Phật dạy hai mươi việc khó được, mà trong đó có: “Được thân người là khó; sanh tại Trung Quốc là khó; được gặp Phật pháp là khó; thân cận thiện tri thức là khó; sanh chánh tín là khó”. Đây là năm việc khó trong những cái khó. Sa di Tại Tịnh đã đủ bốn việc, chỉ còn thiếu việc sanh chánh tín. Hôm nay, may mắn xuất gia, gặp được đại thiện tri thức mà quy y, lại đem thân vào biển Phật pháp. Việc này do duyên tu hành như thế nào mà được? Nếu không phấn tấn dũng mãnh, sanh đại chánh tín, rồi đem thân tâm huyễn vọng tẩy rửa cho thanh tịnh trong sạch, lật ngược tánh mạng, chí xuất sanh tử1, rộng tu vạn hạnh, kết đại duyên thành Phật vô thượng, thì chẳng phải xấu hổ, làm mất hạt giống thiện căn trong bao đời sao!
1 Chí xuất sanh tử: quyết tâm giải thoát khỏi sanh tử, khỏi phiền não.
Cổ đức dạy rằng thọ khổ trong ba đường ác2 chưa gọi là khổ. Làm mất y cà sa trên thân mới thật là khổ3. Phật bảo rằng tâm như dây tơ thẳng mới nhập đạo được. Dây tơ thẳng tức là không có tướng cong vạy4. Tướng cong vạy là gì? Tức là tâm tinh xảo máy móc, tâm trộm cướp, tâm láu lỉnh, tâm che đậy, tâm chẳng biết xấu hổ, tâm làm biếng, tâm thấy lỗi của người, tâm cống cao ngã mạn, tâm tự thị khi dễ người, tâm không sanh hiếu thuận từ mẫn. Tổng quát, tất cả tâm bất thiện đều là tướng cong vạy của tự tâm. Nay muốn phát tâm tu hành, chỉ đem tất cả tâm như trên, tận hành quét sạch. Thời thời kiểm điểm, niệm niệm chiếu soi quản thúc, chớ xả bỏ chúng. Sợ không thể đốn ngộ, hãy lấy một công án của cổ nhân giữ trong ngực5. Lúc tập khí phát khởi, bèn đề lên câu thoại đầu này, chống cự với chúng. Lâu sau thuần thục, thì tâm tự điều phục ngay thẳng, mà đạo tâm ngày càng tăng trưởng, hạnh môn ngày càng tinh tấn, tâm địa ngày càng sáng suốt. Suốt đời hành như thế, thì gọi là không uổng phí đời tu. Ngược lại, đợi lúc sanh tử đến, thì dùng gì để đề đối chúng!
Sa di Tại Tịnh hãy tự suy nghĩ, quyết chẳng nên bỏ qua, xem thường những lời này.
2 Tức ba đường ác ngạ quỷ, súc sanh và địa ngục trong sáu đường phàm phu trời, người, a-tu-la, ngạ quỷ, súc sanh và địa ngục.
3 Làm mất y cà sa trên thân: ý nói lạc khỏi chánh pháp.
4 Tâm không có tướng cong vạy: là tâm ngay thẳng chân thực, là tâm chính trực. Tâm chính trực có bốn đặc tính: 1) Không che giấu, không chướng ngại; 2) Không nói khác đi dù mất đi thân mạng; 3) Chỉ trách mình, không trách tha nhân; 4) Tin vào chánh pháp, hay chân lý đúng đắn.
5 Giữ trong ngực: luôn tâm tâm niệm niệm.