Tình bạn sâu đậm

Lần đầu tiên River Phoenix chú ý đến Keanu là khi anh chứng kiến bạn gái cũ của mình và Keanu diễn cảnh ôm hôn thắm thiết.

Theo một trích dẫn vốn có nguồn từ tạp chí Interview được đăng trên MyRiverPhoenixCollection.com, River từng kể: “Thật ra tôi đã biết Keanu qua bạn gái cũ của tôi là Martha Plimpton, khi họ đang đóng Parenthood (em trai của River là Joaquin cũng góp mặt trong phim này). Hai người họ thường xuyên môi kề môi, má kề má trong quá trình làm phim. Tại thời điểm đó, tôi thậm chí không phải là bạn của Keanu”.

Nhưng mọi chuyện đã thay đổi khi River và Keanu cùng xuất hiện trong bộ phim hài châm biếm I Love You to Death. Hai người rõ ràng là có nhiều điểm chung. Cả hai đều là những ngôi sao mới nổi ở Hollywood, đều xuất thân từ những gia đình không theo các chuẩn mực truyền thống và cùng có chung một tinh thần cũng như bản chất đạo đức khiến họ muốn né tránh sự lấp lánh và hào nhoáng của Hollywood.

Keanu đã vài lần nói về tình cảm thân thiết anh dành cho River. Theo một trích dẫn trên MyRiverPhoenixCollection.com, Keanu từng tâm sự: “River thật sự là người bạn tốt. Anh ấy vô cùng đơn giản. Anh điển trai, có tài sáng tác, có óc hài hước và sáng tạo. Anh hỏi những câu hỏi mà tôi thường không nghĩ đến. Cách làm việc của anh khiến người khác, hay ít nhất là tôi, hiểu được rằng bản thân nên đặt nhiều tâm huyết cũng như vận dụng trí tưởng tượng của mình vào công việc”. Tương tự, River cũng nói về mối quan hệ của mình với Keanu như một điều gì đó rất đặc biệt: “Keanu là người mà bạn có thể tâm sự về mọi bí mật của mình. Anh ấy là một chàng trai mà bạn thích ở bên cạnh, một chàng trai bạn yêu quý và một chàng trai bạn quan tâm. Keanu là bạn thân của tôi”.

Trong quá trình thực hiện I Love You To Death, mối quan hệ của hai người họ đã được thử thách cả về phương diện cá nhân lẫn nghề nghiệp. Đó là khi hai người đại diện của hai chàng diễn viên nhận được kịch bản của bộ phim My Own Private Idaho (tạm dịch: Idaho của riêng tôi) từ đạo diễn Gus Van Zant, người ngay từ đầu đã chấm Keanu và River cho vai hai chàng trai đồng tính trong hành trình từ Portland, Idaho sang tận nước Ý.

Keanu rất hứng thú với dự án của Van Zant. Lý do chủ yếu là vì My Own Private Idaho có những nét đồng điệu với các vở kịch của Shakespeare mà Keanu vô cùng yêu thích. Trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí Interview nhiều năm sau đó, Keanu đã tiết lộ ban đầu anh cũng rất lo lắng khi nhận lời mời của Van Zant: “Tôi bị choáng ngợp với những gì mình phải làm. Cảm giác đó giống như là ‘Chết rồi! Mình có làm được không đây? Mình lo quá’”.

Keanu đồng ý tham gia bộ phim là một chuyện, thuyết phục River tham gia cùng anh lại là chuyện hoàn toàn khác. Theo tạp chí Paper đưa tin, người đại diện của River đã hốt hoảng khi đọc kịch bản của Van Zant đến mức mới được nửa trang thì cô đã dừng đọc. Cô thậm chí còn không để River xem qua kịch bản, vì thế thuyết phục anh tham gia gần như là điều bất khả thi. Nhưng vì nhất định muốn có cả Keanu lẫn River trong bộ phim của mình, nên đạo diễn Van Zant quyết định không thông qua người đại diện của River mà liên hệ trực tiếp Keanu và gợi ý rằng sẽ tốt hơn nếu anh đích thân mang kịch bản đến cho River xem.

