Ngôi sao phim hành động

Những năm đầu thập niên 90, có vẻ như Keanu đã trưởng thành về mặt sự nghiệp. Với thành công của hai phần Bill & Ted và ấn tượng tốt từ My Own Private Idaho, nam diễn viên trẻ bắt đầu cho thấy khả năng diễn xuất thuyết phục trong nhiều thể loại phim và nhiều lĩnh vực khác nhau. Anh được so sánh với Marlon Brando và Steve McQueen, dù phải công nhận rằng cách so sánh này có hơi cường điệu. Nhưng vào thời điểm mà lẽ ra Keanu nên cảm thấy vui mừng thì anh lại thấy lạc lõng và mất phương hướng.

Keanu đã nói với tờ Toronto Sun rằng anh vẫn cảm thấy không chắc chắn về vị thế của mình trong ngành công nghiệp giải trí: “Đó không phải là khoảng thời gian đáng sợ nhất trong cuộc đời tôi nhưng đó lại là khoảng thời gian mà tôi cảm thấy rất mông lung, vì tôi không biết dự án tiếp theo mình sẽ tham gia là gì. Tôi hai mươi sáu tuổi, và có điều gì đó đã xảy ra khi tôi bước từ tuổi hai mươi lăm qua hai mươi sáu. Tôi bắt đầu tự hỏi: ‘Mình đang làm gì ở đây và chuyện gì đang xảy ra?’”.

Những gì đang xảy ra chỉ đơn giản là chuyện Keanu là Keanu, và khác xa với những gì chúng ta thường nghĩ về một ngôi sao điện ảnh Hollywood, Keanu không phải là người luôn theo đuổi những mục tiêu nào đó. Anh vẫn là một người cô độc như anh tự thừa nhận, anh hiếm khi ra ngoài và tham gia vào các hoạt động ở Hollywood. Anh miễn cưỡng tham dự các buổi phỏng vấn và thường có vẻ hồi hộp, ngập ngừng cũng như lúng túng khi tiếp xúc với giới truyền thông. Không ai biết rõ những điểm yếu này của Keanu hơn chính bản thân anh, người từng thừa nhận trong cuộc trò chuyện với tạp chí BB: “Tôi không biết phải nói gì. Tôi có thể nói với bạn rằng tôi rất vui khi làm điều này hoặc điều kia, nhưng tôi không thể sắp xếp suy nghĩ của mình”.

Trong một cuộc trò chuyện thoải mái với tạp chí Just Seventeen, Keanu đã có một phản hồi khá rõ ràng khi được hỏi về nỗi sợ bị rập khuôn. Đại loại là Keanu đã đóng vai đồng tính nam trong My Own Private Idaho tốt đến mức cả người trong ngành lẫn ngoài ngành đều lo lắng rằng anh có thể bị Hollywood đóng khung vào một số vai diễn nhất định, và người phỏng vấn đã hỏi anh nghĩ gì về điều đó. Keanu trả lời: “Tôi không nghĩ vai diễn đó sẽ ảnh hưởng đến sự nghiệp của mình, vì tôi không cố trở thành một ngôi sao, tôi chỉ cố gắng trở thành một diễn viên. Chúng ta phải đặt tình yêu nghề lên trên danh vọng và tiền bạc. Sự nổi tiếng có thể hủy hoại một người theo nhiều cách. Nó có thể khiến ta đưa ra những quyết định tồi tệ”.

Tóm lại, chắc chắn Keanu là một diễn viên có khả năng diễn xuất, nhưng khi nói đến những thứ vô hình của Hollywood để định nghĩa một ngôi sao thì ở một chừng mực nào đó, anh vẫn chưa đáp ứng được. Và nguyên nhân xuất phát từ chính ý muốn của anh, như những gì anh đã chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí Dolly: “Tôi không muốn trở thành một sản phẩm được tạo ra từ cỗ máy Hollywood. Tôi không thật sự quan tâm đến việc trở thành nhân vật chính trên màn ảnh. Tôi thích đóng các vai nhỏ. Tất cả những gì tôi cần làm là ủng hộ chính mình”.

