Phần một

1

Ấy là vào mùa khô năm Một chín bảy hai.

Cuộc chiến tranh đã lan rộng ra cả nước với mức độ khốc liệt mang tính nước rút chưa từng thấy. Ngoài Bắc, Oa-sinh-tơn rắn mặt bất chấp công luận và công lý chơi con bài cuối cùng là dùng "pháo đài bay" B-52 ném bom thẳng xuống Hà Nội, trái tim của quốc gia đối phương, một hành vi mà lịch sử chiến tranh nhân loại sẽ không bao giờ tha thứ. Trong Nam, họ lại điên cuồng mở hàng loạt các cuộc hành binh huỷ diệt để mở đường rút lui có danh dự ra khỏi vũng lầy đã nhấn chìm của họ hàng trăm ngàn chiến binh với chiêu bài "Việt Nam hoá" nhớt nhầy, giả tạo và cũng để chuẩn bị cho Hội nghị Pa-ri bàn về hoà bình ở Việt Nam được ngồi trong thế thượng phong. Có lẽ chưa ở đâu mà mối quan hệ ma quỷ giữa chính trị và quân sự, giữa mồm miệng và bạo hành của họ lại xảy ra nhỡn tiền như ở đây.

Dường như tất cả cái áp lực đa chiều đa thanh ấy đã dồn xuống hết vạt rừng chồi mỏng tang nằm chênh chao, van vát hai bên bờ sông Sài Gòn này. Vẫn là dòng sông âm âm tiếng bìm bịp kêu trong lòng nước và tiếng tắc kè khàn khàn đếm tuổi trên chạc cây. Vẫn là vạt rừng gió thổi yên bình quá đỗi và tiếng dế kêu như khúc nhạc ngàn năm râm ran trên mặt đất ẩm nồng tưởng chừng không có liên quan gì đến cái sức nóng đang toả hơi hừng hực ngoài kia.

Giáp trưa.

Nắng chói chang đổ xuống cái căn cứ lõm vùng ven với những tán cây lá thấp, xum xuê che kín cảnh vật phía dưới. Gió lùa xôn xao. Ngọn gió hoá màu xanh khi thổi qua cánh rừng chồi lá thấp. Dòng sông Sài Gòn khúc thượng nguồn chảy ven rừng đang có những vạt lục bình trôi xuôi lặng tờ, trễ nải như một đoàn quân xanh im lìm di động.

Im ắng và ngột ngạt.

Giờ này là lúc đám lính chuẩn bị về đồn và bà con cũng sắp sửa nghỉ tay ăn lót dạ bữa trưa. Trong cứ, một địa hình tự nhiên vừa bằng phẳng vừa hốc hõm nằm sát nách địch, sát nách dân, một bên sông một bên lộ, bộ đội đang ngồi ôm súng, im lặng, bất động như những bức phù điêu khắc vội. Người ngồi dưới gốc cây, người ngồi trên những tấm ván bắc mỏng manh trên những chùm rễ cây xoà sát mặt nước, người ngồi trong những khe hố bị pháo ăn lở loét tạo thành một tuyến giao thông hào nham nhở, người lại đang lụi hụi chỉnh sửa những mái lán thấp sè lợp lá trung quân trên nóc hầm đào nửa nổi nửa chìm trong lòng đất.

Út Vân, còn gọi là Út chôm chôm, một cô bé chừng mười sáu tuổi, xinh xắn, mắt to, nước da thiếu nắng trắng xanh, bộ bà ba đen ôm hờ lấy thân hình mảnh khảnh, một vai đeo túi cứu thương, một vai đeo khẩu AK đang ngồi vắt vẻo trên một chạc cây chôm chôm, chiếu chiếc ống nhòm xù xì mang nhãn hiệu USA ra xung quanh. Từ hai khuyên tròn loá nắng, cả một quang cảnh vùng giáp ranh vừa quen vừa lạ hiện ra như một bức tranh ảo mờ không có thật.

Trước mặt cô là con lộ 13 "đẫm máu và nước mắt" như cách gọi của cả hai bên, đang duỗi dài cái thân hình bạc phếch, cong queo của nó trong nắng bụi, chốc chốc lại quặn mình rên rỉ dưới sức nặng của vài chiếc xe quân sự GMC lồng cồng, cả xe lam, xe đò, xe máy hối hả đè qua.

Dưới chân lộ là những cánh đồng bưng trải dài đến sát mé rừng với những rặng dưa leo, khổ qua, đậu đũa, cà bắp… sai lúc lỉu đang thấp thoáng những dáng thôn nữ, nông phu đội nón lá tần tảo, cần cù qua lại với công việc trồng tỉa, làm cỏ, tưới tắm, hái lượm... thường nhật của mình.

Và gần hơn, sát mé rừng hiện rõ một tốp lính không hiểu là địa phương quân hay chủ lực, bộ binh hay thám kích, áo quần rằn ri chật chội, giày bốt-đờ-xô, mũ sắt, súng ống hườm hườm trên tay đang làm động tác đi tuần y hệt các chú lính chì trong truyện cổ tích.

Có lẽ để phá đi cái cảm giác nhàm chán ngày nào cũng lặp đi lặp lại, đang đi, tên đi đầu có vẻ là chỉ huy hất cằm một cái, thế là cả đám nhất loạt hướng nòng về phía rừng nã hú hoạ cả băng đạn, có viên đạn bay sát sạt qua người Út Vân, bay văng đập vào cây cối khiến cô co rút đầu lại.

Đám lính địch qua khỏi để vương lại mùi khói súng và cả mùi thuốc lá trộn mồ hôi tanh nồng, khét lẹt, thứ mùi của lính, chiếc ống nhòm trên tay cô lại làm tiếp cái công việc quan sát của nó, cũng một thứ quan sát chán ngắt lặp đi lặp lại.

Chợt nó dừng sựng. Trước con mắt tròn vo anh ánh màu xanh lá của cô, tại mé sông, một bóng người đang ngồi xây lưng lại, mặt day ra sông, phía trước là một điếu thuốc lá cắm hờ vào cỏ đang bảng lảng toả khói… Không cần người ấy quay mặt lại, cô cũng chợt nhận ra đó là ai, anh Sáu - Sáu Thạch, một đội viên kỳ cựu của đơn vị.

Đang phân vân chưa hiểu thực chất con người ấy đang làm gì thì mặt sông, vừa nãy còn hiền hoà đến thế, giờ bỗng rền lên những tiếng động cơ chói óc, cô giật mình, vội lia ống nhòm ra đó. Trên mặt nước, hai chiếc "Bo-bo", loại ca nô chiến đấu sơn màu loang lổ, có gắn súng máy ở đầu mũi bất thần từ một khúc cua xé nước lao ra phóng sủi bọt, hất tung những dềnh lục bình lên cao. Và lại cũng như một trò đùa vu vơ của tử thần, nó hướng nòng vào rừng bắn hàng tràng xối xả. Đạn găm chiu chíu, lá cây rơi rào rào, rơi phủ cả lên mái tóc vừa gội nước đun lá sả của cô.

Chưa hết, khi chiếc "Bo-bo" đi khuất, như một sự hiệp đồng binh chủng hải - lục - không quân thu nhỏ, trên trời tiếp tục xuất hiện một chiếc trực thăng chiến đấu bên sườn có dòng chữ đen kẻ đậm USARMY thường được gọi bằng một cái tên dân dã: "Cá rô", "Cá rô chửa", bay từ phía nam, phía Sài Gòn lên, quần thảo đánh hơi vài vòng rồi nghếch đầu, dừng lại, chúc chiếc đuôi có động cơ cánh quạt chứa công suất cực đại xuống chỏm rừng, bắt đầu quạt, quạt ù ù, khiến cả cánh rừng ngả nghiêng như có bão.

Cái cánh quạt khủng khiếp ấy sắp xoáy tới chỗ cô và rất có thể sẽ khiến cô bị bật văng ra hoặc bị cuốn lên thì Sáu Thạch, lúc này còn rất trẻ, cao lớn, cơ bắp xoắn bện như dây chão rừng với cách ăn mặc phóng khoáng kiểu lính vùng ven: Áo Mỹ ngắn phanh ngực, quần tây màu đen, cổ thắt khăn ca rô, trên người đeo cả AK lẫn súng phóng lựu M79, từ chỗ ngồi hồi nãy lao đến, trèo lên, gần như bế thốc cô xuống. Hai người vừa chạy đến được một cái ụ mối cao bằng đống rơm con thì chiếc máy bay vẻ như đã phát hiện ra, không chúc đuôi nữa mà ngóc đầu lên, vun vút lao tới nã xuống một tràng rốc két.

Loạt rốc két chỉ cày tung đất sỏi xung quanh họ chứ không trúng. Con "Cá rô" sà xuống thấp nữa, nhìn rõ cả khuôn mặt một viên trung tá người Việt mặc đồ trận màu xám đen, ve áo hiện rõ hai bông mai vàng, ria rậm, kính râm, môi mỏng, quai hàm bạnh ra, lạnh lẽo, đang trực tiếp điều khiển đường bay và cả đường đạn rượt đuổi theo hai con mồi dưới đất.

Một cảnh ngoạn mục xảy ra mà có lẽ chỉ ở địa bàn vùng ven xôi đỗ, da beo này mới có. Lấy ụ mối làm trục cản, chiếc trực thăng nặng nề mang cái bụng chửa quay vòng đến đâu hai người vội ngoắt người quay vòng đến đó nhưng theo chiều ngược lại. Đạn bắn bên này, họ nhảy sang bên kia, đạn xối xả bên kia họ lại nhảy sang bên này, không khác gì cảnh mèo vờn chuột, mèo thì to và chậm, chuột thì nhỏ nhưng nhanh. Cứ thế, lặp đi lặp lại, cây cành bị phát quang, khói bụi mù mịt, người vẫn nguyên vẹn chỉ có cái ụ mối tội nghiệp là lùn dần xuống, sắp sửa bị san thành một mặt phẳng với nền rừng, lỗ chỗ, te tua, nát bét.

Trong một lần nhảy, Út Vân không may vướng gấu quần ngã vập mặt xuống đất, Sáu Thạch phải nhao đến, phủ người lên che đạn cho cô rồi lại xốc cô dậy chạy tiếp. Lại có lúc Út Vân thấy cái bụng chửa của con quái thú gần quá, đâu chỉ chừng không tới chục mét ở phía trên, uất ức giơ súng lên định bắn trả, Sáu Thạch vội ghì xuống, nói nóng rát vào tai: "Ngu! Muốn lạy ông tôi ở bụi này à?". Và cũng lúc ấy, trong một tích tắc, qua kẽ lá, đôi mắt trừng trừng nhìn lên của anh bắt gặp đôi mắt cũng trừng trừng nhìn xuống của viên trung tá. Hai tia mắt bắn vào nhau, quằn lên như hai đường đạn…

Và trong khoảnh khắc hết sức ngắn ngủi ấy, không hiểu sao, từ trong tầng sâu linh cảm, anh biết mình sẽ gặp lại con người này, chắc chắn sẽ gặp.

Rồi cuối cùng, vẻ như đã chán cái trò săn đuổi mệt mỏi và vô vọng này, và cũng có thể lo sợ những đường đạn rất có thể bất thần từ dưới phóng lên trúng đích, chiếc "Cá rô" cáu kỉnh nhằm chiếc ụ mối đã nát tươm khạc ra một tràng đạn nữa rồi ngóc lên lặc lè "bơi" sang một khoảnh rừng khác.

Lúc đó, Sáu Thạch mới đỡ cô bé toàn thân lấm lem bùn đất, da thịt hở ra từng mảng, chỗ rớm máu, chỗ tím bầm, mặt thì đổ chàm, mắt tái dại ngồi dậy, gằn giọng vào mặt:

- Đáng lẽ cô không nên có mặt ở đây, hiểu chưa? Đây không phải là cái trại trẻ! Lơ va lơ vơ, sốt ruột!

Nói xong anh đi nhanh về phía hầm của mình, vẫn dáng đi gù gù của gấu, bên vai trái có một dòng máu tím đen loang ra.

Út Vân đứng lại, lúng túng kéo áo kéo quần che đi những chỗ da thịt bị hở, sụng sịu:

- Người gì mà ăn nói như củi lửa. Ghét!

*

Nhưng lúc ấy, như chưa hả cái trò đùa nhả man rợ, chiếc trực thăng mang hình hài một ả "Cá rô chửa" lại lặc lè chuyển bụng đến một vạt rừng kín bưng khác mà ả nghi rằng ở đó có thể có người. Và ả đã không sai. Tại đó, nơi cửa hầm có một người lính nhỏ con, đen đúa, tên là Năm Bèo đang cố thủ với một cành lá rậm rạp cầm chắc bằng cả hai tay. Chiếc trực thăng chả rõ có nhìn thấy không nhưng nó chợt dừng lại, chúc đuôi xuống, phóng gió. Cành lá trên tay Năm Bèo rung lên, đảo điên, vặn vẹo như bị một cơn lốc sắp cuốn cả người lẫn cây bay vụt lên. Năm Bèo cố ghì, cành lá càng muốn tuột khỏi tay… Vào đúng cái lúc cổ tay cậu bị vặn trẹo muốn rời ra để mặc cho số phận thì bất ngờ từ một cửa hầm khác, đội phó Bảy Tân vội nhào tới cùng ghì giữ với cậu. Bốn cánh tay nổi gân, bốn bàn chân bấu chặt, toàn thân gồng lên, quai hàm bạnh ra… Thoáng chốc cành cây đã im trở lại, tiếp tục che kín lấy cửa hầm. Chiếc trực thăng tốc gió thêm một vài vòng nữa, chắc không thấy gì ngoài màu xanh và xanh, đành nguẩy cái đít nung núc sang chỗ khác.

Chỗ đó có một đội viên trẻ măng đang ngồi trên mấy tấm ván gỗ bắc sát mặt nước, gió cuốn đến, anh chuồi người nhảy xuống thật êm, chìm nghỉm, toàn thân chỉ hở ra hai lỗ mũi để thở. Nó sà thấp nữa, mặt nước cuộn lên thành cột sẵn sàng cuốn cả thân thể con người, cả cỏ rác lên cao, anh ngụp hẳn, lặn sâu, bám cứng vào các búi rễ… Chiếc trực thăng bỏ đi, anh lại nhô người lên, thở hồng hộc...

*

Cái trò đùa giỡn của con đĩ sát nhân đỏng đảnh ấy đáng lẽ sẽ dừng lại như mọi lần biết dừng lại sau những đùa giỡn độc địa khác nếu như qua chiếc ống nhòm, gã trung tá mặt lạnh không phát hiện ra có cái gì đó là lạ không bình thường đang ngọ nguậy ở phía ngọn nguồn.

Đây là điều hắn thực sự mong đợi. Đào tạo ngắn hạn ở Mỹ quốc trở về, dù đã được huấn luyện kỹ càng, có bài bản về chiến tranh chống du kích nhưng trong thâm tâm hắn vẫn không tin rằng chả lẽ chỉ với một vạt rừng mỏng tang như cái mụn cóc chứa cùng lắm là vài trăm tay súng thô sơ lại có thể ngang nhiên nằm chình ình ra ngay trước mũi tổng hành dinh đô thành chỉ chưa đầy mười lăm cây số, nằm lọt thỏm giữa các binh đoàn hùng mạnh thế này mà tất cả đành chịu ư? Đó là một sự phi lý và một điều sỉ nhục không thể châm chước được! Tất nhiên hắn hiểu, do rừng nằm sát ấp sát đồn không thể dùng B-52 hay đại pháo được, cả giang thuyền cũng vậy, nhưng còn thám báo, thám kích, bộ binh, đặc nhiệm thì sao? Cũng chịu nốt ư? Một boong-ke bất khả xâm phạm ư? Làm gì có chuyện hoang đường ấy. Đối phương thánh thần, ma quỷ hay quan quân đời tiền nhiệm của hắn xôi thịt, nhu nhược? Có thể nhưng hắn không tin và gay gắt nói điều này với đại tá trưởng tiểu khu thượng cấp, viên đại tá vốn người thâm trầm, nho nhã này chỉ cười: "Ai mới về đây cũng đều có cùng một cảm nghĩ như anh, nhưng rồi chỉ cần đụng độ với họ một lần là sẽ hiểu họ là ai, mình là ai, khó dữ lắm. Điều này không loại trừ ngay cả với người Mỹ". Hắn cũng cười nhưng là cái cười đầy vẻ khinh thị.

Ngay ngày hôm sau, để tìm câu trả lời trước tiểu khu, kể cả trước người Mỹ và hơn hết là trả lời với chính nỗi khúc mắc đến mưng mủ của mình, hắn đã trực tiếp mặc đồ trận dẫn ba tiểu đoàn được chọn lọc tinh nhuệ có hoả lực tầm trung, có xe bọc thép M113 hỗ trợ chia làm nhiều hướng nhiều mũi đánh thẳng vào rừng. Nhưng chỉ chưa đầy hai giờ đồng hồ sau, cả ba tiểu đoàn đều mang đầu máu trở về, hắn mới ngã ngửa ra về một khả năng phòng thủ dường như trong lịch sử chiến tranh thế giới chưa có, đó là hệ thống mìn trái thiên la địa võng của đối phương. Mìn gài khắp chỗ, gài mọi ngóc ngách, gài trên chạc cây, gài dưới đất, gài chìm trong cỏ, gài trước cửa hầm, gài ngay trong lòng nước, gài nhiều tầng nhiều lớp, dày đặc, thấp cao… mà muốn hoá giải hết được thì cần phải dùng đến một cái gì đó thật hóc hiểm chứ không thể chỉ lấy thịt đè người. Đó là chưa kể mìn nổ đến đâu thì địch quân xuất hiện đến đó, mặc sức phát dương hoả lực như âm binh, như người trời thoắt ẩn thoắt hiện, biến ảo khôn lường mà năm ngoái, một kẻ chiêu hồi đã khai rằng trong đó có rất nhiều địa tầng cố thủ, rất nhiều hầm bí mật nằm trong lòng đất, nằm trong lòng sông rồi có cả một hệ thống địa đạo liên hoàn nối liền với vùng rừng già Chiến khu Đ dài rộng và khi cần, nếu có bị đánh tróc thì họ lại bí mật sang sông tạm tránh một thời gian, chờ dịp lại trở về. Sau lần đó, gặp lại viên đại tá trưởng tiểu khu, hắn đã không cười được nữa mà lặng lẽ cúi đầu: "Thưa ngài, với hình thái phòng thủ kỳ dị này, mọi bài bản mang từ Mỹ về hay cái gọi là huy động tổng lực trong chiến tranh phân tuyến hiện đại sẽ trở nên vô ích. Có lẽ ngoài chiến thuật phong toả vòng ngoài, tìm diệt các cơ sở trong ấp chiến lược kết hợp cho các đội biệt kích luồn sâu đánh nhỏ, đánh lẻ vào vòng trong là hữu hiệu nhất chứ mong chờ sự huỷ diệt là không tưởng".

… Hạ ống nhòm xuống, hắn bật mạnh ngón tay. Chiếc trực thăng đổi hướng lao tới toạ độ đang có cái gì không bình thường kia với vận tốc tối đa.

Chỗ ấy có hai cô gái mặc bà ba đen, khăn rằn, lưng đeo bồng vẻ như là giao liên đang chật vật qua suối bằng một sợi mây rừng vắt ngang. Họ đã ra đến đoạn giữa, hai tay bám dây, chân chao trên mặt nước, nhích từng tý một… Và khi chiếc trực thăng áp đến như một con nhặng khổng lồ thì, không kịp đu vào bờ, cả hai bỗng trở thành một mục tiêu sống kẹt giữa trên là trời dưới là nước. Tên trung tá phất tay, một tràng đạn súng máy mang âm thanh rất giòn đã phóng xuống trúng đích, hất họ văng xuống dòng nước đang mùa lũ chảy cuồn cuộn dưới lưng với những vết đạn găm đầy người, phá toang lồng ngực, xuyên thủng gan ruột, thoáng chốc biến mất, chỉ để lại trên mặt nước đục ngầu những vệt máu sủi lên, loang rộng…

Nhếch một cái cười độc địa trên khoang lái sau bộ ria được cắt tỉa cẩn thận, tên quận trưởng ra hiệu cho máy bay cua một đường rất điệu ra mặt sông làm nước mã hồi thẳng về căn cứ.

Đêm nay với hắn như mọi đêm khác vào mùa trăng lặn, dòng sông chiến tranh êm chảy dưới kia dường như cũng đang quặn mình khe khẽ tấu lên khúc ca ai oán về một thời mất mát, một thời đau thương, khúc ca của cái triết lý trái chiều và nghiệt ngã: Chiến tranh xét đến cùng là một cuộc chơi tàn bạo. Như hôm nay, chỉ một trò chơi nắn gân man rợ của hắn - một thằng người man rợ đã cướp đi của phía bên kia hai mạng người, hai cô gái vừa bước vào tuổi trăng tròn!

2

Một buổi sáng thanh bình như giả tạo, như không dính dáng gì đến cuộc chiến tranh giành đất giành dân đang để lại những dấu vết tím bầm của nó trên từng gốc cây, ngọn cỏ, bờ sông, mái lá ở nơi này. Cái thanh bình báo hiệu cho một cơn giông đang sắp ập đến.

Mấy vạt chôm chôm đang kỳ ra trái vàng rộm ôm lấy căn cứ đội an ninh biệt động vùng ven. Trên những cánh võng mắc sát mé nước, mắc ẩn vào vòm cây, nhánh lá, các tay súng người thiu thiu ngủ, người khe khẽ chuyện trò, người ghi nhật ký, người bẻ lá cành vất vu vơ ra không gian, người kỳ cạch cạo râu bằng lưỡi dao găm sắc lẻm, người lau súng… im lìm, tĩnh lặng đến nỗi có lần họ đã nói đùa với nhau rằng, cứ thế này vài mùa mưa nữa là chúng mình biến thành sư sãi trong chùa hết, nhưng hôm nay trong mắt họ dường như toát ra một chút bồn chồn vẻ đang chờ đợi điều gì.

Chỉ có Út Vân, cô em út của đơn vị là lăng quăng chạy đi chạy lại vô tư như một chú chim sẻ giữa những gốc chôm chôm xù xì, quằn quẹo, lúc trèo lên khi nhảy xuống, trên tay là đủ các loại chùm to chùm nhỏ vừa hái vừa bỏ vào miệng nhai chóp chép.

Vào đúng cái lúc cô dướn người trèo lên được một chạc cây có nhiều trái nhất thì từ cửa rừng, đội trưởng Hai Lục Bình, một thanh niên dáng vâm vam, da đen sạm, đầu húi cua, súng ống nai nịt đầy mình nhưng lại có vẻ mặt rất hiền đi vào. Vừa nhác thấy bóng anh, cô bé vội thu nhỏ mình lại sau vòm lá, trái chôm chôm chín mọng vẫn còn nằm nguyên trong miệng cũng ngừng nhai song bên mép lại tứa ra cái thứ chất nước ngọt lịm màu trắng đục rỏ xuống đất, xuống cả gò má anh.

Vuốt mặt nhìn lên, anh trợn mắt:

- Á à… Út! Mi canh gác kiểu gì vậy? Có hạ thấp người xuống không, lính nó thấy nó bắn chết cha bây giờ! Trận "Cá rô" rượt lần trước vẫn chưa tởn ư?

Tiếng quát nhỏ nhưng đầy uy lực khiến cô giật mình gần như rơi đánh bịch xuống đất, lại vội gượng dậy, hai chân líu ríu làm động tác đứng nghiêm:

- Báo cáo đội trưởng, tôi - y tá Út Vân có mặt!

Anh phì cười trơ cả hàm răng ám khói:

- Tau đi tìm mi chứ có phải mi đi tìm tau đâu mà có mặt?

- Dạ, em nhớ lộn - Cô bé cúi xuống, gò má đỏ rựng.

- Con nhỏ này thiệt… Mi đẻ giờ nào mà cứ sểnh ra là nhai chôm chôm hoài vậy?

Bật một tiếng cười khúc khích, tiếng cười làm mát cả rừng:

- Thì cũng như anh Hai, chắc anh Hai cũng ăn lục bình thay cơm hoài nên mới có cái tên Hai Lục Bình đó sao!

- Thôi đừng lý lắc nữa, xuống bến sông kêu Sáu Thạch lên họp rồi về lán chuẩn bị thuốc men cho cẩn thận không lại thiếu cái này thiếu cái kia như lần trước là tao cho ở nhà đó.

- Vẫn mục tiêu đó hả anh Hai? - Mắt cô sáng lên vẻ thích thú.

- Chả lẽ lại mục tiêu khác như trò trẻ nít tụi bay.

Cô phụng phịu:

- Anh là Hai Lục Bình, em là Út chôm chôm, toàn thứ mới nghe đã muốn nhểu nước miếng mà hễ cứ đụng nhau là nổi quạu à! Anh quạu vừa phải thôi chứ không mấy chị bên huyện uỷ sợ hết vía đó, hổng ai dám thương đâu.

- Thương thiếc gì, tao không cần thương. Vớ vẩn! Đi!

- Ấy để em hái thêm cho… anh Sáu ít trái nữa đã, người ta bảo ăn nhiều thứ này tâm tính sẽ dịu lại, đúng không anh?

- Nữa! Mi lúc nào cũng Sáu, Sáu! Dè chừng đó nghe! Mà nè, nếu mi làm cho tâm tính nó dịu lại được thiệt thì có công dữ lắm đó, tao sẵn sàng kêu mi là chị Hai.

- Ý, em không thích làm chị Hai đâu, mãi mãi em chỉ muốn làm đứa em gái út của đơn vị thôi.

Cô chợt ghé tai người đội trưởng thì thầm:

- Nè, anh Hai, Út thấy dạo này tâm tính anh Sáu lạ ghê, hay kiếm chỗ vắng ngồi một mình lắm, ánh mắt cứ buồn buồn thế nào, nhiều khi em đi qua ngay cạnh mà ảnh cũng không biết. Kỳ lắm!

- Có gì mà kỳ! Ngồi một mình là thói quen của nó, mi lạ lắm à?

- Khoan! Có lần, khuya lắm rồi, em đi gác về, qua hầm ảnh không thấy, tò mò em mới mò ra bờ sông, anh Hai biết gì không?

- Mò? Con gái con lứa mà đang đêm lại mò mẫm chi vậy?

- Để em nói, dưới ánh pháo sáng nhập nhoà…

- Lại còn nhập nhoà nữa? Con nhỏ này làm văn từ hồi nào vậy hè?

- Thì nó nhập nhoà em nói nhập nhoà chứ nói khác đi được sao?

- Rồi, nhập nhoà, sao nữa?

- Kỳ lắm nha! Anh Hai có biết cái cù lao ở giữa sông nước lớn nó chìm, nước ròng nó nổi không?

- Biết. Nhưng có gì thì nói đại đi, tao đang bận.

- Em thấy anh Sáu đang quỳ trước một nấm đất như hình cái mộ, mặt quay về hướng Bắc, hai tay chắp lên ngực cứ một mình âm thầm vái lạy rất lâu. Cái bữa "Cá rô" nó rượt cũng vậy…

- Ôi trời, con nhỏ nhiều chuyện, chắc nó vái lạy mấy thằng chết không lấy được xác thôi. Tính nó vậy, tình cảm lặn hết vô trong, đêm về mới phát tiết ra. Thôi, về hầm!

Có vẻ không hài lòng, cô gái cũng đành nghe theo, chân bước thoăn thoắt theo lối mòn mọc đầy hoa mắc cỡ xuống mé sông, bắp chân con gái thon nhỏ, xanh xao màu lá rừng ánh lên trong nắng chiều nhàn nhạt.

Đang đi cô chợt khựng lại trước Bảy Tân, một chàng trai trắng trẻo, dáng thư sinh, môi đỏ, mắt ướt như con gái đang mải cặm cụi đắp nặn cái gì trên mặt đất vẻ tập trung lắm.

- Chi đó anh Bảy? - Cô tò mò hỏi.

Người này nhìn lên, giọng nói cũng dịu dàng như giọng con gái:

- Sa bàn, để lát nữa lên phương án. Út đi đâu đó?

- Em đi kêu anh Sáu về họp.

- Ừ, không biết dưới ấy có cái gì mà thằng chả cứ ngồi miết ở đó… À mà này, đêm rồi đột ấp, bà con cho mấy cục xà bông 3B thơm lắm, Út cầm lấy mà xài, cứ gội đầu suông, tóc rụng hết.

- Em cám ơn đồng chí đội phó ạ! - Cô hạ thấp đầu xuống như làm động tác diễn tuồng.

- Này, con gái ở rừng nên tập quên những tên gọi cương vị, chức vụ cứng ngắc nọ kia đi, chỉ có tình đồng đội, tình chiến hữu thôi.

- Dạ, em cám ơn… anh Bảy!

Lại bật lên một tiếng cười trong vắt, cô cầm lấy mấy bánh xà bông màu vàng chanh từ trên tay Bảy Tân đưa lên mũi hít hà rồi ngoắt người nhảy chân sáo đi tiếp.

Với ánh mắt cố làm ra vẻ dửng dưng nhưng không giấu được chút giằng xé, đau đáu ẩn bên trong, chàng đội phó đẹp trai thoáng nhìn theo đôi bắp chân trắng mịn, thon thả kia khuất dần như một ảo ảnh không có thực rồi lại cúi xuống mải mê với phần việc của mình.

*

Bờ sông Sài Gòn mùa này ngát gió. Vẫn những ngọn gió màu xanh thổi qua cánh rừng, thổi từ cửa sông vào, thổi từ trên nguồn xuống, gió đem theo mùi cây trái từ đồng bưng ra, mơn man bay nhảy trên những vạt rau móp, thứ rau mà đem muối thì chao ôi là cái vị ngọt chua giôn giốt của nó không một loại dưa cải nào sánh tày. Mới nghĩ thế nước miếng cô đã muốn tứa ra.

Và cô chợt dừng lại, đôi mắt mở to ngỡ ngàng, thích thú như được xem một màn ảo thuật khi chứng kiến Sáu Thạch ở trần ngâm nửa người trong nước để lộ vồng ngực vuông vức, đen mun đang làm động tác bắt cá bằng tay. Con dao găm Mỹ sáng bạc trên tay anh thỉnh thoảng lại vung lên, bổ xuống nhanh như chớp để liền đó, một chú cá măng hay cá lăng được vớt lên, quẳng mạnh lên bờ, giãy giãy, râu rung tít.

Bất giác cô vỗ hai tay vào nhau, reo khẽ:

- Hay quá, hay quá!

Sáu Thạch quay mặt lại, một khuôn mặt cũng vuông vức như vồng ngực, càu cạu:

- Bé cái miệng! Lính ở bờ bên nó nghe thấy bây giờ!

Kệ, cô vẫn hơn hớn:

- Ngộ ghê! Lúc nào anh Sáu dạy em bắt cá kiểu đó với nhen!

Chưa kịp trả lời thì từ phía ngã ba cầu Ông Cộ, một chiếc ca nô trên chứa nhóc lính bất thần ào tới như từ lòng nước trồi lên. Sáu Thạch vội nhao lên bờ, ấn mạnh đầu cô xuống sau một lùm cỏ. Im lịm… Xà quầy xà quầy vài vòng không thấy gì, chiếc ca nô lại xé rách những mảng lục bình đẫm nước trở về hang ổ.

Vẫn cái giọng càu cạu:

- Lần sau ra sông cẩn thận, lơ mơ là không có chỗ đội nón đâu. Mà đang giờ cao điểm mò ra đây làm gì vậy?

- Anh Hai kêu anh Sáu về họp, mà… mà còn cái này nữa - Cô chìa ra chùm chôm chôm chín đỏ - Hái cho anh đó. Anh Hai nói ăn nhiều thứ này sẽ mềm tính lại.

- Thế tôi cứng lắm à?

- Không biết, em lên trước đây.

Cô chạy vụt đi. Sáu Thạch gọi giật lại:

- Ê, kéo cái ống quần xuống, chân tay thế kia định gọi trực thăng nó đến à?

Cô gái đỏ bừng mặt, vội kéo hai ống quần xuống nhưng lúng túng thế nào lại thành kéo lên, trắng mịn...

3

Quân số đơn vị mang hai chức năng biệt động và an ninh, tức là cả quân đội lẫn công an trong một địa bàn hiểm nghèo mà ở đó con người có thể làm bất cứ việc gì, chức năng gì miễn là bám trụ được, đang chăm chú ngồi quanh chiếc sa bàn đắp bằng đất cho tới lúc này chỉ vỏn vẹn còn hơn chục tay súng, mặc dù khi mới tụ tập về đây hồi đầu mùa mưa, họ phải đông gấp bốn gấp năm lần.

Vùng giáp ranh cài răng lược còn gọi là vùng "xôi đỗ" ngày của mình đêm của nó, có khi cả đêm lẫn ngày đều của nó, hôm nào cũng có người ngã xuống, năm nào cũng phải lên rừng già nhận thêm quân từ ngoài kia bổ sung vào để tránh mấy tiếng xót xa, hãi hùng: "Bị xoá phiên hiệu", đơn vị còn được thế này cũng là may, chỉ sợ như sau ba đợt tấn công không thành hồi Mậu Thân Sáu tám, nhìn qua nhìn lại chẳng còn ai.

Đơn vị hầu như có mặt tất cả dân ba miền Bắc, Trung, Nam hội tụ. Hà Nội có, Huế có, Quảng Nam, Quảng Ngãi có, Cần Thơ, Thủ Dầu Một có và cả Sài Gòn cũng có. Mỗi người mỗi khuôn mặt, mỗi giọng nói, mỗi tính cách khi sum tụ lại cứ xôn xao, ồn ào, chẳng chuộc vui đáo để.

Và vì là lính vùng ven luôn ở sát nách dân, nách địch nên cung cách ăn vận của họ cũng khác biệt, không giống với bất cứ đơn vị võ trang nào: hơi đỏm dáng, ngang tàng một chút với áo quần đủ kiểu, người quần dài người quần soóc, người thắt khăn ca rô quanh cổ, người buộc chếch qua đầu; với các loại vũ khí, tạc đạn giắt kín quanh người như các chiến binh da đỏ mà nếu ai đó gặp lần đầu thì chỉ có thể thốt lên: "Quá chừng thiện chiến".

Trong đó, Sáu Thạch khá nổi bật trong bộ dạng bụi bặm, xù xì với cây M79 phóng lựu Mỹ trên tay kèm thêm hai dây đạn vàng choé quàng qua ngực. Còn Bảy Tân, như một hình ảnh phản ngược, lại chỉ giắt một cây súng lục để trần ở thắt lưng da và chiếc khăn xanh buộc chéo rất điệu đàng, lãng tử trên trán.

Hai Lục Bình lia cây que trên sa bàn rèn rẹt như trẻ con nghịch đất, nói rành rẽ:

- Để chuẩn bị cho Hiệp định Pa-ri sắp được ký kết, trên lệnh cho ta phải tìm cách diệt bằng được tên quận trưởng ác ôn có nhiều nợ máu. Tên này ta đã cảnh cáo nhiều lần nhưng chứng nào vẫn tật ấy, thậm chí còn ác ôn, thâm độc hơn, gây rất nhiều tổn thất cho bà con, cho phong trào mà vụ nó ngồi trên trực thăng trực tiếp sát hại dã man hai cô giao liên bên huyện uỷ vừa rồi là một ví dụ.

