“Một trong những điều tuyệt vời của nghề dạy học đó là người thầy phải luôn không ngừng học hỏi chỉ vì không ai biết trước được rằng học sinh của mình có thể sẽ đặt ra bao nhiêu câu hỏi và hỏi về vấn đề gì.”
- Herbert Kohl
Tôi đã cảm thấy rất lo lắng khi nhận được lời hẹn gặp của mẹ Sergei. Khi đó tôi là một cô giáo mới, và tôi đã làm bản tường trình trung thực về kết quả học tập của học sinh. Trường hợp của Sergei, điểm số thấp tệ hại. Cậu bé là một học sinh lớp sáu cực kì sáng dạ, có những hiểu biết của một thần đồng. Cậu bé thảo luận về những đề tài của cuộc sống bằng một nhận thức của một người lớn thật sự, thế nhưng chính cậu cũng không thể đọc nổi chữ viết của mình. Cậu bé cực kỳ bất cẩn khi làm bài tập. Điểm số môn Toán của Sergei cũng thấp vì lý do tương tự. Tôi biết, điểm số không thể đánh giá và nói lên hết được khả năng của cậu bé, vậy nên tôi rất hoang mang khi mẹ Sergei báo cho tôi rằng bà sẽ sắp xếp gặp tôi để trao đổi. Nói cho ngắn gọn thì đúng là tôi đang có những nỗi lo chung của giới giáo viên. Bảo vệ cho những việc làm của mình khi đối diện trực tiếp với phụ huynh học sinh là một điều khó khăn, ngay cả đối với những giáo viên đã có kinh nghiệm lâu năm, huống gì tôi mới chỉ mới đứng lớp được sáu tháng.
Khi mẹ Sergei đặt chân vào phòng, hai bàn tay tôi ướt đẫm mồ hôi. Dù đã chuẩn bị tư tưởng cho mọi việc có thể xảy ra, nhưng tôi hoàn toàn không lường trước được việc đầu tiên bà ấy làm là nhẹ nhàng ôm và hôn lên hai má tôi. “Tôi đến đây để cảm ơn cô”, bà chủ động mở đầu câu chuyện mà không đợi tôi mở lời, “Chính nhờ có cô giáo mà thằng bé đã có những thay đổi, nó đã trở thành một người khác. Nó kể với tôi rất nhiều về cô và nói rằng nó rất quý cô. Học ở lớp cô, lần đầu tiên nó kết bạn, và lần đầu tiên trong mười hai năm qua, nó đã ở lại buổi trưa tại nhà một người bạn. Chính cô là người có vai trò lớn nhất trong việc khiến con trai tôi thay đổi”. Mẹ Sergei còn nói nhiều, rất nhiều điều nữa, như một chuyên gia tâm lý, rằng bà rất biết ơn tôi vì đã khơi dậy sự tự tin, đã nuôi dưỡng và phát triển lòng tự trọng và nhân cách của cậu bé. Bà hôn tôi một lần nữa, rồi ra về.
Tôi ngạc nhiên sững sờ đến độ ngồi bất động ở đấy có đến nửa giờ, tự hỏi không biết điều gì đang xảy ra. Tôi thậm chí còn không biết mình đã làm gì với Sergei mà khiến cho con người, tính cách và cuộc đời cậu bé thay đổi như mẹ cậu nói. Lúc đó, tôi biết rằng mình cần phải nghĩ lại xem thật sự mình đã làm những gì, bởi vì điều này rất quan trọng và cần thiết với nghề giáo của tôi. Những việc làm của người giáo viên có tác động tích cực như thế đến nhân cách của trẻ, thì biết đâu rằng, cũng có thể có những việc làm khác sẽ ảnh hưởng xấu đến chúng một cách tương tự vậy. Vì vậy, tôi phải cố lục lại trí nhớ của mình.
Cuối cùng thì tôi cũng có thể nhớ ra. Vào một ngày trước đó không lâu, tôi có giao đề tài cho các em học sinh thảo luận trước lớp. Khi đến lượt Jeanne trình bày, cô bé nói nhỏ đến nỗi không ai có thể nghe được rõ ràng. Để khuyến khích em nói to hơn, tôi đã nói: “Em cứ nói đi. Sergei là một chuyên gia trong lĩnh vực này đấy, và em sẽ phải thuyết phục sao cho bạn ấy hoàn toàn đồng ý với em. Nhưng bạn ấy lại ngồi tận cuối phòng học nên sẽ không nghe được gì nếu em nói quá nhỏ”. Vậy đấy. Tôi nhớ được chuyện đó là vì nó chính là cột mốc của một điều bất ngờ. Từ buổi học hôm ấy, Sergei đã chịu ngồi học một cách nghiêm túc, chịu khó tập trung, chú ý hơn vào bài giảng, cười nhiều hơn, và trở nên vui hơn. Tất cả là thế, tất cả vì chính cậu bé Sergei là người ngồi ở cuối lớp.
Câu chuyện này là một trong những bài học giá trị nhất mà tôi có được trong nhiều năm đi dạy. Mỗi người chúng ta đều mềm yếu, con trẻ lại càng hơn thế nữa. Do vậy, chỉ một hành động khích lệ - dù là nhỏ - của chúng ta, cũng có thể tạo những ảnh hưởng lớn đến cuộc đời của chúng. Kể từ sau cuộc nói chuyện với mẹ Sergei ngày nào, tôi đã cố gắng sống tốt hơn, trở nên thận trọng và để ý kỹ đến từng lời nói, từng cử chỉ hành động của mình trước học sinh. Chính Sergei đã giúp tôi có tất cả những kinh nghiệm đó, còn hơn những gì mà tôi đã dạy cậu bé ấy.