Tạo ra chế độ nghe tích cực

Phần cuối cùng này là bảng tổng kết tất cả những gì chúng ta đã thực hiện. Khi đi đến phần này, tôi muốn bạn suy ngẫm về mục đích sử dụng âm nhạc mà bạn khao khát. Tôi đã liên tục hỏi bạn rằng: Bạn muốn âm nhạc giúp bạn đạt được điều gì? Tạo ra chế độ nghe là tập hợp tất cả những ý tưởng tôi đã trình bày trong cuốn sách này và biến chúng thành một món ăn tinh thần lành mạnh.

Một “chế độ ăn” tốt cho thính giác có thể giúp bạn:

Giống như tất cả các chế độ ăn lành mạnh, sự đa dạng luôn được khuyến khích. Yếu tố quan trọng khi tạo ra một chế độ ăn lành mạnh là tìm ra sự kết hợp đúng đắn các loại thực phẩm nhằm giúp bạn đạt được mục tiêu của mình. Chế độ nghe cho thính giác cũng không có gì khác. Quá trình này liên quan đến việc thử và sai, nhưng sau cùng, vấn đề chính là xác định được sự kết hợp giữa âm thanh, sự yên tĩnh và âm nhạc nào là phù hợp nhất với bạn.

Điều khiến các chế độ ăn thực sự thành công là chúng ta phải duy trì được chúng. Trong một chuyến đi với một chuyên gia dinh dưỡng, tôi chợt nhận ra tính tương đồng giữa chế độ ăn hằng ngày và chế độ nghe cho thính giác của chúng ta. Chúng tôi cùng được thuê tới phát biểu tại một loạt các buổi hội thảo và trong lúc nghỉ, chúng tôi đã trao đổi về sở thích của mình. Khi kết thúc chuyến đi, tôi nhận ra rằng sự pha trộn hoàn hảo của Carbohydrate và Protein cho các bữa ăn và một bữa ăn nhiều sắc màu là rất quan trọng cho sức sống và tuổi thọ của chúng ta. Tương tự, âm nhạc cũng mang nhiều màu sắc khác nhau. Chúng được gọi là những tâm trạng, như bạn đã biết: vui, buồn, u ám, v.v.. Thủ thuật là kết hợp những tâm trạng phù hợp với những “nhĩ vị” đặc biệt. Tuy nhiên, không giống như dinh dưỡng, chúng ta không có những bộ hướng dẫn để giúp tìm ra những “món” nhạc hoàn hảo. Vấn đề chính là tại thời điểm đó, trái tim, trí não, cơ thể hoặc tâm hồn của bạn cần gì để cảm thấy thoải mái, được truyền cảm hứng và cho mọi điều khác nữa.

Khi chúng tôi rời thành phố, người bạn chuyên gia dinh dưỡng mới quen và tôi ổn định chỗ ngồi trên máy bay. Khi máy bay cất cánh, bạn có thể nghe thấy tiếng động cơ tăng tốc – điều đó là bình thường, nhưng sau đó, âm thanh ấy gần như ngừng lại khi máy bay đạt đến độ cao nhất định. Chuyên gia dinh dưỡng ngồi kế tôi khẽ nhoài người sang và nói: “Động cơ có đang hoạt động không vậy? Tôi không nghe thấy chúng”.

Sau đó thiết bị hạ cánh cuộn về vị trí của mình phát ra âm thanh nghe như tiếng sấm rền trong chiếc máy bay cũ này. Mọi người phía trước tôi giật mình. Chúng tôi đều ngồi chết lặng một lúc, sau đó rất nhiều người nhìn quanh và phá lên cười. Giống như việc ăn uống hằng ngày, nhiều người trong chúng ta không chú ý đến chế độ nghe cho thính giác tới khi chúng ta tiêu hóa thứ gì đó có vẻ không phù hợp và nghe thấy thứ gì đó khó chịu hoặc bất ngờ. May thay cho chúng tôi, chiếc máy bay vẫn ổn, chỉ cũ thôi.

Khi thấy thứ gì đó mình không thích, chúng ta có thể nhắm mắt lại, nhưng khi nghe thấy thứ gì đó mình không thích, âm thanh sẽ đi thẳng vào tai ta khiến việc ngăn nó lại vô cùng khó. Chế độ nghe cho thính giác của chúng ta rất khó kiểm soát và vì vậy, đó không phải thứ chúng ta dành nhiều thời gian để xác định.

Xã hội cũng thiên về thị giác hơn thính giác, chúng ta thường chú ý tới những gì mình nhìn thấy hơn là những gì mình nghe được. Tin tốt là không giống như hầu hết các chế độ ăn đều phải loại bỏ hoặc giảm bớt một số loại thực phẩm nhất định – cốt yếu là để cắt giảm thứ gì đó – chế độ nghe cho thính giác của chúng ta sẽ đạt kết quả tốt nhất khi ta thêm vào những thứ tốt đẹp và cứ như vậy trong một thời gian dài. Điều này có thể không xảy ra cho tất cả mọi người nhưng đôi khi, ta mệt mỏi và phát ốm vì âm nhạc, rồi sau đó ngừng nghe. Mỗi người có những lý do riêng, nhưng thường thì vấn đề có thể được sửa chữa chỉ bằng việc thay đổi chế độ nghe cho thính giác.

