Tôi thường nói với các phụ huynh, “Khi nói về sự biết ơn, tôi muốn trao cho các anh chị một trong các kỹ thuật có tác động mạnh mẽ nhất để các anh chị vận dụng.”
Biết tôn trọng và trân trọng cuộc sống là bài học quan trọng mà con cần học. Việc thể hiện thái độ biết ơn nhắc con nhớ rằng con không bao giờ cô độc và luôn luôn gắn kết chặt chẽ với cuộc sống. Lòng biết ơn ấy cũng khẳng định một thực tế rằng cuộc sống luôn tươi đẹp và phong phú.
Hãy tạo thói quen hàng ngày hoặc hàng tuần vào mỗi bữa ăn tối để mỗi thành viên trong gia đình có cơ hội thể hiện lòng biết ơn, giúp con phát triển kĩ năng suy ngẫm và đổi lại việc đó sẽ giúp con nhìn thấy sự tươi đẹp của cuộc sống. Hoạt động này cũng sẽ giúp con hiểu rằng cuộc sống cho con nhiều thứ và con cũng cống hiến cho cuộc sống nhiều điều. Chẳng hạn như con biết trao cho cuộc sống một con người có cơ thể mạnh mẽ, giàu cảm xúc và tràn trề năng lượng.
Con sẽ học ta khi ta suy ngẫm và biết ơn cuộc sống. Chỉ cần ta nhận thấy và tỏ thái độ trân trọng cuộc sống, dù là điều nhỏ nhất, cũng giúp con bước chậm hơn để chú tâm hơn vào cuộc sống của mình. Con sẽ học được cách trân trọng mọi trải nghiệm của bản thân và tôn trọng mọi thứ xung quanh mình. Thái độ biết ơn ấy sẽ khiến con gắn bó với cuộc sống hơn.
Việc bày tỏ thái độ biết ơn vì con là chính mình có vai trò rất quan trọng. Hiếm khi nào ta cám ơn con vì con là chính con, nhưng ta lại luôn muốn con trân trọng con người của ta. Nếu ta dành một giây nhìn vào mắt con và nói, “Cám ơn con”, và thực lòng muốn thể hiện lòng biết ơn, ý thức của con về giá trị của bản thân sẽ gia tăng nhanh chóng. Như vậy, ta đã truyền cho con thông điệp rằng chỉ cần là chính mình con cũng đã đem đến niềm vui cho cuộc sống này.
Bạn tôi, một người phụ nữ 30 tuổi, rất dễ nổi nóng và tinh quái. Nhưng khi ở bên gia đình, chị trở thành một người hoàn toàn khác – đặc biệt là khi ở cạnh bố, lúc ấy chị như bị mất tiếng. Và tôi đã phát hiện ra nguyên nhân. Chị mời gia đình đến nhà riêng để thông báo tin vui sắp kết hôn. Hôm đó, người yêu chị sẽ ra mắt gia đình. Anh theo tín ngưỡng khác nên chị cũng đoán trước là gia đình chị sẽ có phản ứng. Tôi quan sát chị chuẩn bị cho sự kiện này, sợ không thể giữ vững tinh thần, chị uống hai viên thuốc Xanax1 trước khi diễn ra bữa tiệc, kế đến là một ly rượu whiskey. Vốn là cựu sinh viên trường Đại học Yale danh tiếng và là đối tác của một công ty luật, vậy mà chị lại lo lắng đến mức chị muốn co rúm người lại.
1 Xanax (alprazolam): Thuốc nằm trong nhóm benzodiazepine. Thuốc được bác sĩ chỉ định dùng cho những bệnh nhân mắc chứng lo âu, trầm cảm.
Khi chị giới thiệu bạn trai và tôn giáo của anh, bố chị nổi giận đùng đùng. Kéo con gái ra ngoài, ông quát nạt, “Mày không được cưới nó. Mày định làm bố mày bẽ mặt với mọi người à. Mày mà cưới nó thì đừng gọi tao là bố nữa. Mày đừng bao giờ vác mặt về nhà nữa.”