Nhưng dù Keanu có cố gắng né tránh thế nào, “cỗ máy Hollywood” vẫn tìm đến anh trong lớp vỏ bọc của Point Break - bộ phim kể về quá trình thâm nhập và điều tra của một đặc vụ liên bang Mỹ đối với nhóm cướp ngân hàng táo bạo Ex Presidents gồm toàn những tay lướt sóng. Point Break là bộ phim hành động nghẹt thở đã gây chấn động Hollywood từ năm 1986. Ban đầu, phim được dự kiến là sẽ do đạo diễn lừng danh Ridley Scott thực hiện. Không những thế, trong danh sách diễn viên được cân nhắc cho vai đặc vụ Johnny Utah còn có các tên tuổi lớn như Val Kilmer, Charlie Sheen, Johnny Depp và Matthew Broderick. Nhưng bốn năm sau đó, khi dự án bắt đầu, Kathryn Bigelow mới là người được chọn làm đạo diễn. Bà nhận thấy có điều gì đó rất đặc biệt trong phong thái của Keanu cũng như cách anh xử lý trước ống kính, và điều này khiến anh trở thành lựa chọn lý tưởng để vào vai một người thực thi pháp luật chấp nhận trà trộn vào một môi trường xa lạ để truy bắt kẻ xấu.

Keanu thấy Point Break là một dự án thú vị, anh thích việc Bigelow mang lại những ý tưởng tiến bộ cho thể loại phim hành động, và anh rất hào hứng khi được làm việc với các diễn viên như Patrick Swayze, Gary Busey và Lori Petty. Xét trên quan điểm nghề nghiệp, việc Keanu thích Point Break cũng dễ hiểu. Đó là một bộ phim hành động đình đám từ một hãng phim lớn, sẽ được chiếu ở rất nhiều rạp và mang về rất nhiều tiền. Đây chính xác là tựa phim mà một diễn viên đang ngắm nghía vị trí ngôi sao muốn có trong lý lịch của mình. Nhưng nếu xét đến những yêu cầu về thể lực mà diễn viên phải đáp ứng khi tham gia phim thì Point Break là một bộ phim khó nhằn.

“Tôi đã bị hành ra bã”, Keanu đùa trong cuộc phỏng vấn với Toronto Sun. Bigelow rất chú trọng chủ nghĩa hiện thực và muốn các diễn viên của mình chân thực nhất có thể trong mọi cảnh quay. Vì lý do đó mà Keanu đã phải tập luyện hàng tháng trời trước khi bắt đầu quay phim; dù không theo bất kỳ thứ tự cụ thể nào, nhưng anh đã học từ cách vào vai một đặc vụ FBI đáng tin cậy, một cầu thủ bóng bầu dục Mỹ, đến cách lướt sóng và cách tung hoặc nhận một cú đấm. “Cái duy nhất tôi không học là nhảy dù tự do”, Keanu chia sẻ với Toronto Sun, nhấn mạnh những hạn chế mà công ty sản xuất đặt ra cho các diễn viên vì lý do bảo hiểm. Nhưng vốn là người áp dụng triệt để phương pháp diễn xuất nhằm mang đến cho khán giả những hình ảnh chân thực trên màn ảnh, Keanu đã tự mình tham gia bốn giờ huấn luyện nhảy dù, sau đó anh thậm chí còn thực hiện một cú nhảy từ độ cao gần bốn ngàn mét.

Point Break gây chú ý bởi các pha hành động liên tục, sự khắc họa quá mức nhưng hiệu quả về hình ảnh mạnh mẽ của phái mạnh và tình đồng đội giữa họ, cũng như thái độ làm việc nghiêm túc mà Bigelow đã truyền tải đến toàn bộ diễn viên và đoàn phim. Keanu rất có ấn tượng với Bigelow. Anh tâm sự trên MovieLab.com: “Kathryn muốn mọi người nhập tâm vào từng cảnh quay. Bà muốn khán giả có được những cảm nhận chân thực nhất. Bà buộc chúng tôi phải lướt sóng, lái xe, lộn nhào và chạy. Bà ấy lúc nào cũng thúc giục chúng tôi và luôn nói: ‘Bắt đầu nào!’”.

Ngay khi được công chiếu, Point Break đã trở thành một bộ phim bom tấn đẳng cấp quốc tế và lập tức được xếp vào danh sách những tựa phim yêu thích của giới mộ điệu thời thượng. Đến tận ngày nay, Point Break vẫn được xem là bộ phim đã góp phần làm nên tên tuổi của Keanu. Mỗi khi bắt gặp Keanu trên phố, người hâm mộ sẽ chặn anh lại và kể cho anh nghe những câu chuyện về việc bộ phim đã thay đổi cuộc đời họ như thế nào. Keanu phải thừa nhận rằng Point Break cũng đã thay đổi cuộc đời anh.