Đưa đôi mắt nâu hiền như màu đất có nhiều vệt thâm do mất ngủ nhìn khắp lượt đồng đội, anh nói tiếp:

- Quy luật đi lại của thằng này là một đêm thay đổi chỗ ở đến ba bốn lần, do đó ta phải diệt nó ngay trên đường hắn di chuyển tức là chỗ ngã ba Chánh Lưu, Nhà Đỏ. Cơ sở mật báo ra tối tối hắn hay mò đến nhà cô vợ bé trong ấp, thường giấc gần sáng mới trở về chi khu. Đoạn đường từ nhà cô này đến chi khu là ba cây số, đoạn này có đồn bốt, có dân phòng canh giữ nên ắt nó chủ quan, lơ là. Là người đã đi thị sát nhiều lần, đồng chí Bảy Tân sẽ lên phương án chi tiết.

Bảy Tân đứng dậy, tiếng nói nhè nhẹ như của một thầy giáo đang giảng bài vẻ không liên quan gì đến cái nội dung máu me, chết chóc sắp nói ra:

- Dạ, trên cơ sở hoàn toàn nhất trí với chủ trương của trên và ý đồ chiến thuật của đồng chí đội trưởng, tôi xin nói thêm. Cũng cơ sở báo ra, trước khi trở về chi khu, hắn thường dừng lại ở quán cà phê mụ Tư béo cùng với mấy thằng cận vệ. Ta sẽ chia làm ba tổ, một tổ giả làm lính bảo an cơ động trên mặt lộ để xử trí kịp thời những tình huống bất trắc, một tổ mai phục sẵn tại điểm, một tổ chốt chặn ở đầu cầu Sông Bé để chặn chi viện nếu chúng đổ quân xuống. Ở đây, tổ mai phục là quan trọng nhất, sẽ quyết định trận đánh thành hay bại, tôi xin được phụ trách tổ này.

- Tốt rồi - Hai Lục Bình gật đầu tỏ vẻ hài lòng - À, còn điều này nữa, để bảo mạng, tên quận trưởng có thói quen rất độc là đi đâu, làm gì cũng mang theo một cái dây tạc đạn đã rút chốt, khi đụng hắn chỉ cần cầm một đầu bung ra, tạc đạn sẽ nổ hàng loạt. Cơ bản là vậy, các đồng chí có ý kiến gì không?

Sáu Thạch từ nãy ngồi im, vẻ mặt lơ đãng như đang để đầu óc bay đi đâu, lúc này mới đứng dậy, giọng nói tưng tửng như không:

- Tôi xin phép được phản đối!

Như đã đoán trước được và cũng như đã quá quen với chuyện này, nét mặt người đội trưởng không thay đổi, thậm chí còn hơi mỉm cười:

- Đồng chí phản đối cái gì?

- Tất nhiên là cái phương án vừa được vạch ra.

- Được, đồng chí Sáu Thạch cứ mạnh dạn phát biểu quan điểm của mình.

- Không, tôi không phát biểu quan điểm, nghe to tát quá. Tôi chỉ xin đề đạt một phương án khác.

- Mời đồng chí!

- Phục kích ở đoạn đường đó là mạo hiểm, là rất phiêu lưu, nhất lại là một thằng cáo già có sỏi trong đầu như hắn.

- Đồng chí có thể nói rõ hơn hai tiếng mạo hiểm, phiêu lưu đó? - Cái miệng của người đội trưởng không cười được nữa.

- Vâng! Cái gì ta nghĩ ra thì chắc chắn nó cũng đã nghĩ ra và sẽ đi trước ta một nhịp, dùng tương kế tựu kế để nhử ta vào bẫy.

- Đồng chí có đánh giá địch quá cao không?

- Không, tôi luôn đánh giá đúng kẻ thù.

- Rồi. Nhưng cũng cần nói rõ, đây là phương án tác chiến đã được thống nhất trong Ban chỉ huy, trong cấp ủy, cũng là nghị quyết của chi bộ.

- Rõ! Nhưng kinh nghiệm nhiều năm trận mạc cho biết, không phải nghị quyết cấp uỷ nào cũng đúng. Và không phải sự thống nhất nào của Ban chỉ huy cũng không sai.

Đến đây thì khuôn mặt hiền hiền kia không thể hiền được nữa:

- Vậy đồng chí định đánh cách nào? Hay là không định đánh?

- Báo cáo, đánh chứ! Đã là mệnh lệnh thì phải đánh, chúng ta đâu có phải là giặc cỏ thấy dễ thì nhảy vào thấy khó thì duỗi ra, nhưng không đánh bằng mọi giá, những bài học đau đớn trước đây chúng ta không có quyền quên, vấn đề là đánh sao cho chắc ăn và ít thương vong nhất.

- Vào đề đi!

- Tôi vẫn đang vào đề, và hình như, thưa đồng chí đội trưởng tôi chưa bao giờ lạc đề cả. Theo tôi cứ nện vào ngay nhà con vợ nhỏ của nó là chắc ăn nhất. Ngôi nhà này nằm ở giữa ấp, lại được canh phòng cẩn thận, tất chúng sẽ không nghi ngờ. Mọi hiệu quả trong tác chiến đều ăn vào tính bất ngờ.

- Thì cứ cho là vậy đi nhưng nếu đội hình bị rơi rụng hết trên đường đột ấp trước khi lọt được vào ngôi nhà đó thì sao?

- Tôi đề nghị trong chiến đấu không nên dùng chữ "nếu" mà ở đây nên dùng chữ "táo bạo".

- Và trước khi táo bạo với kẻ thù - Đôi mắt màu xám chì của người đội trưởng chợt quắc lên, một điều thường ít khi thấy ở anh - Đồng chí đang cố ý tỏ ra táo bạo một cách vô nguyên tắc, hữu khuynh, sợ hy sinh, sợ gian khổ với chính đồng đội của mình?

Sáu Thạch thoắt sầm mặt như có một đám mây đen vừa sà xuống và có cảm giác cái đám mây ấy sẽ bùng chớp lửa dữ dội nhưng không, giọng anh dịu lại:

- Thật buồn là đồng chí đội trưởng đang sử dụng đòn quy chụp để bảo vệ cho một lối đánh bảo thủ. Được, nếu suy nghĩ của tôi không được nhìn nhận thì tôi sẽ im mồm và chấp hành mệnh lệnh, kể cả những mệnh lệnh ngớ ngẩn nhất. Chỉ có điều - Anh căng giọng - Không ai, kể cả người to nhất ở cái mảnh đất giáp ranh này được cho mình cái quyền nói tôi là kẻ hèn nhát. Hết!

Đội phó Bảy Tân từ đầu đến giờ chỉ đưa đôi mắt ướt và sắc quan sát tất cả, lúc này mới giật mình nhận ra mình không thể không lên tiếng, hơn nữa, đây cũng là dịp để cái gã huênh hoang, kiêu ngạo kia biết mình là ai, mình đang sống ở nơi nào.

- Tôi thấy đồng chí Sáu Thạch nói vậy cũng có cái lý của nó nhưng chưa thật trúng. Có thể đồng chí đội trưởng hơi quá lời nhưng quân đội cách mạng không có mệnh lệnh nào là mệnh lệnh ngớ ngẩn hết. Nói thế, tôi thiết nghĩ là xúc phạm đến không chỉ đồng chí đội trưởng, một người anh cả, mà còn xúc phạm đến tất cả những chiến sĩ kiên trung đang có mặt ở đây.

Tiếng nói của Bảy Tân tuy vẫn nhẹ nhàng nhưng rành mạch, từng ngôn từ được nhả ra chính xác như được suy nghĩ thấu đáo từ trước, đã như một giọt a xít nhỏ trúng trái tim đang nhức nhối của anh, Sáu Thạch định bật dậy nhưng rồi có lẽ do ánh mắt lo ngại thêm chút trách móc của Út Vân, cô gái duy nhất trong đội đang hướng về nên anh vẫn ngồi im, chỉ nhếch một cái cười ủ dột, khinh khi.

Còn Hai Lục Bình, vốn tính ôn hoà, xuê xoa, luôn luôn khao khát đơn vị lính chiến do mình chỉ huy phải là một gia đình ấm áp và dường như cũng nhận ra mình đã có chút nặng lời không cần thiết nên đôi môi xám ngoét của anh lại cố tạo một cái cười rõ tội tình, khổ khổ:

- Được rồi, tôi thay mặt Ban chỉ huy tiếp nhận ý kiến của đồng chí Sáu Thạch và sẽ có câu trả lời ngay sau đây. Bây giờ toàn đội tạm nghỉ, các đồng chí đảng viên ở lại, mười lăm phút sau, cuộc họp sẽ tiếp tục!

Sáu Thạch, Út Vân và một vài người nữa lặng lẽ rời cuộc họp đi ra. Thoáng cái nhìn dấp dính rất lạ của Bảy Tân dán vào tấm lưng săn chắc hơi gù gù ấy.

Út Vân cũng ném khẽ một cái nhìn ái ngại về phía anh. Khoảnh khắc ấy cô thật sự muốn quay lại nói thẳng với Hai Lục Bình một câu đã ong ong chứa sẵn ở trong đầu từ lâu: "Nói thiệt nghe! So với các đảng viên khác, anh Sáu còn hơn rất nhiều mà sao mỗi lần họp ảnh cứ phải thui thủi ra ngoài vậy? Em thấy sao sao ấy" nhưng rồi lại thôi. Mình là cái gì, một con bé mới vào rừng còn hết sức ngô ngọng, biết gì chuyện người lớn mà nói.

Vậy mà khi đi theo, và không hiểu tại sao lại đi theo cái bóng ấy, cô cứ chắc mẩm rằng Sáu Thạch lại đang ngồi trầm tư đốt thuốc như mọi lần khi vướng phải tâm trạng gì đó không vui nhưng lại thấy anh đang dang chân dang tay nằm ngửa trên cỏ ướt, mắt nhắm, nét mặt thanh thản như chìm vào giấc ngủ, cô lại đâm ra bực mình.

- Anh làm chi đó anh Sáu?

- Tiếp đất. - Sáu Thạch trả lời mà không hề mở mắt.

- Tiếp đất là chi?

- Là để hơi ẩm của đất tiếp thêm sức cho mình.

- Mèng đéc! Đến nước này mà anh còn đất với đai à!

- Đất chứ - Anh ngồi dậy, cười rất tươi - Thì cả cuộc chiến này cũng chỉ là để giữ đất đó thôi. Út này!

- Dạ!

- Anh dặn nhé, khi nào có chuyện buồn, em cứ nằm dài xuống đất không nghĩ gì, để đầu óc chìm thật sâu vào các vỉa tầng phía dưới và khi có gì bức xúc, em cứ ngâm mình xuống nước, cũng không nghĩ gì, mặc cho nước mơn man khắp thân thể là tức khắc mọi chuyện sẽ vơi nhẹ đi ngay.

Cô phụng phịu:

- Em không cần vơi nhẹ, em chỉ cần anh trước khi xuất kích nên nhẹ nhàng một chút, nghe anh với anh Hai cự cãi, em thấy buồn lắm!

Sáu Thạch đứng dậy nheo nheo nhìn vào mắt cô, một đôi mắt trong veo như mắt con nít:

- Thì ra thiên hạ người ta dạy khôn tôi đủ điều rồi, giờ đến lượt cô cũng lại dạy khôn tôi thêm nữa, sướng chưa?

- Không - Mắt cô đã ngân ngấn nước - Em không dạy khôn ai hết mà em chỉ nói thật lòng mình, nói ra từ gan ruột, em thấy thương và tội cho anh.

Sáu Thạch quay nhìn ra sông, giọng thoảng nhẹ:

- Chính ra em không nên có mặt ở đây. Cuộc chiến này không chỉ kẻ thù mà ngay cả bạn bè, đồng đội nhiều khi cũng phức tạp lắm!

- Tại anh làm cho nó phức tạp chứ em có thấy gì đâu?

Anh định nói thêm điều gì nữa nhưng liền đó lại cười:

- Thôi được, cứ cho là thế, nhưng mà này…!

- Dạ!

- Chính ra chiến tranh không nên có sự hiện diện của đàn bà con gái, con gái ở rừng cực dữ lắm, chịu không nổi đâu, càng không nên có khuôn mặt con nít, con nít ở rừng là quá tải.

- Em không còn con nít nữa, chỉ còn hai tháng nữa là em mười bảy tuổi rồi.

- Vẫn con nít.

- Kệ anh, con nít cũng được, đứa con nít này chỉ muốn hai người mà em quý trọng, thương yêu nhất là anh với anh Hai ráng đừng cự cãi nhau nữa. Mà không chỉ mình em đâu, tất cả mọi người đều mong như vậy.

Bật lên một tiếng cười nhẹ:

- Nhưng cũng có người không mong đó.

- Ai kia?

- Phải lớn lên chút nữa Út mới có thể hiểu, lẽ đời ngúc ngoắc lắm, bản thân anh cũng đang có ý đi tìm.

- Kệ! Đến lúc đó hẵng hay, bây giờ em chỉ mong lần này anh Sáu nghe Út nhịn đi một chút, má Sáu cũng nói trước khi làm việc đại sự mà nội bộ cơm không lành canh không ngọt là xui lắm!

Anh đưa tay cốc nhẹ vào đầu cô:

- Ừ, anh sẽ ráng nghe mặc dù anh có thích gây sự đâu, người ta cứ buộc anh phải nói thật lòng mình đấy chứ. Làm thằng lính mà không dám sống thật thì đường đạn sẽ giả.

- Ôi, cái đầu anh Sáu nghĩ gì mà trúc trắc quá, thật thật giả giả em nghe không kịp đâu. À mà… hình như mấy anh chi bộ đã họp xong, em vào trước đây.

Đi được mấy bước, như vừa chợt nhớ ra điều gì, cô vội quay lại dúi nhanh vào tay anh một hộp dao cạo:

- Anh Sáu nhớ làm siêng cạo râu đi, để vậy nhìn già lắm mà lại ang ác nữa, như người rừng.

- Thì chả đang là người rừng chứ người phố à?

Nói vậy nhưng anh cũng bất giác đưa tay lên xoa xoa bộ râu lởm chởm trên mặt mình, cười ngượng nghịu. Cô lại chỉ chiếc áo anh đang mặc trên người nói tiếp:

- Còn chiếc áo này nữa, rách te tua rồi mà mấy lần nói anh cởi ra Út vá cho vẫn không chịu! Người đâu mà…

- Vá làm gì, để thế nếu chẳng may có trúng đạn, nằm xuống càng mát.

Bất ngờ, một cái vỗ vai khá mạnh và một miệng cười vẫn hiền như đất của Hai Lục Bình đã ở ngay phía sau anh.

Út Vân ý tứ bỏ đi sau khi nhìn lại anh một cái như ngầm ý nhắn nhủ.

- Nào, ngồi xuống đây, ta nói chuyện một chút!

Sáu Thạch vẫn đứng:

- Nếu chỉ để truyền đạt nghị quyết chi bộ thì chả có chuyện gì để nói cả, vì tôi thừa biết nghị quyết ấy không bao giờ dám đi ngược ý kiến của ông đội trưởng kiêm bí thư.

- Đúng! Chi bộ vẫn thông qua phương án chiến đấu cũ, không có gì thay đổi.

- Vậy thì ông còn nói với tôi làm gì, thừa!

- Không thừa đâu. Để cậu có quyền lựa chọn giữa hai khả năng. Một, tiếp tục tham gia chiến đấu với anh em. Hai, ở lại làm nhiệm vụ giữ cứ và phục vụ công tác cứu thương.

Đôi mắt Sáu Thạch trợn lên:

- Cái gì? Lựa chọn cái gì?... Vậy thì không chọn cái nào hết. Tôi sẽ bỏ ráo, ra làm thằng bù chao trốn lính. Quẳng tất cả vào đây để được trực tiếp đánh giặc, nếu không cho đánh thì thằng này xin nghỉ, nghỉ thẳng thét, làm sao phải giữ cứ, phải cứu thương? Vớ vẩn!

Vẻ bức xúc tột cùng, anh cởi phắt quần áo, trên mình chỉ còn chiếc quần đùi để lộ cái thân hình ngư phủ lao xuống sông, lặn tại chỗ một hơi rồi bơi qua bơi lại, hụp lên hụp xuống như người vừa đi qua sa mạc.

Hai Lục Bình ngần ngừ một chút rồi cũng cởi đồ nhảy xuống theo. Chờ cho cái đầu rậm rạp kia nhô lên, anh vội tóm lấy, nói gằn vào mặt:

- Vậy thì tốt nhất là ngay bây giờ cậu hãy nhả một phát đạn vào giữa sọ để tự xử cái tội ngang hông bỏ cách mạng của cậu đi!

Sáu Thạch cũng gằn giọng lại:

- Ông nhầm! Tôi đâu có bỏ cách mạng mà chính cách mạng đã mấy lần tính bỏ tôi.

Anh sải tay bơi ra xa, phun nước phì phì như vòi rồng. Hai Lục Bình cũng nhoài theo:

- Nói chung là không có cách mạng nào chịu nổi cái tính ương gàn của cậu hết. Ngay đối với tôi, một thằng bạn thân nhất mà thử hỏi cậu đã mấy bận chơi tôi trắng mặt giữa thiên hạ rồi?

- Lại nhầm nữa, tôi không bao giờ chơi trắng mặt đồng đội mà chỉ tìm cách chơi trắng mặt kẻ thù.

Có vẻ đã chán mặt nước, họ bò lên bờ, dang tay dang chân nằm thẳng cẳng bên nhau. Giọng Hai Lục Bình chợt trầm xuống:

- Vẫn cái thói kiêu ngạo. Cậu đánh giặc có thể giỏi hơn mọi người, văn hóa chữ nghĩa cũng khá hơn tất cả nhưng không phải vì thế mà cậu có quyền đứng tách ra ngoài tổ chức.

- Tổ chức không có nghĩa là tiêu hủy mọi chính kiến cá nhân.

- Cho nên cậu luôn thân làm tội đời, ở đâu cũng chỉ trụ được ít ngày rồi lại phải chuyển đi.

- Xin đi chứ không phải chuyển.

- Thì cũng vậy.

- Dám sống đúng mình tất nhiên phải trả giá, biết trả giá mà vẫn dám sống đúng mình vậy mới là tôi.

- Ngụy tạo! Cậu chết vì cái ngụy tạo đó. Nói thiệt nhé! Đáng ra một người như cậu phải làm cán bộ chỉ huy từ lâu rồi, làm trước cả tôi.

- Thế à - Một tiếng cười nhạt thếch - Tôi không có cái duyên làm chỉ huy, nhưng tôi có thể sẽ làm nếu như xung quanh tôi không có những thằng chỉ huy tồi hơn tôi.

- Hả, cậu ám chỉ tôi?

- Đến lúc này thì chưa, lâu dài thì có thể.

- Chỉ nội câu này đã đáng để tôi cho lỗ mũi cậu ăn trầu nhưng quen rồi, bỏ qua. Nói thật, bọn mình tính sau trận này sẽ giới thiệu cậu vào Đảng, vậy mà cậu lại…

- Đảng ở trong tâm chứ không ở cửa miệng. Không thể vì một danh hiệu nào đó ở bên ngoài mình mà phải sống khác đi.

Hai Lục Bình xoay người nằm sấp, nhìn thẳng vào mặt bạn:

- Và trận đánh đêm nay đối với cậu cũng là một sự phải sống khác?

- Đúng! Nhưng tôi vẫn đánh tới cùng theo đúng bổn phận người lính, đánh theo kiểu của tôi. Ông yên tâm đi!

- Rồi, nếu đêm nay tôi sẽ chứng minh phương án của cậu là sai?

- Thì tôi sẽ là đứa trẻ ngoan ngoãn suốt đời nghe theo lệnh bề trên.

- Tự tin quá nhỉ? Vậy tôi cá với cậu đó. Nếu tôi đúng, tôi sẽ chẳng cần cậu suốt đời coi tôi là bề trên mà chỉ cần cậu tỏ ra khiêm tốn, biết điều hơn trong cuộc sống, bởi tôi không muốn mất một thằng bạn ruột, một tay súng giỏi, thế thôi.

- Còn nếu ông sai?

- Tôi sẽ xin từ chức.

- Hơi tiếc, dù sao theo nhìn nhận của tôi, ông cũng là một thằng chỉ huy khá hơn một số những thằng chỉ huy khác. Nhưng không sao, tôi chấp nhận lời thách.

Họ cùng ngồi dậy. Sáu Thạch khảng khái đưa tay ra. Hai Lục Bình cũng đưa tay trở lại. Hai bàn tay lính chiến siết quện vào nhau vừa lỏng vừa chặt.

Lúc ấy, từ trong lán, đôi mắt Bảy Tân lấp ló sau khóm lá nhìn ra, nhác thấy cảnh đó, không hiểu sao anh ta lại thoáng mỉm cười, cái cười cũng vừa ấm vừa lạnh.

Chờ cho Sáu Thạch bước tới, anh ta đi ra chặn lại, nói như vừa rồi không có chuyện gì xảy ra:

- Này, câu nói vừa rồi của tôi là muốn giữ hòa khí giữa anh và đội trưởng chứ thực ra phương án ấy cũng có phần hơi… phiêu lưu thật. Thôi thì cái đầu của họ cũng chỉ nghĩ được đến thế, chấp nê làm gì, bỏ tiểu tiết mưu đại sự, anh Sáu cảm phiền nghen!

Sáu Thạch lạnh mặt:

- Biết là phiêu lưu mà vẫn ngậm miệng ăn tiền, thậm chí còn tung hô là thế nào, ông đội phó? Nếu ngon, đáng lẽ ông phải nói câu này trước anh em, trước chi bộ rồi.

- Thì đó, cuộc đời mà, suy nghĩ của con người có phải lúc nào cũng thẳng băng như đường đạn được đâu.

Sáu Thạch thoắt nhìn sâu vào mắt Bảy Tân như lục tìm cái gì trong đó, nhìn kỹ đến nỗi Bảy Tân phải ngoảnh mặt đi.

Đó cũng là lúc từ khoảng trống có mấy vạt nắng quái chiều hiếm muộn trát vào, toàn thân đã nai nịt đầy đủ, Hai Lục Bình hô khẽ:

- Đã đến giờ. Chuẩn bị ra khỏi rừng!

Như chỉ chờ có thế, các tay súng đi ra từ các góc tối, gốc cây, cửa hầm, cánh võng, sau ụ mối… lặng lẽ nối thành hàng dọc chuẩn bị tiếp cận cửa rừng, nơi đang hở ra một khoảng sáng nhạt.

Sáu Thạch lừng khừng đi sau cùng, vẻ mặt toát lên một cái gì như nửa muốn bước nửa không.

Cô bé Út Vân cũng hơi lùi lại, nhìn vào mắt anh giây lát rồi khẽ nói:

- Em sợ lắm… Anh đừng làm cái gì liều lĩnh đấy nhé!

Sáu Thạch gật đầu, cố gượng một nụ cười cho cô bé yên tâm… Nhưng đâu đã xong, Út Vân còn thì thầm thêm một câu nữa:

- Tóc tai anh rậm lắm rồi, kỳ này về để em cắt bớt cho.

Không hiểu sao lúc ấy anh lại buông ra một câu đùa rất vô duyên khiến cho hai má cô bé xị ra, chút nữa bật khóc:

- Nhỡ anh không về thì sao?

Và cô sẽ khóc thật nếu như lúc đó không có ánh mắt lạnh buốt của Bảy Tân nhìn xuống như ngầm bảo đây không phải lúc chuyện trò mùi mẫn, trực chỉ cửa rừng, tiến!

4

Hà Nội mùa đông năm Một chín bảy ba.

Đài báo thời tiết đang ở dưới 10 độ C. Sau tết rồi mà gió lạnh vẫn thổi hun hút dọc phố như giữa đông. Những bóng người to sụ đi lại co ro dưới lề đường thỉnh thoảng lại bị gió táp cho nghiêng ngả, tròng trành như đang đi trên biển bão.

Trong một căn phòng tuy cửa giả đã được đóng kín mít mà vẫn nghe tiếng gió hú qua kẽ hở đến rợn sống lưng của khu trung tâm đào tạo ngoại ngữ nằm trên một con phố trơ trụi ở ngoại thành Hà Nội, dù đã mặc đến ba bốn chiếc áo các loại rồi mà Út Vân vẫn ngồi co mình trong chăn ấm.

Tại đây, trong cái rét không tưởng tượng nổi đối với một cô gái từ tấm bé đến giờ chỉ biết có nắng và nắng, dù đã cách xa nơi ấy hàng ngàn cây số mà trong đầu cô vẫn hình dung ra câu chuyện như vừa mới xảy ra ngày hôm qua, bụi mù, rát bỏng.

Trạng thái u hoài đó khiến cô như chìm vào cõi mộng du, suốt ngày đêm, ngoài giờ học, giờ xuống nhà ăn tập thể, cô chỉ ngồi thu lu trong phòng, mắt nhìn mông lung về phía nam, không tiếp xúc, không hỏi han, không chuyện trò với ai như thông thường các du học sinh sắp được sang một đất nước văn minh, hùng vĩ đều tưng bừng, hồ hởi như sắp được bay lên thiên đường. Đến nỗi cô chủ nhiệm tiếng Nga đã lo lắng hỏi em có bị vết thương nào vào đầu hành hạ không? Rồi lại có một chú người Nam, do một giao cảm đồng hương gì đó đã có chiều tỏ ra chăm sóc cô quá thái, lúc thì rủ đi thăm phố cổ, lúc thì rủ đi chơi bờ Hồ, thăm chùa chiền, lúc lại mời vào nội thành ăn món bún bò Nam Bộ đúng chất đúng vị lắm… nhưng cô đều tìm cách khước từ trừ một lần đi thăm nhà sàn của Bác, cái lần đã để lại cho cô nhiều cảm xúc và nước mắt nhất, còn ngoài ra tâm trí cô chỉ dồn toả vào anh và trận đánh bi thương đêm ấy.

Dồn toả cả vào giây phút chia tay tức tưởi mà cô tỏ ý muốn được đến thăm gia đình anh dẫu rằng lúc ấy anh chỉ quay đi im lặng. Chính vì thế mà, như có sự thôi thúc mãnh liệt từ bên trong ngay từ buổi đầu đặt chân đến Hà Nội, nhân ngày nghỉ, cô đã nhờ ông chú đồng hương tốt bụng ấy chở xe đạp tìm đến vùng quê của anh, một cái làng cạnh bến đò Chèm nào đó cách đây hơn chục cây số đường đê.

Loay hoay, lộn lên lộn xuống, ra đê vào bãi, quành ra quành vào tìm cả ngày mới thấy nhưng khi đến nơi cô mới choáng váng khi được người dân trong xã nói cả gia đình anh gồm cha mẹ, cô em gái, thằng em trai đang ngồi quây quần bên bữa cơm chiều thì bị bom thả trúng, chết sạch, mất cả buổi mới nhặt được các mảnh vụn thi thể tung toé khắp nơi, sau đó được gom hết về nghĩa trang của xã.

Nghe xong, cô muốn quỵ xuống như chính gia đình mình bị trúng bom. Xế chiều, được một cụ già dẫn đường, người chú đồng hương dìu cô đến cái nghĩa trang vi vút gió sông gió đồng thổi về buồn man mác ấy.

Cô lặng lẽ nhổ cỏ rồi thắp nhang lên phần mộ từng người, lầm rầm khấn:

"Hai bác ơi! Các anh các chị ơi!... Cháu là Vân, Út Vân, đồng đội của con trai hai bác đây… Anh ấy chưa về được, cháu xin thay mặt anh và đồng đội của anh thắp nén nhang lòng thành này… Cầu mong linh hồn hai bác cùng các anh chị siêu thoát và phù hộ cho anh ấy cùng đồng đội được sống sót cho đến ngày thắng lợi…".

Chả biết lời khẩn cầu ấy có linh ứng không nhưng cô bỗng thấy những đầu nhang đang đỏ liu riu chợt bùng cháy…

Suốt đêm ấy trở về cô trằn trọc không ngủ được. Cả gia đình không còn ai! Tất cả chết hết trong một trận bom! Có nỗi đau nào ghê gớm như nỗi đau này không? Vậy mà anh chỉ cắn răng chịu đựng một mình…

Qua bầu trời đêm Hà Nội đen kịt ngoài khung cửa sổ, hình ảnh anh quỳ lạy giữa cù lao, mặt ngoảnh về hướng Bắc chợt hiện lên buốt nhói trong cô. Vậy là anh ấy đã biết và âm thầm cầu nguyện cho hương hồn những người thân chứ nhất định không sẻ chia với một ai, kể cả với cô và anh Hai Lục Bình, người bạn thân nhất… "Em thương anh nhiều lắm, anh biết không? Càng thương khi gia cảnh nhà em cũng có điều tương tự. Anh có nhớ một lần anh hỏi: "Con nhỏ này ăn cái nước gì mà giọng nói cứng thế, nghe không giống giọng miền Nam". Em đã định kể với anh nhưng nhìn mặt mày anh khó quá, em lại thôi. Đúng, quê em không phải ở vùng sông này mà ở mãi tận miệt duyên hải miền Trung kia, một lần chạy tản cư bom đạn, em đã bị lạc gia đình rồi trôi nổi vào tận đây. Trời đất run rủi thế nào để cho em lại được gặp anh, được cùng sống, chiến đấu với anh trong một cánh rừng và được hiểu cả nỗi đau của anh.

Anh Sáu ơi!... Nếu anh chịu chia sẻ thì đâu anh phải chịu đau đớn một mình như thế, đau đến nỗi em vô tâm không hiểu đã trách thầm anh thường tìm ra chỗ vắng ngồi một mình bập thuốc rê và sáng mai vào trận là đánh giặc như điên như dại, đánh như để chết chứ không phải để sống nữa. Phải chăng ngày ngày phải chứng kiến những nỗi đau mất mát của đồng đội, của bà con, anh không muốn để nỗi đau riêng của mình đè nặng thêm vào lòng họ nữa. Anh chôn chặt, anh âm thầm, anh không chia sẻ nhưng chả lẽ con người em, tấm tình em cũng không có chút nào đáng để cho anh chia sẻ ngoài sự phũ phàng, dửng dưng không hiểu nổi ư? Và em sẽ mang nỗi canh cánh ấy ở trong lòng suốt đời nếu như không được đọc những dòng chữ cháy lòng của anh bên bến sông ly biệt hôm ấy".

Nước mắt cô lại lăn ra. Gió vẫn rít qua khe cửa. Cô bạn cùng phòng tối nay về thăm mẹ bệnh, chỉ còn mình cô ở lại với mớ hoài niệm bùng nhùng không gỡ ra được.

Người chú đồng hương gõ cửa đi vào với tô phở bò thơm ngậy còn bốc khói trên tay.

- Khổ! Cả ngày nay cháu không ăn gì rồi, chịu khó ngồi dậy húp mấy thìa phở này đi! Phở Hà Nội là ngon số một đó!

Cô lí nhí cám ơn rồi vẫn nằm. Người chú ngồi xuống cạnh, nắm nhẹ lấy tay cô, vỗ vỗ:

- Thấy tình cảm sâu nặng của cháu với đồng đội như vậy, chú rất kính trọng… Xin lỗi, cái người mà cháu kêu là Sáu đó có phải là người thân, rất thân của cháu không?

Cô không trả lời, chỉ khẽ rút tay ra và nhắm mắt lại như muốn nói lúc này cô chỉ thèm được ở một mình. Người đàn ông hiểu ý, nén một tiếng thở dài, đứng dậy, đi ra, khép cửa lại.

Cô bỗng nấc nhẹ trong lồng ngực. "Anh Sáu ơi, sao anh cứ tự làm khổ anh như thế? Nếu đêm ấy mọi chuyện khác đi, không phải anh Hai Lục Bình mà chính anh bị thất bại và nát một bên chân thì nỗi khổ sở của em sẽ bị nhân lên như thế nào? Em thương anh nhiều lắm anh biết không, anh Sáu?".

Vâng, đêm ấy…

5

Một đêm phập phồng như mọi đêm phập phồng khác trước khi vào trận.

Trăng thượng tuần bàng bạc như con mắt mù loà của vũ trụ nhìn trễ nải xuống cánh rừng. Trăng… sao mọi mất mát bất hạnh thường liên quan đến ánh trăng thế này. Phải chăng mùa trăng lặn mới là mùa tác chiến, mùa của mọi sự khổ ải, đau thương? Nhưng lần này hình như có tiếng chim gì lạ lắm thi thoảng lại thả rơi xuống mặt sông như báo điềm chẳng lành. Trận địa mai phục đã được dàn ra từ đầu đêm, giờ này đêm đã vào sâu lắm rồi mà thông thường khi gà trong ấp cất tiếng gáy canh ba là mọi việc bắt buộc phải xong xuôi, muộn hơn, trời bửng sáng, với thế da beo ta địch chỉ cách nhau một hơi thở nơi đây là ló đuôi, là coi như bại.

Lúc ấy cô đang có mặt cạnh đội trưởng của mình và bên trái là Sáu Thạch. Trên mặt lộ vẫn vắng tanh, nghe rõ cả tiếng chân chồn cáo nhảy vào cỏ lác roọc rẹc và tiếng trẻ khóc u oa trong ấp. Trước vẻ nôn nao đến mức đôi khi phải tru miệng thở phì phì như rắn hổ của Hai Lục Bình, Sáu Thạch chỉ im lặng, một sự im lặng khó hiểu.

Đội trưởng văng tục:

- Mẹ, chả lẽ đêm nay nó thay đổi quy luật, giấc này nó phải ló mặt ra rồi mới phải chứ?

Im lặng…

Lát sau mới nghe tiếng nói thật nhỏ của Sáu Thạch:

- Thay đổi phương án bây giờ vẫn chưa muộn.

- Không thay con mẹ gì hết! - Hai Lục Bình nặng giọng - Ai ở đâu ở yên đó, nhất định nó sẽ phải xuất hiện.

- Rõ!

Sáu Thạch thả một tiếng gọn lỏn rồi thôi.

Lát sau anh trườn đến chỗ Năm Bèo - cậu chiến sĩ người địa phương có nước da đen đúa, giọng cà lăm, tính tình cục cằn, thật như đếm nhưng gan đánh giặc thì cùng mình, khẽ ghé tai thì thầm điều gì… chỉ thấy cậu này trợn mắt như hỏi lại. Sáu Thạch vội đặt ngón tay lên miệng ra dấu im lặng rồi hất nhẹ đầu. Họ im lặng tách ra khỏi đội hình mai phục, biến chìm vào bóng tối…

Đôi mắt của đội phó Bảy Tân, bình thường thì mơ mộng nhưng vào trận lại sắc lẹm, lạnh lẽo thoáng nhìn theo bóng hai người nhưng rồi lại chuyển ra mặt đường, trống rỗng, âm u, không nói lên điều gì.

*

Bỏ lại trận địa mai phục ở phía sau, hai bóng đen nhanh như hai chú chồn đêm phóng tắt qua một cánh đồng bưng… Một con suối… Một đoạn đường đất… lại một đoạn đường đất nữa… Tới một mảnh vườn cành lá rậm rạp, họ dừng lại, nằm bẹp xuống. Giữa vườn là một ngôi nhà mái bằng xinh xắn nằm im lìm trong vũng tối, có một chút ánh sáng xanh êm dịu hắt ra qua khe cửa. Chập chờn trước làn ánh sáng lân tinh đó hiện rõ hai hình nhân xù xì, một đứng chôn chân trước cửa, một đi quanh nhà với dáng đi gầm ghì của thú dữ.