Keanu chấp nhận lời đề nghị của Van Zant. Tháng Mười Hai năm 1990, anh cưỡi chiếc mô tô Norton Commando 1974 vượt hơn hai ngàn cây số từ Toronto đến khu nhà của gia đình Phoenix ở Gainesville, bang Florida, để giao kịch bản cho River. River thích nội dung phim, nhưng lý do khiến anh đồng ý tham gia cùng Keanu chủ yếu là vì mối quan hệ thân thiết của hai người. Không lâu sau đó, khi cả hai đang lái xe trên đại lộ Santa Monica ở Los Angeles, họ đã cam kết sẽ cùng tham gia bộ phim.

Keanu kể lại trong cuộc trò chuyện với tạp chí Interview: “Chúng tôi đang lái xe trên đại lộ Santa Monica, có lẽ là để đến một câu lạc bộ nào đó, và chúng tôi liên tục nói về bộ phim. Cả hai vô cùng phấn khích. Bộ phim có thể là một cơn ác mộng hoặc một giấc mơ không bao giờ thành hiện thực vì không ai theo đuổi. Nhưng đó là giấc mơ chúng tôi đang ấp ủ. Cuối cùng chúng tôi nói: ‘Được rồi. Tôi sẽ tham gia nếu anh tham gia. Tôi sẽ không tham gia nếu anh không tham gia’. Chúng tôi bắt tay nhau và thế là chúng tôi đã có một lời cam kết”.

Đó là một cái bắt tay đơn giản mà dứt khoát. Và với hai người bạn thân thì họ chỉ cần có thế.

Sự thấu hiểu giữa hai người bạn thân đã giúp họ có được những cảnh quay giàu cảm xúc và khiến người xem không khỏi xúc động trong My Own Private Idaho. Phim đã nhận được làn sóng khen ngợi từ giới phê bình, với hàng loạt bài đánh giá chỉ ra rằng Keanu và River đang có phong độ diễn xuất tốt nhất tính đến thời điểm đó.

Tuy nhiên, có nhiều người cho rằng River đã dần tha hóa trong quá trình quay My Own Private Idaho. Theo thông tin rò rỉ từ phim trường, River đã uống rất nhiều rượu và thỉnh thoảng còn sử dụng ma túy. Đó là lý do vì sao anh lâm vào tình trạng nghiện ngập sau khi hoàn thành bộ phim.

Không có gì ngạc nhiên khi Keanu vẫn luôn ủng hộ River. Theo các đoạn phỏng vấn được trích dẫn trên trang MyRiverPhoenixCollection.com thì nhiều năm về sau, Keanu đã chia sẻ về người bạn của mình với thái độ rất thấu hiểu: “Bên trong River có một cái tôi tự hủy hoại. Anh ấy giận dữ và đau khổ vì bản thân không thể có cuộc sống riêng tư khi đã trở nên nổi tiếng. Anh ấy không thể đối mặt với việc đời tư của mình luôn xuất hiện trên trang nhất của một tờ báo nào đó. River cảm nhận mọi thứ khác với tôi. Anh để cho bản thân cảm nhận nỗi đau của người khác, anh muốn mọi người đều được tự do và hạnh phúc như anh. Tôi thì có một cuộc sống vô cùng đơn giản, và tôi thích đối phó với áp lực theo cách khác”.

Sau khi hoàn thành My Own Private Idaho, Keanu và River bắt đầu theo đuổi các dự án riêng. Keanu đi theo con đường hành động với Point Break (tạm dịch: Ranh giới), và sau đó là Speed- bộ phim đã giúp anh trở thành ngôi sao quốc tế ăn khách hàng đầu. Chính trong lúc đang quay Speed thì Keanu nhận được tin dữ: River qua đời vì sốc ma túy ngay trước câu lạc bộ nhạc rock nổi tiếng The Viper Room vào ngày 31 tháng Mười năm 1993.

Keanu đã bị chấn động mạnh khi nhận được tin này. Con đường trở thành một ngôi sao nổi tiếng đang rộng mở trước mắt Keanu nhưng với anh, điều đó dường như chẳng còn ý nghĩa gì nữa bởi lúc ấy Keanu đã rơi vào một trạng thái vô cùng u ám.