Dù bề ngoài Keanu có vẻ như anh đang tham gia một cuộc phiêu lưu không ngừng nghỉ chỉ toàn công việc, nhưng trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí Detour năm 1993, nam diễn viên thừa nhận thật ra anh đã có thời gian nghỉ ngơi, và những khoảnh khắc nghỉ ngơi đó đôi lúc cũng tác động đến cảm xúc nhiều như lúc anh đang làm việc. Anh nói: “Quá trình chuyển đổi luôn diễn ra sau mỗi bộ phim. Khi hoàn thành một dự án và trở về cuộc sống thường nhật, đột nhiên tôi cảm thấy hoang mang và phân vân về mọi thứ. Ngày thứ hai sau khi hoàn thành công việc, tôi thấy bồn chồn, bất an và có một cảm giác cố hữu rằng mình sẽ không bao giờ được làm việc nữa. Tình trạng này thường kéo dài khoảng một tháng, sau đó tôi mới có thể bình tâm lại và tận hưởng cuộc sống”.

Keanu tiếp tục nhận được nhiều lời mời đóng phim. Có lần anh đã lọt vào tầm ngắm của đạo diễn Oliver Stone cho vai nghệ sĩ nhạc rock Jim Morrison trong phim The Doors (tạm dịch:Những cánh cửa). Keanu nghĩ đây sẽ là một vai diễn thú vị và anh đã phải trải qua một số buổi thử vai trước khi để vai diễn này rơi vào tay Val Kilmer. Trang Collider.com trích lời Keanu: “Tôi đã thử vai vài lần. Nhưng tôi không nghĩ mình đã nghiêm túc theo đuổi vai diễn đó. Tôi chỉ đọc một số bài thơ của Jim Morrison, nghe một số bản nhạc của ông và làm những gì mình có thể làm”.

Sau khi trở thành ngôi sao của một bộ phim hành động đột phá, Keanu đã nhận được vô số lời mời cho các vai diễn có cùng mô tuýp với Point Break - phim hành động hoành tráng với Keanu trong vai người hùng. Nhưng Keanu vẫn là Keanu, và anh lại có những ý tưởng khác. Mặc dù Keanu thích tham gia toàn bộ quá trình thử vai, nhưng vị thế của anh lúc bấy giờ đã cao đến mức trong đa số dự án, anh chỉ cần thử vai trước mặt đạo diễn. Vì thế, suốt giai đoạn 1992-1993, Keanu đã chọn tránh xa các tác phẩm hào nhoáng để chuyển sang đóng vai phụ trong những bộ phim tình cảm hơn của các đạo diễn danh tiếng. Ngoại lệ duy nhất trong thời kỳ này là Bram Stoker’s Dracula, một bộ phim được sản xuất bởi hãng phim lớn và được Francis Ford Coppola đạo diễn.

Keanu thừa nhận trên Detour rằng anh đã vô thức học được rất nhiều từ Coppola: “Tôi được chứng kiến sự sáng tạo và cần cù ở Coppola. Ông là người có nhiều ý tưởng. Ông ấy tạo ra mọi thứ”.

Không chỉ là một vai nhỏ được thể hiện tốt, sự xuất hiện của Keanu trong Much Ado About Nothing (tạm dịch: Rộn ràng vì chuyện không đâu) - bộ phim được chuyển thể bởi Kenneth Branagh từ vở hài kịch cùng tên của Shakespeare - còn cho thấy tài năng của Keanu đang dần được đề cao trong giới làm phim. Branagh nói với tạp chí Detour: “Tôi cảm nhận được sự chân thành của Keanu trong công việc. Khi gặp Keanu, tôi cảm thấy ngưỡng mộ anh, tôi thích sự hiếu kỳ cũng như nhiệt tình của anh”.

Trong giai đoạn này, Keanu cũng hợp tác với đạo diễn nổi tiếng Bernardo Bertolucci trong Little Buddha (tạm dịch: Tiểu Phật), một bộ phim có kinh phí lớn với bối cảnh kết hợp giữa thời hiện đại và cổ xưa.