Đối với lính đặc nhiệm vùng ven, việc vô hiệu hoá hai gã hình nhân kia chỉ là chuyện vặt, chỉ xảy ra trong tích tắc, êm re, không một tiếng động. Một sống tay phạt nhẹ, một cú bấm huyệt đúng điểm, một đòn đầu gối thúc vào chỗ kín… Thêm động tác kéo hai hình nhân vào bụi rậm. Xong! Đâu đó Sáu Thạch phẩy tay, anh chàng tên Năm Bèo liền nhanh chóng lui về vị trí cảnh giới của mình. Còn anh tiếp cận ngay khe cửa, nhìn vào… Chợt anh nhắm nghiền mắt lại như bị quáng gà. Ánh sáng làm anh chói mắt hay cái khung cảnh đang bày ra trong kia làm anh chờm ngợp.

Đó là một căn phòng bày biện khá gợi cảm, tất cả đều xanh: màn xanh, chăn xanh, drap giường xanh, đèn ngủ xanh và chiếc váy mỏng ôm lấy thân hình tròn mũm, căng mẩy của ả chủ nhà cũng xanh nốt. Chỉ có gã đàn ông là vận đồ màu xám. Chính cái gã đã ngồi trên trực thăng điều hành cho rốc két nã xuống ụ mối hôm nào. Đêm nay nhìn hắn thật trẻ trung, nho nhã mà nếu không có hàng ria mép đen nhức và đôi mắt toát ra cái nhìn lạnh lẽo đến cô hồn kia thì chưa chắc anh đã nhận ra. Và trong thoáng chốc, như có một làn gió xa xôi ấm nồng từ đâu thổi tới khiến cho cái mục đích nung nấu đã đẩy anh đến đây bỗng bị tan loãng như tách rời, như không dính dáng gì đến cái cảnh một cặp vợ chồng, một đôi tình nhân đẹp đẽ đang e ấp ngồi bên nhau này cả. Cái cảnh mà những người sống nhiều năm trong rừng như anh đã mất hoàn toàn khái niệm giờ đây chợt nôn nao sống lại. Đến nỗi sợ mình sẽ trôi vào vùng u mê không tự biết, anh phải ghì sâu trán vào chiếc đinh cửa nhọn hoắt cho tỉnh lại. Hay đúng hơn là chính cái dây tạc đạn khốn kiếp đặt ở đầu ghế kia đã bật văng anh ra khỏi suy tưởng xa xôi về con người, về kiếp sống, về tình yêu và hạnh phúc đời thường.

Gã đàn ông dụi mẩu thuốc lá xuống chiếc gạt tàn, quàng tay ôm lấy bờ vai tròn mịn của ả đàn bà, kéo xích lại, giọng khàn khàn, nửa Nam nửa Bắc:

- Sao lần nào gặp anh em cũng có nét mặt không vui thế?

Ả oằn người chuội ra, để lộ một cặp đùi trắng muốt:

- Anh hứa với em là sau trận càn vừa rồi anh sẽ giã từ tất cả để cùng nhau lên sống trên Đà Lạt mà sao lần nào đến em cũng ngửi thấy thân thể anh như có mùi máu. Anh lại vừa giết ai phải không?

Bật lên một tiếng thở dài đàn ông:

- Mệt mỏi, chán ngán, tới đây để được vùi mặt vào ngực em cho quên hết mọi chuyện nhưng toàn nghe em hỏi những câu xóc óc, mệt thêm.

- Em xin lỗi nhưng tại vì em yêu anh, em không muốn mất anh, em chỉ muốn được sống cạnh anh bình thường như thế này, nghèo một chút cũng được.

Như bị chạm nọc, gã đàn ông ngồi dậy, mắt nhìn trừng trừng vào bóng đêm, nét mặt chuyển màu đen sạm:

- Đâm lao phải theo lao, tay nhúng chàm rồi giờ có rút ra cũng không được. Và cũng không muốn rút. Cứ nghĩ lại cái chuyện ông già anh bị bắn chết lòi ruột thời kỳ ở ngoài kia là máu lại trào lên đầu, không chịu nổi.

Ả đàn bà ẩy hắn nằm xuống, cúi hôn lên bộ ngực phơn phớt lông của hắn nhưng chợt dừng khi thoáng chạm mắt tới dây tạc đạn tròn ủng nằm lạnh giá ở trên ghế.

- Em muốn anh đến đây chỉ đi người không, nhìn dây tạc đạn này ghê quá, như dây đầu lâu ấy, em sợ rồi chính anh sẽ…

- Cô im đi chút có được không? Gở miệng!

Nói rồi hắn xoay người ghì siết lấy ả, ngốn ngấu trên khắp thân thể ả. Cô vợ bé chỉ còn biết quằn lên trong những tiếng rên ư ử, đứt quãng của một con nái đi tơ…

*

Ở ngoài, Sáu Thạch cũng thấy ngực mình đau quặn. Trong một thoáng chênh chao rạn vỡ anh đã định lảng đi để mặc hai con thú hành sự cho xong rồi mới nhảy vào, thậm chí anh muốn bỏ đi luôn chờ dịp khác nhưng chính cái miệng râu ria đang đói khát mút ngoạm như nhai như nuốt lấy cặp vú thây lẩy của con đàn bà kia đã khiến anh chợt nhớ đến bộ ngực bị bắn nát của cô gái giao liên qua suối hôm rồi mà đơn vị lượm được xác.

Một tia lửa phực lên, anh tung chân đạp mạnh. Hai thân hình đang quấn lấy nhau vội bật dậy. Sáu Thạch lên đạn cây súng ngắn lặng lẽ đi đến đầu giường với ý định nói rõ tội trạng của hắn rồi mới siết cò nhưng chưa kịp làm gì thì, như một phản xạ đã được tôi rèn, tên quận trưởng đã ngoắt người lăn xuống đất, rút súng dưới gối nẻ đạn trước. Trong khi né tránh, anh không ngờ hắn đã nhanh hơn, thò tay vơ vội lấy dây tạc đạn rồi băng mình ra cửa, chìm sâu vào bóng đêm.

Sáu Thạch nhào theo… Năm Bèo cũng nhào theo… Có lẽ chỉ chờ có thế, từ trong bóng tối bụi chuối, như một mình đảm trách cả một trận đánh, dây tạc đạn tất cả đã được rút chốt trên tay hắn bất thần được bung ra tạo những tiếng rơi lộc cộc như tiếng xương gẫy về phía hai người. Đã lường trước, cả hai vội lăn mình vào những vật che đỡ tránh từng trái. Tạc đạn bắt đầu nổ vang xung quanh họ, tối tăm mặt mũi… Khi họ ngẩng được đầu lên thì cái bóng đen kia đã biến mất.

Không kịp ra hiệu, Sáu Thạch lao về hướng đó… Lặng như tờ. Chỉ có tiếng lá chuối kêu lạch tạch trước gió như một tiếng cười nhạo. Tức giận đến điên người, một cảm giác bất lực chẹn ngang cổ khiến anh hoàn toàn rối trí chưa biết mình sẽ làm gì nếu như ngay lúc ấy cách chừng năm chục thước về bên trái, anh không chợt phát hiện ra có một bóng người chạy ra phía bờ sông, dáng chạy tất tả, mềm mại, tóc xoã tung về phía sau. Chính là nó, con đàn bà đó, không ai hiểu chồng hơn vợ, dù là vợ nhỏ.

Anh vội khom mình bám theo, cố không để gây ra tiếng động… Y như rằng, gần đến nơi thì anh bắt gặp hai bóng đen đang chập vào nhau tại mép nước. Cái bóng to hơn giáng cho cái bóng nhỏ một cú tát rất mạnh, kèm theo một tiếng rít:

- Đồ ngu! Cô tính dẫn đường cho chúng hả?

Cái bóng nhỏ nấc lên, hai tay chới với bám chặt lấy bóng kia:

- Nếu chết thì cùng chết, anh đừng bỏ em…

Lại một cú văng mạnh khiến cái bóng nhỏ ngã đập đầu xuống đất. Thằng khốn nạn! Sáu Thạch nhào ra định cho hắn ngay một viên đạn vào đầu mà không cần tuyên án tuyên iếc gì hết nhưng một lần nữa anh lại bị chậm, hắn thụp nhanh người xuống rồi lao vút như một con trăn gió vào lòng nước. Song lần này chính hắn lại bị muộn. Khi cả thân hình hắn sắp chìm sâu vào dòng nước để làm cú chuội đi thì bất thình lình, một mũi AK lạnh buốt đã kê ngay vào sọ hắn, mũi súng của Năm Bèo.

Không còn cách nào khác, tên ác ôn đành bước lên, quẳng cây Ru-lô xuống cát, mắt nhìn hai người như đổ lửa. Cô vợ bé chạy ào tới, ôm chặt lấy chồng như che như đỡ rồi quỳ sụp xuống dưới chân Sáu Thạch, nấc lên:

- Con xin các ông… Các ông tha cho chồng con… Con xin thề kỳ này về sẽ khuyên chồng con bỏ hết ra làm dân…

Không một chút cảm động, tên trung tá ngụy trừng mắt về phía vợ:

- Cô đứng lên! Không việc gì phải hạ mình xin xỏ.

Rồi hắn quay qua Sáu Thạch, mặt rắn câng:

- Tao biết rồi cũng sẽ đến ngày này, có vay có trả, nào bắn đi! Các người còn chờ gì nữa?

Hắn phanh ngực áo. Thay vì siết cò thì ngón tay anh, không hiểu vì một lý do mơ hồ gì đó lại dần dần nới ra… Anh ném vào giữa mặt hắn một cái nhìn thương hại và khinh bỉ:

- Tội lỗi của mày đối với bà con, đối với cách mạng có bắn mười lần vẫn không đủ. Hôm nay nhân danh chính quyền cách mạng và thay mặt bà con năm xã vùng sông bị mày kìm kẹp, sát hại, tao kết án mày tội tử hình. Đáng lẽ tao sẽ trực tiếp thi hành bản án nhưng nể tình cô vợ mày và trước cô ấy chúng tao cũng không muốn mình là kẻ sát nhân, cho nên mày hoàn toàn có quyền tự xử.

Anh nhặt cây Ru-lô trên cát đặt vào tay hắn. Cùng lúc mũi AK trên tay Năm Bèo cũng đặt ngay vào mang tai hắn để đề phòng bất trắc. Tay trái hắn đẩy mũi AK ra, tay phải run rẩy đưa họng súng ngắn lên thái dương… Trong đêm thanh vắng, một tiếng nổ rất đanh kèm theo cái tiếng thét đau đớn hãi hùng của cô vợ vang lên, xé nát sông đêm…

Đó cũng là lúc xa xa ngoài mặt lộ, nơi vị trí mai phục của đơn vị bất thần rộ lên những tiếng nổ liên hoàn. Sáu Thạch nghểnh đầu lắng nghe rồi thốt lên đau đớn:

- Chỉ có tiếng AR15… Ta bị rồi, Năm Bèo ơi!...

Anh gỡ cây Ru-lô trên tay tên quận trưởng đưa cho Năm Bèo rồi cả hai phóng nhanh về hướng đó…

*

Tại đấy, trong ánh hoả châu chập chờn, họ nhìn rõ cái dáng thanh mảnh của Bảy Tân đang một mình chống lại cả đợt tấn công của đối phương và bên cạnh là cái dáng thấp đậm của đội trưởng Hai Lục Bình bị trúng đạn vào chân đang loạng choạng khuỵu xuống.

Trước một mảng người đen kịt đang từng bước siết chặt vòng vây, Bảy Tân bật đứng thẳng người, khẩu trung liên kẹp chặt vào nách, nghiến răng nhả đạn về cả bốn phía khiến vòng vây thoắt rối loạn, vỡ bung trong những tiếng thét ặc ặc của bầy thú. Chưa hết, như say máu, Bảy Tân liên tục đưa những trái lựu đạn lên miệng cắn chốt, ném mạnh về phía trước. Như vỡ trận, tất cả những bóng đen mới phút trước còn rùng rùng chuyển động giờ đã bị phát sạch quang.

Mặt đầy máu me, Bảy Tân lia một tràng AK cuối cùng về phía chúng rồi quay lại, giọng khê nồng:

- Các cậu! Đưa anh Hai và thương binh rút về rừng, lẹ lên!

Nghe lệnh, tất cả, cả Sáu Thạch và Năm Bèo nhất loạt làm theo. Thậm chí, khi Bảy Tân đi qua trước mặt, Sáu Thạch còn cảm kích đưa tay ra bắt rất chặt. Bảy Tân cũng bắt lại rồi cả hai cùng những tay súng còn lành lặn ghé vai cõng, cáng các chiến thương lui về căn cứ.

*

Thời gian vón cục lại trong tiếng côn trùng rỉ rả như cứa vào những sợi dây thần kinh vốn đã muốn nứt gãy của con người. Út Vân may mắn không bị làm sao, thậm chí cô còn lành lặn hơn tất cả những người trong đội. Lành lặn để bàng hoàng nhận ra rằng, trận diệt ác đã thất bại thảm hại trong một bối cảnh quá đỗi thương tâm khi hình bóng các chiến sĩ lục tục trở về từ phía cửa rừng như một đoàn âm binh rách nát đi từ địa ngục lên. Người bị thương vào chân, người băng bó ở đầu, người bị cả đầu lẫn chân, người nằm trên võng cáng, người kéo lê cây súng trên đất… lầm lì, cau có, ủ ê. Ánh trời vùng ven bắt đầu ràng rạng trát lên thân hình họ một màu thê lương xám ngoét.

Đây có lẽ là trận đánh có thương vong nhiều nhất kể từ ngày cô được vào rừng làm người đội viên của đơn vị cho đến nay. Trong đó vết thương của anh Hai Lục Bình là nặng nhất: gãy nát một bên chân, xương bả vai trái bị phá vỡ, ruột thủng sát bàng quang và một cánh tay bị gãy gập.

Vừa ga rô, vừa cuống quýt băng bó khắp thân thể cho anh, cô vừa mếu máo:

- Anh Hai ơi… anh Hai ráng lên đừng chết nghen…

Vậy mà con người ấy vẫn càu nhàu được, lại còn cố trừng mắt lên nữa chứ:

- Gở mày! Chết là chết thế nào?... Có trúng thêm dăm phát nữa tao vẫn… sống nhăn.

Càu nhàu nhưng nước mắt anh lại rịn ra đỏ đục như máu:

- Út ơi, anh em mình bị nhiều lắm phải không?… Khốn nạn, tại tao, chỉ tại tao hết!

Bảy Tân ngồi xuống bên cạnh, giọng xa xót vỗ về trong khi nét mặt vẫn hầu như không thay đổi:

- Không sao, không sao, trò đánh đấm thành bại là chuyện thường, chỉ cần điều trị, nghỉ ngơi ít ngày là lại đâu vào đấy, đồng chí đội trưởng cứ yên tâm!

- Yên là yên thế nào? - Hai Lục Bình định nhổm cái đầu có vòng băng trắng thấm máu lên nhưng không nổi, khật đầu xuống, khẽ rên lên một tiếng thấu ruột - Tại tao, chỉ tại cái đầu tao ngu không chịu nghe theo thằng Sáu… À mà thằng Sáu đâu? Nó có bị sao không? Nó đâu…

Mọi người nhìn quanh. Đúng là không thấy Sáu Thạch đâu cả. Út Vân bỗng thấy tức thở. Trời ơi, hay anh ấy bị rồi, bị bỏ lại ở đoạn đường ấy rồi... Rõ ràng trước khi súng nổ cô còn thấy anh và anh Năm Bèo nói với nhau cái gì rồi cùng nhau biến đâu mất kia mà? Hay là… Cô chới với nhìn sang Bảy Tân, con mắt người đội phó đã trở lại vẻ dịu mềm ướt át kia đang nhìn đi chỗ khác phía trên vòm cây. Rồi ánh mắt ấy nhìn trở lại, chuyển màu xám chì:

- Cô Út chăm sóc anh Hai, buộc thêm nẹp vào những chỗ xương bị gãy, tôi sẽ quay lại tìm Sáu Thạch.

Chưa nói dứt câu, tiếng Sáu Thạch đã vang lên ồm ồm ở ngay mé sông, toàn thân ướt sũng:

- Không phải tìm nữa, tôi đây!

Sau anh là Năm Bèo, cũng ướt nhẹp. Út Vân lúc ấy nếu không kịp kìm chế thì cô đã nhao ra hét toáng lên rồi ôm chầm lấy anh rồi.

Sáu Thạch lặng lẽ đi đến võng cáng của Hai Lục Bình, ngồi xuống, hai ánh mắt đấu vào nhau. Anh vén tấm dù, soi đèn pin nhìn sâu vào những vết thương chi chít trên thân thể bạn, ánh mắt thoáng tối lại:

- Sao rồi?

Hai Lục Bình cố gượng cười nhưng không cười nổi, trên miệng chỉ tứa ra một búng máu:

- Tao tiêu rồi… Chắc cậu vui trong bụng lắm?

- Nếu có thể vui - Sáu Thạch quay mặt đi - Rơi vào bẫy à?

- Rơi - Hai Lục Bình bật lên một tiếng cười cay đắng - Mẹ họ, hai chết, hai bị thương, thằng chỉ huy là tao nát bét toàn thân trong khi thằng khốn vẫn sống nhăn… Đau, nhục! Sáu, tôi đã thua cậu keo này.

- Không, chúng ta đều thắng.

- Cái gì?... Cậu nói gì? Bày đặt an ủi tôi à?

- Không có ai thua cả. Vì nếu không có trận địa mai phục của ông ngoài mặt lộ thì thằng ác ôn đã không chủ quan đến nỗi để bọn này lọt vào tận giường ngủ của vợ chồng nó dễ như thế.

Lần này thì Hai Lục Bình nhổm đầu lên được:

- Sao?

Sáu Thạch vẫy Năm Bèo lại:

- Năm! Cậu trả lời đi!

Với đôi chân chữ bát, Năm Bèo quệch quạc đi đến, thản nhiên móc trong túi mìn Clây-mo đeo bên hông ra cây súng Ru-lô còn vấy máu và một hộp quẹt Zíp-pô đặt trước mặt Hai Lục Bình.

- Cái gì đây?

Hai Lục Bình ngơ ngác. Năm Bèo vẫn không thay đổi nét mặt:

- Dạ, báo cáo đây là những thứ thu được trên người thằng quận trưởng!

Mắt Hai Lục Bình trợn lên:

- Cái gì?... Cái gì thu? Thu cái gì?... Tóm lại là sao? Các cậu đùa tôi đấy à?

Đến đây thì cái mặt đen đúa của Năm Bèo nhăn lại trông thật khổ:

- Dạ, trước hết em, đội viên Năm Bèo, xin sẵn sàng nhận kỷ luật vì… - Lấm lét nhìn nhanh sang Sáu Thạch - Đã nghe theo anh Sáu rồi cùng với ảnh bí mật tìm đến thẳng nhà con vợ nhỏ của nó và đã…- Giơ bàn tay đen nhẻm lên làm động tác chém mạnh vào cổ - Vậy là xong, xong béng!

Hai Lục Bình nhìn qua Sáu Thạch, lào phào:

- Sáu… có đúng vậy không?... Cậu định giễu cợt tôi?

- Không - Sáu Thạch quay lại - Tôi không muốn kẻ thù giễu cợt chúng ta.

Người đội trưởng mặt xanh rớt vì mất quá nhiều máu thả rơi đầu xuống, đôi môi sưng vù nhệch ra không hiểu là cười hay mếu, bàn tay đưa khỏi mép võng, quờ quạng tìm bàn tay Sáu Thạch, run run nắm lấy:

- Cám ơn cậu… cám ơn đồng chí… cám ơn thằng bạn thân nhất của tôi… Vậy là tôi có thể yên tâm đi được rồi… Sáng mai người ta sẽ chuyển tôi lên trạm phẫu, sau đó ra viện… rồi thất thểu nhận một cái chân coi kho hay trồng tỉa nào đó, coi như xong một đời chinh chiến. Nhưng… nhưng cho đến hết quãng đời còn lại tôi sẽ còn bầm dập đầu óc vì sự ngu ngốc này.

Sáu Thạch đột ngột đứng dậy:

- Ngày mai tôi cũng sẽ rời khỏi đây.

- Cậu đi đâu?

- Đi đến nơi cần đến.

- Bố bậy! Không đi đâu cả! - Máu trong miệng Hai Lục Bình lại trào ra, nhểu thành dòng xuống cằm - Tôi coi như đã bỏ đi, hết thời rồi, chỉ còn cậu, cậu phải ở lại cùng với Bảy Tân nắm lấy cái đơn vị này.

Sáu Thạch đưa mắt nhìn về phía Bảy Tân lúc ấy đang lơ đãng day mặt ra sông như bị những giọt nắng nhảy nhót trên các lọn sóng hút lấy hồn.

- Không, tôi đã có ý định đi từ lâu nhưng bây giờ mới có dịp. Từ hậu phương hành quân vào đây theo một đội hình chủ lực thì tôi sẽ trở lại đội hình đó, có lẽ thích hợp hơn.

Bảy Tân lúc này mới ngoảnh lại, các con sóng trong mắt biến mất:

- Đồng chí đội trưởng! Có lẽ đây không phải lúc nói đến chuyện đó. Cái đáng nói lúc này là - Chiếu cái nhìn rất thẳng về phía Sáu Thạch - Chuyện đội viên Sáu Thạch tự động chuyển phương án mà không báo cáo tổ chức là sai, là vô kỷ luật, rất vô kỷ luật. Còn bây giờ, đồng chí đội trưởng cứ yên tâm về phía sau trị thương, mọi việc sẽ có cấp trên định liệu.

Sáu Thạch cũng găm cái nhìn vào thẳng mặt người đội phó:

- Khỏi định liệu! Tôi chưa bao giờ khoái làm chỉ huy, oánh giặc xong là bỏ tất về quê, cho nên ông đội phó không cần phải vân vi gì cả mà cứ nghiễm nhiên chuyển lên theo ngạch bậc. Nhưng riêng chuyện kia, cái chuyện mà ông nói rằng tôi vô kỷ luật thì cần phải xem lại, nếu thích, mời ông cứ báo cáo lên trên, tôi sẽ chịu trách nhiệm.

Hai Lục Bình bật lên một tiếng ho, cơ mặt nhăn quắt lại:

- Thôi, tôi xin… Tôi xin các cậu. Đến thế này mà các cậu vẫn còn cãi vã nhau được ư? Sáu Thạch… Nếu cậu còn coi tôi là bạn, một thằng bạn ngu ngốc nhưng không đến nỗi tồi, trước lúc đi tôi chỉ xin cậu một điều…

- Ông cứ nói!

- Cậu nên ở lại, làm gì cũng được nhưng phải ở lại! Mảnh đất giáp ranh ác liệt này đang rất cần những người như cậu... Mất đất là mất hết, mất cả cái riêng lẫn cái chung, mọi sự lúc ấy đều chẳng có ý nghĩa gì nữa.

- Để suy nghĩ thêm.

- Tuỳ cậu.

Hai Lục Bình khó nhọc vẫy Út Vân lại gần, giọng nói gần như chỉ còn hơi:

- Còn con nhỏ Út… chiến tranh chưa biết thế nào, tuổi mi là phải được ăn học tử tế, tao đã đề nghị ghi tên mi vào danh sách ra Bắc vào tháng sau.

Út Vân mếu máo:

- Anh Hai, em không…

- Đã quyết rồi, không cãi… Ra ngoài đó ráng mà học cho giỏi, học thay cả phần bọn tao.

Nói xong, anh đưa đôi mắt mệt mỏi như đã sắp hết sinh khí nhìn khắp lượt đồng đội, giọng chìm đi:

- Tới đây có thể đứa còn đứa mất, tao chỉ mong… nếu sau này gặp lại đừng đứa nào phải cúi mặt… Thôi, tạm biệt những người anh em thân thiết của tôi…

Cái cáng được khiêng đi chầm chậm, đủ để anh có thể đưa bàn tay vàng bợt ra nắm lấy tay từng người. Rất lặng lẽ, họ cũng chầm chậm đi theo tiễn người đội trưởng xuống bến sông. Chỉ có Sáu Thạch ngồi lại, đôi vai gù xuống, mắt nhìn chằng chằng như khoan như dán xuống đất. Dưới kia, khi con thuyền được má Sáu, một cơ sở trong ấp chiến lược chèo đi xa dần rồi khuất trong lau lách, mọi người vẫn còn đứng im ìm nhìn theo.

Bật lên tiếng khóc của Út Vân:

- Anh Hai ơi… Anh Hai trở về với tụi em nghen… Anh không được bỏ đi luôn đâu đấy.

Riêng con mắt của Bảy Tân lại đa chiều, có cái gì như tiếc nuối, lại có cái gì như một thoáng nhẹ nhõm đan vào.

6

Thiếp đi được một giấc đến quá nửa đêm thì cô tỉnh dậy. Đêm Hà Nội sâu thẳm tâm linh như có cả cái dư ba hồn khí rất đỗi xa xôi, mơ hồ từ ngàn năm theo hơi đất vọng về. Gió lạnh vẫn hú dọc hành lang. Dưới đường đã có tiếng rao xôi sáng, rao bánh mỳ văng vẳng mà dường như trong tâm tưởng, cô nghe được cả tiếng bìm bịp, tiếng tắc kè xa xăm ở đâu đây. Cô lại cuộn tròn người trong chăn và biết mình sẽ không tài nào ngủ thêm được nữa, đành để mặc cho đầu óc trôi ngược về phía sau, về phía những cánh rừng hoài niệm…

… Hai ngày sau cái sự kiện đau lòng kia, một buổi tối trở về chỗ ngủ, cô bỗng thấy những cánh hoa bằng lăng thơm dịu được buộc gọn đặt ở đầu võng mà không biết của ai? Của ai nhỉ? Của anh Năm Bèo ư? Không phải, con người này có bao giờ để ý gì đến hoa hoét đâu, mà lại rất dị ứng với phụ nữ nữa, chỉ rượu thôi. Hay của anh Bảy Tân? Cũng không phải. Anh ấy không có thói quen tặng những thứ mỏng manh, lãng mạn mà anh thường cho là phù phiếm, tiểu tư sản như thế này, và nếu có lại toàn tặng những cái có tác dụng sát sườn như xà bông, dầu thơm, cây viết, thuốc dưỡng da, thậm chí là cả chiếc nịt ngực mềm mịn cất công nhờ cơ sở trong ấp gửi mua tận chợ Sài Gòn.

Hay là của… Cô không dám nghĩ tiếp nữa. Chả lẽ lại là của con người ấy? Vô lý! Con người lạnh giá như được tạc bằng vỏ đạn ấy lâu nay đến một cái nhìn, một câu nói dịu dàng đối với cô cũng chưa bao giờ có huống hồ là một chút chăm sóc tinh tế này.

Cuối cùng phán đoán của cô nghiêng về người đội phó đang thay quyền đội trưởng. Cũng có thể lắm vì có lần hành quân qua gốc bằng lăng, anh Bảy đã nói với anh Hai Lục Bình một câu mà cô may mắn nghe được: "Trong rừng có nhiều loài hoa nhưng có lẽ bằng lăng là loài dễ thương nhất, nhẹ nhàng, kín đáo và thanh tao nhất, có khi phải bứng ít gốc về trồng cho rừng đỡ trơ trụi". Trời, chắc là ảnh rồi. Chỉ có thể là của ảnh! Không hiểu sao cô bỗng cảm thấy nao nao buồn. Bằng giác quan con gái, cô biết lâu nay anh Bảy có vẻ chú ý đến mình, nhất là ánh mắt, ánh mắt cứ dõi sang cô lúc nóng lúc lạnh, lúc xa lúc gần, lúc khô lúc ướt thế nào ý, như có nhiều điều muốn nói nhưng lại không muốn nói điều gì. Vậy mà cảm xúc ở cô vẫn khô rang, không có lấy một mảy may xao động, thậm chí còn thấy hơi ghê ghê. Điều này chính cô cũng lấy làm lạ. Rõ ràng nếu so sánh thì con người anh Bảy có nhiều cái hơn hẳn anh Sáu, đẹp trai này, tinh tế này, biết dịu dàng, biết chăm sóc phụ nữ này và đánh giặc cũng chả kém gì nhau, thậm chí có lúc còn nổi trội hơn như cái đêm bị phản mai phục một mình một súng đánh lui cả đại đội bảo an ven trục lộ 13 ấy chẳng hạn. Còn anh Sáu thì hết thảy đều ngược lại: Xù xì, thô rám, khô khan, nói câu trước gắt câu sau, mặt mày góc cạnh, nổi gân nổi múi y hệt cái ông phu đào huyệt ở quê cô, và chưa bao giờ coi cô có mặt trên đời này nhưng không hiểu sao trái tim cô lại chỉ đập về một hướng ấy mà không còn nhịp nào dành cho bất cứ một ai khác. Phải chăng lòng dạ đàn bà con gái như các cụ dạy: có những góc khuất, có những lý lẽ riêng mà không ai phân định rạch ròi ra được, yêu là yêu, không yêu là không yêu, chả phụ thuộc vào cái gì sất, thế thôi.

Lúc ấy cô không biết rằng, chính cái lý lẽ "không phụ thuộc vào cái gì sất" ấy đã có tác động không nhỏ đến số phận của Sáu Thạch vào những khoảng thời gian sau này.

*

Nhưng lúc ấy, cái điều làm cô lo sợ nhất đã không xảy ra. Cuối cùng anh Sáu cũng quyết định ở lại mà không khăng khăng đòi trở về đội hình chủ lực nữa, một điều gần như không hề có ở con người không nói thì thôi mà đã nói là làm này. Rút cuộc anh ấy ở lại vì cái gì? Vì mảnh đất thân thương đã chất chứa quá nhiều kỷ niệm hay vì câu nói rút ruột của anh Hai? Hay… Cô không dám nghĩ thêm nữa. Mình đã là cái gì của người ta mà đòi người ta ở lại vì mình. Cô không dám nghĩ dù rất muốn nghĩ vì từ sau trận đánh ấy, anh càng tỏ ra xa cách cô, thậm chí không cả nhìn ngó cô nữa. Có gặng hỏi thì anh toàn trả lời nhát gừng hoặc không trả lời gì hết. Có đêm nằm trên võng khuya, nghe tiếng cá quẫy dưới sông, nghe gió thổi qua lưng võng mà cô lặng khóc một mình.

Mấy bữa nữa là cô sẽ rời khỏi đây rồi, rời mà không biết có ngày trở lại, liệu điều đó có đánh động chút gì vào trái tim hoang hoá của con người ấy không? Cô không biết và cũng có thể không bao giờ có dịp được biết nếu như không có những dòng chữ quá đỗi muộn màng đang nằm nhưng nhức, ấm nồng cạnh con tim yếu đuối của cô kia. Lúc ấy cô chỉ biết đang yêu anh, chỉ yêu một mình anh, yêu cả cái xấu lẫn cái tốt, yêu âm thầm, yêu khốn yêu khổ, yêu một chiều, anh càng xa cách cô càng đắm chìm như cuộc đời bỗng chốc gặp duyên cơ duyên phận càng gạt ra nó càng lặn sâu vào, thao thiết, nhức nhối.

*

Hà Nội trời càng về sáng càng lạnh. Khi ngược đường Trường Sơn ra đây cô đã được nghe nói đến cái lạnh ngoài này nhưng lạnh đến nỗi thở ra hơi, chân tay tê cóng, có chỗ sưng lên, đêm nằm đắp chồng hai chiếc chăn Con Công vẫn không đủ ấm, sáng ra mặc bốn, năm cái áo, tất lồng cả đôi mà rét vẫn hoàn rét, rét từ bên trong rét ra thì cô không thể nào hình dung nổi.

Bất giác cô đặt tay lên lần áo ngực định moi cái lá thư chỉ có mấy dòng được bọc kín trong hai lần ni lông mà cô coi như một kỷ vật ra xem nhưng rồi lại rụt tay về. Lá thư ấy cô chỉ đọc một lần mà chưa bao giờ dám đọc lại lần thứ hai bởi từng câu từng chữ của nó cứ nổi cộm, ám ảnh, dịu dàng, nóng buốt khiến chỉ nghĩ đến thôi nước mắt cô đã muốn trào ra và lạ quá, nếu không kìm lòng được, lẩn mẩn giở ra thì chỉ cần chạm mắt vào những con chữ nghiêng nghiêng ấy, lần nào cũng vậy, toàn thân cô bỗng ớn lạnh, mồ hôi toát ra như sắp vào cữ sốt rét. Cho nên, trừ khi tắm và những buổi lao động đào kênh thuỷ lợi, cô cứ để nó nằm im áp ngay vào bên ngực trái mình như một sự sưởi ấm, một hơi thở nỗi niềm trong những ngày đông tháng giá nơi xứ lạ quê người.

Anh Sáu ơi… Không biết bao nhiêu lần cô đã khẽ gọi tên anh như thế. Anh Sáu ơi, từ nơi xa em đã đọc thầm trong đầu hàng ngàn lần những dòng chữ của anh. Sao lại thế? Sao anh phải dối lòng, sao anh tự làm khổ mình đến vậy? Yêu anh em có nghĩ xa xôi gì đâu, chỉ biết yêu là yêu thôi, yêu một hình ảnh đàn ông phong trần, gai góc; yêu một hình ảnh lính chiến ngang tàng, bạt tử, vậy thôi chứ em có đòi hỏi gì nhiều đâu mà anh lại nói sợ dính đến anh đời em sẽ khổ? Nếu anh biết đêm đêm em vẫn nhủ thầm trong lòng rằng, anh sống anh sẽ là chồng em, anh chết em sẽ thờ anh như thờ một người chồng thân yêu nhất.

Và đêm nay, một đêm nằm co mình trong chăn ấm ở một nơi cách rất xa cánh rừng chồi lá thấp ven sông ấy, cái ký ức cuối cùng về anh mà cô có được vẫn còn nguyên sức nóng hầm hập của nó…

*

Lúc ấy vào khoảng chiều muộn. Chiều ở đâu cũng buồn, chiều trong rừng chiến tranh càng cô quạnh buồn hơn. Bên kia sông, mặt trời hắt những tia nắng cuối cùng lên thinh không rồi bóng tối ập xuống dịu dàng, man mác như không thể dịu dàng, man mác hơn.

Toàn đơn vị khi đó chỉ còn không tới mười người, tất cả đều ăn vận chỉnh tề với vẻ im lặng như sắp sửa đón đợi một điều gì. Bảy Tân đi đi lại lại, đứng lên ngồi xuống, thỉnh thoảng lại xem đồng hồ rồi lại dõi mắt ra phía cửa rừng. Nhìn anh lúc này với cái vẻ ngoài tinh tươm, sạch sẽ, đầu chẻ ngôi phải, trong hoàn cảnh nào cũng chẻ ngôi phải mà không rõ tại sao, râu ria cạo nhẵn, khuôn mặt sáng láng, tươi tỉnh, cặp mắt mơ màng như chân dung một chánh văn phòng cấp tỉnh hay cấp khu xuống đây triển khai nghị quyết hoặc ban hành một mệnh lệnh gì đó mà thật khó có thể hình dung ra đây lại là một cán bộ chỉ huy dày dạn của một đơn vị thiện chiến đã gây cho kẻ thù bao phen xích bích xang bang. Và thực tế, bằng những chiến tích vừa là cá nhân vừa là chỉ huy đã có được, không ai không thừa nhận Bảy Tân là một tay súng can đảm, một bộ óc thông minh, năng động đã nhiều lần giúp đơn vị chuyển bại thành thắng, chuyển thua thành được, chuyển cái không thể thành cái có thể mà chính anh Hai Lục Bình đã có lần phải thốt lên: "Thú thiệt, không có cậu thì mình tôi không biết xoay xoả thế nào". Và cũng không phải là ngẫu nhiên hay đơn giản mà Bảy Tân đã được đôn lên làm chỉ huy phó một đơn vị con cưng, át chủ bài, thiện chiến nhất của các lực lượng võ trang vùng vành đai lửa.