Vậy là thay vì thể hiện lòng biết ơn con gái vì con muốn được bố chúc phúc và vì con đã dũng cảm yêu một người khác tôn giáo, ông bố này xua đuổi con. Thay vì trân trọng những bài học mà ông có thể học được từ mối quan hệ này, ông hắt hủi con gái để bảo vệ nguyên tắc cứng nhắc của mình.
Nhiều người trong chúng ta khó chịu khi con có quyền được sống cuộc sống của chính mình. Ta muốn con hi sinh sự chân thật của bản thân để bảo vệ cảm giác dễ chịu của cái tôi của ta. Ta không nhận thấy rằng con không nợ ta lòng trung thành. Đây là đặc ân con dành cho ta, và ta cần biết ơn vì điều đó.
Hãy thường xuyên cám ơn con vì con ở bên ta. Cám ơn con vì con làm cuộc sống của ta giàu ý nghĩa hơn. Cám ơn con vì sự thông tuệ, lòng tốt, niềm say mê, sự tự nhiên và sự sôi nổi. Ta cũng có thể dạy con thể hiện lòng biết ơn, ví như biết ơn vì có nhà, có thức ăn, có cơ thể khỏe mạnh, có cha mẹ và bạn bè bầu bạn, có thiên nhiên tươi đẹp để ngắm nhìn. Khuyến khích con biết ơn sự dũng cảm, những điều thú vị trong cuộc sống, và cơ hội được cho đi. Quan trọng là ta không được quên bày tỏ sự biết ơn đối với những điều mà cuộc sống dạy ta mỗi ngày, để ta trọn vẹn hơn và thể hiện tình yêu giàu ý nghĩa hơn trong tim ta.
Khi ta dạy con biết ơn những điều nhỏ nhất trong cuộc sống, ta dạy con hiểu rằng thay vì cần cái này hay cái kia, hiện tại con đã có rất nhiều. Và đổi lại, điều này sẽ gợi lên trong con mong muốn được làm điều thiện cho người khác. Nói cách khác, công nhận sự đủ đầy của bản thân sẽ nhen nhóm trong con khao khát được sống vì người khác.
Dạy con biết tỏ lòng biết ơn là một cách củng cố sự ngoan đạo trong con, tôn vinh bản ngã thiêng liêng của con. Ta sẽ không thể khuyến khích con biết tôn kính nếu như chính ta không chạm tới bản ngã thiêng liêng đó của mình. Tôi muốn cảnh báo rằng, để con chạm đến chân ngã thiêng liêng của mình, con không cần phải thể hiện bất kì sự “vĩ đại” đặc biệt nào đó. Chỉ cần con biết rằng con vĩ đại khi con được thể hiện chân ngã tự nhiên của mình. Nếu ta không trân trọng sự sùng đạo của chính mình, ta sẽ thúc giục con trở thành người mà ta cho là “vĩ đại”, và ta nghĩ rằng sau đó ta sẽ tôn trọng con. Nhưng thực tế, hành động này khiến ta không trân trọng sự gắn kết của con với tôn giáo của con. Ta cần chạm tới yếu tố thần thánh của chính bản thân mình, và của cuộc sống này, có như vậy ta mới nhận thấy và thể hiện lòng biết ơn đối với yếu tố thần thánh vốn có của con và không bắt con phải hoàn thành bất cứ mục tiêu nào.
Nếu ta sống mà không có lòng biết ơn, chỉ nghĩ đến nhu cầu và lòng tham, tìm kiếm những thứ tươi đẹp hơn, hào nhoáng hơn, vĩ đại hơn để có cảm giác hạnh phúc, con cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi ý thức này của ta. Chỉ cần ta trân trọng nguồn không khí ta hít thở mỗi ngày, bóng mát nơi gốc cây ta ngồi, cảm nhận sự thiêng liêng trong mọi thứ, con cũng sẽ biết hài lòng với những gì đang có. Hơn thế, con sẽ ngày càng trân trọng cuộc sống này hơn.