Cơ hội được làm việc lần nữa với đạo diễn Gus Van Zant đã đến khi Keanu tham gia với tư cách khách mời trong bộ phim được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên Even Cowgirls Get the Blues (tạm dịch: Cả những cô gái miền viễn tây cũng biết buồn) của tác giả Tom Robbins. Cơ hội tham gia bộ phim hài khoa học viễn tưởng kinh phí thấp Freaked - phim đầu tay do bạn diễn Alex Winter của Keanu trong Bill & Ted làm đạo diễn - đã đến khi Keanu nhận vai Người chó Ortiz, một vai diễn không được đề cập trong phần ghi nhận nghệ sĩ tham gia.

Ngoài Bram Stoker’s Dracula, tất cả các tựa phim kể trên đều không phải là những thành công đột phá, và công bằng mà nói thì Even Cowgirls Get the Blues là một quả bom xịt về mặt thương mại. Nhưng những dự án ít được biết đến trong sự nghiệp điện ảnh của Keanu càng cho thấy anh là một diễn viên không ngại đi khác với con đường được định sẵn và luôn dám nắm bắt các cơ hội để sáng tạo cũng như đổi mới trong nghề nghiệp. Với những gì học được sau Point Break, Keanu đã có một bước ngoặt bất ngờ khi nhận được kịch bản Speed; trong phim, một cảnh sát của Thành phố Los Angeles đang lần theo dấu vết của một kẻ đánh bom điên loạn thì rơi vào tình huống mắc kẹt cùng hành khách trên chiếc xe buýt bị gắn bom, và quả bom sẽ phát nổ nếu xe giảm tốc độ xuống dưới tám mươi cây số một giờ.

Theo nhiều nguồn tin, những tài tử nổi tiếng như Stephen Baldwin, Tom Cruise, Tom Hanks, Wesley Snipes và Woody Harrelson lúc bấy giờ đều đang dòm ngó vai chính là người hùng cảnh sát Jack Traven. Mặc dù vậy, đạo diễn của Speed là Jan De Bont vừa xem qua Point Break liền nhận ra Keanu là người thích hợp nhất cho nhân vật chính của ông. Ông chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với Entertainment Weekly: “Điều tuyệt vời ở Keanu là trên màn ảnh, cậu ấy có vẻ dễ bị tấn công. Keanu không khiến đàn ông cảm thấy bị đe dọa vì cậu ấy không quá to lớn, và trong mắt phụ nữ thì cậu ấy rất điển trai”.

Nói vắn tắt theo kiểu Hollywood, Speed chính là Die Hard (Kháng cự đến cùng) trên xe buýt. Khi lướt qua bản nháp đầu tiên của kịch bản, Keanu khá phân vân. Anh kể lại cảm nhận của mình trên tạp chí Esquire: “Tôi vẫn còn nhớ kịch bản đó, và cảm giác của tôi lúc đó giống như kiểu ‘Ủa là sao?’. Tình tiết phim thật là kỳ lạ”. Tuy vậy, sau khi suy nghĩ kỹ, Keanu đã nhận thấy có gì đó sâu sắc hơn trong những tiếng súng và tiếng nổ điển hình. Trong một cuộc phỏng vấn với Los Angeles Times, Keanu chia sẻ: “Bộ phim cố mang yếu tố hiện thực vào phim hành động. Nó nhấn mạnh những lo lắng rất thực tế, trong đó có nỗi sợ hãi về thang máy, xe buýt và những nơi công cộng”.

Nhưng dù thích ý tưởng của bộ phim và thông điệp sâu sắc mà nó mang lại, Keanu có cảm giác kịch bản vẫn còn thiếu thứ gì đó. Anh nói với Entertainment Weekly: “Có những tình huống dường như được sắp đặt chỉ để phục vụ cho một câu thoại và tôi thấy nó thật gượng ép, giống như kiểu phim hành động Die Hard kết hợp với thể loại hài ngớ ngẩn. Tôi không hứng thú với kiểu sắp đặt đó. Tôi nghĩ chúng tôi có thể làm tốt hơn thế”.

De Bont đồng ý viết lại kịch bản, chú trọng sự chính trực và nghiêm túc thay vì yếu tố hài hước, đáp ứng chính xác những gì Keanu muốn. Nhưng việc có được những gì mình muốn cũng khiến Keanu phải đánh đổi.