Chỉ có điều, cái này cô vẫn thắc mắc mà chưa ai giải đáp thoả đáng nổi, kể cả anh Hai Lục Bình rằng, hầu như anh ấy không có bạn thân. Phải chăng do tác phong, đôi mắt của anh cứ xa xa lạ lạ thế nào, tưởng ấm đấy mà nguội đấy, tưởng chân tình mà vẫn dửng dưng. Ngay cả với cô cũng vậy, đôi mắt ấy như muốn kéo vào lại như muốn đẩy ra khiến cô cứ thấy sờ sợ làm sao. Có lần anh Hai Lục Bình bảo, có thể do một thời gian hoạt động bí mật trong Tổng hội sinh viên Sài Gòn lúc nào cũng phải đề phòng kẻ đặc tình trà trộn nên Bảy Tân mới sinh ra cái tính nước lợ ấy.

Còn anh Sáu, cứ như là một bức tranh tương phản, vào trận hay không vào trận, có giặc hay không có giặc, lúc nào cũng bụi bặm, áo phanh ngực, quần soóc Mỹ, hàm râu quai nón không cạo xanh rì viền cứng lấy khuôn mặt lãnh đạm, bất cần đời mãn tính.

Một lát sau, cái nguyên cớ tạo ra không khí chờ đợi ấy đã xuất hiện từ mối đường mòn phủ lá vàng khô dẫn vào cứ. Đó là sự hiện diện của một người đàn ông trung tuổi, nét mặt phúc hậu, mắt sâu, tóc đã lốm đốm sợi bạc sợi đen, hông bên này giắt cây K59 nhỏ gọn, cũng để trần, hông bên kia là cái xà cột làm bằng vải bạt Mỹ căng phồng. Tất cả chợt nhận ra đó là đồng chí bí thư kiêm tỉnh đội trưởng, người lãnh đạo cao nhất, linh hồn của cuộc kháng chiến vùng này mà người ta hay kêu một cách kính trọng và thân mật là chú Mười bí thư.

Với vẻ chân mộc, xuề xoà, và trong đáy mắt hình như đang ẩn giấu một điều gì đó lấp láy rất lạ khiến cho khuôn mặt có chiều đau yếu kia bỗng sáng hơn, ông Mười ra hiệu cho mọi người ngồi xuống rồi không một câu vòng vo, không một lời giáo đầu, với cung cách như trở về gia đình, ông vào đề luôn:

- Chào các em! Chào những tay súng can đảm vùng tây nam sông Sài Gòn! Bữa nay tôi xuống đây chỉ có độc việc này thôi. Thứ nhất, Tỉnh ủy và Ban chỉ huy tỉnh đội nhiệt liệt biểu dương thành tích diệt ác phá kềm của các đồng chí vừa rồi. Nhờ có trận đánh đó mà cục diện ở đây đã được mở ra sáng sủa hơn. Bà con nức lòng lắm!

Mọi người nhìn nhau rồi cùng nhìn về phía Sáu Thạch. Nhưng cái nhìn của anh lại chuyển sang chỗ khác.

- Hai - Ông bí thư nói tiếp - Thường trực tỉnh uỷ và Ban chỉ huy tỉnh đội thông báo quyết định chính thức nắm quyền chỉ huy đơn vị đặc nhiệm từ bây giờ sẽ là đồng chí Bảy Tân, đồng chí Bảy Tân cũng được bổ sung vào huyện ủy.

Bảy Tân đứng dậy trong một tư thế nghiêm vừa đủ để nhận lệnh. Trong đội hình khẽ bật lên đôi tiếng xì xào, lại những ánh mắt nhìn nhau, trong đó có cả ánh mắt của Út Vân thoáng hướng sang phía Sáu Thạch… Nhưng lần này Sáu Thạch không nhìn bâng quơ đi đâu nữa mà tiến đến, mỉm cười, giơ tay ra bắt tay Bảy Tân siết chặt, mắt ấm lên như một lời chúc mừng. Út Vân cũng bất giác thấy lòng mình nhẹ lại và cười theo dẫu cái cười có phần gượng gạo…

Ông bí thư ngừng một chút như để nén lòng rồi chắc không nén nổi nữa, để mặc cho cái đốm sáng ẩn sâu trong đáy mắt lúc nãy cháy lên, rung giọng nói tiếp với nét mặt xúc động khác lạ.

- Ba, điều này mới quan trọng này, rất quan trọng, quan trọng với chúng ta, quan trọng với cả dân tộc: Hiệp định Pa-ri về hòa bình ở Việt Nam đã chính thức được ký kết đêm qua. Cuộc kháng chiến của chúng ta đã bước sang một giai đoạn mới vô cùng thuận lợi.

Ắng đi một chút rồi cả cánh rừng vỡ oà. Mọi lồng ngực vỡ oà. Bầu trời trên kia cũng vỡ oà, thông thốc gió. Khát vọng hoà bình, khát vọng yên hàn, khát vọng được trở về nhà, khát vọng không còn khổ đau chết chóc bấy lâu nhức nhối bị nén chặt trong lòng giờ đây bỗng chốc được bung mở hết đường biên. Ôi chao! Liệu đây có phải là hiện thực không, một hiện thực như mơ chỉ có trong truyện cổ tích sau khi người lính đã phải tan hoang lòng dạ ôm đầu máu trở lại rừng sau ba đợt Tổng tiến công Tết Mậu Thân không như mong đợi, đã phải chôn nhau hết người này đến người khác, đã có lúc tưởng như chìm sâu vào nỗi tuyệt vọng màu đen không còn hy vọng gì đến một ngày sạch tan bóng giặc.

Còn Út Vân, chẳng hiểu sao đầu óc cô lại buột ra, rơi thõm xuống một khoảng không hút hoẳm. Mẹ ơi, sắp hoà bình rồi, sắp thắng lợi rồi sao con lại phải đi? Sao lại phải rời khỏi những con người thân yêu vào đúng lúc này? Không…

Riêng Sáu Thạch vẫn ngồi im, trên khuôn mặt đá lạnh tanh tịnh không có một cảm xúc gì. Út Vân kín đáo nhích khẽ người đến bên anh, hơi thở thơm mùi chôm chôm phả vào một bên má:

- Anh Sáu, sao vậy?

Sáu Thạch chỉ nhẹ lắc đầu không trả lời. Và chỉ lát sau, cái lắc đầu khó hiểu của anh đã được giải đáp khi ông bí thư nói tiếp, giọng đã đỡ nghẹn hơn:

- Các em! Bao nhiêu xương máu mới có hiệp định này, chỉ thị ở trên là các đơn vị ở đâu ở yên đấy, tuyệt đối không nổ súng, không tuỳ tiện giành đất giành dân để đối phương có cớ phá hoại hiệp định.

Bảy Tân vẫn đứng thẳng người như có một thanh gỗ nẹp cứng sau lưng:

- Báo cáo, đơn vị sẽ tuyệt đối chấp hành mệnh lệnh, quyết không để xảy ra một sai sót nào.

- Tốt! Tôi tin ở các đồng chí! Giành được hoà bình đã khó, giữ được hoà bình còn khó hơn.

Đúng lúc đó thì Sáu Thạch đột ngột giơ tay, tiếng nói cố tỏ ra mềm mỏng nhưng không giấu được cái âm sắc rắn đanh bên trong:

- Thưa, tôi xin có ý kiến!

Trước cái nhìn lo ngại và khó chịu của Bảy Tân, ông bí thư lại cười:

- Được, đồng chí nói đi!

- Dạ, thủ trưởng vừa nói đây là chỉ thị của trên, vậy nếu có thể được, tôi xin hỏi trên đây là của khu hay của Trung ương ạ?

Vầng trán người bí thư thoáng chau lại:

- Hả? Đồng chí hỏi vậy là có ý gì?

- Báo cáo, có ý nên tôi mới hỏi ạ!

Ông bí thư quay sang Bảy Tân:

- Đồng chí này là ai?

Bảy Tân vội trả lời:

- Dạ, là đồng chí Sáu Thạch, đội viên của đơn vị ạ! Tính đồng chí ấy vẫn vậy nhưng không có gì đâu, xin thủ trưởng cứ phổ biến tiếp!

Đến đây Sáu Thạch không cần mềm mỏng nữa, đứng hẳn dậy:

- Sao lại không có gì? Tôi xin phép được phản đối chủ trương này!

Bảy Tân định ngắt lời thì ông bí thư ngăn lại, ông nhìn thẳng vào người nói chuyện, cặp lông mày rậm nhíu khít vào nhau:

- Đồng chí phản đối cái gì? Và phản đối nhân danh ai?

- Thưa, tôi nhân danh tôi, một người lính cùng đồng đội đã đánh dư vài chục trận đủ để hiểu bản chất kẻ địch là thế nào. Thưa, chúng sẽ không bao giờ chấp hành gì hết mà sẽ dựa vào sự chấp hành máy móc của ta để lấn từng thước đất trở lại.

- Tốt! - Nói tốt nhưng cặp chân mày của ông lại nhíu thêm chút nữa - Nhưng căn cứ vào đâu, vào cái gì mà đồng chí dám nói như vậy?

- Dạ, căn cứ vào thực tiễn. Chuyện lớn là vụ phản bội trắng trợn Hiệp định Giơ-ne-vơ gây cho chúng ta biết bao tổn thất. Chuyện nhỏ là suốt bao năm qua, không một cái tết nào chúng không tìm cách phá hoại lệnh ngừng bắn hai bên.

- Tốt! - Lại tốt song lần này cái tốt đó được hạ xuống thật trầm - Nhưng tất cả những điều này thuộc về tầm lãnh đạo cấp cao, chúng ta không có quyền phán xét, đồng chí Thạch, Thạch hả, hiểu chưa?

- Báo cáo, tôi nghĩ hơn ai hết chính những người lính bằng xương máu của mình mới có quyền phán xét nhất.

Đến đây thì Bảy Tân, dường như đã tìm được cơ hội để thực thi cái quyền lực vừa mới nhận được, vội cao giọng, một điều ít thấy ở anh ta:

- Đồng chí Thạch! Đồng chí nên nhớ mình đang đứng trước ai và đồng chí đang nói về cái gì!

- Nhớ chứ, tôi đang đứng trước một bí thư tỉnh uỷ, một chỉ huy trưởng tỉnh đội, một người anh hùng của tất cả cánh rừng nơi đây và chính vì thế mà tôi càng phải nói.

- Vậy thì đồng chí cũng nên nhớ, đây không phải là việc của đồng chí! Nhiệm vụ của đồng chí là chấp hành chỉ thị bằng mọi giá.

- Kể cả cái giá là thụ động ngồi im nhìn xương máu của đồng đội, của bà con đổ xuống bao năm qua bỗng thành công cốc?

Bảy Tân định đối lại Sáu Thạch nhưng chợt ngừng. Hay chính những lời nói thấu buốt của con người kia đã khiến anh ta không muốn tiếp tục cuộc đối thoại mà biết chắc phần thua thường rơi về phía mình.

Người bí thư cũng im lặng. Có lẽ đây là lần đầu tiên trong cả chặng đời chỉ huy lãnh đạo của mình ông mới đụng một người lính có thể nói năng táo tợn như vậy về những điều to tát nhất.

Giây lâu, ông hỏi:

- Đồng chí có phải là đảng viên không?

Câu hỏi này làm Út Vân thoáng chột dạ, như vừa chạm đến những điều trắc ẩn sâu kín nhất lâu nay về anh trong con người cô. Nhưng anh vẫn bình thản như chuyện ấy không có liên quan gì đến mình:

- Dạ, trong chuyện sống còn sinh tử của cả một vùng đất, hai chữ đảng viên quan trọng thế kia ư, thưa đồng chí bí thư?

- Quan trọng chứ, rất quan trọng! - Giọng ông đanh lại - Vì đảng viên bao giờ cũng phải gương mẫu chấp hành mọi chủ trương của Đảng vô điều kiện. Tuyệt đối tuân thủ Hiệp định là chủ trương của Đảng, một chủ trương chiến lược, đồng chí hiểu chưa?

- Thưa, tôi hiểu và nhất trí chủ trương chiến lược này, nhưng một khi vận dụng không bắt nguồn từ thực tiễn thì nó không còn là chiến lược nữa. Thậm chí nó còn trở thành chiến bại.

Đến đây thì người bí thư vẻ đã hết kìm nổi, ông nói gần như quát:

- Đây là quân lệnh! Là người lính, bất biết có là đảng viên hay không, đồng chí định chống lại quân lệnh à?

Ngược lại với tiếng quát cố nén ấy, giọng nói của Sáu Thạch lại hạ xuống:

- Thưa, tôi không chống, không bao giờ chống mà chỉ xin được đề xuất.

Bảy Tân cũng trừng mắt, đôi mắt ướt khi trừng lên nhìn cũng uy lực lắm:

- Đủ rồi! Tôi yêu cầu đồng chí Thạch không nói thêm câu nào nữa!

- Rõ!

Sáu Thạch ngoan ngoãn lui lại phía sau, cúi đầu xuống, im lặng.

Người bí thư rời mắt khỏi con người khó chịu kia, cất tiếng phiền muộn:

- Thật lạ lùng! Tôi thực sự không hiểu tại sao cho đến tận lúc này mà trong đơn vị của các đồng chí vẫn còn có những cá nhân lạc hậu như vậy?

Nói xong, ông xây lưng định đi thì Út Vân bật nói:

- Dạ, báo cáo chú, anh Sáu không hề lạc hậu đâu ạ! Trong trận diệt ác mà chú vừa biểu dương, nếu không có anh ấy thì đã thất bại rồi ạ!

Ông bất thần quay lại, nhìn thẳng vào cô gái:

- Ai đó?

- Báo cáo - Bảy Tân quăng một cái nhìn gườm gườm về phía cô - Là Út Vân, đội viên kiêm y tá của đơn vị, sắp ra Bắc học ạ!

Người bí thư chuyển cái nhìn đọng vào Sáu Thạch rồi đưa mắt nhìn tất cả:

- Có đúng vậy không các đồng chí?

Trừ Bảy Tân đánh mắt nhìn lảng đi chỗ khác, còn lại cả đơn vị đã đồng loạt đứng dậy biểu thị thái độ xác nhận.

Trước động thái ấy, Bảy Tân buộc phải khiên cưỡng lên tiếng:

- Dạ, thưa chuyện này tôi sẽ báo cáo lên tỉnh uỷ sau nhưng có thể khẳng định, chiến công diệt ác vừa rồi luôn luôn và bao giờ cũng xuất phát từ sức mạnh và ý chí sáng suốt của ban chỉ huy, cấp ủy và toàn đơn vị.

Người bí thư lặng lẽ bước đến trước mặt Sáu Thạch, đặt một tay lên vai anh, giọng ấm hơn:

- Tốt! Lập công vậy là tốt, nhưng lập công xong lại tự kiêu tự mãn, xa rời sự lãnh đạo của Đảng là sai, rất sai - Ông quay qua Bảy Tân - Tối nay đồng chí đội trưởng cho đơn vị quán triệt lại tất cả, quán triệt thật kỹ, trước thời cơ lịch sử đòi hỏi tất cả chúng ta phải thống nhất về tư tưởng và hành động. Sáng mai đồng chí lên báo cáo trực tiếp với tôi. Thôi nhé, chào các đồng chí!

Cùng với người chiến sĩ vệ binh to cao, ông bước nhanh theo lối mòn có nhiều cỏ dại mọc hai bên đi ra. Một dáng đi rõ ràng là không còn hào hởi như lúc đến.

Bảy Tân đi theo.

Đến cửa rừng, ông dừng lại nói nhỏ:

- Này, hình như đầu óc cậu này có vấn đề, phải tìm cách chấn chỉnh đi không lại làm ảnh hưởng đến cái chung, nhất là trong tình hình này.

Bảy Tân cũng nhỏ giọng:

- Dạ, đây là một phần tử kiêu binh, kiêu ngạo, phát ngôn bừa bãi, hành động tùy tiện, nếu không có sự che chắn của đồng chí đội trưởng cũ thì chắc con người này đã bị điều khỏi đơn vị từ lâu rồi. Em thấy để anh ta ở lại đơn vị là không ổn, dễ nhiễm độc, nên đưa về phía sau làm một công việc gì khác như thu dung, sản xuất hay coi kho chẳng hạn có lẽ thích hợp hơn.

- Hả? Coi kho à?... Coi kho cũng tốt. Tùy, nhưng phải thận trọng, vì đây là vấn đề về con người. Tôi đi!

- Dạ, khoan đã ạ!

Lúc này Bảy Tân mới lôi trong túi mìn Clây-mo ra một bọc đồ nhỏ gói trong túi ni lông đặt vào tay ông:

- Dạ… biết thủ trưởng thích chụp hình, vừa rồi trong trận đánh vào bốt Tương Bình Hiệp, bọn em có thu được cái máy Canon này, có ý mang về để thủ trưởng thỉnh thoảng thư giãn sau những giờ làm việc căng thẳng, dạ.

Nét mặt người lãnh đạo cao nhất trong địa bàn thoáng tỏ ra lúng túng:

- Hả, Canon à ? Chà, cậu này cầu kỳ quá!... Thôi được, cũng thêm một phương tiện để ghi lại những cột mốc lịch sử của vùng đất giáp ranh này cho các thế hệ sau họ hiểu. Cám ơn cậu!

Ông chuyển cho cậu vệ binh cầm lấy gói quà, mà chỉ nhìn vào nét mặt cũng đủ biết rằng đối với ông là rất quý giá, rồi đi khuất vào khúc quanh dẫn lên rừng già.

Bảy Tân nhìn theo, trên môi phác một cái cười khó hiểu…

7

Ký túc xá buổi tối thường vắng tanh. Vài ngọn đèn ở sân trường hắt lên những quầng sáng vàng vọt càng làm cho nó cô tịch hơn. Có lẽ đây là thời khắc buồn nhất của những học viên xa nhà.

Vào những lúc như thế Út Vân lại thường thả cho đầu óc mình lãng đãng trôi về những tháng ngày sôi động ở chiến trường, trôi về anh, người đàn ông càng ngày càng trở nên xa ngái không có một dòng tin hồi âm dẫu rằng cô đã gửi vào đó cả chục lá thư, đã đi hỏi không ít người khi biết họ vừa từ trong Nam ra, kể cả lên Uỷ ban Thống nhất Trung ương. Hay là… Không, dù được biết cuộc chiến đấu trong đó sau khi phía bên kia phản bội lại hiệp định đã trở thành khốc liệt hơn, cũng tương tự như năm Mậu Thân nhưng chẳng hiểu tại sao cô tin anh không thể chết được, người như anh không thể chết, lá thư của anh, hồn vía của anh đêm ngày vẫn ở bên cạnh cô đây, đập cùng nhịp đập với con tim bên ngực trái cô đây thì làm sao có thể chết!

Người đàn ông đồng hương kiêm lớp trưởng khẽ mở cửa đi vào, trên tay bưng một cái chậu than đang ngun ngún cháy, khẽ đặt dưới gầm giường cô, rồi kéo ghế ngồi cạnh, giọng ân cần:

- Chiều nay cháu đi đâu về mà quần áo, tóc tai toàn vương mùi nhang khói?

- Cháu đến chùa Quán Sứ để nhờ sư thầy cầu siêu cho gia đình anh ấy và phù hộ cho cháu nhận được tin của anh. Không hiểu sao cháu thấy nóng ruột quá!

Người này không nhìn vào mắt cô mà nhìn sâu vào lửa:

- Chú hiểu! Sự mất mát không chỉ có ở chiến trường mà còn lây lan ra cả ngoài này, có khi còn mất mát, tang tóc hơn - Rồi giọng anh cố vui lên - Nhưng chắc không còn lâu nữa đâu, chính vì thế mà chúng ta mới có mặt ở đây để chuẩn bị cho ngày đó.

- Cháu cũng hy vọng như vậy nhưng cháu… sợ lắm!

Cô sợ khi đến ngày đó người đàn ông xù xì, thần tượng trận mạc của cô không còn nữa thì thắng lợi đối với riêng cô chỉ càng thêm buồn nhưng không tiện nói ra.

- Nè, chú để ý thấy dạo này sức khoẻ cháu có vẻ không được tốt, thường ho về đêm… À, thì là cạnh phòng nên chú nghe được, hay là sáng mai chú đưa cháu đi Việt - Xô khám tổng thể cái coi sao.

Cô lắc đầu. Nhìn gương mặt đàn ông dịu dàng và khá đẹp đang cúi xuống kia, cô thoáng có chiều ái ngại. Kể từ bữa nhập trường đến nay, người ấy vẫn luôn tỏ ra chăm sóc cô trong mọi hoàn cảnh, khi thì chép hộ bài, khi mang đến nải chuối, hộp sữa, trái cam, khi lại dẫn cô đi thăm một vài danh lam di tích mà từ hồi đi học cô đã háo hức nghe nói. Ngay cả khi cô nóng ruột không muốn đi học, mấy lần định làm đơn xin được trở lại chiến trường, người ấy cũng biết lựa lời động viên, khuyến khích cho cô được bình tâm. Nếu tất cả đều ra chiến trường rồi lần lượt ngã xuống, mai mốt thắng lợi còn biết lấy ai để xây dựng quê hương sau này nữa, cho nên việc đi học không phải là học cho riêng mình mà học cho đất nước… Chú ấy nói đại loại thế, nói nhiều lắm, nói câu nào cũng chí lý, sâu sắc, câu nào cũng như rót mật vào tai. Khác với cô, Lâm, Ba Lâm - tên chú ấy, không trực tiếp cầm súng mà là dân hoạt động nội thành rồi bị lộ, trên gọi ra cho đi học, nên khi nghe những câu chuyện cô kể về cuộc sống chiến đấu, sinh hoạt ở rừng, chú nghe có vẻ thích thú lắm, xen cả sự khâm phục nữa. Nhưng cũng chỉ thế thôi, thân thiết như người anh người chú trong gia đình mà không có một biểu hiện gì khác lạ cả.

Cùng với âm thanh lách tách, chiếc chậu than dưới gậm giường đang toả ra một hương thơm và hơi ấm vô cùng dễ chịu, như buổi sớm tinh mơ nào có ánh mặt trời lan trên mặt sông rồi phả vào cánh rừng lá thấp. Một cảm giác ấm áp, tin cậy nhen lên khiến cô gái vừa bước qua tuổi mười bảy khẽ nhắm mắt lại để mặc đầu óc mình chìm nhẹ vào giấc ngủ chập chờn, bất chợt. Khi bàn tay mềm mại của người đàn ông một lần nữa đặt nhẹ lên tay cô, cô lại mơ màng tưởng như bàn tay thô ráp của anh mà lần cuối cùng cô được nắm lúc ở bến sông, miệng khẽ thốt lên: "Anh Sáu… Em sợ lắm…". Chỉ thế thôi cũng đủ để bàn tay kia khẽ rụt lại. Người đàn ông đồng hương nhẹ đứng dậy, nhìn xuống khuôn mặt trinh nữ, nén một tiếng thở dài, một lần nữa lại đi ra, khép kín cánh cửa lại.

Út Vân cũng giật mình mở mắt. Trong đầu cô vẫn còn nguyên câu nói váng vất của anh, khuôn mặt anh vào giây phút chia tay sau cái đêm cùng anh ở trần bò rào mà cho đến suốt đời cô không thể nào quên được.

Và cả sự xuất hiện bất thường của chị Diệu Hương, một nữ sinh viên Văn khoa lần đầu tiên bước vào rừng nữa…

8

Gọi là xã uỷ, huyện uỷ, tỉnh uỷ hay khu uỷ gì gì đó là cách gọi cho nó đủ lệ bộ một đơn vị hành chính chứ thực ra ở vùng giáp ranh trong chiến tranh, ráo trọi chỉ có một nhóm người rất khiêm nhường gọi là khung, là sườn, mà tất cả dân cư, đất đai đều nằm trong tay đối phương cả.

Cho nên sáng nay, một buổi sáng nhá nhem, phập phồng cái tinh thần hiệp định hoà bình vừa mới có hiệu lực, một cô gái trắng trẻo, mộng mơ, xinh đẹp, nước da trắng hồng, thậm chí là thướt tha bỗng xuất hiện trong căn cứ lại là một chuyện như đùa. Nhưng bước đi rón rén, vóc dáng mảnh mai, mắt nhìn ngơ ngác của cô lại là có thật, rất thật, thật đến nỗi các chàng trai lính chiến cứ ngẩn mặt ra như được chứng kiến một nữ thuỷ thần vừa từ lòng sông rẽ nước đi lên.

Riêng Năm Bèo, cậu trai vốn tính cục kịch, hầu như không có khái niệm gì về đàn ông đàn bà là vẫn tỉnh queo. Cậu bước ra chắn đường, mặt lạnh tanh, mũi súng chĩa vào giữa khuôn ngực tròn căng thiếu nữ:

- Ê, đứng lại, đi đâu?

Cô gái giật nảy mình, chút nữa vấp vào rễ cây, vội líu ríu nói:

- Em… em…

Cây súng càng gí sát ngực:

- Em, em cái gì? Đây không có anh em chú bác cô dì gì hết nghen! Đi đâu? Vô đây làm gì? Gián điệp hả, hay Thiên nga Phượng hoàng trà trộn?

Đến đây thì cô gái mếu máo:

- Không… em là Hương, Diệu Hương…

- Diệu Hương… Tên gì mà nghe như tích tuồng cải lương vậy?

- Dạ, em không biết, má em đặt. Em là cháu gọi má Sáu bằng cô.

- Má Sáu nào? Ở đây có hàng tỷ má Sáu.

- Dạ… Má Sáu cơ sở, mất một tay. Má giới thiệu em vô đây.

- Rồi, má đâu mà để cô đi một mình?

- Má bệnh đau đang chữa trị ở Sài Gòn ạ!

- Vậy có giấy tờ gì không?

- Dạ, có.

Cô lúng túng sờ tay vào cạp quần. Năm Bèo vội hét:

- Đứng im, bỏ tay xuống! Cậu Đẻo đâu, khám nó!

Người lính có tên Đẻo, cái tên rất khó gọi, chỉ chệch miệng ra một tý là thành âm khác ngay, với thân hình cao ngòng, trẻ măng bước đến nhưng tay chân lại cứng đờ, mấy lần định đưa tay vào cái chỗ cô gái vừa thõng tay xuống nhưng không làm nổi, bàn tay cứ run bắn lên, mặt mũi đỏ vang. Cáu sườn, Năm Bèo sấn đến, thô bạo sục mấy ngón tay đen đúa, sần sượng vào phía trong cạp quần của cô rồi lấy ra một mảnh giấy gấp nhỏ nằm kín trong túi ni lông, bóc ra, đưa lên mắt, hấp háy đọc:

- Rồi, đúng chữ của má Sáu đây rồi. Nhưng sao nó có cái… cái mùi gì kỳ vậy?

Đến lượt gò má cô gái đỏ ửng, cúi gằm xuống, lí nhí:

- Em… em không biết.

Từ trên cây gác, thấy ồn ào, Bảy Tân thả rơi người xuống cùng với chiếc ống nhòm mang nhãn hiệu USA nhẹ như một chú vượn, chau mày định gắt một tiếng gì đó theo thói quen từ ngày chính thức nhận chức đội trưởng, nhưng cái nhìn vấp ngay phải thân hình cô gái, một chút sửng sốt, một chút đờ ra:

- Người này là ai?

Năm Bèo chìa ra mảnh giấy:

- Dạ, cháu gọi má Sáu bằng cô.

Bảy Tân nhìn nhanh hàng chữ rồi đưa trả lại cô mảnh giấy, giọng mềm hẳn:

- Sinh viên luật Sài Gòn à?

- Dạ!

- Xin vô rừng để được đánh giặc trả thù cho anh Hai mới bị hy sinh ở cao nguyên trung phần à?

- Dạ!

Đôi mắt sững sờ của thằng đàn ông đã lấy lại được vẻ bình thản cần thiết, nhìn nhanh toàn thân cô gái một lần nữa, anh ta gật đầu:

- Vừa may đồng chí y tá ở đây sắp ra Bắc học, cô sẽ thay chân cô ấy.

- Dạ, y tá nhưng… có được trực tiếp cầm súng không ạ?

Sáu Thạch chui từ căn hầm chữ A tối thui lên, vẻ như nghe trọn được câu hỏi này, nói tưng tửng:

- Hả? Cầm hả? Cầm, cầm hết, muốn cầm gì được cầm nấy, mặc sức nhưng chuyện đánh đấm máu me này có phải ngày hội đâu mà đàn bà con gái kéo nhau lũ lượt vào đây cả thế này?

Cô gái ớ ra, thoáng nhìn lên cái vẻ rừng rú của người vừa thả ra câu nói khó chịu đó rồi cúi mặt xuống không biết trả lời thế nào. Vừa lúc từ dưới bến, Út Vân xách mớ quần áo vừa giặt đi lên, nghe kịp, cô nhìn anh, chau mày:

- Anh Sáu sao nói kỳ vậy? - Rồi đến gần cô gái, hồ hởi nắm lấy tay cô - Chị, sao chị đẹp vậy? Em là Út Vân đây, má Sáu thỉnh thoảng có kể về chị, mừng quá, từ bây giờ hai chị em mình sẽ sống với nhau, đi, em dẫn chị về hầm, rồi sẽ dẫn chị đi tắm, nước sông ở đây mát lắm!

- Mát lắm… Rồi còn là mát!

Sáu Thạch phì một tiếng rồi khủng khỉnh đi xuống mép nước, nơi có rất nhiều cây chà và và rau móp mọc lan ra mặt sông, như thể lại bắt đầu cuộc hành trình bắt cá bằng tay quen thuộc của mình.

- Sáu Thạch! Gặp tôi một chút!

Tiếng Bảy Tân gọi ở phía sau. Anh dừng lại:

- Giống nhau nhỉ?

- Cái gì giống?

- Là "gặp tôi một chút!". Y sì giọng ông Hai Lục Bình. Này, nói đùa chứ con người ta bình thường thì không sao nhưng hễ đã có chút quyền trám vào là cách nói năng, đi đứng cũng tự nhiên khác, ngay cả cách khịt mũi cũng vang tròn hơn, nhỉ?

- Ông nhầm, tôi là tôi, Hai Lục Bình là Hai Lục Bình, tôi không phải là cái bóng của anh ta.

- Đã "anh ta" rồi kia đấy! - Sáu Thạch cười khì, đi theo Bảy Tân ra phía sông.

Tới nơi, họ hạ người ngồi xuống một thân cây mục nằm ngang.

Sáu Thạch ném thia lia một viên sỏi ra mặt nước:

- Hy vọng và mong là như vậy, nào, có việc gì, báo cáo thủ trưởng tôi nghe đây!

- Này, cái giọng ấy nghe không hạp với anh.

- Ơ hay, tân thủ trưởng tân khẩu khí chứ.

- Tôi biết ông không coi cái chức chỉ huy của tôi ra cái mốc xì gì, mà cũng phải thôi, về mọi mặt làm sao tôi có thể so sánh được với ông nhưng tổ chức phân công, biết làm sao, thực lòng tôi đâu có muốn.

- Cờ đến tay thì cứ phất, lẽ đời là vậy, còn tôi, nếu chỉ cần ở tôi sự phục tùng thì đồng chí đội trưởng yên tâm đi, tôi sẽ phục tùng đến nơi đến chốn. Chỉ có điều, phục tùng và ngoan ngoãn là hai cái khác nhau đấy. Còn gì nữa không?

- Còn, cái chuyện hôm rồi đồng chí bí thư xuống nói về Hiệp định Pa-ri đúng là có điều gì chưa ổn. Trong thâm tâm tôi biết ông nói đúng, và nhiều anh em cũng biết ông không sai vì chả ai hiểu kẻ thù như chính chúng ta nhưng…

- Nhưng cái bóng của cấp trên to quá, và cái vía của mình cũng mỏng quá hả?

- Không, đúng hơn là ý thức tổ chức của một người chiến sĩ cách mạng không cho phép chúng ta nghĩ ngược lại, càng không thể làm ngược. Sức mạnh quân đội chính là ở chỗ đó.

- Hả, kể cả cái suy nghĩ đó sẽ đem lại một hậu quả nhỡn tiền?

- Biết làm sao. Chiến tranh mà.

- Sao cái gì đồng chí đội trưởng cũng đổ tại chiến tranh hết thế?

- Vì chiến tranh có những quy luật riêng của nó buộc chúng ta không muốn cũng phải tuân thủ.

- Kể cả tuân thủ sự ngu tối và cơ hội.

Bảy Tân chợt lạnh giọng:

- Tôi đang nói chuyện tử tế với đồng chí.

- Còn tôi lại muốn đồng chí nên tử tế với xương máu đồng đội, tử tế với công sức, tấm lòng của bà con.

Đến lượt Bảy Tân lia một viên đá ra mặt nước như thể muốn nương vào viên đá vô tri đó để xả đi cái cáu kỉnh đang dồn ứ trong lồng ngực. Cả hai nhìn theo viên đá nhảy thia lia trên những con sóng lăn tăn rồi đuối dần, chìm nghỉm ở giữa dòng. Tiếng nói Bảy Tân bám theo đà lia đó, nói như là bâng quơ:

- Này, hình như có lần trước mặt anh Hai Lục Bình, ông đã có nguyện vọng… xin chuyển đi đâu thì phải?

Sáu Thạch nhìn lên:

- Câu này có nghĩa gì?

- Chả nghĩa gì hết - Bảy Tân cười thật mềm - Chả là mình biết trên cơ quan huyện đội chỗ bà Tư Trang hiện có khuyết mấy chân trợ lý hay văn phòng gì đó đòi hỏi chuyên môn sâu, công việc khá nhàn, lại tránh xa bom đạn, thế thôi. Nếu ông còn muốn giữ cái ý định ấy thì đây là một dịp, có khi lại hợp hơn.

- Thế à? - Sáu Thạch bật lên một tiếng cười rất khô - Không, bây giờ tôi lại muốn ở lại, hay nói đúng hơn, chính vì giữ lời hứa với Hai Lục Bình mà tôi sẽ ở lại.

Giữ lời hứa với Hai Lục Bình… Không, điều đó chỉ là một phần thôi, phần rất nhỏ mà cái chính là anh muốn nhân chuyện này để thoát khỏi thứ người cứ gợi lên sự nhớp nhầy của một con rắn độc kia. Đáng ra anh muốn thoát từ lâu rồi bởi lẽ, cái khổ sở nhất của một người như anh không phải là chết chóc, đói khổ hay thiếu thốn tình cảm mà là ngày ngày phải chung đụng, phải sống cạnh, thậm chí phải dưới quyền một nhân cách đục ngầu, tanh tưởi, giả trá đến buồn nôn buồn ói.

Dường như không nhận ra điều đó, Bảy Tân vẫn mềm mỏng mặc dù đôi mắt ướt hơi tối lại:

- Tốt thôi! Mà thực lòng tôi cũng không muốn ông đi...

