5Văn khấn cúng Giao thừa ngoài trời

005

5.1. Nguồn gốc và ý nghĩa

Cúng Giao thừa còn được gọi là lễ Trừ tịch, một nghi lễ rất quan trọng đối với mỗi gia đình người Việt được cử hành vào thời khắc kết thúc năm cũ và chào đón năm mới.

Trong khoảng thời gian 12 giờ đêm ngày 30 tháng Chạp Âm lịch, người ta thường làm hai lễ gồm lễ cúng ngoài trời và lễ cúng trong nhà. Về bản chất, đây là hai lễ cúng hoàn toàn khác biệt.

Thực chất, hai lễ này có tên gọi khác nhau, lễ cúng ngoài trời được thực hiện trước vào đúng 12 giờ đêm là lễ cúng Giao thừa, còn lễ cúng trong nhà được thực hiện sau đó là lễ cúng tổ tiên. Vì lý do đơn giản hóa, mọi người thường gọi chung hai lễ này bằng một tên gọi là lễ cúng Giao thừa.

Theo quan niệm dân gian, lễ cúng ngoài trời là để cúng các vị Hành Khiển chịu trách nhiệm quản lý, chăm sóc nhân gian mỗi năm. Thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới cũng là thời khắc hai vị Hành Khiển của năm cũ và năm mới chuyển giao nhiệm vụ.

Lúc này, các vị Hành Khiển sẽ đi rất nhanh trên đường và chỉ lướt qua các hộ gia đình, chứng giám lòng thành cho họ khi nhìn thấy những mâm cỗ được chuẩn bị sẵn để ở ngoài trời, nhờ đó bảo hộ cả gia đình trong năm mới được bình an, may mắn. Người xưa tin rằng: mỗi năm có một vị Hành Khiển trông coi việc nhân gian, hết năm thì vị thần năm cũ lại bàn giao công việc cho vị thần năm mới, nên phải cúng Giao thừa ở ngoài trời để tiễn đưa thần năm cũ và đón rước thần năm mới.

Có 12 vị Hành Khiển và 12 phán quan (phán quan là vị thần giúp việc cho các vị Hành Khiển). Mỗi vị làm một năm dưới dương gian và cứ sau 12 năm thì lại có sự luân phiên trở lại. Vương hiệu của 12 vị Hành Khiển và các phán quan là:

Năm Tý: Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn hành binh chi thần, Lý Tào phán quan.

Năm Sửu: Triệu Vương Hành Khiển, Tam Thập lục thương hành binh chi thần, Khúc Tào phán quan.

Năm Dần: Nguy Vương Hành Khiển, Mộc Tinh hành binh chi thần, Tiêu Tào phán quan.

Năm Mão: Trịnh Vương Hành khiển, Thạch Tinh hành binh chi thần, Liễu Tào phán quan.

Năm Thìn: Sở Vương Hành Khiển, Hoả Tinh hành binh chi thần, Biểu Tào phán quan.

Năm Tỵ: Ngô Vương Hành Khiển, Thiên Hao hành binh chi thần, Hứa Tào phán quan.

Năm Ngọ: Tần Vương Hành Khiển, Thiên Mao hành binh chi thần, Ngọc Tào phán quan.

Năm Mùi: Tống Vương Hành Khiển, Ngũ Đạo hành binh chi thần, Lâm Tào phán quan.

Năm Thân: Tề Vương Hành Khiển, Ngũ Miếu hành binh chi thần, Tống Tào phán quan.

Năm Dậu: Lỗ Vương Hành Khiển, Ngũ Nhạc hành binh chi thần, Cự Tào phán quan.

Năm Tuất: Việt Vương Hành Khiển, Thiên Bá hành binh chi thần, Thành Tào phán quan.

Năm Hợi: Lưu Vương Hành Khiển, Ngũ Ôn hành binh chi thần, Nguyễn Tào phán quan.

Năm 2023 là năm Quý Mão nên Quan Hành Khiển năm 2023 sẽ là: Trịnh Vương Hành khiển, Thạch Tinh hành binh chi thần, Liễu Tào phán quan.

5.2. Sắm lễ

- 3 cây nhang

- 1 lọ hoa tươi

- Đèn, nến

- Trầu cau

- 1 đĩa hoa quả

- 1 đĩa xôi

- 1 con gà trống luộc (nếu là năm gà thì người ta sẽ kiêng và thay thế bằng loại thịt khác như giò heo hoặc giò nạc)

- 1 đĩa bánh chưng

- Bánh kẹo

- 1 đĩa gạo

- 3 chén rượu

- 3 chén nước

- 1 đĩa muối...

5.3. Văn khấn

Nam mô A Di Đà Phật!

Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Kính lạy:

- Đức đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật.

- Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.

- Ngài Cựu niên Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn hành binh chi thần, Lý Tào phán quan.

- Ngài đương niên Triệu Vương Hành Khiển, Tam Thập lục thương hành binh chi thần, Khúc Tào phán quan.

- Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương.

- Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các ngày Địa Chúa Long mạch Tôn

Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.

Nay là giờ phút Giao thừa năm...

Chúng con là: …

Ngụ tại: …

Phút thiêng Giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, Tam Dương khai Thái, vạn tượng canh tân. Nay Ngài Thái tuế chí đức tôn Thần trên vâng lệnh Thượng Đế giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về Triều để khuyết, lưu Phúc, lưu Ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban Tài tiếp Lộc. Nhân buổi tân Xuân, chúng con thành tâm sửa biện hương hoa vật phẩm, nghi lễ cúng trần, dâng lên trước Án. Cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén Tâm hương dốc lòng bái thỉnh.

Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên đương cai Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn hành binh chi thần, Lý Tào phán quan, Ngài đương niên Triệu Vương Hành Khiển, Tam Thập lục thương hành binh chi thần, Khúc Tào phán quan. Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương. Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Ngài Phúc Đức chính Thần. Các Ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Long mạch tài Thần. Ngài Bản Gia Táo Quân. Các ngày Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này. Cúi xin giáng lâm trước Án, thụ hưởng lễ vật.

Nguyện cho chúng con: Minh niên khang thái, trú dạ cát tường. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù - Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.

Dãi tấm lòng thành, Cúi xin chứng giám.

Nam mô A Di Đà Phật!