De Bont muốn một Jack Traven trông chín chắn hơn, một người mà theo cách mô tả của chính De Bont là trưởng thành hơn và ít chất hippie hơn. Điều đó có nghĩa là Keanu sẽ phải thay đổi ngoại hình thường ngày của mình để trở thành một cái gì đó trưởng thành và chín chắn hơn. Đầu tiên là mái tóc. De Bont đã có một tràng cười sảng khoái khi Keanu bước vào phòng đạo diễn với cái đầu mới được cạo. Ông nói với Entertainment Weekly: “Mọi người ở trường quay đều thảng thốt khi nhìn thấy cậu ấy với cái đầu được cạo trọc chỉ còn khoảng một mi-li-mét tóc”.

Đến khi tóc của Keanu mọc lại đủ dài để phù hợp với bộ phim, nam diễn viên vẫn đang trong chương trình tập luyện kéo dài hai tháng được thiết kế nhằm giúp anh phát triển cơ bắp ở phần thân trên và cánh tay. Dù không muốn có vóc dáng như Sylvester Stallone hay Arnold Schwarzenegger, nhưng Keanu đã tăng được gần mười hai ký. Ngoại hình của nam diễn viên đã thay đổi đến mức anh phải nhìn đi nhìn lại bản thân mình trong gương. “Nhìn tôi khác hoàn toàn. Không còn thấy cái cổ đâu nữa. Mặt của tôi cũng tròn hơn, khiến mắt tôi trông nhỏ đi”, anh nửa đùa nửa thật trong cuộc phỏng vấn với tạp chí Just Seventeen.

Dù đã có kinh nghiệm với Point Break, nhưng ban đầu Keanu vẫn khá ngần ngại về các pha hành động nguy hiểm xuyên suốt Speed. Tuy vậy, nhờ sự động viên tinh tế của đạo diễn De Bont, Keanu cuối cùng cũng lấy lại can đảm và sẵn sàng thực hiện các pha hành động, thậm chí anh còn bí mật tìm hiểu các chi tiết của cảnh quay mà trong đó, nhân vật của anh nhảy từ một chiếc xe buýt đang di chuyển sang một chiếc ô tô. Vào ngày quay cảnh đó, De Bont nhận ra ông đã tạo ra một quái kiệt khi Keanu khăng khăng muốn tự diễn mà không cần đóng thế, và vị đạo diễn gần như đã nín thở cho đến khi cảnh quay hoàn tất và diễn viên của ông bước ra lành lặn.

Cái chết của người bạn thân River Phoenix chắc chắn đã phần nào tác động đến cách Keanu thể hiện vai diễn của mình - một người hùng thầm lặng và có chiều sâu nội tâm. Chính yếu tố này đã tạo nên sự tương phản giữa những khoảnh khắc nhân văn với sự điên cuồng và giết chóc trong phim. Sau Speed, Keanu nổi lên như một diễn viên rõ ràng là có khả năng đóng bất cứ vai diễn nào mà anh được giao. Ngay khi buổi chiếu thử đầu tiên trước ngày công chiếu chính thức cho thấy những dấu hiệu khả quan, nhiều người bắt đầu suy đoán theo khuôn mẫu điển hình của Hollywood rằng Keanu sắp trở thành một diễn viên tên tuổi chuyên đóng vai người hùng hành động.

Keanu tỏ ra khá thận trọng trước những lời đồn đoán đó. Anh nói với Entertainment Weekly: “Tôi không có tham vọng đó. Tôi sẵn sàng đóng tiếp thể loại phim hành động. Đó thật sự là trải nghiệm thú vị. Nhưng tham vọng của tôi là sự đa dạng”.

Các bạn diễn và ê-kíp làm phim Speed không hề hay biết rằng trong quá trình thực hiện bộ phim, Keanu đã nghĩ về cuộc phiêu lưu lớn tiếp theo. Anh bắt đầu học lời thoại trong vở kịch Hamlet (tạm dịch: Hamlet - Hoàng tử Đan Mạch). “Ngay khi hoàn thành cảnh quay là tôi lại trở vào xe nghỉ ngơi của mình và thực hành: ‘Ôi! Từ giờ phút này, ý nghĩ ta phải đẫm máu, nếu không thì chẳng có giá trị gì!’”, anh kể lại.

Vào thời điểm Keanu đang trên đà đạt được thành công lớn nhất của mình về mặt thương mại, một phiên bản kịch Hamlet được đánh giá cao đã đưa anh đến một vị thế khác. Anh nói với tờ Esquire: “Tôi đã lớn lên cùng những tác phẩm vĩ đại của Shakespeare. Tôi đã được đào tạo và cũng từng trải nghiệm”.