- Nhưng vẫn còn cái chưa tốt, đó là nhận thức của lãnh đạo, của cả ông đội trưởng và hơn thế, các kế hoạch phòng thủ của ta đang bị lơi lỏng một cách nguy hại, theo tôi tất cả phải được triển khai như cũ ngay.

Như bị chạm nọc, Bảy Tân căng giọng vặn lại:

- Phòng thủ cái gì? Làm sao phải phòng thủ? Đồng chí liệu có cầm đèn chạy trước ô tô không?

- Nếu cái ô tô đó đã trở nên "mù lòa".

Câu nói có sức bung của một chiếc lò xo bị nén chặt, Bảy Tân đứng bật dậy:

- Tổ chức không bao giờ mù loà cả, đồng chí hiểu chưa?

Sáu Thạch im lặng, vẻ như muốn chấm dứt câu chuyện đang trở nên quá chán ngắt này. Sự nín lặng bất thường đó đã làm nét mặt Bảy Tân không thể không dịu đi, anh ta lại ngồi xuống, thậm chí còn ngồi sát Sáu Thạch hơn:

- Hì! Mà thôi, đánh đấm đã mệt mỏi thấy bà rồi, thỉnh thoảng ngồi với nhau lại mệt mỏi thêm làm gì. Làm bậy một tợp đi!

Anh ta lôi trong túi mìn Clây-mo ra một bi đông rượu, ngửa cổ uống một hụm, khà một tiếng rồi đưa cho Sáu Thạch. Thạch cũng làm một hụm, cũng khà một tiếng to hơn.

Làm ra vẻ thân mật, anh ta đặt một bàn tay lên vai người ngồi cạnh, nở một cái cười khó hiểu:

- Bây giờ nói chuyện khác, chuyện đàn ông, bỏ mẹ cái chuyện đánh đấm, chính trị chính em nhức đầu nhức óc sang bên đi. Tuần sau con nhỏ Út đi rồi.

Câu nói ấy được thả ra một cách tưởng chừng lạc lõng nhưng lại chứa rất nhiều ngụ ý.

- Thì đi - Sáu Thạch ngồi hơi lùi ra một chút.

- Đi xa, đi lâu, lúc trở về có khi bọn mình tiêu hết rồi, ông không thấy có chút bịn rịn nào à?

- Mừng cho nó! - Sáu Thạch lại lia mạnh một viên sỏi khác ra mặt sông.

- Con nhỏ có vẻ cảm tình với ông.

- Như cảm tình với tất cả mọi người.

- Đừng giả ngây! Nó coi ông là… là gì nhỉ?... À, là người hùng trận mạc của nó, mấy hôm nay nhìn trong mắt nó hoang vắng thế nào, cứ đi ra đi vào như người mất hồn.

Sáu Thạch quay lại nhìn thẳng vào mắt người nói chuyện:

- Thế à, đây không phải lúc nghe tích tuồng cải lương. Xin lỗi nha!

Anh định đứng dậy thì Bảy Tân lại kéo xuống:

- Đầu óc ông khô khan lắm! Chả lẽ cái việc đánh đấm mù mịt này đã khiến tâm hồn ông bạn rơ rão hết rồi à? Nên đến với con nhỏ chút đi, tội nghiệp nó!

- Tội nghiệp nó hay tội nghiệp ông? - Lại một ánh mắt nhìn thẳng.

- Ông nói vậy là sao?

- Là thi thoảng tôi vẫn bắt gặp ánh mắt ông nhìn nó như muốn bứt từng cái khuy áo.

- Bố bậy nào - Bảy Tân giật nảy lên như bị bọ cạp đốt - Bỏ cái lối nhìn mật vụ ấy đi! Mà… dù có thế đã sao. Suốt năm này qua năm khác vùi mặt vào đánh đấm, sém chết hàng chục lần, có thèm nhạt một chút cũng là bình thường. Lòng vả như lòng sung, hả?

- Lòng tôi khác. Thôi nhé! Cám ơn đồng chí đội trưởng kiêm huyện ủy viên đã cho uống rượu và biết nói những câu thật lòng. Là người lính, vẫn xin nhắc lại ông chỉ huy: Đêm nay không thấy pháo bắn, chắc chắn sẽ có điều không bình thường xảy ra. Các vị cứ thử xem chúng nó có giữ đúng tinh thần hiệp định không?

Sáu Thạch đứng dậy bỏ đi.

Bảy Tân nhìn theo, nhếch cười… Tội nghiệp! Một cỗ máy chiến đấu không hơn không kém! Một thầy tu ép xác không biết để làm gì? Coi như buổi nói chuyện thất bại. Nó quyết định ở lại không xin đi nữa là nó chơi mình rồi, nó muốn là cái gai lúc nào cũng sẵn sàng chọc vào mắt mà mình vẫn chưa bứng đi được. Đúng ra nó còn hơn cả gai. Gai thì nhổ xong nhói cái là hết, đằng này nó cứ gờn gợn dấm dứt ăn mòn vào da thịt, vào linh hồn mình cả đêm lẫn ngày. Mà nó là ai, là cái gì nhỉ? Nghiệp oan ở kiếp trước hay kỳ đà cản mũi ở kiếp này? Chắc chắn không một ai chịu nổi, kể cả đức Phật, khi phải sống bên cạnh một thằng luôn vượt trội, luôn toả sáng hơn mình, luôn coi mình không ra cái gì, lúc nào cũng như tia lửa soi thấu ruột gan mình mà chỉ cần nhìn những đôi mắt đội viên hướng về nó với vẻ đầy tin cậy, mến mộ là đủ điên lên rồi. Mà thành tích chiến đấu của nó nào có hơn gì mình. Nó quất bao nhiêu trận thì mình cũng quất bấy nhiêu, mình lại còn ở cương vị chỉ huy nữa, đâu có thua kém?

Mới nghĩ thế, đầu Bảy Tân đã nóng phực lên, ngứa ngáy như có cả búi vắt chui vào cùng đốt, cắn. Khốn nạn! Đã vậy lại thêm chuyện con nhỏ Út nữa, ngon lành như thế, tươi mát, mưng mẩy, ngọt lịm như một thỏi Sô-cô-la như thế, nếu không vướng nó, hắn đâu có phải giả đò ăn chay niệm Phật bao ngày qua như cái đứa chết giẫm thế này? Thực ra vừa rồi hắn cố tình gợi chuyện con nhỏ ra là để thử lòng nó, không thử được thì cũng là cách cầu thân, đốt cháy khoảng cách với nó, dù cách này rất nhục, cốt cho yên chuyện rồi tìm cách hất nó đi sau, bởi hắn sợ nhất câu đánh giá của trên là "Nội bộ có vấn đề", có vấn đề là thuộc về năng lực quản lý, là chặt đứt đường tiến thân, là có thể một trong hai phải chuyển đi mà hắn lại không hề muốn chuyển, vậy mà mặt mày nó cứ sưng sỉa lên muốn đánh vào mặt quá! Mẹ cái thằng mang lốt người rừng, người nguyên thuỷ, như gã tiều phu mọi rợ đó làm sao mà con nhỏ có vẻ say đến thế? Mà đã say rồi thì theo luật, dù là luật tự đặt ra, luật của chút lòng tự trọng còn lại, hắn buộc phải thúc thủ, phải nhường để ráng nuốt cục thèm, cục hận vào trong, và dù có không nuốt thì con nhỏ, sau nhiều lần phát thử một vài tín hiệu chăm bẵm cũng chưa một lần thèm nhìn hắn nửa mắt.

Hắn đứng dậy, vục mặt xuống nước cho nó dịu bớt cái đầu đang ong ong muốn vỡ. Nhưng không dịu được. Khuôn mặt hầm hố của con người kia vẫn nằm lỳ ở trong óc không chịu ra. Vướng, vướng quá, vướng cả trong cõi sâu tình cảm lẫn vướng trong công việc. Khốn nạn! Có ai khốn khổ khốn nạn như mình, một thằng chỉ huy sáng giá, một thằng đàn ông luôn được cánh đàn bà con gái ước ao, khát thèm lúc còn hoạt động trong thành mà đêm đêm phải rón rén đi qua cửa hầm con nhỏ để chỉ biết âm thầm, khổ sở mỗi khi nghe tiếng thân thể ấm nồng của nó cọ mình sột soạt vào vải võng?

Thân thể… Trong đầu hắn bỗng hiện lên cái vóc dáng, khuôn ngực, đường hông, cặp đùi vừa chín tới của cô sinh viên như con nai tơ mới lạc bước vào rừng hôm rồi. Bụng dưới hắn đau nhói, cổ họng hắn khô rang như vừa nuốt phải cục than hồng. Trời ạ, người đâu mà tự dưng phí hoài cả tấm thân ngọc ngà ấy vào cái nơi ăn lùm ở bụi chết sống bất kỳ này? Phí quá!

Trong thinh không bỗng vang lên một tiếng chim lợn nghe rờn rợn. Hắn bất giác ngẩng mặt nhìn trời, khẽ chột dạ, bỏ mẹ, sao chỉ nghe có tiếng chim lợn bay qua thế này, im lặng kiểu gì lạ vậy hè? Im lặng quá, im lặng đến nhợn cả sống lưng... Coi chừng nếu đúng như thằng Sáu nó nói thì chết cha!

9

Út Vân còn nhớ cái đêm ấy trời nín gió nên không khí càng có vẻ im ắng, ngột ngạt.

Trong này là rừng, ngoài kia là ấp chiến lược. Trong này là cái chết rình rập, ngoài kia là cuộc sống xôn xao với muôn vàn những âm thanh, màu sắc của cuộc sống đời thường: Ban thờ ngún khói, hạnh phúc lứa đôi, tiếng chó sủa, tiếng trẻ khóc, tiếng ngoáy trầu trên tay bà má, tiếng thở dài chênh chao của thiếu phụ xa chồng… Ở đây, giờ này các cánh võng đã chìm vào giấc ngủ. Có tiếng ca sáu câu vọng cổ của người lính nào đó từ một cánh võng mắc gần mặt nước vang lên khe khẽ, thật buồn.

Ở một chỗ khuất kín, ánh sáng leo lét của ngọn đèn chai soi nhập nhoà vào chỗ Út Vân và Diệu Hương đang nửa nằm nửa ngồi trên cùng một cánh võng găng trước cửa hầm. Như duyên số, hai chị em gặp nhau một cái là thân nhau được ngay. Cô sinh viên lúc này đã vận một bộ bà ba đen của Út Vân cho mượn nhìn thật hợp như thể là may sẵn ở nhà mang theo. Đâu đây bật lên tiếng tắc kè ném lưỡi vào đêm…

Tiếng cô sinh viên đêm đầu tiên ở rừng nghe thì thầm như tiếng gió:

- Ở trong ấp cũng có tiếng tắc kè nhưng nghe không buồn nẫu ruột như ở đây, như tiếng nấc ấy nhỉ?

- Tiếng nấc? Chị ví von hay nhỉ! Nhưng không phải tiếng nấc đâu, nó đang đếm tuổi, kêu bao nhiêu tiếng là bấy nhiêu tuổi đó, con này già rồi, lớn tuổi rồi.

- Út, em bao nhiêu tuổi?

- Hai tháng nữa là tròn mười bảy ạ!

- Trẻ quá!... Sớm mốt em đi rồi phải không?

Út Vân nén tiếng thở dài:

- Đi mà lòng ở lại thì đi cũng chả vui gì.

- Hình như em đang… có tâm sự gì?

- Có tâm sự gì đâu, chị…

- Có. Em đang… yêu phải không?

- Không… - Cô giãy nảy rồi định lảng sang chuyện khác nhưng không lảng được - Chị à, trong đơn vị mình có một người…

- Người đó làm sao? Họ làm khổ em à?

- Không! Người ấy tự làm khổ mình.

- Em nói đi!

- Anh ấy đánh giặc giỏi lắm, em và nhiều người coi anh ấy là điểm tựa tinh thần trong những lúc khó khăn nhất, nhưng… tính khí rất chi là kỳ cục! Người đâu mà nghĩ gì nói đấy, thẳng như đường đạn cho nên đồng đội thì yêu quý nhưng cấp trên lại định kiến lắm!

Hương nắm nhẹ lấy tay Út:

- Chị biết con người này. Anh Sáu phải không? Ngay hôm đầu vào đây chị đã bị anh ấy nói vỗ mặt rồi.

- Đúng anh ấy đấy, anh ấy cũng đã có lần dằn hắt với em là chiến tranh không nên có khuôn mặt con nít rồi thỉnh thoảng lại nhắc lại, em bực lắm!

- Cô Sáu cũng kể nhiều về anh ấy, còn bảo bà con trong ấp yêu thương, quý trọng, biết ơn anh ấy lắm!

- Dạ, anh Hai Lục Bình - đội trưởng bảo người như anh ấy ở đâu cũng rất khó sống. Khó sống trong chiến tranh và tới đây dù có hòa bình chắc cũng khó sống luôn. Anh Hai còn nói, kẻ thù có thể không giết được anh ấy nhưng đồng đội có thể có người làm anh ấy suy sụp.

- Đến nỗi ấy nữa ư?

- Chị thấy đôi mắt anh ấy có gì là lạ không?

- Không! Vẫn cái màu xám chì, lì lợm như mọi người lính trong rừng khác.

- Anh ấy đang đi tìm đó, tìm ra ngoài, tìm ngược vào trong mình nhưng dường như không tìm thấy nên mặt mày lúc nào cũng u uất.

- Nhưng mà tìm ai, tìm cái gì?

- Em cũng đâu có biết. Hình như anh ấy đi tìm cái gì ở bên trong con người mà anh gọi là bản ngã hay bản… bản thể gì đó, em nghe lạ tai chả hiểu gì cả. Có một lần anh ấy còn nói với anh Hai Lục Bình mà em vô tình nghe lỏm được, nói cũng khó hiểu lắm, rằng, thói xấu của người ta ở đâu, thời điểm nào cũng có, nếu ở rừng không có tiền bạc, vật chất để tham nhưng lại có hư vinh, quyền lực ám vào, mai mốt yên hàn, cái ám đó sẽ biến hóa đến đâu? Chị học luật, chị có hiểu ý anh ấy là gì không?

Diệu Hương khẽ cười:

- Lòng người nông sâu làm gì có luật, em. Nhưng chị cứ nghĩ người ở rừng mọi suy nghĩ đều đơn giản, chỉ tập trung vào sống chết, đói no vậy mà đầu óc cũng phức tạp dữ vậy cà?

Đến đây, Út Vân đột ngột nắm lấy tay Diệu Hương, tiếng nói trở nên thao thiết:

- Chị Ba… Em đi rồi, anh Hai Lục Bình, bạn thân nhất của anh ấy chắc cũng không trở về nữa, trong khi có người không rõ vì sao lại luôn sẵn sàng rình rập để tìm cách hại anh ấy, mà người này cũng không xấu đâu, thậm chí còn rất dũng cảm. Nếu có thể được, em… em muốn chị giúp thỉnh thoảng quan tâm, lưu ý đến anh ấy một chút, có gì hơi quá, chị cố tìm cách cầm chừng lại, được không?

Hương bất giác ôm Út vào lòng:

- Ôi, em tôi yêu thật rồi, một tình yêu thánh thiện mà ở ngoài kia không bao giờ có.

- Chị, chị có hứa với em không?

- Chị hứa. Chị sẽ làm tất cả những gì có thể làm được!

- Em cám ơn chị! - Cô ngả đầu vào ngực Diệu Hương, nét mặt trở nên bé bỏng - Chị Ba, chị đã yêu bao giờ chưa?

- Nói chưa thì không đúng mà nói có cũng không phải, cũng có một chút thoáng qua, kiểu tình yêu học trò ấy mà.

- Em cũng không biết mình có phải là yêu không nhưng một ngày không nhìn thấy, không nghe được tiếng nói của anh ấy là em thấy thiếu vắng dữ lắm, cứ như người mất hồn ý.

- Thế hai người đã nói với nhau gì chưa?

- Chưa. Em đâu dám nói, nói sợ anh nổi quạu, còn anh ấy đời nào lại nói. Đã có lúc em nghĩ hay là anh ấy ghét em, chê em con nít, không xứng với anh ấy. Mà sao kỳ lắm chị nhé, anh ấy càng ghét, càng chê thì em lại càng nghĩ tới, càng thương.

- Ôi, em tôi! - Diệu Hương đưa tay béo nhẹ vào má Út - Nghe cô Sáu nói em là một nữ chiến sĩ can đảm, đánh giặc giỏi lắm, cái gì cũng giỏi, có lần còn cởi đồ bò rào vào đồn địch như con trai nữa, vậy mà chuyện kia lại có thể ngây ngô đến nỗi này ư?

- Ngây ngô vậy có xấu không chị?... Hay là vì em ngây ngô nên anh Sáu không thèm để ý đến em?

Diệu Hương lại cười, hôn nhẹ lên má Út một cái:

- Mèng đéc ơi! Chưa nói, chưa thề thốt, chưa một lần có gì với nhau mà có thể yêu dữ vậy ư?

- Không biết nhưng anh ấy sẽ là người mà em yêu suốt đời, chị tin không?

- Chị tin. Và chị cũng mong có được một tình yêu như em. Có lẽ một tình yêu như thế này thì chỉ có thể xảy ra giữa hai người cùng sống trong một hoàn cảnh sinh tử, cái chết lúc nào cũng treo lơ lửng ở trên đầu.

- Em… em không biết.

- Thôi, khuya quá rồi, con tắc kè trên chạc cây kia hết kêu rồi thì phải, em ngủ chút đi! Con gái ở rừng thức khuya quá không tốt đâu. Chị xuống bến ngâm qua người một chút. Đêm nay chẳng thấy có tý gió nào, oi nồng quá!

- Dạ, chị tắm lẹ rồi lên nhé, coi chừng pháo nó bắn bậy đó. Mà đêm nay lạ quá, từ đầu đêm tới giờ chả nghe thấy có tiếng pháo nào.

Diệu Hương vắt theo mấy thứ đồ đi xuống bến mà ở chỗ đó chỉ nghe có tiếng sóng đêm mơn man vỗ vào lau sậy.

Còn lại một mình, bên ngọn đèn chai, Út Vân lôi giấy bút trong hòm đại liên Mỹ ra hí hoáy viết cái gì, lúc viết lúc dừng, lúc lại cắn bút, lúc lại nhìn lên, vẻ khó khăn lắm…

Lúc ấy cô không biết rằng, từ cửa hầm của mình, Sáu Thạch cũng chưa ngủ, anh rời võng, nhẹ chân đi đến, lặng nhìn cô giây lâu, ngập ngừng… rồi lại nhẹ chân đi trở lui, ngả mình xuống võng, mắt nhìn thao láo lên vòm cây như từ chập tối đến giờ anh vẫn nằm và nhìn lên thao láo như thế, song cũng chỉ được vài giây, lát sau như có một lực đẩy không cưỡng nổi từ dưới lưng võng, anh lại ngồi dậy, dợm bước đi đến, lại lặng nhìn… Khẽ đặt một bịch đồ nhỏ xuống chân cột võng của cô rồi lại lặng lẽ đi trở lại.

Trên võng, vẻ như đã viết xong, Út Vân lẩm nhẩm đọc lại từng chữ… rồi không hiểu nghĩ gì, cô lại cho vào ngọn lửa đèn đốt trụi. Ánh lửa liu riu phả vào đôi mắt mở to mọng nước của cô một chút nắng chiều buồn vô hạn. Cô nằm xuống, nhìn lên màn đêm đang có những vì sao li ti, nhấp nháy, nước mắt khẽ rịn ra…

*

Được quây kín đáo bằng những khóm chà là xoà sát mặt nước, chỗ này lâu nay được gọi là "Bến Con gái" bởi chỉ để dành riêng cho Út Vân, nữ đội viên duy nhất có thể tự nhiên tắm táp, giặt giũ. Và cũng để cho các cô du kích, giao liên, y tá ở trên tỉnh, trên khu mỗi khi ghé qua có dịp được trầm mình xuống dòng sông ngọt mát mà tẩy rửa đi những bụi bặm phong trần sau một ngày trần thân trận mạc với khao khát được trở về cái phần nữ tính dịu êm, mềm yếu của mình.

Dòng sông đêm, khúc sông chết lúc này được ánh trăng hạ tuần trát lên một màu sữa đục bảng lảng như sương như khói, như có tiếng rì rầm tâm sự bất tận giữa đôi bờ hoang hoá. Tấm thân thanh nữ tròn mịn của Diệu Hương cũng đang bồng bềnh, trôi nhẹ trong dòng sữa ấy như một bức tranh Tuyệt tình cốc hư ảo, mơ hồ, liêu trai không có thật.

Nhưng đôi mắt căng chằng của Bảy Tân lấp ló sau vòm lá trên bờ lại là rất thật. Đôi mắt hàng ngày vốn mộng mơ, đa cảm lúc này bỗng trở thành đôi mắt của thú hoang đang rình mồi, khô khốc, xanh lè. Toàn thân hắn như bị tưới lửa, lồng ngực bóp chặt, hơi thở đứt quãng. Hắn u mê muốn bước xuống nhưng rồi có một cái gì đó như lý trí le lói, như lằn ranh mơ hồ của sự liêm sỉ không thể vượt qua đã giữ hắn lại, chôn chân tại chỗ, thậm chí muốn lùi lại, bỏ đi. Không, không được, đốm lửa dục tình bắt nguồn từ tấm thân ma mị kia lại bùng cháy trong hắn, cháy rừng rực. Song hắn vẫn cố dập, cố hít một hơi thở thật sâu vào mà dập. Đã nhịn thèm nhịn nhạt khốn khổ bao nhiêu năm nay, Bảy Tân ơi, mi ráng nhịn thêm chút xíu nữa đi, cắn răng, bóp háng lại mà nhịn, nếu mi chỉ thả rông cho bản năng ham muốn đang rộn rạo chảy trong người được bung ra thì có thể mi sẽ mất hết, mất sạch, mất cái cương vị tham mưu trưởng, tỉnh đội phó mà có bận ai đó vui chuyện đã buột miệng ra nói với mi và, cái này mới kinh khủng, mất luôn cả đoạn đời về sau khi không còn tiếng súng mà mi thường cồn cào ấp ủ.

Nhưng, dường như mọi phiền luỵ cõi đời đều ăn vào chữ "nhưng", cái thân hình ma trơi kia, cái đường cong của quỷ kia, cái tiếng nước vỗ mơn man, lóc lách vào làn da thịt con gái sáng rực dưới ánh trăng kia đã phá toang trong hắn tất cả, phá tơi tả cả mẩu lý trí yếu ớt còn sót lại đủ để hắn làm cuộc mộng du vào cõi dục.

Thở phì một cái như chú rắn hổ đang sắp ngoạm được răng vào con mồi ngọt thịt, hắn dợm chân bước xuống. Một cành khô gãy nhẹ dưới chân nhưng tiếng vang của nó lại rền lên như tiếng nổ của pháo.

Cô gái giật bắn mình, theo bản năng vội ngồi thụp xuống.

- Ai đó? - Cô run run hỏi lên.

Hắn cũng run run đáp lại với sự chắp vá của những âm tiết có nghĩa và cả vô nghĩa:

- Tôi… tôi Bảy Tân đây… Trời đêm nay nóng quá, tôi… tôi định xuống tắm.

- Ơ, nhưng em tưởng đây là chỗ chỉ dành cho phụ nữ?

Đến đây thì các âm tiết trong miệng hắn bật ra có vẻ liền mạch, tròn nghĩa hơn:

- Ôi dào, chiến tranh, đêm tối bít bùng cần gì phải phân biệt nam nữ.

Giọng cô đã có phần líu ríu:

- Dạ, em sắp xong rồi… để… để em lên cho anh Bảy xuống.

- Vẽ chuyện, sắp đến giờ nó pháo rồi còn chung với riêng cái gì nữa!

Hắn cũng không ngờ mình lại buông ra được một câu tán tỉnh rẻ tiền với cái lý do ngớ ngẩn như thế. Chính câu ấy đã khiến cô gái vội vã rời dòng, luống cuống ôm vội lấy mớ quần áo mặc vào người rồi cũng luống cuống đi lên.

Chà, nếu vệt đường mòn dẫn về cứ rộng hơn một chút đủ để cho hai thân hình không chạm sát vào nhau thì chưa chắc đã có chuyện gì xảy ra, đằng này hắn cứ đứng lù lù, buộc cô phải lách sát sạt qua cái thân thể đang rung lên hầm hập của hắn. Thế là, như một cú chập điện cao thế hàng ngàn vôn, "con đực" chỉ lắp bắp được một câu:

- Diệu… Diệu Hương ơi… xin em ở lại đã…

Rồi bất biết "con cái" có ở lại không, lý trí hoàn toàn bị thiêu rụi, hắn đã làm một động tác vồ nghiến lấy cái màu trắng nhờ nhờ kia siết chặt vào người mà không tự biết. Diệu Hương vội ẩy ra, cú ẩy bằng bản năng tự vệ của thiếu nữ khá mạnh khiến cho hắn, một tay súng dạn dày bị bất ngờ ngã ngồi xuống, hay đúng hơn sự thèm khát đã làm hắn bủn rủn chân tay không làm chủ được trọng tâm trọng lực của mình nữa.

- Đồng… đồng chí đội trưởng làm gì vậy?

Câu nói chống đỡ yếu ớt và hoảng sợ kia chỉ làm tăng thêm sự kích thích tột độ của con thú. Hắn bật người dậy rồi lừ lừ tiến đến phía cô, cười nhạt thếch:

- Cô Ba! Trước cô lúc này không có đội trưởng đội phó gì hết, vô nghĩa!

Chợt hiểu mình đang lâm vào một tình thế như thế nào và đang đứng trước ai, Diệu Hương lạnh giọng:

- Anh tránh ra để tôi đi!

Lại thêm một sự kích thích mới, hắn không tránh mà nhích thêm một bước nữa về phía cô… tưởng như đã vùi được mặt vào làn da thịt đang toả ra cái hương thơm nhưng nhức, ngầy ngụa, nồng nàn sát ngay trước mũi.

- Anh làm gì vậy?- Lần này thì cô trừng mắt lên.

- Làm những gì mà một thằng đàn ông cần làm - Hắn cũng không hiểu tại sao cái lúc tất cả đều quá sức mỏng manh, hút xoáy ấy hắn lại có thể nói ra được những lời khá tỉnh táo như vậy - Là đàn bà rồi em cũng sẽ hiểu, cái sống cái chết ở đây chỉ cách nhau gang tấc, đêm nay hay sáng mai tôi có thể chết, em cũng có thể chết, vì vậy điều gì có thể cho nhau được thì đừng nên giữ.

Hắn đưa một tay ra. Diệu Hương lùi lại, xẵng giọng:

- Đồng chí đội trưởng, đồng chí không dừng lại tôi sẽ kêu lên bây giờ!

Thế là chút lý trí còn lại trong hắn vỡ vụn, tan biến để chỉ còn lại một cảm giác hứng khoái, khát thèm chế ngự.

- Kêu ư? Muộn rồi. Chính cô bằng cách tắm hớ hênh của mình đã đánh thức ngọn lửa dục vọng, ngọn lửa mà tôi đã phải khốn khổ chôn chặt bao lâu nay bị đánh thức dậy chứ đâu phải tại tôi. Hơ! Nào, biết điều đi, rồi tất cả sẽ trở nên tuyệt vời trong ngày ký Hiệp định Pa-ri lịch sử này.

Hắn cúi xuống bế xốc cô lên định mang vào chỗ khuất nhưng bất ngờ cô truồi xuống, bằng hết sức lực giáng vào giữa mặt hắn một cái tát rất mạnh.

- Đồ khốn nạn!

Cái tát ấy không làm cho hắn tỉnh lại, thậm chí còn làm cho hắn điên hơn, say hơn, giống cái say khi lâm trận, Bảy Tân lau máu nơi khóe miệng, cười gằn:

- Khốn nạn à?... Ừ thì vốn đã khốn nạn rồi, vậy thì khốn nạn thêm một chút có sao. Nào!

Như không còn gì để mất, hắn lại nhào tới, dằn ngửa cô xuống cỏ, lấy tay bịt chặt lấy miệng cô. Cô chỉ còn sức chòi đạp, kêu ú ớ…

Nhưng tiếng kêu tắc nghẹn đó cũng đủ để cho Út Vân đang thiu thiu ngủ ở cách đó không xa chợt tỉnh dậy.

Tiếng Út hỏi vọng xuống:

- Chị Ba… Sao chị tắm lâu vậy? Có chuyện gì không?

Tiếng hỏi trong đêm vắng khiến hắn bất giác dừng lại. Lựa lúc ấy, Hương đạp mạnh cái thân thể đàn ông nhớp nhày ra khỏi người cô, ngồi lên vấn lại tóc, giọng uất ức:

- Tôi hoàn toàn bất ngờ về con người anh, tôi ghê tởm và khinh bỉ anh. Tôi sẽ báo cáo tất cả việc này lên tổ chức.

Như bị hắt một gáo nước đá lạnh vào giữa mặt, Bảy Tân hoàn toàn tỉnh lại và chợt hiểu cái gì vừa xảy ra, cái gì sẽ chờ đợi hắn phía trước qua câu nói có sức nổ của một trái bom huỷ diệt kia. Hắn sững lại một giây rồi, thay vì sẽ làm tới luôn như thói thường của một con đực lên cơn nhưng một suy nghĩ loé lên rất nhanh như đã từng loé lên trước một tình huống sinh tử, hắn lại thả rơi người xuống, hai tay ôm lấy đầu, toàn thân rũ ra như một tàu lá bị pháo tiện đứt, giọng khổ sở, thậm chí có cả chút nước mắt ẩn bên trong nữa:

- Trời, tôi vừa làm gì thế này?… Chả lẽ cuộc sống đã biến tôi thành một con thú thật rồi sao? - Hắn loạng choạng đứng dậy, đi đến, quỳ thụp xuống chân cô - Đánh tôi đi… Nhổ nước miếng vào mặt tôi đi… Tôi đáng bị như vậy.

Trước vẻ tuyệt vọng của một người đàn ông mới trước đó còn đầy vẻ uy dũng, hào hoa, một người đàn ông là chỉ huy trực tiếp của cô, Hương thoáng chạnh lòng, nhẹ đỡ hắn dậy, giọng trở nên dịu dàng:

- Anh Bảy… Hương không giận anh. Hương biết mấy anh ở trong này cực quá, thiếu thốn quá nhưng anh Bảy làm Hương sợ… Lại nữa, lỡ có ai nhìn thấy thì có phải uy tín anh Bảy sẽ…

- Thôi, đủ rồi!

Đáng lẽ hắn sẽ nhẹ hẳn người vì câu nói nhân hậu có mầm mống tha thứ đó nhưng rồi không rõ tại sao, chạm nọc hay lại một miếng đòn tâm lý nữa, hắn đứng dậy, mặt tỉnh queo, tiếng nói đanh lại của người bị xúc phạm sâu sắc:

- Cô không phải dạy khôn tôi, tôi cóc cần cái uy tín chết giẫm ấy, tôi không phải là khúc gỗ, tôi cũng là một con người, một con người cả chục năm nay không biết gì đến một bàn tay phụ nữ, một con người…

Câu chuyện này rồi không biết sẽ diễn tiến đến đâu giữa một thằng đàn ông có đầy đủ tiểu xảo ứng phó với đàn bà trong những tình huống nhạy cảm nhất và một cô gái thơ ngây đang để mình tự rơi vào một vùng duy cảm yếu đuối, rất dễ mủi lòng, nếu như khoảnh khắc ấy, trong im ắng mênh mông, cảnh vật bỗng không rung giật bởi hàng loạt những tiếng nổ chát chúa, trầm đục vang lên.

Hắn bừng tỉnh, thoắt biến thành một con người khác, hoàn toàn khác, con người của bổn phận, vội xách súng lao nhanh về hướng có tiếng nổ.

Diệu Hương cũng chạy vội về hầm của Út Vân.

*

Tại chỗ có tiếng nổ, về sau Út Vân được nghe cô Tư Trang kể lại, dưới ánh trăng sắp lặn, sau những lùm cây lúp xúp, người ta thoáng nhận ra những chiếc nón sắt quen thuộc của lực lượng địa phương quân nổi tiếng ác ôn đang nhấp nhô, thoắt ẩn thoắt hiện và từ đó, những nòng súng AR15 trên tay chúng nhả những đường đạn rất căng về phía những mái lán im lìm. Từ trong lán, thoáng có những bóng người hớt hải chạy ra, nằm xuống, chống đỡ yếu ớt rồi bật ngửa người, dụi sâu mặt vào đất trước những đường đạn ác nghiệt đã được điểm xạ sẵn.

Nguy cơ bị xoá sổ hoàn toàn một căn cứ đầu não nhỡn tiền sẽ xảy ra nếu như thời khắc ấy không bất chợt bục lên một tiếng nổ "tăng… ùng" rất căng, tiếng nổ của đạn B40, tiếng nổ rền lên như tiếng sét, tiếng nổ quen thuộc, tiếng nổ mang sức nóng và sự công phá khủng khiếp đã trở thành nỗi ám ảnh, nỗi kinh sợ bấy lâu của bất cứ sắc lính đối phương nào. Lại một cú "tăng… ùng" nữa. Một quầng lửa sáng loà trùm lên. Thế là xong, khi quầng lửa biến mất thì những chiếc nón sắt gầm ghì kia cũng biến theo như bị ngọn triều giật xuống.

Trận tập kích đêm đến và đi nhanh như một ảo giác, chỉ một vài ba thi thể của cả bên này lẫn bên kia là có thật trong sự ngào trộn đặc thù của mùi tanh máu, mùi diêm sinh khét đắng và mùi lá cây ngái nồng bị xé rách.

Khi Bảy Tân và đơn vị đặc nhiệm của mình đang trên đường cắt rừng bươn tới thì đụng Sáu Thạch đã lầm lỳ quay trở lại với cây B40 còn ngún khói trên tay. Đi cùng anh là bí thư kiêm huyện đội trưởng Tư Trang, một phụ nữ tầm thước, rắn rỏi, trên tay vẫn lăm lăm khẩu súng ngắn và một tốp chiến sĩ, du kích trên mặt vẫn còn nguyên nét hãi hùng, kinh ngạc.

Sững lại giây lát, Bảy Tân lừ lừ tiến đến trước mặt Sáu Thạch, giọng nói nặng như một cú tát trái:

- Cái gì vậy? Ai nổ súng? Nổ ở đâu? Lại ông phải không? Ông định phá hoại hiệp định à?

Người vẫn còn khét lẹt mùi thuốc súng, gò má có một vết xước dài rớm máu, với vẻ điên giận khác lạ, Sáu Thạch túm ngực áo Bảy Tân kéo sát vào mình, gần như nhấc lên:

- Im mồm! Chính sự ngu ngốc của các người đã phá hiệp định. Nghe đây ông đội trưởng: toàn bộ căn cứ huyện ủy bị tập kích, ba chết, hai bị thương.

Bảy Tân chết sững nhìn sang bí thư huyện uỷ Tư Trang, người này cũng nhìn lại hắn với ánh mắt thật buồn xen chút ân hận.

- Hả? Có đúng như vậy không?... Chết mẹ rồi!... Sao lại có thể như vậy được?

- Mày mang câu này đi mà hỏi cái ông bí thư tỉnh ủy của mày ấy. Thằng khốn!

Út Vân giật mình. Anh ấy tuy hay nổi nóng thật nhưng nóng đến nỗi gọi đội trưởng là mày, là thằng khốn thì cô chưa thấy bao giờ! Lại nữa, cũng chưa bao giờ cô thấy đôi mắt anh lại bắn ra những tia nhìn man dại như thế, tia nhìn như thể chỉ cần đối tượng nói thêm một câu nào nữa là có thể bị vồ lấy, xé nát ngay.

