(Bệnh Whitmore)
I. Dịch tễ học
1. Mầm bệnh: Trực khuẩn Whitmore hay trực khuẩn Pseudomonas Pseudomallei hay còn gọi là Burkholderia pseudomallei. Là trực khuẩn Gram (-), ái khí, không sinh nha bào.
2. Nguồn bệnh: Trong thiên nhiên là một số loài chuột. Các vật nuôi như chó, mèo, thỏ, ngựa có thể bị lây thành dịch. Vi khuẩn thải ra qua phân, nước tiểu, các ổ mủ vỡ ra, xác động vật chết thối rữa.
3. Đường lây
- Qua da bị xây xát.
- Qua đường tiêu hóa do thức ăn nước uống bị ô nhiễm.
- Có tác giả cho rằng có thể lây qua đường hô hấp.
II. Triệu chứng
- Biểu hiện lâm sàng là bệnh cảnh của một nhiễm khuẩn huyết với những kiểu như sét đánh, cấp tính, bán cấp và mãn tính.
- Đặc điểm là tạo thành những ổ mủ (ổ áp xe) ở nhiều nơi, đặc biệt là ở cơ. Ngoài ra có thể gây áp xe ở phổi, màng phổi, gan, thận, viêm phúc mạc mủ.
- Xét nghiệm: Phản ứng ngưng kết hồng cầu gián tiếp, phản ứng kết hợp bổ thể. Nuôi cấy các bệnh phẩm như máu, mủ, đờm tìm vi khuẩn có giá trị chẩn đoán cao.
III. Điều trị
1. Kháng sinh
- Nhóm Cephalosporin thế hệ 3 như Ceftriaxon, Claforan, Ceftazidin… truyền tĩnh mạch.
- Nhóm Quinolon: Ciprofloxacin, Ciprobay… truyền tĩnh mạch.
2. Corticoid
Dùng trong những trường hợp có sốc nhiễm khuẩn: Pretnisolon, Depersolon, Solumedron… truyền tĩnh mạch.
3. Chích tháo mủ và dẫn lưu kịp thời các ổ áp xe.