Đội ngũ sản xuất Speed nhanh chóng trở thành gia đình thứ hai của Keanu. Họ lập tức nhìn ra nỗi đau của anh và cố gắng làm tất cả những gì có thể để xoa dịu nỗi đau đó. Đạo diễn Jan De Bont của Speed chia sẻ trên chương trình Entertainment Weekly rằng ông đã ngay lập tức lùi lịch quay những cảnh hành động lại vài ngày để Keanu có thể thực hiện những cảnh quay nhẹ nhàng trước. De Bont nhớ lại: “Cái chết của River gây xúc động mạnh cho Keanu. Anh trở nên vô cùng im lặng, và phải mất một khoảng thời gian anh ấy mới có thể kiểm soát cảm xúc của mình và bình tĩnh trở lại. Sự ra đi của River khiến anh ấy bị chấn động mạnh”.

Trong những ngày tiếp theo, Keanu tiếp tục thực hiện cả các cảnh hành động lẫn lãng mạn bằng thái độ của một diễn viên nghiêm túc với nghề. Anh là người chuyên nghiệp, và những ai từng xem Speed sẽ khó mà biết được anh đã căng thẳng thế nào trong quá trình quay. Nhưng các diễn viên và đoàn làm phim thì biết rất rõ.

Quá trình sản xuất phim tiếp tục diễn ra trong bầu không khí u buồn và trầm lắng. Không ai nhắc đến cái chết của River, đặc biệt là với Keanu. Nhưng mọi người đều hình dung được cảm giác mất mát mà nam diễn viên đang cảm nhận. Nhiều năm sau, bạn diễn của Keanu là Sandra Bullock đã kể về những gì mà Keanu phải trải qua trong những ngày quay Speed sau khi River qua đời. Cô chia sẻ trên tạp chí Télé 7 Jours: “Tôi nghĩ anh ấy đã rất đau khổ mặc dù anh ấy không hề đề cập đến chuyện đó. Tôi nghĩ anh ấy luôn cố che giấu một nỗi đau rất lớn”.

Khủng hoảng tâm lý đầu tiên về cái chết của người bạn tri kỷ dường như đã được Keanu xử lý theo từng giai đoạn. Theo một bài báo trên tờ Rolling Stone, một người bạn thân yêu cầu được giấu tên đã tiết lộ rằng ngay từ đầu, những người thân thiết với Keanu không bao giờ nhắc tới River khi nói chuyện với anh. Tuy nhiên, không ai có thể ngăn được những cặp mắt tò mò của giới truyền thông, cũng như những câu hỏi dồn dập về River mà họ dành cho Keanu. Ban đầu, Keanu luôn đáp lại bằng câu “không muốn bình luận” hoặc bằng một ánh mắt u sầu, dấu hiệu cho thấy anh không muốn nói về cái chết của bạn thân mình. Thời gian trôi qua, dường như anh đã dần chấp nhận sự thật rằng mình không thể né tránh vấn đề đó mãi. Và anh bắt đầu mở lòng với cảm xúc của mình.

Có lần, trong cuộc phỏng vấn với Entertainment Weekly, Keanu chỉ nói ngắn gọn: “Tôi nhớ anh ấy. Tôi rất nhớ anh ấy”. Khi cuối cùng cũng có thể chấp nhận cái chết của bạn mình, Keanu đã tâm sự trong một cuộc phỏng vấn với tờ Parade: “Tôi thích có anh ấy bên cạnh. Tôi thích cách nghĩ của anh ấy. Tôi thích tinh thần và tâm hồn của anh ấy”.

Dù nỗi đau của Keanu về cái chết của River chưa bao giờ thật sự nguôi ngoai, nhưng ở mức độ nào đó thì ít ra Keanu đã có thể đương đầu với nó. Khi suy ngẫm về mất mát lớn đầu tiên trong đời, Keanu dần trở thành một người chú trọng đến tinh thần và trở nên triết lý hơn. Nhưng nỗi đau bắt nguồn từ cái chết của River chưa bao giờ ngừng tác động đến anh.

Và nỗi đau đó, như anh từng chia sẻ với Télé 7 Jours, đơn giản là được gói gọn trong câu nói: “Tôi biết nói gì đây? Tôi rất nhớ anh ấy”.

"Tôi từng khóc khi nhìn thấy một điều gì đó đẹp đẽ, tôi từng khóc vì quá đau đớn, và cũng có lần tôi khóc khi không còn cảm giác gì cả."