May là lúc ấy Bảy Tân, có thể do ánh mắt kia hoặc cũng có thể do thực trạng đang xảy ra, lại cúi đầu im lặng. Sáu Thạch khinh bỉ định bỏ đi thì người bí thư tỉnh uỷ đột ngột xuất hiện.

Giọng ông khàn khịt như người bị cảm lạnh:

- Tôi ở đây rồi, không phải hỏi ai nữa - Ông quay qua Tư Trang - Sao, đồng chí huyện đội trưởng, cụ thể thế nào? Ai nổ súng trước?

Tư Trang kín đáo kéo lại vạt áo ngực đang bị xộc xệch, trả lời mà tránh không nhìn thẳng vào mắt người bí thư tỉnh, nhìn vào, chị e rằng mình sẽ không kìm được mà khóc nấc lên mất.

- Dạ, báo cáo anh Mười, là lực lượng biệt động quân của tiểu khu ạ. Chúng áp sát từ lúc nào ta chủ quan không hay, tới khi chúng ào vào thì hầu hết trở tay không kịp, may mà nhờ có tổ của đồng chí Sáu Thạch đây sang chi viện kịp thời chứ không thì bị tróc hết căn cứ rồi.

Bí thư tỉnh ủy chuyển cái nhìn vào Sáu Thạch:

- Đồng chí… lại là đồng chí à?

- Dạ, vẫn tôi, và vẫn bảo lưu ý kiến là không bao giờ nên tin ở kẻ thù.

Một chút bối rối hiện lên khuôn mặt người lãnh đạo từng trải mà hầu như người ta không bao giờ thấy ở ông, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào.

- Thôi được, cái này tôi sẽ báo cáo lên trên. Chà, tình hình hóa ra lại quá sức phức tạp. Giờ tôi muốn làm việc riêng với đồng chí huyện đội trưởng và đội trưởng!

- Rõ!

Sáu Thạch quay người bỏ đi. Các đội viên cũng đi theo anh. Bầu trời đã ràng rạng, con chim nào hót báo sáng nghe như tiếng than thở khóc lóc trên vòm cao…

10

Dòng ký ức vẫn chảy chầm chậm trong tâm tưởng của Út Vân…

Lúc ấy là vào khoảng đầu đêm. Một cái đêm huyền hoặc. Cái đêm vừa xảy ra vụ tập kích đau lòng. Nóng quá, sao đêm nay lại nóng dữ vậy hè, như báo hiệu ngày mai có bão.

Vì nhiều lý do không ngủ được, lại chưa đến giờ pháo Tân Tây Lan nó bắn cầm canh, cô đi xuống bến tắm tính ngâm qua người một chút cho mát. Nhưng vừa đến gần cửa hầm của Năm Bèo thì bất chợt cô thấy có tiếng nói từ bên trong hắt ra. Tiếng nói của anh ấy - Sáu Thạch. Vốn không phải là người có tính tò mò nhưng không hiểu sao lần này cô lại rón chân dừng lại, nói đúng ra tiếng nói của con người thân yêu mà cô sắp phải chia xa kia đã khiến đôi chân cô không thể bước tiếp được nữa.

- Này, Bèo, dậy tao bảo! - Tiếng Sáu Thạch.

- Nửa đêm bảo cái mẹ gì mà bảo - Tiếng Năm Bèo càu nhàu - Vừa mới nện nhau bể đầu, còn chưa đã à?

- Việc quan trọng, không làm ngay bây giờ thì ngay cái hầm này cũng bị đánh tróc chứ nói gì đến đã hay không đã. Dậy!

- Thì dậy, cái ông này sao nhiều chuyện quá à.

Tiếng Sáu Thạch nhỏ lại khiến cô phải bám sát cửa hầm hơn, ngồi thụp hẳn xuống, nghé tai vào bên trong.

- Đêm nay chúng đã chơi được vào huyện uỷ thì theo quy luật, thể nào ngày mai chúng cũng sẽ chơi tiếp vào sâu căn cứ của ta, hậu quả sẽ khôn lường.

- Chơi thì uýnh thấy bà, sợ con mẹ!

- Cái thằng này, nghe tao nói đã - Sáu Thạch gắt - Ngồi chờ nó đánh thì còn ra cái gì nữa, năm ăn năm thua, mà mình phải nện trước, nện ngay vào cơn say chiến thắng của nó.

- Cái gì? Nện luôn bây giờ ấy hả?

- Chứ sao. Tao đảm bảo giờ này chúng nó đang nhậu nhẹt ăn mừng, nhất định việc canh phòng sẽ rất chủ quan lơ là.

- Thì dậy. Dính vào ông thể nào cũng lại rắc rối cho coi - Năm Bèo ngáp một tiếng rõ to đến nỗi bên ngoài Út Vân cũng thấy mỏi hàm muốn ngáp theo - Mà… mà anh đã báo cáo ông Bảy Tân chưa?

- Im mồm! Báo cáo để nó lại lắc đầu rồi nhểu mồm phê phán mình đủ thứ nọ kia ư?

- Anh lại tính mần sai nguyên tắc lần nữa à? Không, tôi ngán rồi. Cái vụ diệt thằng quận trưởng sai phương án đến bây giờ thỉnh thoảng ông ấy vẫn đì tôi đó.

- Bèo! Rửa tai nghe cho kỹ này: Có những cái làm đúng nguyên tắc nhưng có hại cho cách mạng lại là sai. Và có những cái tưởng làm sai nhưng có lợi cho cách mạng lại là đúng. Như vụ này. Ráo trọi mọi việc tao sẽ chịu trách nhiệm, được chưa?

- Sao cái gì anh cũng nói được vậy hè?

- Tin tao đi! Đây là thời cơ, không đánh ngay, ngày mai chúng chơi tổng lực, mình không chịu nổi đâu.

- Nè, anh tính nói giỡn hả? - Đến lượt Năm Bèo gắt - Uýnh vào cả một cái chi khu mà nghe đơn giản như đi ra quán húp hủ tiếu vậy à?

- Cái thằng này!

Mèng đéc, cô chưa bao giờ thấy giọng anh lại nhẫn nhịn như thế.

- Không phải đánh vào cả chi khu, muốn thế phải cả đơn vị, mà chỉ đánh dập dạp một vài điểm gọi là gây tiếng nổ cho chúng chùn tay lại. Cho nên tao với mày, chỉ hai thằng thôi, sẽ…

- Cái gì? Có hai ngoe thì đánh cứt à?

- Đúng ra là ba. Ba thằng chia ra ba hầm là vừa đẹp nhưng thằng Đẻo lại đang lên cơn sốt nên…

Nghe đến đấy, đột nhiên cô bước xuống, quả quyết:

- Em thay anh Đẻo. Đủ ba!

Sáu Thạch giật mình quay lại, cau mày:

- Thay thay cái gì? Con gái con lứa biết cái gì mà thay! Đánh đặc công bôi lọ, bò rào, chết như bỡn ấy chứ có phải chuyện đùa đâu.

- Không, em không đùa - Giọng cô trở nên cứng rắn - Ít nhất em cũng đã một lần được bò rào cùng với các anh đặc công bên Bến Cát rồi, sao đâu, có khi còn bò hay hơn ối người khác, mấy anh đừng coi thường phụ nữ.

Sáu Thạch khẽ bật cười:

- Coi thường gì đâu. Chỉ vì là ngày mốt mi đi rồi, nhỡ có điều gì thì… hối cả đời.

- Anh hối hay em hối?

Cô không hiểu sao mình lại bật ra câu hỏi tưởng chừng vô duyên nhưng từ lâu lại đau đáu muốn biết ấy. Lát sau cô nói tiếp, như là chỉ để cho anh nghe:

- Anh Sáu! Em sắp xa anh… xa các anh rồi. Em chỉ ao ước có một lần được chiến đấu bên cạnh anh, một lần thôi! Em xin…

Trái tim người lính bỗng thắt lại. Dưới ánh sáng ngọn đèn chai chập chờn, anh nhìn sang Năm Bèo. Năm Bèo cũng nhìn lại anh. Sáu Thạch gật đầu.

*

Nửa đêm về sáng.

Bầu trời không một vì sao. Tất cả tối đen. Trời đen, đất đen, kẻ thù đen, đồng đội đen và ngày thắng lợi cuối cùng cũng đen nốt. Mỗi mùa trăng lặn là một mùa đánh giặc, không biết bao nhiêu mùa trăng lặn đã đi qua mà cái Thành đô mang tên Sài Gòn vừa thù địch vừa hấp dẫn đang hắt những vầng ánh sáng lên da trời bàng bạc chỉ cách chỗ này không đầy hai mươi cây số kia vẫn đen thui chưa biết khi nào mới đặt chân đến được?

Cách hàng rào chi khu chừng chục thước, ba người dừng lại, bắt đầu làm động tác hoá trang mang thuần tính riêng biệt của binh chủng. Họ lặng lẽ tháo hết quần áo, trên người chỉ còn độc chiếc xà lỏn may bằng vải bạt để có thể nhét đựng được một vài khí tài cần thiết: kim găm, móc sắt, súng con… còn thủ pháo cồng kềnh hơn thì buộc sát bên sườn. Riêng Út Vân có thêm chiếc nịt ngực.

Nhanh chóng và thuần thục như những nghệ nhân vẽ tranh dân gian, họ dùng mười đầu ngón tay nhúng vào thứ hợp chất lá khoai lang trộn với phần than của pin đèn, tỉ mẩn tự bôi xoa lên da thịt mình, bôi cả trước cả sau, bôi từ trên xuống dưới, không chừa chỗ nào, kể cả gót chân bởi chỉ cần một chỗ để lộ ra da thịt thật thôi là nó sẽ sáng trắng lên như lân tinh trong bóng đêm đen kịt. Riêng hàm răng khỏi bôi vì như có lần Hai Lục Bình đã nói: "Mẹ, oánh giặc thì sướng cái nỗi gì mà vừa oánh vừa nhe răng ra cười, mím mồm vào mà bò!". Nhưng lại phải bôi vừa phải, bôi thành vệt tự nhiên, chỗ mờ chỗ nhạt, bôi đậm quá, đen bết, nó cũng phát hiện ra. Bôi sao đó để đồng đội ngồi ngay bên cạnh cũng không nhận ra và để lát nữa có bò qua ngay dưới chân nó, bò như những tảng đất âm thầm chuyển dịch từng phân, dù nó có chú mục nhìn thì cũng không thấy.

Bên cạnh anh, bằng những động tác bôi xoa mềm mại, thân thể Út Vân đang nhoà chìm dần vào màn đêm, vào cỏ lác… Anh chợt nhớ lại trận đánh vào đồn Bình Cơ hồi đầu mùa khô, cũng một cô gái Bến Cát dẫn mũi cho đơn vị anh đột rào như thế này, lúc cởi quần áo nguỵ trang, một cậu hỏi: "Đội trưởng ơi, làm sao để phân biệt là trai hay gái đây, nhỡ tụi em theo thói quen cứ sờ vào chỗ ấy của nhau mà hỏi còn không mày, nó tụt hết vào háng chưa, thì sao?". Hai Lục Bình bảo: "Ngu! Thì cứ lấy ánh sáng điện Sài Gòn kia làm nền, nhìn theo đường viền thân thể nó, nếu thấy một cái cổ nhỏ hơn, một bờ vai mảnh hơn, một đường eo thu vào hơn và đặc biệt một đường hông bung nở hơn thì ắt là gái. Trai có đẻ đái mẹ gì đâu mà bung?".

Thấy Út Vân có vẻ lúng túng đưa tay xuống mạn sườn như bị vướng, bị gượng, anh ghé tai Năm Bèo nói nhỏ:

- Cậu ra giúp nó một tý đi!

Anh chàng cục kịch này bò đến, vừa kiểm tra vừa làu bàu:

- Da trắng như vầy, tốn lọ nghẹ thấy mẹ! Quay lưng lại, bà!... Cái gì mà vẹo người vậy?... Lại còn cười nữa?

- Em… em nhột.

Cô vừa cười rinh rích như dế kêu vừa vặn vẹo người, chạm cái nhìn nghiêm khắc của Sáu Thạch bay tới, cô vội tịt luôn.

Thoáng chốc tất cả đã biến thành một màu đen lặn vào bóng đêm, vào đất đai cây cỏ. Sáu Thạch quay đi không dám nhìn vào thân hình Út Vân đang ở ngay sát cạnh, cái thân hình mà màu đen nguỵ trang chỉ càng làm tôn lên vẻ đẹp nữ tính, tội tình và cả chút kiêu hãnh. Khoảnh khắc đó, anh cảm thấy đâu đây như có một làn hương thơm thảo, nồng nàn, vừa nóng vừa lạnh rất lạ như mùi cây trái đến thì trổ bông theo gió đồng gió bưng thổi về đậu nhẹ xuống vai mình. Khẽ nhắm mắt lại, bất giác anh hít một hơi thật sâu vào lồng ngực…

Đã đến giờ. Trước mặt họ là một khu đồn có đến chín lớp rào thép gai các loại bao bọc vòng ngoài, bên trong là lô cốt, nóc hầm ngầm mờ mờ hiện ra xù xì như bóng của những con quái vật thời tiền sử sẵn sàng gầm lên, nhe nanh lao tới.

Sáu Thạch quay qua Út Vân chỉnh lại cái mũ dù cũng được bôi đen chụp lên mái tóc thề của cô, dặn nhỏ:

- Bắt đầu nhé! Hết sức thận trọng, khu này nhiều mìn, không được lệch dù chỉ một ngọn cỏ so với người bò trước.

- Dạ!

Tiếng dạ cũng ngọt như tiếng gió từ đồng bưng thổi về. Rồi cô húng hắng ho, tiếng ho con gái cố nén sau những ngón tay đen nhẻm. Anh bứt một nhánh cỏ non đưa cô. Trong bóng tối mà cô cũng cảm thấy rõ mặt anh đang quạu quọ.

- Nhấm nhấm đi cho ngọt cổ. Đáng lẽ mi không nên đi lần này mà lại cứ… bướng!

Anh cũng không hiểu tại sao mình lại nói ra câu ấy vào lúc này, cái lúc chỉ có im lặng bò và bò.

Nhưng cô lại nhoẻn cười, hàm răng biến thành một vệt trắng sáng:

- Em chỉ bướng một lần này thôi, lần sau không còn dịp bướng nữa đâu.

Câu nói làm Sáu Thạch thấy tắc nhẹ trong cổ, rồi như để che đi, anh khoát tay ra hiệu bắt đầu tiềm nhập.

Ba bóng đen nối thành một hàng dọc trườn nhẹ vào khu rào lạnh khí tử thần. Năm Bèo bò đầu, sau đó Út Vân và cuối cùng là Sáu Thạch. Như một diễn viên kịch câm bất đắc dĩ, Năm Bèo đưa tay rà vào khoảng không mơ hồ ở phía trước để tìm ra những dây mìn được giăng mắc như mạng nhện. Một khoảng không tối tăm, rờn rợn mà chỉ cần quá tay một chút, dây mìn sẽ tuột khỏi chốt và… sáng hôm sau bà con đi chợ qua đây sẽ chỉ thấy ba bộ ruột người nhầy nhụa nằm vắt lên hàng rào.

Bò sau cái dáng trườn như rắn của Út Vân, Sáu Thạch chợt thấy nhói lên trong lòng một cảm giác châng lâng, bồng bềnh khác lạ. Ôi, hoá ra trong chiến tranh, khi cần thiết, người con gái cũng có thể làm được tất cả mọi điều, kể cả trong cái binh chủng được coi là khốc liệt nhất, ghê gớm nhất chỉ chuyên dành cho phái mày râu này. Mà cũng thú vị làm sao khi phụ nữ lại khá thích hợp với thể loại tác chiến này, một thể loại thực chất là rất cần sự tỉ mẩn, tinh tế, kỹ càng như thêu thùa kim chỉ vá may thuộc về giới tính, một thể loại thường được cánh lính chiến thứ thiệt quan niệm bằng cái định nghĩa nôm na nhưng lại hoàn toàn chính xác: "Đặc công là bò như không bò gì, đánh như không đánh gì, chết như không chết gì và… mặc như không mặc gì". Thì đó, không ngờ cô bé bò mềm nhẹ quá chừng, bò như lướt, như trôi, như sự chuyển dịch âm thầm của trầm tích không phát ra một chút tiếng động nào.

Chỉ đến khi từ trong lô cốt, một ánh đèn pha xanh lét liếm tới, sục sạo, săm soi thì anh mới thấy hết được cái vẻ đẹp ma mị của thân hình con gái một thời bò rào. Đẹp đến nỗi, anh nghĩ, giá như bây giờ trong kia chúng có nã ra một loạt đại liên phá toang lồng ngực thì anh cũng sẽ ngửa mặt nhìn lên bầu trời vùng ven mỉm cười mà chết, vì đêm nay được chết bên cạnh em, chết bên cạnh, nói như một cuốn sách mỹ học nào đó anh đã đọc được từ hồi ở ngoài kia, là được chết bên cạnh cái đẹp.

Đèn pha tắt, họ lại bò, lại lặp lại những động tác như ảo thuật để chui qua hết lớp rào này đến lớp rào khác. Và kia, khu hầm ngầm, nơi chúng chắc là đang chén chú chén anh hoặc là đang ngoạm gặm vào da thịt những con đàn bà Thiên nga chuyên phục vụ sinh lý cho những "con đực" mặc đồ lính ngụy đã hiện ra ở ngay trước mặt.

Chợt một loạt đạn lửa từ một lỗ châu mai nào hú hoạ bắn tới, bắn sát sạt trên lưng họ, gầm gào, rú rít. Út Vân giật nảy, hơi nhổng người lên, Sáu Thạch vội nắm lấy cái gót chân xinh xinh, lành lạnh của cô, vỗ nhẹ. Như được trấn an, cô lại nằm sát xuống, mắt ngoái nhìn lại phía anh như mắt một con thú nhỏ tội tình.

… Họ đã nhích tới chân chiếc lô cốt cuối cùng. Trên nóc lô cốt, chỉ cách chừng hai mét, một tên lính đang ôm cây đại liên lăm lăm chĩa vào từng khu rào, chĩa cả về chỗ họ, sẵn sàng siết cò nếu thấy có tiếng động khả nghi. Không thấy, chỉ có gió vẫn lao xao trên cao và tiếng côn trùng vẫn rỉ rả dưới đất, anh ta buông súng, ngồi thẳng lên, rồi chả hiểu sao lại ư ử hát một câu vọng cổ chả ăn nhập gì vào khung cảnh này. Câu vọng cổ nói về một thời tao loạn vợ xa chồng, con xa cha buồn như trấu cắn ấy lan ra bóng đêm, rót vào cỏ cây khiến Sáu Thạch bỗng rùng mình. Chao ôi, đối tượng cần phải tiêu diệt đấy ư, kẻ thù đang ở trước mặt đấy ư, vừa rất gần lại rất xa, vừa vô hình vừa hiện hữu đang thả nổi nỗi niềm, thân phận kiếp người sao đánh nhau mãi mà không chấm dứt thế này, hả ông trời? Và lúc ấy, trong một tích tắc mềm lòng, anh thèm vô cùng ngay bây giờ được đứng lên, rũ bỏ tất cả, vỗ vai nó đánh bộp một cái và nói: "Thôi, chú em, dẹp mẹ nó ráo trọi sang một bên, giờ tôi với chú em ra quán làm một xị đế nhậu chơi!", nhưng… anh dùng răng cắn nhẹ miếng dù che mặt chiếc đồng hồ đang hắt lên những lằn sáng lân tinh ma quái, thôi đã đến giờ mất rồi, đây là cuộc chiến, chú em cứ ngồi im đó nhé, công việc chính đang chờ tụi anh ở trong kia, không thể ngồi mãi đây mà đôi hồi, mà nghe sáu câu của chú được…

Để rồi việc gì cần xảy ra đã xảy ra, nó nhiêu khê, dài dòng lắm, nhất là đối với một binh chủng huyền bí không thể nói một chốc một lát mà hết được, chỉ biết không đầy nửa giờ sau, trong mênh mang sâu thẳm, bất thần ba tiếng nổ kinh thiên từ ba chiếc hầm ngầm ục lên, màn đêm bị vỡ toác, cả khu đồn bùng lửa, soi tỏ ba bóng người đen thui như bị thiêu cháy phóng giò chạy trở lại… Đằng sau họ, lửa càng bùng to hơn xen kẽ những tiếng người la hét hãi hùng như tất cả đang rơi vào ngày tận thế.

Mờ sáng, tại một khúc suối vắng, họ xuống gột bỏ lớp nguỵ trang để trở về đơn vị. Út Vân chọn một chỗ khuất, xát xà bông lên người và cùng với lớp bọt, màu đen trôi đến đâu thì trên lằn vai, lằn ngực trắng xanh của cô hiện ra những vết gai cào rớm máu đến đó…

Lúc ấy cô không biết rằng, do vô tình, Sáu Thạch đi tới, chợt nhìn thấy những vết gai cào ấy, anh vội quay đi, mặt nhăn lại như vừa bị trúng một viên đạn vào người. Và anh cũng không hề ngờ rằng, cái hình ảnh phiêu linh mang màu sắc tuẫn nạn đó đã phá vỡ trong anh tất cả những gì thuộc về con người cô, những thứ mà trước đó nó vẫn chỉ nằm trong mơ hồ, bảng lảng không rõ rệt…

11

Trời mưng mửng sáng.

Đêm cuối cùng trước khi đi, Út Vân vẫn còn phải chứng kiến một tổn thất nữa của đơn vị khi Sáu Thạch dẫn tổ đột ấp trở về. Không ai hy sinh nhưng một trúng mìn, một bị đạn nhọn phải chuyển nhanh lên phẫu. Mệt mỏi và u uất, lê được cây súng nặng trịch đến cửa hầm với ý định sẽ chui vào đó làm một giấc thật đẫy thây kệ mọi sự thì anh bỗng khựng lại: Tại cửa hầm bên kia, Út Vân đang đứng im lặng như một gốc cây cụt, đôi mắt mở to hướng về anh đăm đắm như có ý đợi chờ, như đã đứng ở đó từ lâu lắm rồi, dưới chân là cái bồng nhỏ gọn và bi đông nước. Anh bỗng chợt nhớ ra sáng nay là sáng mà cô sẽ chính thức rời khỏi đây, bắt đầu cuộc hành trình trường chinh ra Bắc.

Anh cũng nhìn trở lại cô giây lâu nhưng không bước lại. Chao ôi, cô bé mảnh mai, xanh xao này đêm hôm trước đã cùng anh thực hiện một trận đánh bò rào mật tập dũng mãnh, uyển chuyển như một chiến binh thực thụ đấy ư? Sau lần ấy, cơ sở trong ấp báo ra chúng đã thực sự kinh hoàng trước lối đánh biến ảo, bất ngờ, nhanh gọn không thể tưởng tượng được của đặc công Việt cộng. Với bốn chết, trong đó có cả viên thiếu tá chi khu phó, năm bị thương, ba căn hầm bị phá huỷ… Kết quả cuối cùng là chúng đã run sợ co cụm lại và huỷ toàn bộ cuộc càn tổng lực vào căn cứ được dự định vào sáng hôm sau.

Cũng sau đêm vượt rào đó, một điều quan trọng hơn đã xảy ra từ bên trong con người Sáu Thạch, tự nhiên anh nhìn Út Vân khác đi rất nhiều. Thân yêu, gần gũi và có cả một chút tò mò, bâng khuâng không tự biết. Đáng lẽ đêm qua anh sẽ không đi đột ấp mà ở lại với cô, cũng chỉ là ở lại thôi chứ ở để làm gì thì anh chưa thật biết, nhưng chính vì câu nói cùng cái cười khẩy làm như vô tình hay cố tình tách anh ra khỏi cánh rừng đêm nay của Bảy Tân mà anh không thể không đi. Đi mà lòng dạ nôn nao sợ về không kịp trước giờ cô lên đường, vậy mà, lúc này cô gái ấy đang đứng đây, chưa đi, đang nhìn anh với cái nhìn rất lạ, cái nhìn hun hút mà mỗi lần bắt gặp anh lại thấy trong lòng mình cứ chao chênh một điều gì đó vừa ngọt ngào vừa xa xót nhưng vẫn phải cố ngu ngơ như không hay không biết. Kể cả lúc này, đáng lẽ sẽ bước đến bên cạnh cô, nói với cô những điều đã ẩn chứa từ lâu trong sâu thẳm suy nghĩ nhưng anh lại thả rơi một câu ráo hoảnh:

- Út! Sắp đi hả?

Câu hỏi đó khiến nước mắt cô muốn trào ra nhưng rồi lại cố kìm, hỏi lại một câu còn khô khốc hơn:

- Anh Sáu… Lại bị rồi à?

- Sẽ còn bị nữa nếu cái mảnh đất này không mở ra được, cứ mãi là một vùng giáp ranh.

Tiếng chim lúc này đã trở nên râm ran khắp cánh rừng, nương theo mặt nước lan sang cả vạt cỏ lậu hoang mạc bên kia sông. Út Vân vẫn đứng im, để mặc cho tiếng nói của mình chìm tan vào những vụn sương đêm ướt sũng:

- Sắp sáng rồi…

Sáu Thạch hạ người ngồi xuống cửa hầm vấn thuốc hút.

- Ừ sắp sáng. Đêm trôi qua nhanh thật!

- Út sắp phải tạm biệt anh Sáu và mọi người rồi…

Làn khói thuốc rê vừa châm từ miệng anh nhả ra đắng nghét:

- Ừ, đi mạnh giỏi và học hành cho tốt nhé!

Cô nghẹn giọng:

- Út… Út cũng mong anh ở lại mạnh giỏi để sau này trở lại Út sẽ….

Đôi mắt Sáu Thạch chợt ánh lên vẻ lạnh lùng:

- Tốt nhất là đừng trở lại. Cố mà kiếm một việc gì đó có ích hơn là trở lại vùng đất chết chóc này.

Rồi lại im lặng. Kìm lòng không đậu, Út Vân bước một bước về phía anh:

- Anh Sáu… Cuốn sổ, cây bút và chiếc đèn pin anh Sáu để dưới võng đêm rồi, Út… Út sẽ giữ suốt đời.

Một thoáng bối rối hiện lên khuôn mặt đàn ông có nhiều gờ rãnh, Sáu Thạch lảng chuyện:

- À, mà cái cô sinh viên nằm cùng hầm với Út đâu rồi?

- Em đây!

Diệu Hương từ căn bếp được đào rất khéo theo kiểu chống khói có cái tên thân thiết là "Hoàng Cầm" đi lên, mặt ửng hồng như có ánh rạng đông phả vào, giọng nói cô thật vui, thanh thoát như một tiếng chim báo sáng:

- Cơm nấu xong rồi, mời tất cả mọi người ngồi vào để làm bữa cơm cây nhà lá vườn, rau trên bờ cá dưới sông tiễn cô Út lên đường may mắn.

Trong thoáng chốc, cơm canh nhanh chóng được bày ngay trên vạt cỏ đầm sương. Vẫn là những món quá đỗi thông thường thuộc về loài cá mà chỉ cần chờ lính trở về đồn, thảy một trái hợp chất bằng quả ổi con xuống nước là nổi dềnh lên cả ghe: cá luộc, cá kho, cá nhồi khổ qua, cá phơi khô, cá rán… tất nhiên có thêm đĩa dưa móp muối chua, can đầu heo củ kiệu và một bi đông rượu đế, thứ không thể thiếu được vào những giờ khắc quan trọng như thế này. Gọi là thông thường nhưng đối với những người lính chủ lực trên rừng già quanh năm chỉ có trái bứa, lá bép, rau tàu bay cầm hơi được điều chuyển xuống đây như Sáu Thạch lại là một đại tiệc. Đến nỗi ngày đầu đi trên cánh đồng bưng ngan ngát mùi cây trái, đưa tay ngắt một trái dưa leo cho vào miệng nhai rôm rốp mà thấy đã đời như có thể chết ngay được rồi vì cái vị ngọt nồng thơm của nó len lỏi vào khắp cơ thể làm sống lại hết thảy những xúc cảm đời thường bấy lâu nay chỉ còn đọng lại khuất sâu trong ký ức.

Tất cả đội hình đều có mặt, chỉ thiếu một người.

Năm Bèo nhìn quanh quất, hỏi:

- Anh Bảy đâu hè?... Cô Ba biết ảnh đâu không?

Diệu Hương bất giác lắc đầu, trả lời lí nhí:

- Mải nấu nướng… Em đâu có biết…

- Lạ hè! Mọi lần ông ấy thường bắt anh em ăn thật sớm để kịp rục chén bát xuống sông, ôm súng ngồi chờ trước khi bà con ra bưng, lính đi tuần mà sao bữa nay…

- Kệ chả - Một tiếng nói khác - Chắc lại ăn bên quận uỷ rồi.

Năm Bèo rót rượu từ bi đông ra đều các bát, giọng nói cố tỏ ra quan trọng nhưng vẫn cứ tếu táo như đang trong cuộc nhậu:

- Thôi nào, bữa nay anh em tạm biệt con Út lên đường đi học, chúc Út học thiệt giỏi, nhét đầy một bụng chữ nghĩa vô, nhét thay cho những người anh em không được đi học, không có dịp để học. Nhớ là khi vô thăm nhà sàn của Bác phải thay mặt thắp hương cho đủ số anh em ở đây nghen, cả thằng đã ngã xuống lẫn thằng đang sống. Giờ mời anh Sáu, người lớn tuổi nhất, cũng là người được tất cả anh em quý mến nhất có đôi lời động viên, dặn dò.

Sáu Thạch mỉm cười khẽ lắc đầu. Năm Bèo quay nhìn Út Vân:

- Út có muốn nói gì không?

Cô cũng khẽ lắc đầu, môi mím chặt. Năm Bèo nói tiếp:

- Người tử tế thường ít nói, má tớ bảo rứa, vậy Năm Bèo này, chả biết có tử tế không vì vừa nói ít vừa nói nhiều, nhưng cũng mạnh dạn mời mọi người nâng ly chúc cho Út nhỏ đường xa chân cứng đá mềm!

Tất cả ngửa cổ uống cạn. Út Vân không uống. Riêng Sáu Thạch uống xong, lầm lì tự rót cho mình một đáy bát nữa. Diệu Hương nhìn nhanh sang anh, lại quay nhìn Út, thoáng chút phân vân rồi ghé tai cô nói nhỏ:

- Nè, có bịch ruốc cá lăng ngon lắm chị vừa làm, lát nữa nhớ mang theo. Cá này chiều qua tự tay anh Sáu bắt ở rạch Bần đưa cho chị đó. Ảnh bảo đường Trường Sơn cực lắm, không có gì ăn đâu.

Như chích trúng vào khoảng nghẹn đã ẩn sẵn trong tim, Út Vân đột nhiên muốn khóc. Cô nói đứt đoạn:

- Em… em cám ơn… Em đi, không biết bao giờ mới được gặp lại các anh… được ăn lại món dưa móp này? Em hứa… hứa sẽ học tập thiệt…

Nói đến đấy, cô bật khóc. Da mặt thoáng nhợt đi như người bất thần bị lên cơn đau bao tử. Sáu Thạch đứng dậy bỏ ra ngoài trước những con mắt tò mò thoáng cả chút ái ngại của đồng đội nhìn theo…

*

Vừa tiễn Út Vân đến đầu con đường mòn dẫn xuống bến nước, tất cả đơn vị vội ý nhị bấm nhau quay lại. Họ chợt nhận ra cái dáng gầm ghì của Sáu Thạch đã ngồi ở đó, bập thuốc rê như đốt rừng.

Thoáng nhận ra anh, bước chân cô hơi chao một chút rồi khẽ dừng lại. Lần này thì chính Sáu Thạch là người tiến đến phía cô, chuyển chiếc bồng trên vai cô sang tay mình. Họ cùng ngồi. Im lặng. Chỉ có gió từ mặt sông thổi vào làm bay tung mái tóc và tiếng cá đớp dưới đám lục bình bập bềnh trôi xuôi theo con nước ròng ra cửa sông là vang lên chóp chóp...

Giây lâu, tiếng Sáu Thạch cất lên dịu dàng như không phải cái tiếng nói ấy từ miệng anh phát ra:

- Út!... Trường Sơn nước độc, đi đường chớ để sốt rét…

- Dạ!

Tiếng dạ cũng không thể dịu dàng hơn như chứa cả nỗi niềm bấy lâu ẩn sâu trong đó.

- Hà Nội sắp chuyển lạnh rồi, ra ngoài đó Út phải nhớ giữ ấm cổ và ngực.

- Dạ…

Lần này tiếng dạ tắc lại nơi cổ.

- Ghe giao liên sắp đến, Út kiểm lại xem có quên gì không?

- Không - Cô ngẩng phắt mặt lên - Anh Sáu… Anh nhìn thẳng vào mắt em một lần đi!… Đến lúc này mà anh cũng không còn lời nào khác nói với em nữa ư?

Anh buộc phải nhìn thẳng vào mắt cô, một đôi mắt mở ra mênh mông như có cả dòng sông vỗ sóng ngập tràn trong đó. Anh bỗng thấy mình bị ngợp như đang nổi chìm giữa dòng nước lũ. Anh vẫn nhìn. Trong mắt như có một màn sương vần vụ. Và dường như không chịu nổi cái nhìn ấy mặc dù cô đã hằng mong mỏi nó từ bao lâu, Út Vân khẽ cúi xuống:

- Ra ngoài đó, em sẽ đến thăm hai bác và gia đình, anh ghi cho em địa chỉ, một vùng ngoại thành Hà Nội phải không?

Lặng đi một lát… Màn sương trong mắt anh chợt chuyển sang màu tối sẫm:

- Không cần nữa đâu.

Hình như dưới kia nghe có tiếng nước quẫy to dần, bàn tay thô ráp, cháy nắng của Sáu Thạch đặt nhẹ lên vai cô:

- Ghe đến rồi… Thôi đi nhé, đến nơi nhớ báo tin về.

Sự nín nhịn chỉ có giới hạn, không kìm lòng được nữa, Út Vân bất ngờ nhao đến ôm chặt lấy anh, cuống quýt hôn lên khắp mặt anh, nói lấp vấp:

- Em thương anh… Anh không được chết, chờ em… Nhất định em sẽ trở về.

Rồi ngay sau đó cô xách bồng đi như chạy xuống bến, chỗ có một mũi ghe kín mít lá nguỵ trang vừa trờ tới.

Bần thần, anh đưa tay chùi nhẹ những giọt nước mắt nong nóng của cô vẫn còn đọng trên má mình, rồi như chợt bừng tỉnh ra một điều gì, Sáu Thạch cũng vội lao xuống bến.

Chậm mất rồi, mũi ghe đã nhanh chóng lạng ra xa rồi kẻ một đường thẳng lao nhanh qua bờ bên kia. Nhưng cũng không nhanh bằng đường bơi của anh, một đường bơi nhà nghề mà đồng đội và cả kẻ thù đều thán phục gọi là "Con cá kình Việt Cộng" trên sông nước. Tuy thế anh vẫn khó có thể đuổi kịp độ lướt của nó nếu như Út Vân không nhìn thấy, hớt hải nói người chèo chậm lại. Tới nơi, tay bám được vào mạn thuyền, tay kia chìa cho cô một mảnh giấy gói trong lần ni lông, anh chỉ kịp dặn lại một câu: "Đến nơi hãy đọc!" rồi xoay người bơi trở lại.

