Để giúp con đối phó với tâm trạng thay đổi thất thường bẩm sinh, đơn giản nhất là ta giảm thời lượng con xem tivi hoặc các thiết bị màn hình khác. Tôi không nói rằng tivi hoặc máy tính không tốt cho trẻ, nhưng ta cần bàn đến vai trò của các thiết bị này trong cuộc sống thường ngày của con. Có sự khác biệt lớn giữa việc cho phép con xem phim hoạt hình, chương trình biểu diễn hoặc trò chơi (nhất là vào cuối tuần) để giải trí và việc ta lợi dụng các thiết bị này để mình được rảnh tay. Nếu ta cho con chơi điện thoại để giảm bớt sự hiếu động hoặc xóa tan tâm trạng chán nản, con sẽ phụ thuộc vào sự hỗ trợ bên ngoài để giảm bớt nỗi bất an.
Tivi và máy tính vừa là công cụ hỗ trợ khi con buồn chán, vừa là vật thế thân cho các mối quan hệ. Bằng cách này, hai thiết bị trên cướp đi cơ hội con được sống và trải nghiệm cảm xúc. Con vùi đầu vào tiếng ồn của chương trình hoặc trò chơi và cảm xúc của con bị suy yếu. Con sớm bị ám ảnh với các thiết bị này, con muốn có chúng mọi lúc mọi nơi, bởi con cảm thấy được an ủi khi nhìn thấy màn hình thiết bị.
Một bước nữa là hãy đổi hàng hóa để lấy trải nghiệm. Hãy đưa con đến sở thú thay vì mua đồ chơi mới. Hãy cùng con đạp xe thay vì mua đồ chơi video. Hãy cho con đi du lịch đến một quốc gia kém phát triển để con học cách kiếm tiền mua ô tô, thay vì mua tặng cho chiếc ô tô đời mới đắt tiền vào ngày sinh nhật lần thứ 18.
Hơn tất cả, con cần sự quan tâm của ta chứ không phải tiền bạc. Sự quan tâm của ta giá trị hơn mọi món quà được mua bằng tiền. Nếu từ thơ bé, con được học cách trân trọng mối quan hệ hơn là các món đồ chơi, chính ta đã dựng sân khấu để con tin tưởng vào bản tâm hơn các yếu tố bên ngoài. Con người đều sẽ chọn mối quan hệ hơn là các món đồ chơi hay tài sản, nếu như ta không làm chệch hướng bản năng của con.
Con gái tôi được phép xem tivi hoặc máy tính một giờ vào cuối tuần. Ngày Chủ nhật nọ, vợ chồng tôi đều ở nhà và quyết định chơi cờ. Ván cờ này kéo dài hơn tôi dự tính và sẽ muộn giờ đi ngủ vì con còn xem máy tính một tiếng. “Thôi không chơi nữa nhé,” tôi nói, “vì mẹ hứa cho con xem máy tính một tiếng.” Tôi cứ nghĩ con bé sẽ lao vụt ra khỏi phòng và háo hức dùng máy tính.
Tôi bất ngờ và thấy xấu hổ khi con nói, “Con không muốn chơi máy tính đâu. Con muốn chơi cờ với bố mẹ”. Chính ta đã cướp mong muốn tự nhiên của con là được ở bên ta – vậy mà ta vẫn than vãn con không cần ta nữa khi con bước vào tuổi niên thiếu.
Thay vì vội vã mua cho con trò chơi video mới nhất, máy tính hiện đại nhất hay món trang sức thời trang nhất – đặc biệt là khi con dưới 12 tuổi – ta sẽ trợ giúp con nhiều nhất nếu khuyến khích con sống một cuộc sống giản đơn. Nếu ta lúng túng và hứa mua đồ chơi cho con khi con kêu ca là chưa có, con sẽ tin rằng món đồ đó rất quan trọng. Nhưng nếu ta không hồi đáp, con sẽ biết cách trân trọng thứ con đang có.
Đừng hốt hoảng mọi lúc và ta sẽ giúp con phát triển tính kiên cường. Sẽ có lúc con ốm, con bị bầm tím, đánh nhau ở trường, bị điểm kém và có khi toàn thân con lấm lem. Con cũng sẽ ăn nhiều kẹo, quên đánh răng, mặc áo trái, đánh mất điện thoại, làm vỡ điều khiển tivi và vi phạm quy định. Đó là bản chất của tuổi thơ. Ta phản ứng thái quá đối với hành vi của con và con học được cách phải có phản ứng quá mức như ta – và phản ứng thái quá này có thể bao gồm hành vi tự sát khi con ở tuổi vị thành niên.
Nhiều cha mẹ đặt quá nhiều áp lực cho con, nhưng cũng có cha mẹ ra sức giải cứu con khỏi áp lực. Sự thực là con cần áp lực để trưởng thành. Hãy học cách chịu đựng nỗi đau khi nhìn con đối mặt với áp lực, cho phép con được cảm thấy khó chịu với sự chưa hoàn hảo của mình, hãy tránh xa con lúc này dù ta buộc phải quyết định giữa các lựa chọn phù hợp và chưa phù hợp – tất cả đều cần thiết cho sự phát triển của con.
Những lúc căng thẳng, khả năng tư duy sáng tạo có thể bị siết chặt. Vì thế, bạn cần dạy con sống với trạng thái nguyên bản của sâu thẳm tâm hồn, thay vì thỏa mãn ước muốn của cái tôi. Con sẽ không bao giờ lạc lối nếu nội tâm con có khả năng biến chuyển khó khăn, bởi con biết nguồn cơn của mọi thứ đều xuất phát từ trong tim con. Con sẽ làm nên hồng ngọc từ đống gạch vụn bởi con biết cha mẹ đã sống cuộc sống của mình như vậy.
Khi bạn cổ vũ khả năng sáng tạo của con như cho con ăn đầy đủ dinh dưỡng mỗi ngày, đó là khi bạn dạy con bài học quý giá nhất: tin tưởng bản tâm để giải quyết rắc rối cuộc đời. Con có bản năng tư duy sáng tạo và chính sự lo lắng của bạn khiến con hoài nghi tiếng lòng mình.