Trên một bài đăng gần đây, một tác giả tiết lộ anh đã trở nên chán ngán âm nhạc. Blogger này giải thích rằng anh đã có một bộ sưu tập âm nhạc toàn diện và phải nghe quá nhiều thứ trong album của mình hết lần này đến lần khác suốt một thời gian dài – khoảng hơn ba mươi năm. Cuối cùng, anh thấy mình không chỉ mệt mỏi với âm nhạc mà còn nhận ra những bài nhạc mới không còn kích thích anh được nữa.

Nhiều người phản hồi bài đăng này rằng họ cũng cảm thấy y như vậy. Những người khác thì cho rằng anh đang cảm thấy buồn tẻ hoặc thậm chí là trầm cảm. Một vài người còn gợi ý anh nên đi khám bác sĩ. Blogger này trả lời rằng: “Không, tôi đảm bảo với các bạn là trừ âm nhạc ra, tôi không cảm thấy buồn tẻ hay thất vọng về những thứ khác trong cuộc đời mình.” Sau khi trao đổi thêm, blogger này tự kết luận rằng anh cảm thấy mình đang chịu đựng sự mỏi mệt từ âm nhạc. Anh nghĩ mình chỉ cần tạm nghỉ, và dành thời gian làm những việc khác.

Sau cảm giác lo lắng ban đầu dành cho blogger đó, tôi nhận ra tuyên bố của anh rất thấu đáo và hợp lý. Bất cứ điều gì trong cuộc đời mà chúng ta sử dụng để giải trí hoặc tiêu khiển đều có thể dễ dàng trở thành thứ khiến ta mệt mỏi, hoặc muốn thoát ra, hoặc cần gián đoạn một thời gian. Điều này đặc biệt đúng nếu chúng ta sử dụng âm nhạc theo cùng một cách trong một thời gian dài.

Trong trường hợp này, anh chàng blogger nọ rõ ràng đã nghe nhạc bằng cách nghe hết album này tới album khác, tùy thuộc vào tâm trạng, anh ta đã nghe từ bài hát đầu tiên cho tới bài hát cuối cùng. Anh đã thưởng thức âm nhạc theo cách đó trong suốt hơn ba mươi năm cho đến khi cuối cùng cảm thấy mệt mỏi. Tuy nhiên, tôi không hiểu được việc anh ấy cần tạm ngừng nghe nhạc. Anh ấy chỉ cần tạm ngừng cách sử dụng âm nhạc mà thôi. Anh ấy cần thay đổi phương thức nghe nhạc của mình.

Sau nhiều năm, có những âm thanh nhất định trong chế độ nghe cho thính giác của tôi mà tôi thực sự yêu thích – tiếng chú cún của tôi ngáy, tiếng mọi người cười, tiếng chuông gió kêu trên hiên nhà mùa hè, nhạc Blues trong bóng tối và nhạc Reggae vào mùa hạ. Những âm thanh đó là bản hòa âm tuyệt hảo phản chiếu những gì tôi trân trọng nhất trong cuộc sống của mình: gia đình, bạn bè và mái ấm.

Một người cao tuổi ân cần, đã nghỉ hưu luôn cảm thấy bị cô lập ở nhà sau khi chồng bà qua đời, bà nói với tôi rằng một trong những âm thanh yêu thích của bà là tiếng cười của trẻ con. Nhưng mấy đứa cháu của bà đã rời khỏi thành phố và bà rất nhớ “những trò nghịch ngợm và tiếng cười khúc khích” của chúng. Sau khi thảo luận về việc làm thế nào có thể tiếp cận những âm thanh vui vẻ này nhiều hơn, bà đã đề cập đến một trường học ở hơi xa một chút. Bà thường đi bộ vào sáng sớm trước khi nhiều người thức dậy. Tôi đã đưa ra gợi ý đơn giản rằng bà có thể thay đổi thành đi bộ vào buổi trưa, trong giờ giải lao của lũ trẻ, để xem bà có cảm nhận được sự nâng đỡ cảm xúc mà bà đang thiếu không.

Từ ngày hôm sau, bà bắt đầu đi bộ vào tầm trưa với mục tiêu đi vòng quanh trường trong giờ ra chơi. Sau đó, bà kể với tôi trong lòng bà cảm thấy tràn ngập cảm xúc như thế nào khi nghe thấy âm thanh của bọn trẻ đang chơi đùa. Chúng tôi thiết kế chế độ nghe cho thính giác của bà với mục tiêu để bà cảm thấy ít bị cô lập hơn, và nó đã có tác dụng.

Một chế độ nghe cho thính giác sẽ bao gồm chủ yếu là âm nhạc, nhưng đừng bỏ bê những âm thanh khác trong cuộc sống có thể mang lại cho bạn sự thoải mái, nâng cao tinh thần, hoặc đơn giản là khiến bạn hạnh phúc. Chúng cũng quan trọng như những bài hát bạn lựa chọn, thậm chí đôi khi còn quan trọng hơn.