Lúc ấy anh không biết rằng, trên mũi thuyền, trước khi khuất hẳn vào lau sậy, đôi mắt Út Vân ầng ậng nước vẫn dõi nhìn theo anh, cái nhìn hút hoẳm, mờ mịt như thể cả đời này, kiếp này cô sẽ không bao giờ còn có dịp trở lại gặp được anh nữa…

Lên đến bờ, với mảnh giấy thấm nước trong tay, cô đã không thể chờ được theo lời anh dặn. Trong khi đợi giao liên đến đón, cô đã hấp tấp mở thư ra.

Những con chữ viết vội nhuốm ánh trời bừng lên, phả chói chang vào mắt cô:

"Út ơi, anh thương em lắm, thương nhiều lắm nhưng anh phải dằn lòng kìm lại vì không muốn em dính vào anh, dính vào một thằng đàn ông tính cách không giống ai, như vậy cả đời em sẽ khổ. Và cả vì cái này nữa, em là bông hoa bằng lăng duy nhất trong cả dải rừng chồi lá thấp này, loài hoa đêm đó anh đã thầm lặng đặt trên đầu võng em như muốn gửi gắm "Hầm chiến tranh là hầm con gái" mà không thể nói, cho nên em phải là của chung tất cả, là điểm tựa tinh thần của mọi người, em không thể thuộc về một riêng ai.

Út ơi… Ngày mai không còn em nữa, anh sẽ thấy cuộc chiến đấu ở đây sẽ nghèo và buồn đi biết chừng nào! Anh sẽ không dám nhìn vào căn hầm của em, căn hầm mà bao đêm anh đã đi qua, đã ngồi cạnh, đã cồn cào muốn xuống với em, muốn được chia sẻ mọi nỗi vui buồn với em mà không thể. Đối với anh, từ hôm nay căn hầm ấy sẽ trở nên mù loà, lạnh lẽo dẫu rằng nó đã lưu dấu bóng hình em, cô đội viên biệt động dũng cảm, thơ ngây và tuyệt vời tinh khiết cũng như cả đời này anh sẽ không bao giờ quên được đêm bò rào ấy, cái đêm em bỗng hiện lên với tất cả cái vẻ đẹp của một nữ thần chiến tranh… Yêu em! Còn sống anh sẽ nói mãi điều này như một tình cảm gần đây mới biết, mới hiểu và nếu chết, trước khi nhắm mắt anh cũng sẽ nói như thế. Yêu em…".

Đọc xong, trái tim cô bỗng vỡ oà như không còn tin ở mắt mình. Cô lặng lẽ ấp lá thư lên mặt giây lâu rồi vừa khóc cô vừa nhét sâu lá thư vào trong lần áo ngực.

"Hầm chiến tranh là hầm con gái… Anh Sáu ơi! Từ hôm nay lá thư này, tấm tình tức tưởi này sẽ mãi mãi nằm bên trái tim em, mãi mãi, như bông bằng lăng tím đêm nào nhận được mà em đã không bao giờ dám nghĩ lại là của anh…".

Chỉ có cây lá ngả nghiêng, vụn vỡ, xoáy giật dưới đôi cánh trực thăng bắt đầu cuộc tuần tra đầu ngày trả lời cô.

12

Vậy là Hiệp định Pa-ri về hoà bình ở Việt Nam bị chính quyền Sài Gòn vi phạm, đã có dấu hiệu bị phá sản. Phá sản không chỉ ở các địa bàn vùng giáp ranh này mà còn bị phá sản trên toàn bộ chiến trường.

Để lại ước mơ giải phóng, ước mơ hoà bình ở sau lưng, lần thứ hai người lính lại âm thầm trở về rừng và chắc sẽ còn lâu lắm mới có thể lấy được thế cân bằng trong trí não sau một cú hẫng hụt hoẳm sâu không hình dung ra nổi.

Nghe nói ở đâu đó trên đường Trường Sơn đại ngàn hay một vùng miền Tây mênh mang sông nước nào đó, dù có phái viên tối cao trực tiếp vào quán triệt tinh thần phải tôn trọng hiệp định, ai ở đâu ở yên đó, quyết không cho đối phương vin cớ để lật lọng phá hoại, nhưng các nhà chỉ huy lãnh đạo trực tiếp ở đó, bằng mẫn cảm chính trị đặc biệt và kinh nghiệm dày dạn của mình vẫn bí mật làm mọi cách để cuối cùng vẫn giữ được đất được dân, trong khi mấy nơi khác hầu như các căn cứ đều bị đánh tróc gần hết.

Một cái giá phải trả bằng cả mấy chục năm máu xương đổ xuống nhưng thôi, âu đó cũng là khuyết tật một thời, cái khuyết tật cũng từ tấm lòng do quá thương dân thương nước đã thăng trầm chìm nổi trong muôn trận binh đao suốt một thời gian dài tưởng như kiệt quệ, không sức nào chịu nổi nữa sinh ra. Cái đó sau này lịch sử sẽ phán xét, con người sẽ phán xét và chắc rằng sẽ thể tất, nguôi ngoai. Dẫu rằng bài học về sự phá hoại Hiệp định Giơ-ne-vơ tạm chia cắt hai miền thay vì hai năm lại kéo dài tới hai mươi năm của các thế lực thù địch cũng như sự đổi trắng thay đen của nghĩa tình huynh đệ một thời vẫn còn đó, trầm luân, tươi rói mà con người buộc phải phân rõ lằn ranh thiện ác, trắng đen, nghĩa tình quốc tế thật giả không chỉ hôm qua, hôm nay mà còn cả ngày mai, mãi sau này.

Cuộc chiến tranh vệ quốc có thể nói là dặc dài và khốc liệt nhất trong lịch sử chiến tranh của nhân loại này, người lính giải phóng đã trải qua những áp lực ghê gớm về tâm lý, về sức chịu đựng phi phàm của con người, song những góc tối nhá nhem trong tâm hồn con người do cái đặc thù ấy đem lại đã không dễ một sớm một chiều có thể xua tan.

Như con người ở những cánh rừng vùng ven mà câu chuyện đang xảy ra đây.

*

Cuộc họp giữa ba nhân vật đứng đầu địa bàn được nhóm họp lần thứ hai, sau lần căn cứ huyện uỷ bị tập kích: Ông bí thư tỉnh uỷ, nữ bí thư kiêm huyện đội trưởng Tư Trang và tất nhiên có Bảy Tân, đội trưởng kiêm huyện uỷ viên. Cuộc họp lần này lặng lẽ hơn nhưng cũng căng thẳng hơn, ít nhất là trong ánh mắt như luôn chìm trong bóng tối của anh chàng đội trưởng.

Lá trung quân cháy vàng trên mái lán. Con chôm chôm đi tìm bạn tình cứ búng càng tách tách một cách vô vọng vào vách hầm. Dòng sông đang mùa cạn. Cây cối hai bờ bị bom pháo đốt trụi, trơ ra màu đen như những bộ xương người còn ngún khói.

Ông Mười bí thư sục cả hai bàn tay vào mớ tóc đã bắt đầu có sợi bạc nhiều hơn sợi đen của mình, nhìn xoáy vào hai cán bộ dưới quyền:

- Đêm hôm kia đơn vị nào đánh vào chi khu? Báo chí, đài địch chúng nó la ỏm tỏi, bà con trong các ấp chiến lược hả hê lắm! Đơn vị nào đánh mà tôi không được biết một chút gì?

Tư Trang lúng túng nhìn sang Bảy Tân. Bảy Tân lại nhìn lảng đi chỗ khác, cuối cùng chị phải lên tiếng:

- Dạ… quả thực là em không biết ạ, chỉ nghe bà con báo ra là chúng thương vong nhiều lắm!

- Lạ nhỉ? - Ông Mười nhíu mày - Chí ít ông đội trưởng đây cũng phải biết chứ? Chả lẽ lại là ma?

Tất nhiên không phải là ma rồi, thưa đồng chí bí thư đã chớm bước vào cái tuổi tất cả đều chầm chậm không còn nhanh nhẹn, năng động như trước nữa - Bảy Tân nghĩ thầm trong bụng - vẫn là thằng đó, vâng, chỉ là thằng đó vì sáng nay xuống sông sớm đã bắt gặp nó từ dưới đi lên, mình mẩy chân tay trần thùi lụi, còn dính đầy những vệt đen lọ nghẹ kỳ chưa sạch. Biết nhưng Bảy Tân coi như không biết, đơn giản thôi, nói ra để giá trị con người nó lại nở phồng lên trước con mắt ông già cấp ủy kia ư, để rồi chưa biết chừng một ngày nào đó nó lại ngang nhiên cưỡi lên đầu mình, còn lâu, còn lâu nhé!

Nghĩ vậy, hắn làm ra bộ vân vi:

- Chắc của đơn vị phối thuộc từ "Rờ" xuống, họ chủ động tác chiến theo kế hoạch của họ, vì là dân đặc công chiến lược nên thường là ít khi họ thông báo cho ta.

- Bố bậy! Tôi là người chỉ huy cao nhất ở đây, muốn chiến lược hay sách lược gì cũng phải thông báo cho địa phương chứ?

- Dạ, cũng có thể đây là một cuộc phản chiến nội bộ để tỏ rõ ý nguyện hướng về hiệp định hoà bình của một số anh em binh lính vốn lâu nay có cảm tình với cách mạng, dạ!

- Phản cái con khỉ? Phản mà biết đánh kiểu đặc công chuyên nghiệp ấy à?

- Dạ, xin phép bí thư để tôi sẽ đi tìm hiểu kỹ thêm ạ!

Người bí thư thay đổi sắc mặt, thoáng tỏ ra đăm chiêu:

- Thôi, bỏ qua! Ai đánh cũng được miễn là đánh vì mảnh đất này. Giờ tôi muốn nói đến chuyện chính mà vì nó tôi xuống đây. Đó là chuyện về vụ bị tập kích hôm rồi. Là người đứng đầu tổ chức Đảng và quân sự ở đây, để xảy ra tổn thất như vậy là một thiếu sót không thể tha thứ, thậm chí là một điều sỉ nhục. Tôi - Mười Hoà, bí thư kiêm tỉnh đội trưởng, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, ba mươi tuổi Đảng, sau lần này sẽ chính thức xin từ chức.

Từ chức là phải rồi! Mỗi người chỉ có một thời, cái thời chiến tranh du kích của ông đã hết, thời này là của những bộ óc thông tuệ hơn! Suy nghĩ đó tức thì vang reo trong đầu hắn nhưng nét mặt lại chuyển động hoàn toàn ngược lại, Bảy Tân bật nói:

- Ấy, không được, anh Mười nghỉ thì lấy ai làm linh hồn, làm điểm tựa cho cuộc kháng chiến ở vùng đất ác liệt nhất Chiến khu Đ này?

- Thôi - Ông ngán ngẩm xua tay - Tôi đã chán ba cái từ linh hồn, điểm tựa ấy lắm rồi. Có những thất bại buộc ta phải can đảm chấp nhận và can đảm khước từ ráo trọi những danh hiệu rất dễ gây nghiện mà chính vì nó mà ta đâm ra mơ hồ, chủ quan, khinh địch.

Bảy Tân vẫn không đổi giọng:

- Nhưng thực chất đâu có phải tại anh Mười, mà cũng đâu phải tại chúng ta. Nó là chủ trương của trên, ta chỉ chấp hành.

- Nói thế không được! Cứ có gì sai là đổ hết cho trên, còn chúng ta là bù nhìn à, là cái máy bắn súng à? Cũng có thể do những thông tin sai lạc mang tính lạc quan tếu "ta thắng địch thua" quá dễ dàng từ dưới, kể cả chúng ta, nên chủ trương của trên cũng thiếu chuẩn xác theo. Vì vậy, tôi đề nghị từ giờ phút này, những khái niệm về hiệp định, về hoà bình phải được loại ra khỏi suy nghĩ, cuộc chiến đấu giữ đất giành dân tiếp tục bắt đầu. Cuộc chiến đấu này có thể gay go, quyết liệt hơn, nhất là về tâm lý bộ đội nhưng không thể không bắt đầu. Hơn lúc nào hết, tôi, khi còn đang đương chức, đòi hỏi các đồng chí chỉ huy, cấp uỷ phải khẩn trương xốc lại tinh thần bộ đội và phẩm chất người Cộng sản trong hàng ngũ đảng viên!

- Nhất trí!

Nói nhất trí nhưng hai chữ phẩm chất vô tình rơi ra từ miệng người bí thư tỉnh uỷ chợt làm Bảy Tân giật thột, như thể câu nói ấy đang ám chỉ chính hắn về vụ con bé sinh viên mắc dịch tên là Diệu Hương kia.

Từ hôm đó đến nay, cái tên ấy đã trở thành một sự ám ảnh, một nỗi hiểm hoạ treo lơ lửng trên đầu hắn mà bất cứ lúc nào cũng có thể giáng xuống. Hắn để ý cô ta chưa có dấu hiệu gì khác thường, vẫn gọi dạ bảo vâng, vẫn lặng lẽ làm rất tốt phần việc đã được phân công của mình, chỉ phải đối với hắn, trước hắn, cô luôn giữ một khoảng cách xa lạ nếu không muốn nói là lạnh lẽo khiến hắn không thể không thật sự lo ngại. Biết đâu trong một lúc nào đó không kìm được, cô ta buột miệng tâm sự ra với ai, rồi ai đó tâm sự với ai đó nữa, thế là loang ra cả rừng, rồi đến tai bà Tư Trang khó tính vốn rất căm ghét những chuyện trai gái kiểu này, rồi đến cả tai ông Mười nữa thì coi như xong. Xong sự nghiệp, xong danh dự, xong hết, hắn sẽ tồn tại như một tên đồi bại đáng bị nguyền rủa, khinh bỉ, bị anh em xa lánh và nhất là sẽ bị thằng kia, cái thằng Sáu Thạch trời gầm mà hắn luôn căm ghét tận tim gan ấy cười khẩy vào mặt.

Đã có lúc trằn trọc không ngủ được, trong đầu hắn loé lên hai luồng suy nghĩ nóng nhức. Một, là hắn sẽ chủ động tìm đến cô khẩn khoản nói lời xin lỗi, lại sẵn sàng quỳ xuống, sẵn sàng khóc nấc lên, đập đầu đập cổ để cô thương tình mà chôn chặt cái chuyện ấy lại. Nhưng như thế thì hèn quá, nhục quá, mà chắc gì cô ta đã chôn. Hai, là tiếp tục làm tới bằng cách lựa một thời cơ nào đó sẽ chiếm đoạt thật sự, chiếm đoạt đến tận chân tơ kẽ tóc, chiếm đoạt cả thể xác lẫn tâm hồn, chiếm đoạt tận cùng, chiếm đoạt hết. Chiếm đoạt xong là xong, đàn bà là vậy. Chỉ có như thế thì con cái mới nhủn ra, mụ mị, tê liệt và trở nên ngoan ngoãn như mấy tờ báo lá cải trong thành thường rêu rao đám con gái Sài Gòn bây giờ đã trở thành một thứ nô lệ tình dục cho lính Mỹ.

Nhưng… chắc cũng không được. Có văn hoá, xinh đẹp, gia đình truyền thống, lại giàu khát vọng xông pha, trả thù, người như vậy mấy khi chấp nhận làm kiếp nô lệ xác thịt. Khó quá và bí quá, đến nỗi mỗi khi cô ta đi qua, ngồi trước mặt, hoặc nói một câu gì đó vu vơ là hắn lại cảm thấy như có một con rắn lục luồn vào, quấn chặt lấy trái tim mình: "Đồ khốn nạn! Tôi không ngờ anh lại là một con người như thế… Tôi khinh bỉ và ghê tởm anh… Tôi sẽ tố cáo tất cả việc này lên tổ chức…".

Liệu nó có tố cáo thật không và bao giờ tố? Nếu chuyện đó bục ra và nhiều khả năng có thể bục ra lắm chứ, thì hắn, với tất cả tính kiêu ngạo và hãnh tiến vốn có, chỉ còn tuân thủ cái luồng suy nghĩ thứ hai là… chiêu hồi. Chiêu hồi! Mới chỉ nghĩ đến hai tiếng đó là đầu óc hắn đã choáng váng như ăn cả trái mìn râu vào người. Chiêu hồi! Xấu xa thật nhưng là cái xấu của chủ thuyết, của nhận thức, cùng lắm là cái xấu của sự phản bội, nghe vẫn có vẻ sang trọng hơn là cái xấu bẩn thỉu, hạ lưu của tội hiếp dâm, cuồng dục. Vậy thì trong hai cái xấu hắn buộc phải chọn cái ít xấu hơn.

Tuy vậy hắn vẫn thấy ớn lạnh. Bỏ đại học, bỏ Tổng hội sinh viên, cái nơi mà hắn bị lộ, cái nơi mà hơn ai hết hắn hiểu là đường tiến thân sẽ vô cùng hạn chế, bỏ phố phường hoa lệ, bỏ cả một gia đình khá giả vào đây để chứng minh mình là một người hùng, một đấng nam nhi biết dấn thân vì nghĩa cả trước con mắt của tổ chức, đặc biệt là của cô người yêu cũng vào hàng tiểu thư khuê các vốn rất ghét loại đàn ông ăn trắng mặc trơn, và phải chăng vì thế mà hắn quyết biến mình thành một tay súng gan dạ, nổi tiếng để mai mốt trở về, hắn sẽ đứng uy nghi trước mặt cô trong tư thế người chiến thắng. Hơn thế, hắn biết ngày hoà bình rồi cuối cùng cũng sẽ đến mà phần thắng lợi chắc chắn sẽ thuộc về phía người ở rừng, ở phía người tiến công. Lúc ấy, chỉ cần giữ được cái lý lịch cho sạch sẽ, hắn sẽ buông bỏ cây súng để bắt tay vào một cuộc đời khác, cuộc đời hiện diện ở các tầng cao trong các cương vị xã hội mà chắc người ta rất cần đến hắn. Vậy mà chả lẽ chỉ vì một con bé thối thây, dở người mà đành chịu nửa đường đứt gánh ư, mà đành chấp nhận mọi sự đi đoong hết, đi đoong khát vọng, đi đoong tình yêu và đi đoong cả danh dự ư?

Cái gì nghĩ mãi cũng phải ra, đục mãi cũng phải thủng. Thế rồi vào một đêm giông gió, trong cái đầu cũng đang nổi giông của hắn bỗng xé ngang một tia chớp sáng loà. Chỉ còn một cách duy nhất, cái cách nếu trót lọt sẽ bảo toàn được mọi giá trị trong con người hắn mà lại không phải đánh đổi bất cứ cái gì. Đó là cho mối hiểm họa kia nhanh chóng biến khỏi cuộc đời này, biến khỏi lộ trình hắn đang đi. Chao ôi, mới chỉ thoáng nghĩ đến nó, toàn thân hắn đã nóng bừng lên sau đó là lạnh toát. Cái lạnh hứng khoái của một nọc độc sát nhân mà bao lâu nay trong cái đầu phức tạp, nhá nhem tối sáng của hắn mới chỉ nằm trong dạng ủ dấm bây giờ mới có điều kiện phát lộ.

Nhưng cho biến mất bằng cách nào? Cử đi đột ấp vào một tình huống dễ bị lộ nhất chăng? Hay cử đi lấy gạo phải băng qua một đoạn đường có nhiều ổ phục nhất? Hay lựa một trận chống càn mù mịt mà bí mật để một viên đạn vào phía sau lưng… Không được! Thế thì lộ liễu quá và cũng hèn quá, lương tâm của hắn dù đã có nhiều vệt hoen ố nhưng chưa đến mức khiến hắn phải hạ sát một đồng đội từ phía sau lưng. Hay là… Đến đây thì cái đầu nhiều cơ mưu của hắn chợt vỡ bục ra một phương án mà chính hắn cũng không nghĩ mình có thể chạm được vào nó. Tuyệt vời! Êm re và hợp tình hợp lý như không thể hợp tình hợp lý hơn.

Nhưng ai là người có thể làm việc này? Hắn à? Tất nhiên là không! Hay một đội viên nào?... Một đội viên nào… Lại một lằn chớp khác xé ngang đầu. Thậm chí lằn chớp này còn sáng rỡ hơn lằn chớp trước khiến hắn phải ngồi bật dậy để kìm đi một tiếng reo vang từ trong lồng ngực đang muốn thoát ra. Ừ nhỉ? Tại sao không nhân dịp này mà trừ đi mối hiểm hoạ kép, một mũi tên chơi cả hai mục tiêu nhỉ?

Nghĩ vậy, với nét mặt xót xa vừa độ, hắn chậm rãi thả từng câu vừa là thăm dò, vừa là gợi nhắc:

- Thưa đồng chí bí thư và đồng chí huyện đội trưởng, là người chỉ huy đội an ninh biệt động của căn cứ, để xảy ra vụ đêm rồi tôi xin chịu trách nhiệm một phần quan trọng. Nhưng cái đã qua ta không nói sâu vào nữa mà cần bàn đến sự di hoạ của nó…

Thấy hắn ngừng lại, Tư Trang tỏ ra sốt ruột:

- Đồng chí nói di hoạ nào?

- Vâng! Vụ đêm qua tôi thấy có một cái gì đó không bình thường, nó nằm ngoài những điều ta vừa nói.

Đến lượt ông bí thư chăm chú:

- Đi thẳng vào vấn đề đi đồng chí!

Biết đã tạo được một sự chú ý cần thiết, Bảy Tân càng tỏ ra chậm rãi:

- Dạ, để nói ra chuyện này tôi đã suy nghĩ nhiều đêm và cân nhắc nhiều khía cạnh. Nhưng với tư cách người chỉ huy, người đảng viên, tôi buộc phải nói, đó là vâng, thì cứ cho là ta đã chủ quan lơ là, chấp hành chủ trương ở trên một cách máy móc đi, nhưng dứt khoát đối phương không thể thuộc đường đi nước bước một cách quá rành rẽ như thế để làm cú tập kích đêm chính xác đến từng thước đất vào căn cứ được.

Hắn ngừng lại, một cú ngừng đầy chủ đích nhằm gây ấn tượng vừa đủ cho người nghe.

Bí thư tỉnh ủy nhướng mắt:

- Hả? Ý cậu là… có kẻ nội gián?

Hắn chưa vội trả lời mà chờ cho người nữ bí thư kiêm huyện đội trưởng chêm vào câu nữa:

- Không! Theo tôi là không thể vì lâu nay địa bàn của chúng ta là một địa bàn sạch, chưa một lần kẻ xấu có thể lọt vào.

Rồi hắn mới thủng thẳng:

- Lâu nay chưa có thì bây giờ có, cuộc sống luôn vận động, chắc chị Tư đồng ý với tôi.

- Tất nhiên, tất nhiên rồi, vậy là ai, đồng chí đội trưởng nói huỵch toẹt ra đi!

Đúng, đây chính là thời cơ mà hắn có thể huỵch toẹt ra thật:

- Một tuần nay địa bàn của chúng ta xuất hiện một phần tử lạ.

- Ai?

- Một người do bà má Sáu cơ sở gửi vào.

- Diệu Hương?

- Dạ!

- Thì sao? Cô ấy chúng tôi biết.

- Tất cả chúng ta đều biết. Nhưng chỉ có cô ta mới nắm được đường đi lối lại trong căn cứ - Bảy Tân nói thẳng thừng luôn - Bất kỳ ai nếu không quen dứt khoát sẽ đạp phải các bãi mìn dày đặc ta đã gài nhiều tầng nhiều lớp. Và thứ nữa, tại sao cô ta lại xuất hiện trúng vào thời điểm nhạy cảm chính trị khi Hiệp định Pa-ri vừa được ký kết này mà không phải thời điểm khác?

Bí thư tỉnh ủy giơ tay ngăn lại:

- Khoan đã. Nói rõ một chút về cô ta coi nào!

Hắn im lặng để cho người quận đội trưởng lên tiếng:

- Dạ, báo cáo cô ấy là sinh viên luật, cháu gọi má Sáu bằng cô ruột, tình nguyện xin vô rừng đánh giặc để trả thù cho người anh bị hy sinh.

- Luật à? - Vẻ mặt ông trầm ngâm - Phức tạp nhỉ? Luật… Gần đây, để phá hoại hiệp định, kẻ địch tung rất dữ các lực lượng Thiên nga Phượng hoàng được tuyển dụng trong các hàng ngũ học sinh, sinh viên vô sâu trong các căn cứ của ta để lấy thông tin.

- Dạ, đúng vậy! - Bảy Tân vội đế vào.

- Tức là ý cậu muốn nói cô ta chính là chỉ điểm trong lực lượng ấy?

- Dạ, tôi chưa dám quả quyết nhưng mọi hiện tượng ban đầu đều nói lên điều đó, còn thực chất ra sao, ta phải thận trọng xác minh thêm.

- Vậy các cậu đã xác minh chưa?

- Dạ rồi! Xác minh ngay sau đêm ấy nhưng bà Sáu là người nắm mối duy nhất lại đang trị bệnh ở Sài Gòn, có nhờ cơ sở bắt liên lạc nhưng không được.

- Chết, chết thật! - Ông nặng giọng - Các đồng chí làm ăn láo váo thật. Đây là thời điểm mà điều gì cũng có thể xảy ra, nhất là ở địa bàn cài răng lược, ta và địch chỉ cách nhau một sợi tóc thế này. Tôi yêu cầu huyện ủy và đội an ninh biệt động phải xác minh ngay, nếu đúng, phải có biện pháp xử lý cứng rắn nếu không cái sảy sẽ nảy cái ung, hối bất cập.

- Rõ - Ẩn trong tiếng "rõ" ấy như có cả tiếng reo thầm vỡ ra trong lồng ngực Bảy Tân - Cô ấy đang trong biên chế đơn vị tôi, chúng tôi sẽ xin đảm trách công việc này một cách chính xác và nhanh nhất sau khi đã thống nhất với chị Tư bí thư huyện uỷ đây.

Người bí thư tỉnh ủy gật đầu, nhìn ra ngoài nắng, đứng dậy:

- Cứ thế nhé! Giờ tôi phải về triệu tập họp thường vụ ngay để đối phó với tình hình mới đang có chiều hướng xấu đi. Chà, chà, lại một hy vọng hòa bình nữa bị tuột khỏi tay!

Đi được mấy bước, chợt nhớ ra điều gì, ông quay lại:

- À mà cái cậu… cái cậu hôm rồi phản ứng gay gắt về việc ta phải tôn trọng hiệp định ai ở đâu ở đó, cũng là cái cậu đã đem quân chi viện cho huyện ủy đêm rồi như cô Tư nói đâu ấy nhỉ?

- Dạ, có gì không ạ?

- Một cái đầu có tầm đấy, lúc này rất cần một cái đầu như thế trong Ban tác chiến để tham mưu giúp tỉnh đối phó trước mọi tình hình. Nói lúc nào cậu ấy lên gặp tôi nhé!

Bảy Tân thoáng sầm mặt nhưng vẫn làm vẻ bình thản, hạ giọng nói nhỏ như không muốn Tư Trang nghe thấy:

- Dạ… Nhưng cũng xin thủ trưởng lưu ý, tất cả những gì cậu ta làm kể cả những lần trước đó đều chỉ vì một mục đích là chơi trội, là muốn khẳng định cái cá nhân của mình, qua đó gián tiếp chỉ trích cấp trên, chỉ trích tổ chức là thiển cận, là già nua thôi ạ!

- Mà kể cũng già thật rồi chứ còn gì nữa - Người bí thư cười buồn - Nhưng này, hơi lạ là một con người như thế, nghe nói đánh đấm cũng ra trò lắm mà sao cứ lẹt đẹt mãi vậy?

- Nội tình có nhiều cái phức tạp lắm ạ, vả lại đồng chí ấy qua một vài lần dạm hỏi cũng không có hứng thú làm lãnh đạo, chỉ huy.

Ông chau mày quay nhìn lại Bảy Tân với vẻ phật ý:

- Vậy đồng chí nghĩ tôi, kể cả cô Tư huyện uỷ đây có hứng thú lắm ư? Việc đến tay thì phải làm thôi chứ có ai muốn đâu, sao lại gọi là hứng với không hứng?

Bảy Tân thoáng sượng mặt nhưng vẫn cố nở một nụ cười gượng gạo:

- Dạ, em xin lỗi… Em sẽ nói đồng chí ấy lên gặp bí thư ngay ạ!

- Rồi! Nhớ là cái việc kia, cái việc đặc tình đặc báo gì đó, phải làm liền nhưng hết sức thận trọng vì nó liên quan đến danh dự và sinh mệnh của một con người.

- Rõ!

Rõ ràng hắn rõ nhưng chính hắn cũng không hiểu mình rõ cái gì? Chờ cho ông Mười đi khuất, Bảy Tân quay lại với Tư Trang, nét mặt, cả tiếng nói bỗng trở nên đầy uy lực:

- Chị Tư cứ về giải quyết công việc đi! Chúng tôi đã có phương án lo vụ này sao cho thấu tình đạt lý nhất, xong, tôi sẽ báo cáo huyện ủy sau.

- Thì cậu Bảy cũng nằm trong huyện ủy, cậu Bảy cứ chủ động. Hy vọng sự thật sẽ không phải như vậy. Nếu phải thì buồn quá! Tôi đi!

Súng ngắn cũng để trần đeo hông, tấm dù pháo sáng đã nhuộm xanh phủ tròn trên vai, mũ tai bèo bạc sờn, với vẻ lo toan, mỏi mệt, người nữ bí thư huyện uỷ vùng ven không còn trẻ nhanh chân đi khuất vào các khu lán đang còn tốc mái te tua và những hố pháo vẫn đang còn lở loét màu đất mới trong căn cứ.

Bảy Tân nhìn theo, khẽ lắc đầu, chép miệng:

- Băm mấy rồi mà vẫn chỉ là một bà cô, tội nghiệp! Cũng là một kiếp đàn bà!

Còn lại một mình, với nét mặt lao lung, hắn thả chân chầm chậm đi xuống cái bến sông đang đìu hiu một màu lau lách, châm thuốc hút, loại thuốc điếu khá sang, thơm ngậy đứng cách hàng trăm thước cũng ngửi thấy có tên "Quân tiếp vụ" màu đỏ thu được của đám thám báo bị trúng mai phục tháng trước. Hắn nhìn chăm chăm vào những đám lục bình trôi qua mặt mà như không nhìn thấy gì, chỉ thấy từ đáy nước trồi lên con mắt nhìn vừa giận dữ vừa khinh bỉ của Sáu Thạch cùng cái câu "thằng khốn!" quất vào giữa mặt hắn đêm hôm rồi vang lên, sủi tăm ùng ục trong đầu hắn. Tốt lắm thằng mặt đá ạ! Chưa biết thằng nào là đồ khốn, mày hay tao, lẽ đời lắt léo, tưởng vậy mà lại không phải vậy đâu anh bạn. Cái chiến tích cứu nguy huyện uỷ của mày vừa rồi sẽ là huyệt mộ mày tự đào để chôn mày luôn. Một công đôi việc, trận mạc tạo ra những tình huống bất ngờ biến đổi cục diện không gì có thể thú vị hơn. Anh bạn khó chơi cứ chờ đấy!

Với vẻ mặt giãn nở như tấm bánh tráng đang mưa gặp nắng, hắn ném mạnh mẩu thuốc ra xa, bật ngón tay đánh chách một cái, thói quen hồi còn hoạt động bí mật trong thành, rồi đứng dậy vươn vai ngáp một tiếng sảng khoái, tiếng ngáp lại nghe như tiếng cười.

*

Nhân giấc trưa, cái giấc trở nên yên tĩnh hiếm hoi khi lính kéo nhau hết về đồn, bà con cũng ngưng tay dạt vào bóng râm các lùm bụi ăn qua quýt những suất cơm mang theo, Sáu Thạch cùng với một vài chiến sĩ trong tổ tranh thủ gài lại những bãi mìn nằm ở các lối mòn dẫn vào cứ, ở cửa rừng, trên chạc cây, dưới lùm cỏ và lối dẫn xuống bến tắm… với suy nghĩ cho rằng sau trận tập kích vào huyện uỷ vừa rồi chắc chắn nó đã bị lộ, nhất thiết phải tạo ra một bãi mìn mới. Đã lộ thì coi như bằng không, trơ khấc, sức người dù chống cự quyết liệt đến mấy cũng không thoát khỏi sự huỷ diệt chỉ trong một sớm một chiều khi đối phương đông gấp hàng trăm lần lại có đầy đủ xe tăng, đại pháo, tàu bay, tàu chiến… hỗ trợ.

Tất cả là nhờ ở những "Con mắt thần chết", như cách gọi bạt vía của phía bên kia. Mìn, đâu cũng là mìn, mìn thành thiên la địa võng. Mìn đủ chủng loại, số thì thu được của địch, số do ta tự sản xuất. Mìn gài dày đặc mọi chốn mọi nơi, nhiều tầng nhiều lớp, nhiều đến nỗi có lúc chính người gài chỉ vì một phút sao nhãng hoặc chẳng may nằm xuống không kịp chuyền sơ đồ cho người sau là lại xảy ra tình trạng đau xót là mình tự đá trái của mình. Có thời kỳ số lượng tự đá phải mìn hy sinh còn nhiều hơn số người giáp trận nên đòi hỏi một sự tỉnh táo, tỉ mẩn và chính xác ghê gớm lắm khi làm công việc chết người này. Và Sáu Thạch, với bàn tay và bộ óc chính xác, nhạy cảm của mình đã được mọi người tôn là phù thuỷ trong phong cách phòng thủ mang đậm tính chất chiến tranh nhân dân cho cả cánh rừng trải dài theo khúc sông không đầy ba cây số này.

Đây cũng là một hình thái chiến tranh kỳ lạ kiểu ếch ngồi đáy giếng, cá nằm trong rọ, cáo bị nhốt trong cũi, thân cô thế cô mà vẫn ngang nhiên tồn tại hết năm này đến năm khác khi bốn bề là địch, dưới nước là địch, trên trời cũng là địch và tổng hành dinh của địch cũng chỉ cách có không đầy hai chục cây số mà chắc rất nhiều năm sau các nhà nghiên cứu quân sự vẫn cho rằng nó là một ẩn số chưa lý giải được.

Nhưng sáng nay rõ ràng là đầu óc anh không mấy chú tâm vào công việc ấy. Việc căn cứ huyện uỷ bị đánh úp tuy sốc nhưng không buồn vì đã tiên lượng trước; việc chủ trương quan liêu, xa rời dẫn đến tổn thất cũng không làm anh bực bội vì chiến tranh tránh sao được. Việc anh cùng Năm Bèo, Út Vân đánh trả lại chúng một đòn hiểm hóc, rúng động cũng không khiến anh vui và ngay cả việc đã nhìn ra bản chất con người thật của Bảy Tân cũng không khiến anh u uất vì ngay trong nhà chùa, ở giáo đường thâm nghiêm cũng có kẻ này kẻ nọ huống hồ là ở đây, nơi cái sống cái chết đã gần như lồng khít vào nhau. Vả lại dẫu sao hắn cũng là một chỉ huy biết điều hành trận đánh chứ không chỉ ngồi chỉ tay năm ngón hoặc tung ra những mệnh lệnh quan liêu, xa rời thực tế như một vài trường hợp mà anh đã trải qua. Tức là hắn cũng trưởng thành từ trận mạc mà lên chứ không bỗng dưng từ trên trời hay từ trên một tầng bí hiểm nào đó rơi xuống ngồi lên đầu thiên hạ.

