa đánh cắp hạnh phúc.

Trong một nghiên cứu đăng trên tạp chí Developmental Psychology (Tâm lí học phát triển), các nhà tâm lí học Suniya Luthar và Lucia Ciciolla đã khảo sát hơn 2200 bà mẹ, và phát hiện ra khoảng thời gian thử thách nhất đối với các bà mẹ không phải là giai đoạn bỉm sữa vất vả đầu đời. Dù giai đoạn chăm sóc trẻ sơ sinh có gây nhiều mệt mỏi thể chất (thiếu ngủ, vất vả vì chăm sóc em bé), nhưng giai đoạn này thường mang đến cho các mẹ cảm giác thoả mãn, hài lòng và hạnh phúc nhất. Ngược lại, các mẹ đồng lòng xếp giai đoạn khi con bước vào tuổi tween, hay tuổi pre-teen (9 – 12 tuổi) là lúc họ cảm thấy bị thử thách nhất, căng thẳng tinh thần nhất, và mệt mỏi nhất. Khi con càng lớn, càng ít tỏ ra đu bám và ngày càng rời xa chúng ta hơn, thật tâm, các bà mẹ cảm thấy đau đớn như việc bị lột một chiếc băng dính ra khỏi da, chiếc băng dính đã theo ta suốt hơn chục năm trời.

Trong vai trò làm mẹ, những năm đầu khi tinh thần còn rất hân hoan phấn chấn với nhiều cảm xúc tích cực, chúng ta thường nói rất nhiều về việc chúng ta CẢM THẤY như thế nào. Càng về sau, chúng ta chỉ còn nói về những việc chúng ta PHẢI LÀM để có thể hoàn tất một ngày bận rộn chạy theo những lịch hoạt động dày đặc của những đứa con đang lớn, và cũng bởi vì chúng ta dùng danh sách những công việc cần làm dài dằng dặc đó để che giấu đi cảm giác mệt mỏi tinh thần bên trong. Tôi nghĩ có lẽ Rebecca đã rất dũng cảm khi phơi bày tất cả cảm xúc chân thật của cô, đọc quyển sách này, tôi cảm giác mình đang có một “mom-friend” nhiều kinh nghiệm đang chủ động mở lòng giãi bày mọi tâm tư, để chúng ta có thể cảm nhận rằng “mình không đơn độc và mệt mỏi một mình trong vai trò này”.

Đánh bại kẻ cắp niềm vui, giành lại nụ cười của mẹ được Rebecca viết ra như một quyển sách bài tập, một cách trị liệu tinh thần nhẹ nhàng, giúp các bà mẹ cách lấy lại sự cân bằng trong tâm trí và dẹp bỏ những muộn phiền không cần thiết. Giọng văn tâm tình và rất hóm hỉnh của cô làm cho người đọc cảm nhận như đang có một người chị gái ngồi bên kể chuyện. Quyển sách này có thể được miêu tả như một cuốn cẩm nang hướng dẫn “Làm sao để hạnh phúc hơn?” qua từng bước cụ thể. Ở cuối mỗi chương, tác giả luôn đính kèm các câu hỏi bài tập, và các gợi ý thiết thực để chúng ta có thể thực hành ngay, từng bước chạm đến sự hạnh phúc và bình an trong tâm trí. Việc có trách nhiệm làm cho bản thân hạnh phúc là vô cùng quan trọng, vì tôi tin rằng, một người mẹ hạnh phúc chắn chắn sẽ có thể nuôi dạy được một đứa trẻ hạnh phúc.

Parent Coach Tú Anh Nguyễn

Tác giả & Chuyên gia Tâm lý Phát triển trẻ em

Chuyên gia Tư vấn Phụ huynh & Đào tạo về

Nuôi dạy con Tích cực