7.1. Nguồn gốc và ý nghĩa
Với truyền thống “uống nước nhớ nguồn” những mâm cơm thờ cúng tổ tiên là không thể thiếu. Đây chính là cách con cháu tỏ lòng thành với ông bà, tổ tiên, mâm cơm càng đầy đủ, tươm tất bao nhiêu cũng như mong cho một năm mới được ấm no bấy nhiêu. Quan trọng không kém việc cúng đêm Giao thừa, bài cúng ngày mùng Một Tết 2023 Quý Mão cũng được coi là sự khởi đầu của năm mới phải thật tươm tất và đầy đủ. Như người xưa có câu “đầu xuôi đuôi lọt” một năm có được đủ đầy, phát đạt, thịnh vượng cũng được hy vọng ở những ngày đầu năm.
Ngày mùng Một Tết năm 2023 Quý Mão chính là ngày đầu tiên của một năm mới. Người Việt ta hay quan niệm mọi sự mùng Một mà tốt lành thì cả năm đều thuận lợi, bình an. Vì thế mà vào ngày này người ta thường có rất nhiều điều kiêng kỵ. Song song với đó là việc cúng lễ gia tiên, thần linh trong nhà cũng được tiến hành tươm tất hơn.
Cúng tổ tiên, gia tiên trong những ngày Tết bao gồm ngày mùng Một Tết nhằm thể hiện lòng biết ơn, hiếu thảo và tạ ơn ông bà tổ tiên, các vị thần linh cai quản trong gia đình đã phù hộ, độ trì cho con cháu trong nhà một năm qua bình an vô sự, mọi sự đều tốt lành.
Bài cúng ngày mùng Một Tết 2023 Quý Mão cũng nhằm cầu xin ông bà tổ tiên và các vị Chư Thần phù hộ cho mọi thành viên trong gia đình một năm mới an khang thịnh vượng, con cháu làm ăn xa gần ai nấy đều bình yên vô sự, ăn nên làm ra. Vì những điều đó mà việc chuẩn bị lễ vật cúng, cũng như văn khấn mùng Một Tết 2023 Quý Mão cần được chuẩn bị đầy đủ, không được xem nhẹ, sơ sài.
7.2. Sắm lễ
- Hương vàng (nên thắp hương vòng)
- Đèn nến
- Hoa quả
- Rượu
- Cau trầu
- Trà
- Bánh chưng
- Mâm cỗ cúng
Hầu như vào ngày mùng Một mọi thứ trên bàn thờ đều đã được chuẩn bị trước Tết, được bày biện cúng hôm Tất niên. Duy chỉ có mâm cỗ cúng là cần chuẩn bị mới, ngày nào cúng ngày nấy, bữa nào cúng bữa nấy. Trầu cau và nước cúng cũng cần phải thay trước khi khấn lễ.
Đa phần, vào dịp Tết Nguyên Đán mỗi gia đình đều làm mâm cơm cúng ngày 3 bữa, hoặc cũng có nhiều gia đình chỉ cúng một hoặc hai bữa. Tuy nhiên, các mâm cỗ cúng đều được chuẩn bị tươm tất, thịnh soạn hơn ngày thường.
7.3. Văn khấn
7.3.1. Văn khấn gia tiên ngày mùng Một
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát.
Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát.
Nam mô Đại từ đại bi Quán thế âm Bồ tát.
Hôm nay ngày mùng tháng Giêng năm Quý Mão
Tại… (địa chỉ nhà)
Tín con tên là….. cùng toàn gia kính bái.
Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, bá thúc huynh đệ, và các hương hồn nội tộc, ngoại tộc.
Con kính lạy các vị tổ bá, tổ thúc, tổ cô, các vong linh phụ thờ theo tiên tổ.
Nay nhân ngày đầu xuân năm mới, ngày mùng Một tháng Giêng năm Quý Mão 2023. Con cháu cúi lạy, đọc bài khấn mùng Một Tết Quý Mão tạ ơn ân đức trời cao biển rộng của tổ tiên đã phù hộ độ trì cho toàn gia chúng con một năm qua bình an vô sự.
Tín chủ con cùng toàn gia xin được sửa sang chuẩn bị hương hoa ngũ quả, mâm lễ cúng gọi là lễ bạc lòng thành, trước án kính lễ, sau xin chứng giám phù hộ.
Tín chủ con xin được cúi lạy kính mời vong linh tổ tiên cùng….(tên những người được thờ cúng trong nhà) cùng về hâm hưởng lễ vật. Cầu xin tổ tiên phù hộ độ trì cho toàn gia chúng con bước sang năm mới luôn được bình an, mọi sự yên lành, công việc hanh thông, gia đình êm ấm.
Con xin kính cáo!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
7.3.2. Văn khấn cúng thần linh ngày mùng Một
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy ngài Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim niên.
Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con kính lạy ngài Thổ địa tôn thần.
Con kính lạy ngài Địa chủ tài thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Bản gia Táo quân và tất cả các vị thần linh cai quản trong khu vực này.
Tín chủ con tên là…
Tuổi: …
Ngụ tại: … (địa chỉ)
Hôm nay là ngày mùng Một Tết Quý Mão năm 2023, con xin làm văn khấn cúng đầu năm mới.
Nhân tiết minh niên, đầu xuân năm mới, con xin đọc văn khấn cúng thần linh đầu năm.
Tín chủ con xin được chuẩn bị lễ vật hương hoa, cỗ cúng cơm canh, lễ bạc lòng thành, bày ra trước án, dâng cúng Thiên Địa Tôn Thần. Tín chủ con và toàn gia xin cúi đầu kính lạy mời các vị Chư Thần cai quản trong khu đất này về hưởng thụ lễ vật, cúi xin giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành.Cầu mong ơn trên luôn phù hộ, độ trì toàn gia chúng con một năm mới bình an vô sự, công việc hanh thông, mọi sự tốt lành.
Toàn gia chúng con lễ bạc tâm thành xin được kính lễ, cúi xin chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!