Cái làm anh phân tâm lại chính là cái mà không ai tin, anh càng không tin, đó là sự ra đi của Út Vân.

Anh không ngờ cô bé lí lách, có nước da xanh màu lá, thi thoảng lại tỏ ra bướng bỉnh không chịu được, vốn xưa nay anh chỉ có chút cảm mến mơ hồ về hình ảnh một cô gái dám dâng hiến cả cuộc đời mình cho những điều thiêng liêng giữa các cánh rừng chiến tranh, cho tới những ngày cuối cùng, nhất là cái đêm bò rào ấy thì hình như mọi sự thầm kín trong anh mới vỡ toác ra, hiện hình, thế thôi, vậy mà khi không còn cái dáng mát mẻ, hồn nhiên, đôi lúc nói năng, điệu bộ như bà cụ non ấy nữa, anh lại thấy thiếu, thấy cả cánh rừng này bỗng nghèo đi biết chừng nào, như không còn sinh khí, như cái cảm giác trống vắng sau một đợt B-52 thả xuống phát quang hết tâm hồn.

Và đúng là, đêm đêm có việc phải đi qua, anh nhờn nhợn không dám nhìn vào căn hầm của cô nữa, căn hầm trống lạnh mà dường như anh vẫn cảm thấy cô trong đó, bé bỏng, co tròn trên võng, chốc chốc lại bật lên tiếng nói mớ như đang nằm cạnh mẹ. Nghe Hai Lục Bình kể, quê cô ở tận miền Trung, một vùng quê đất cằn sỏi đá, nắng khét quanh năm. Một lần chạy loạn, cô bị thất lạc gia đình rồi dạt về đây và lâu lắm rồi không biết cha mẹ, gia đình sống chết ra sao, ai còn ai mất? Vậy là hoàn cảnh anh và cô có điểm tương đồng. Chỉ có điều cha mẹ và gia đình anh không còn một ai nữa. Nhận hung tin này từ một người cùng xã vừa vượt Trường Sơn hành quân vào, anh đã rã rời, choáng váng cả tháng trời mà nếu không có hơi ấm của đồng đội, bạn bè, của bà con trong ấp phả vào và những trận đánh sinh tử cuốn đi thì rất có thể đã gục ngã. Để bây giờ, không còn cô, lại một lần nữa anh thấy mình hụt hẫng, chao chênh rất lạ, như cô đã bỗng chốc mang đi trong anh một nửa tâm hồn, một nửa buồn vui, một chỗ dựa, một điểm tựa tinh thần vô hình và hữu hình không có gì thay thế được.

Anh chưa bao giờ lại nghĩ rằng con người ấy đã nhập hồn vào mình sâu đến thế để bây giờ không còn cô, có những khoảnh khắc anh tan hoang nhận ra cuộc chiến đấu hằng ngày phải cắn răng vượt lên chính mình, chiến thắng chính mình bỗng trở thành hư không trống vắng, nhạt nhẽo làm sao!

Và có lẽ ngay cả cái chuyện anh quyết định ở lại mà không trở về đơn vị cũ sau khi Hai Lục Bình đi cũng là vì cô, vì muốn lưu dấu hình ảnh cô, mùi vị cô còn vương vấn lại trong từng nhánh lá, cành cây, góc hầm, con sóng chứ chưa hẳn vì mảnh đất này, vì ý nguyện của người bạn thân Hai Lục Bình kia. Vậy mà những ngày có cô, nghe tiếng cười trong vắt của cô, nhìn dáng đi như lá của cô, anh lại thấy khó chịu. Khó chịu cả những chăm sóc khi thì tinh tế khi thì mạnh bạo của cô nữa, như là vướng víu.

"Anh Sáu đừng chết nhé… chờ em…" - Tiếng nói ấy đêm nào cũng nương theo gió rừng phủ trĩu vào giấc ngủ của anh.

- Ông Sáu! Ra bìa sông hóng mát đi, cũng có chút việc để bàn!

Sáu Thạch ngẩng lên: Với cái cười khá tươi, bộ mặt điển trai của Bảy Tân đã hiện ra ở ngay trước mặt. Anh khiên cưỡng đứng dậy đi theo hắn ra sông. Gió mát thật, lại thêm tiếng sóng vỗ vào lau sậy nghe róc rách như dòng sông đang hát. Thì ra trong cánh rừng chật chội này, bờ sông thơ mộng và ngát gió đáng lẽ phải là nơi tình tứ hẹn hò của cặp yêu nhau nào đó thì lại toàn để hội ý, bàn công chuyện liên quan đến đâm chém máu me, chết sống, thật trớ trêu.

Sáu Thạch ngồi xuống bên hắn, bất giác khẽ lắc đầu, cười:

- Cái gì thế?... Chắc không phải lại mượn rượu để tỏ ý xin lỗi về cái việc các vị đã nhìn nhận sai kẻ thù chứ, đồng chí đội trưởng?

Bảy Tân cũng cười, một cái cười chưa bao giờ mở hết cỡ miệng:

- Bỏ qua đi! Việc ấy thì mình nhận sai rồi, mấy ông ở trên cũng nhận sai rồi, có cái mới đây, cụ bí thư có vẻ khoái ông, muốn điều chuyển ông lên cơ quan tác chiến giúp cụ một tay. Một bước lên ông, mặc sức giải phóng năng lực nha!

- Cậu nhầm, cái thằng tôi võ biền cầm súng quen rồi, giờ cầm bút rê trên bản đồ nghe gượng lắm, chỉ có bí bách thôi chứ giải phóng cái nỗi gì.

- Thôi được rồi - Bảy Tân xua tay - Cái này ông đem lên mà trình bày với cụ ấy, mình chỉ là người truyền đạt. Mà việc đó cũng để sau, giờ đơn vị có việc quan trọng hơn cần ông giúp đây.

Sáu Thạch nhướng mày thoáng vẻ giễu cợt:

- Mở cuộc phản kích chiếm lại tất cả những mảnh đất mà chúng đã lấn được?

- Cũng để sau luôn. Tôi muốn ông và một tay súng nữa tôi đã chọn, bắt và giải ngay kẻ chỉ điểm vừa gây tội ác về phía sau giao cho Ban An ninh Khu khai thác để giúp Trung ương nắm được thực chất cái gọi là âm mưu phá hoại hiệp định hoà bình của đối phương.

Sáu Thạch bật cười:

- Chà, nghe to tát quá nhỉ? Trung ương! Tôi tưởng Trung ương thì không bao giờ sai. Nhưng nó là ai?

- Diệu Hương, kẻ tự xưng là cơ sở mật của bà Sáu.

Sáu Thạch giật mình, quay người nhìn xoáy vào mắt Bảy Tân:

- Hả? Diệu Hương… Dựa trên chứng cứ nào?

- Tất cả. Chứng cứ vụ đột kích bí ẩn đêm rồi và chứng cứ từ cơ sở mật trong ấp báo ra. Nó là một tên chỉ điểm thuộc lực lượng Thiên nga Phượng hoàng ăn lương CIA rất nguy hiểm.

- Vậy bà Sáu cũng là CIA?

- Bà Sáu cũng có thể bị nó lừa. Bọn Thiên nga này được huấn luyện bài bản để đánh vào ngóc ngách tình cảm của đối phương mà bà Sáu lại không có con cái gì. Ông cứ yên tâm, chuyện này đã thống nhất trong huyện ủy và đã có ý kiến chỉ đạo của đồng chí bí thư.

Im lặng nặng nề. Sau một hơi thuốc dài, Sáu Thạch quay lại:

- Thì cứ tạm cho là vậy đi nhưng tại sao lại là tôi?

Một bàn tay đặt nhẹ lên khuỷu tay anh:

- Vì trong đơn vị chỉ có ông là người nắm rõ con đường rừng độc đạo từ đây lên Ban Anh ninh Khu và nếu dọc đường có xảy ra cái gì, ví như nó ngoan cố bỏ chạy hay đụng bọn biệt kích chẳng hạn, chỉ có ông mới đủ năng lực xử lý.

Sáu Thạch hất nhẹ tay hắn ra như hất đi khỏi tay một con rắn lục nhớt nhầy:

- Cám ơn sự tin cậy đặc biệt này mặc dù tôi rất không mấy thú vị cái việc dẫn giải vớ vẩn ấy. Nhất là lại dẫn giải một con đàn bà chưa hiểu phải quấy thế nào.

Ánh mắt Bảy Tân loé lên rất nhanh:

- Tôi biết ông sẽ nhận lời.

- Không phải là nhận lời mà là chấp hành lệnh vì tôi đang là một người lính và ông là chỉ huy của tôi.

- Ấy, đây là mệnh lệnh của tổ chức chứ của riêng tôi đâu. Có lẽ thế này để tiện cho công việc: Ngoài mặt cứ coi như tổ chức dựa vào lý lịch cơ bản, trình độ văn hoá của nó, quyết định điều nó lên Khu theo học một khóa nghiệp vụ để phục vụ cách mạng lâu dài, còn bên trong… hả? Vậy nhé, hẹn ông lúc xong việc trở về, ta uống một chầu rượu tàn canh rồi sau đó có bàn cái chuyện ông đi hay ở thì bàn. Nhưng thực tình mình muốn ông lên trên đó vì cái đơn vị này đối với ông đã trở nên quá chật chội.

Anh lại xoáy cái nhìn âm u vào sâu trong mắt Bảy Tân:

- Con mắt và lời nói của ông hình như đang phản lại nhau. Nhưng không sao, công việc là công việc. Bao giờ lên đường?

Sau phút đờ người vì cú nhận xét bất ngờ của Sáu Thạch, Bảy Tân nén tiếng thở phào, đứng dậy:

- Ngay sáng mai. Tôi đã cho quản lý chuẩn bị đủ cơ số đạn, thuốc men và ít đường sữa cho hai người mang theo.

- Khoan! Cậu đi cùng tôi là ai?

- Năm Bèo, một người rất thần tượng ông và ông cũng có vẻ quý mến nó. Tôi sẽ giao nhiệm vụ cho cậu ấy. Tuỳ, nếu ông không ưa thì tôi sẵn sàng đổi người khác.

Sáu Thạch lắc đầu:

- Khỏi!

- Chúc may mắn và sớm gặp lại!

Hắn đưa tay ra bắt. Sáu Thạch không thể không bắt lại nhưng là cái bắt của một người không bao giờ muốn bắt thêm một lần nào nữa.

13

Chiều. Trong một cánh rừng già hoang vu, ắng lặng.

Rừng già trong thời chiến hay trong thời bình bao giờ cũng gợi thức một cảm giác buồn cô lẻ, ngưng đọng, tĩnh tại, mơ hồ, phiêu lãng. Cảnh sắc âm u, cây rừng xào xạc, lá vàng rơi thành thảm, mùi ngái nồng xưa cũ như đưa như ru con người vào những miền nguyên thuỷ hoang sơ tách rời ra khỏi thế giới hỗn mang của mọi trò tranh giành, khổ đau, chết chóc.

Súng hườm hườm trên tay, tai căng, mắt đảo, họ dợm chân bước vào một căn cứ gần như bỏ hoang, đó đây chỉ thấy nhờn nhợn những mái lá trung quân long tróc, những miệng hầm cỏ mọc, những chiếc hăng gô nằm nghiêng trong cỏ lác… Cả ba dừng lại.

Đôi mắt loang loáng như mắt mèo của Năm Bèo chợt phát hiện ra một cái vỏ đồ hộp có gắn mác USA lấp dưới cỏ, vội đi lại nhặt lên… chợt trớn mắt:

- Vỏ đồ hộp "Quân tiếp vụ"… Má, coi chừng! Để em đi thám thính xung quanh chút coi!

Trước khi đi cậu ta còn quay sang Diệu Hương với cái nhìn vừa đề phòng vừa hăm doạ. Còn cô sinh viên lại thích thú tìm nhặt mấy bông hoa rừng mọc lẫn trong khóm nấm màu trắng rồi đưa lên mũi hít nhẹ…

Chợt cái đầu hơi nghếch lên của cô phát hiện ra một âm thanh gì đó là lạ mà không phải tiếng gió, tiếng lá cành cọ xát, cô đi nhanh lại, mắt sáng lên:

- Trời, suối, suối anh Sáu ơi! Đoạn này chưa cạn, cho em xuống tắm cái nhé! Ba ngày nay không được tắm rồi.

Sáu Thạch không nhìn lên, mặt mày khó đăm đăm:

- Tắm thì tắm lẹ đi không biệt kích nó đòm cho phát chết trắng mắt bây giờ!

- Khiếp, mấy anh nhìn đâu cũng thấy biệt kích cả, mấy bữa nay có thấy gì đâu, chỉ toàn rừng là rừng, đẹp như tranh.

Nói xong, cô đi nhanh xuống khúc suối vắng, dáng đi tung tăng như học sinh đi cắm trại. Sáu Thạch nhìn theo lộ rõ vẻ phân vân…

Lát sau Năm Bèo trở lại, vừa đi vừa ngoái nhìn đằng sau, vẻ mặt thất thần:

- Không có một dấu vết nào ngoài những dấu giày biệt kích, chứng tỏ Ban An ninh Khu đã dời đi từ lâu rồi.

- Đã dời đi?... Quái lạ! Chả lẽ giữa tỉnh và khu lâu nay không có mối liên lạc gì?

- Giờ tính sao anh?

Một cú khoát tay bực bội:

- Quay về chứ còn sao nữa!

- Không được - Năm Bèo hạ nhỏ giọng - Với tội danh làm gián điệp gây tổn thất lớn cho cách mạng, ta không thể dẫn đi dẫn lại mãi như thế này được.

Sáu Thạch nhìn sâu vào mắt Năm Bèo:

- Hả? Tức là… sao?

- Sẽ xử theo đúng luật.

- Và nếu cần cậu cũng sẽ xử cả tôi?

- Về điều này tôi không được dặn.

Như đã lờ mờ nhận ra một điều gì, Sáu Thạch làm bộ không quan tâm:

- Dặn, thế à? Ai dặn?

- Tôi không được phép nói.

Mặt Năm Bèo rắn câng, thú thực anh chỉ muốn cho cái tát nhưng lại cố nhẹ nhàng:

- Thôi được, bây giờ với tư cách là hai thằng lính, tôi hỏi cậu và mong cậu trả lời cũng với tư cách là một thằng lính: với tất cả những gì cậu quan sát được trong ba ngày vừa rồi, con nhỏ kia liệu có đúng là một ả đặc tình chỉ điểm lợi hại không?

- Tôi không có thói quen quan sát kẻ thù.

Năm Bèo buông thõng, mặt càng rắn câng hơn.

- Vậy thì cậu dỏng tai lên mà nghe: Không một đứa chỉ điểm nào mà khi nghe nói cho đi học lại có thể vui như thế trong khi nó thừa biết đi học chỉ là một cái cớ để bắt. Và trong mấy ngày vừa rồi, nếu đúng là một con gián điệp thì nó đã bỏ trốn từ lâu hoặc đã nẻ súng diệt cả hai thằng mình rồi khi có quá nhiều cơ hội để làm việc đó. Lại nữa, nhìn trong đáy mắt nó, nghe nó nói nó cười tịnh không thấy một nét sợ hãi, hoảng loạn hay độc địa nào của một kẻ phản bội cả.

- Tôi cũng không có thói quen nhìn vào mắt kẻ thù mà chỉ nhìn thẳng vào tội trạng của nó.

Sáu Thạch không kìm được nữa:

- Thế cậu có thói quen gì hả? Hay là chỉ có thói quen gọi dạ bảo vâng của một gã thiên lôi ngu ngốc chỉ đâu đánh đấy?

Năm Bèo hơi lùi lại, khẽ đặt tay vào cò súng, mắt gườm gườm:

- Đề nghị đồng chí Sáu Thạch nói năng giữ lời. Tôi là chiến sĩ cách mạng, tôi không phải thiên lôi và tôi cũng không ngu ngốc.

Nhìn bộ dạng ấy, anh bật cười:

- Ừ thôi, xin lỗi! Đồng chí Năm Bèo là đội viên xuất sắc của đội an ninh biệt động chứ không phải thiên lôi. Nhưng có câu này mình cần nói, Năm nghe kỹ nhé! Bằng trải nghiệm, mình có thể khẳng định cô ta không có tội, tội trạng của cô ta do chính bệnh chủ quan, coi thường kẻ thù của chúng ta tạo ra chứ không phải do cô ấy, cậu nghe kịp chưa?

Năm Bèo không trả lời, ngón tay đặt trên khoen cò bất giác nới lỏng rồi nhìn quanh, giật thột:

- Mà chết mẹ, nó đâu rồi?

- Tắm. Đàn bà cần tắm.

Năm Bèo càng dáo dác:

- Đồng chí chủ quan quá! Sao có thể thả lỏng tội phạm như vậy được? Rất vô nguyên tắc!

- Vậy thì cậu dẫn xác ra đó mà canh chừng, mà giữ nó lại đi!

Năm Bèo nổi quạu:

- Tôi không phải loại người đó, đồng chí phát ngôn cho có ý thức. Biết đâu nó đã chẳng tìm nhập với bọn biệt kích mà dấu giày còn in rõ ở đường mòn kia.

- Thế nếu lát nữa cô ta trở lại thì sao? Có dám cá không?

Năm Bèo chưa biết nói sao thì Diệu Hương đã đi đến, đẹp tươi mởn, lọn tóc ướt trên tay quay vù vù làm những hạt nước bay ra lấp lánh như những hạt lân tinh mát rượi. Cái cười của cô cũng mát rượi, trắng tươi:

- Nước mát lắm, hai anh xuống tắm cái đi, để em canh chừng cho.

Năm Bèo trừng mắt:

- Tắm táp gì!... Cài bớt cái khuy áo ngực lại, muốn mấy thằng biệt kích nó nổi điên lên à?

- Ơ…

Diệu Hương vội luống cuống che tay lên phần ngực hở ra trắng ngần của mình thì cùng lúc, như phụ họa với câu nói của Năm Bèo, một loạt tiểu liên cực nhanh xé nát cây lá găm chíu chíu vào chỗ họ. Cả Sáu Thạch cả Năm Bèo vội nhoài người xuống, lăn nhanh vào gốc cây nhả đạn trở lại. Xung quanh, phía trước, đằng sau họ là những bóng lính địch nhấp nhô, nhảy nhót như vũ điệu của quỷ, là những khuôn mặt người bôi loang lổ đầy vẻ sát nhân hung tợn.

Tiếng súng ngừng, một tiếng hô rất đanh bằng chất giọng miền Trung từ tên chỉ huy đang vung súng ngắn đứng cách đó không xa ré lên nặng trịch:

- Phải bắt sống, không cho đứa nào chạy thoát, nhất là con đàn bà kia!

Như bị chạm vía, Năm Bèo thét trở lại:

- Bắt cái con mẹ mày này! Vào đây mà bắt!

Rồi, như một chú sóc già, anh thực hiện những động tác thuần thục nhảy từ gốc cây này sang gốc cây khác, ụ đất này sang ụ đất khác chống trả lại quyết liệt.

Cạnh anh, Sáu Thạch cũng bật người lên đu vào một chạc cây, đưa khẩu AK lên, nheo mắt… Tên chỉ huy chưa kịp hiểu ra điều gì thì đã nhận một viên đạn vào giữa trán, ật ngửa người ra sau.

Nấp sau một lùm rậm, Diệu Hương sợ hãi đưa tay bịt kín lấy mang tai, toàn thân run bắn. Động thái này đã vô tình được thu vào mắt Sáu Thạch. Anh lắc đầu cười chua chát… Đó, con đặc tình, con phản bội của các người đấy, khốn nạn!

Bỗng một tiếng nổ rất chát vang lên. Ngay cạnh anh, Năm Bèo đang chuyển động thoăn thoắt như một chú vượn vào mùa động đực bỗng bật dựng người dậy, hự lên một tiếng rồi từ từ nằm vật ra.

Cô gái, với bản năng đàn bà, quên cả sự sợ hãi vội nhao đến, vừa đỡ lấy đầu anh vừa khóc gọi:

- Anh Năm… Anh Năm ơi!…

Tiếng khóc ấy đã khiến Sáu Thạch bật ra khỏi chỗ nấp, đứng thẳng người nghiến răng xả cả băng đạn về nơi phát ra tiếng nổ. Trúng đích. Những tiếng la hoai hoải rú lên. Anh xả tiếp một băng nữa. Vẫn trúng. Chỉ trong chốc lát, tất cả bỗng trở về im lặng…

Sáu Thạch đưa cây súng của Năm Bèo cho Hương rồi ra hiệu cho cô ra phía trước canh chừng. Cô gái tức tưởi làm theo. Còn lại, anh cúi xuống xem kỹ vết thương nơi ngực máu đang sủi bọt của bạn, mắt tối sẫm.

Năm Bèo gắng gượng nhấc đầu lên, đôi mắt lờ đờ nhìn ra xung quanh:

- Anh Sáu… chắc em không qua khỏi rồi! Ngạt thở quá… Anh… anh… em muốn nói…

Sáu Thạch ghé sát tai xuống miệng bạn:

- Năm, mình nghe đây!

- Anh Sáu nói đúng… Cô ấy… chắc không phải là chỉ điểm đâu. Chính Bảy Tân đã giao nhiệm vụ cho em… bằng mọi cách không được để cho cô ấy sống. Anh Sáu ơi… Em đi…

Nói rồi Bèo hơi dướn ngực lên, từ từ tắt thở. Sáu Thạch hộc lên một tiếng không hiểu là đau đớn hay điên giận, mắt loé cháy một tia sáng man dại rồi liền đó chùng xuống, lặng lẽ ôm lấy khuôn mặt đầy máu của bạn vào sát ngực mình, khẽ đưa tay vuốt mắt, giọng nghẹn lại:

- Thôi, dù sao cậu cũng đã hoàn thành nhiệm vụ, cậu là một người lính tốt. Vĩnh biệt người đồng đội dũng cảm và thật thà!

Từ lùm cây phía trước, Diệu Hương cầm súng chạy đến với vẻ mặt hết sức bồn chồn:

- Chúng đi hết rồi!… Anh ấy có sao không?

- Chết rồi!

Diệu Hương rụng rời, thụp ngồi xuống bên Năm Bèo:

- Trời… Anh Năm…

Sáu Thạch đứng dậy, nhìn thẳng vào mắt Diệu Hương, giọng âm u như từ đâu đó vọng về:

- Giờ cô đi đi!

- Đi đâu ạ?

Diệu Hương mở to đôi mắt vẫn còn nguyên vẻ sợ hãi và đau đớn.

- Đi thật xa, càng xa càng tốt và đừng bao giờ trở lại vùng đất này nữa!

Diệu Hương sững người ra, choáng váng rồi mếu máo:

- Em… em không hiểu? Anh đuổi em? Tổ chức đuổi em ư? Em có tội gì?

Sáu Thạch hơi quay mặt đi để tránh cái nhìn hụt hẫng đến trống vắng đang đau đáu hướng về mình. Giây phút đó anh đã muốn nói thẳng, nói hết với cô sinh viên trong trắng kia rằng cô đang là nạn nhân của một thằng người đốn mạt, rằng cuộc đời, cả cuộc chiến đấu tưởng toàn màu hồng này là không hề đơn giản nhưng có một cái gì đó mơ hồ bắt anh dừng lại. Đúng, vì là quá trong trắng nên không thể cho nó bị vỡ mộng, bị nhiễm độc quá sớm để rồi từ đó sẽ nhìn về toàn bộ cuộc chiến đấu này, những con người ở rừng này toàn là màu xám hết.

- Có những điều không nên hiểu, không cần hiểu. Cứ cắt hướng bắc mà đi, gặp một con suối là sắp ra tới mặt lộ, xuôi theo lộ chừng ba chục cây là về Sài Gòn. Cầm lấy cây súng mà tự vệ dọc đường. Chôn cất cậu ấy xong, tôi cũng đi.

Diệu Hương thôi không mếu máo nữa mà nhướng đôi mắt còn rơm rớm nước lên, tỏ vẻ ngạc nhiên:

- Anh đi đâu?

- Đi đến nơi cần đến và đi tìm cái cần tìm mà có nói ra cô cũng chẳng hiểu nổi đâu. Tạm biệt cô gái, chúc mọi sự hanh thông!

- Không!... Anh đi đâu cho em đi cùng với! Trước lúc đi, Út Vân có nhờ em… Em chưa làm được gì!

- Đồng chí Ba Hương, đây là mệnh lệnh!

Nhìn khuôn mặt lạnh tanh của anh, cô biết mình sẽ không thể làm thay đổi được nữa, đành bậm chặt môi đi lại chỗ Năm Bèo, quỳ xuống, chắp tay lên vái ba vái rồi đứng dậy gạt nước mắt lủi thủi bước ra cửa rừng…

Trời bắt đầu tối. Tiếng con hoẵng nào ở bên kia trảng tác lên một tiếng tìm mẹ buồn tan nát…

*

Khúc sông thời chiến về đêm bao giờ cũng mang một vẻ yên bình giả tạo, bởi chỉ một lát nữa thôi, khi loạt pháo đầu tiên rót xuống, nó sẽ lại quặn lên, rên xiết, réo gào như một khúc sông ngầu đỏ dưới chín tầng địa ngục. Cũng khúc sông ấy, sau khi kẻ thù phản bội hiệp định về hoà bình ngừng bắn, nó càng trở nên thê lương, ảm đạm hơn, ảm đạm như chính tâm hồn người lính lại âm thầm đi tiếp cuộc hành trình tưởng chừng như không có giới hạn của mình. Lạ thế, cái cực khổ, cái chết chóc thà cứ nối liền mạch có khi còn chịu được, nhưng một khi nó bị gián đoạn, bị treo lên, tưởng thế là xong, là phủi tay thở phào thì lại là một cực hình kinh khủng về thần kinh có khả năng làm tiêu huỷ ghê gớm niềm tin, ý chí, sức chịu đựng của con người.

Riêng chỉ có một cá thể người lại tỏ ra vui, rất vui, tuy là ngấm ngầm, tuy là không muốn nói ra, không thể nói ra. Đó là Bảy Tân. Hắn vừa ở bến sông đi lên. Nước mát lạnh làm cho thần kinh hắn như giãn nở hết đường biên của sự khoan khoái. Chà, thế là xong, đến giờ phút này mà vẫn chưa có tin tức gì bay trở về thì coi như xong. Cả tuần trôi qua rồi chứ ít à? Xong cả con kia lẫn thằng này, xong hết, nhẹ bỗng cả người.

Tới đây mọi sự sẽ ra sao, tiếp tục chiến tranh hay trước sau gì rồi cũng đến ngày im tiếng súng, hắn thây kệ, miễn là được thanh thản, được nhàn tâm, nhẹ lòng. Vừa lau mớ tóc ướt nước mới được cắt tỉa cẩn thận chiều nay hắn vừa tru miệng huýt một điệu sáo miệng nhè nhẹ. Hắn biết đêm nay mình sẽ ngủ đẫy giấc, điều mà kể từ hôm Sáu Thạch giải Diệu Hương ra đi, hắn dường như trằn trọc không sao chợp mắt được trong cái tâm trạng nơm nớp, lo sợ việc không thành. Hắn nghĩ đêm nay, trước khi đặt mình lên võng sẽ tự thưởng cho mình một góc bi đông rượu đế thật nồng để uống mừng cuộc đời từ nay sẽ không còn kỳ đà cản mũi, sẽ không còn cái vùng ánh sáng ngược chiều cứ đêm ngày xoi xói xoáy vào hắn. Kỳ đà? Đúng là một lũ kỳ đà ngu ngốc không biết điều, không biết thân biết phận đã làm hắn lâu nay mưng mẩy, nhức nhối hết cả tâm can mà nhiều lúc u uất, oải nhừ, cứ muốn giết muốn chém một ai đó cho hả mà lại khốn khổ, không chém không giết được!

Nhưng vừa dợm bước đến cửa hầm thì bất ngờ hắn giật nảy mình trước một bóng đen cao lớn đã sừng sững hiện ngay trước mặt. Thoạt đầu hắn đã nghĩ là biệt kích lẻn vào nên định hạ thấp người xuống sẵn sàng tung ra một đòn chống trả chớp nhoáng nhưng ngay sau đó, cái mùi mồ hôi khét nồng quen thuộc và cái dáng gù ghì kia đã khiến hắn chợt nhận ra đó là ai.

Sau một chút bàng hoàng và lo sợ, hắn cố nở một miệng cười, dang hai tay ra như muốn ôm lấy cái bóng đó vào người nhưng bất thần bị ngã ngồi xuống bởi một cái gạt tay khá mạnh nhưng vẫn cố bả lả làm như không có chuyện gì:

- Tuyệt vời, người hùng bao giờ cũng biết xuất hiện đúng lúc. Cả đơn vị đang mong ông. Lại sắp đánh lớn rồi. Ông đúng là người tài, đoán việc như thần. Sao, ổn chứ, ổn tất cả rồi chứ? Hay lắm, nào…

Chưa nhả hết câu, toàn thân hắn đã bị dựng lên dựa vào thành hầm, tay kia Sáu Thạch vung cao định giáng xuống giữa mặt hắn một cú đấm mà hắn thừa biết nó mang sức nặng ghê hồn như thế nào nhưng không hiểu sao nắm đấm to tướng đó lại hạ xuống, nhưng thay vào là một giọng nói còn nặng hơn:

- Thằng đốn mạt! Loài rắn độc! Đáng lẽ tao sẽ cho mày ra khỏi cuộc đời vì cái tội mượn tay kẻ thù để sát hại đồng đội, mượn một mũi tên để hạ hai mục tiêu. Và bây giờ mày có thể hài lòng vì đi ba trở về chỉ còn một. Cái tay súng mày cắt cử đi và kẻ được mày gọi là chỉ điểm đều đã gục chết giữa rừng vì dã tâm bẩn thỉu của mày.

Bảy Tân bật lùi lại, lắp bắp:

- Không… đồng chí không được nói thế… Đồng chí không có quyền vu vạ!

- Câm! - Ngực áo hắn lại bị xoắn chặt - Đến bây giờ mà mày vẫn có thể mở mồm "đồng chí" được ư? Tao tha vì xét đến cùng mày cũng chỉ là sản phẩm tồi tệ của cuộc chiến tranh này. Để đổi lại, mày sẽ im lặng về tao và tất nhiên, tao cũng sẽ im lặng về mày. Hy vọng rằng đời này kiếp này sẽ không còn gặp lại mày nữa, một con sâu rừng!

Anh khinh bỉ nhổ vào giữa mặt gã một búng nước bọt rồi quay lưng bỏ đi. Bảy Tân căm phẫn đặt tay vào báng súng định rút ra nhưng đụng cái quắc mắt nhìn lại, hắn vội xuôi tay, chỉ nhìn theo, mắt như muốn lồi ra khỏi tròng…

Lúc ấy hắn không hề biết rằng, cái người vừa hạ hắn xuống hàng súc sinh ấy chưa đi hẳn mà nhẹ chân bước đến từng cánh võng đồng đội đang im ngủ. Những cánh võng ôm khít lấy những thân hình trai trẻ thân yêu đã gắn bó với anh bao mùa chiến dịch, bao nỗi vui buồn, lãng mạn, đau thương và mất mát. Những cánh võng ấy nếu còn sống đủ thì bây giờ đã ngàn ngạt khắp cả cánh rừng. Quân thay mới nhiều quá, ngày nào cũng có người hy sinh, năm nào cũng bị nguy cơ xoá phiên hiệu. Quân cán đầu tháng bổ sung, cuối tháng nhìn qua nhìn lại đã vợi đi gần nửa. "Tạm biệt các cậu, tạm biệt các đồng chí, tạm biệt các em, cuộc sống trước mắt của tôi chưa biết thế nào, có thể tốt lên cũng có thể xấu đi nhưng chỉ mong các cậu ở lại giữ vững được mảnh đất này, cái mảnh đất ven sông mà vì nó chúng ta, những đứa con từ mọi vùng quê hội tụ về đã lần lượt ngã xuống từng người, từng người một.

Xin các chiến hữu thấu hiểu cho tôi. Tôi đi không phải cốt bảo toàn lấy sự sống của mình, tôi là ai, là người thế nào chắc các bạn cũng đã biết. Tôi đi vì không chịu nổi cái áp lực kinh khủng nhất trong mọi áp lực của một thằng người tồn tại trên đời là ngày ngày phải chung đụng, phải ở dưới trướng một kẻ tồi tệ, ngu dốt hơn mình. Chính kẻ đó đã làm nảy sinh trong tâm tưởng tôi cái ý nghĩ u uất là phải đi tìm cho ra cái căn cốt cuối cùng của con người là gì? Chả lẽ trong chiến tranh sống còn, tưởng chỉ tồn tại những điều cao đẹp, mà cái ác, lòng tham, sự xảo trá vẫn có thể tìm được nơi trú ngụ ư? Thú thực, trên đường trở về đây tôi đã nung nấu quyết định cho thằng người đó biến mất khỏi cuộc đời, biến mất khỏi cánh rừng này, biến mất một cách thảm khốc như chính tội trạng của nó nhưng rồi giấc ngủ nhọc nhằn và sự sống mỏng manh của các bạn đã giữ tay tôi lại. Nó, cái thằng người ấy, với kinh nghiệm bám trụ, năng lực cầm quân dù sao nó cũng đang là một điểm tựa, một kẻ điều hành cần thiết cho các bạn trong những ngày hỗn mang nửa hoà bình nửa chiến tranh tới đây chưa biết thế nào. Trong con người nó luôn có mặt phải và cả mặt trái, cầu mong tới đây, cái mặt phải của nó sẽ chế ngự được mặt trái để ít nhất sẽ trở thành một con người không phạm tội phản bội. Nếu không, chính cuộc đời và lương tâm của nó sẽ trừng trị lại nó. Còn giờ đây, các bạn cứ coi như tôi đã chết, chết thật sự trong một tình huống bất ngờ nào đó".

Anh đến trước cái cửa hầm không có chút ánh sáng nào hắt ra, lặng lẽ ngồi xuống. "Hầm của em đây… Hầm chiến tranh là hầm con gái… Em đã ra đi được một tuần trăng rồi, đi xa lắm rồi mà sao lúc này đây, ngồi trước cửa hầm em, tôi lại vẫn như cảm nhận được sức nóng dịu dàng từ thân hình em, từ tâm hồn em toả ra, thấy đôi mắt em nhìn lên vẫn xanh vời vợi như có cả sắc lục bình trong đó...

Út ơi! Thế là anh phải xa em rồi, anh đã không giữ được lời hứa với em rằng sẽ ở lại mảnh đất bên sông này đến giờ khắc cuối cùng, nhưng còn sống nhất định anh sẽ trở lại. Tạm biệt em, cô gái ở rừng bé nhỏ nhưng đã cho anh những cảm xúc và ấn tượng lớn lao nhất. Anh đi đây. Từ nơi xa chỉ cầu mong em có được cuộc sống an nhàn, tiến bộ như anh, như đồng đội, như Hai Lục Bình đã có lời gửi gắm. Tạm biệt em… tạm biệt một vùng kỷ niệm mà cho đến cuối đời chắc vẫn khôn nguôi thương nhớ, tạm biệt cánh rừng xôn xao gió nắng, tạm biệt dòng sông có con nước hết lớn lại ròng, tạm biệt tất cả…".

Anh đứng dậy nhẹ chân bước ra phía cửa rừng để mặc cho những giọt nước mắt hiếm hoi trào ra…