7 MÔI TRƯỜNG VÀ THÓI QUEN

Bài học sau đây sẽ giới thiệu về một nguyên tắc phổ biến khác trong lĩnh vực tâm lý học.

Môi trường: Trí não con người được mặc định xu hướng phản ứng trước thay đổi của môi trường sống và tạo ra những hành động cụ thể nhằm thích nghi với môi trường đó. Trí não sẽ dần chuyển biến theo hướng gần sát với những tác động của môi trường. Theo cách này, hoạt động bộ não con người được ví như sự thay đổi màu da của loài tắc kè hoa khi môi trường xung quanh thay đổi. Chỉ có những người có ý chí mạnh mẽ và kiên quyết mới có khả năng miễn nhiễm trước những tác động của môi trường bên ngoài.

Thói quen: Thói quen được tạo nên từ môi trường. Thói quen được định nghĩa là một hành động, một suy nghĩ được lặp đi lặp lại trong thời gian dài. Một khi thói quen được định hình thì rất khó để phá vỡ hay thay đổi bởi nó đã tạo thành một phản xạ không điều kiện trong tiềm thức.

Sức mạnh của giáo dục nằm ở chỗ chúng ta có thể tạo nên những khuôn mẫu nhân cách phù hợp cho thế hệ trẻ và gây dựng những thói quen tốt có sức ảnh hưởng lâu dài.

- Giám mục Francis Atterbury (1663-1732)

Bộ não con người tạo nên những phản ứng dựa trên các tác động từ môi trường bên ngoài. Thói quen chính là hệ quả của những phản ứng đó và nó được lưu vào tiềm thức.

Thói quen được ví như đường rãnh trên chiếc đĩa hát, bộ não con người lại được ví như đầu kim chạy trên rãnh đĩa. Khi một thói quen được tạo lập (dựa trên sự lặp đi lặp lại của một hành động hay suy nghĩ), bộ não có xu hướng gắn chặt vào thói quen đó và làm theo nó giống như việc đầu kim của chiếc máy hát sẽ chạy vòng quanh các rãnh của đĩa từ ngoài vào trong.

Như vậy, chúng ta có thể thấy được tầm quan trọng của việc chọn lựa môi trường sống phù hợp, bởi vì đó chính là nền tảng hình thành và phát triển nhân sinh quan của mỗi người.

Môi trường tạo ra những nhân tố tác động đến tư duy, và thói quen chính là hệ quả của những tác động này và biến chúng thành những hành động được lặp đi lặp lại.

Cũng vì lý do này mà hệ thống quản lý phạm nhân của chúng ta đang diễn ra theo chiều hướng ngày một tiêu cực: trái với mục tiêu cải tạo và giáo huấn phạm nhân trở thành những con người lương thiện, chúng ta đang góp phần tạo nên nhiều tội phạm hơn cho xã hội. Một khi vấn đề về môi trường và thói quen được mọi người hiểu cặn kẽ thì cách quản lý cũng như khung hình phạt của chúng ta sẽ được xem xét và điều chỉnh lại. Chúng ta sẽ chấm dứt việc nhốt nhiều phạm nhân trong cùng một nơi - trông không khác nào bạn đang giam giữ một bầy gia súc. Bên cạnh đó, việc bắt ép phạm nhân phải mặc những bộ quần áo tù nên được bãi bỏ - bởi chúng chỉ khiến họ nhớ đến việc họ là tội phạm! Thay cho cách quản lý cũ, chúng ta sẽ bố trí các phạm nhân sinh hoạt trong một môi trường mới tốt đẹp hơn, và mọi thứ ở đây sẽ luôn khiến họ cảm nhận được rằng họ đang từng bước được chuyển hóa để trở lại là những công dân bình thường. Trong thời đại phát triển với nhiều thành tựu vượt bậc của con người, nhà tù nên được xem như một loại hình bệnh viện đặc biệt mà ở đó, những con người trót lầm lạc sẽ được cải huấn và quay trở lại cuộc sống bình thường. Quan niệm trừng phạt kẻ phạm tội trước đây cần được thay thế bằng một quan niệm mới đó là quan niệm tìm cách cải biến họ trở thành những con người lương thiện. Bằng cách vận dụng quy luật tương tác tâm lý, sự ám thị và tự ám thị, chúng ta sẽ dần xóa bỏ những khung hình phạt cứng nhắc và tiếp cận với nhiều phương pháp cải tạo phù hợp nhằm giúp phục hồi nhân phẩm cho các phạm nhân và sớm đưa họ trở về xã hội.

Việc giao phó cho các phạm nhân thực hiện một số công việc nhất định trong một chừng mực nào đó được xem là hướng đi đúng. Ngoài ra, những đợt ân xá phạm nhân cũng là một bước tiến bộ khác. Sẽ đến lúc những kẻ chống lại pháp luật không còn bị giam giữ trong những nhà tù tối tăm, bẩn thỉu mà sẽ được trị liệu tâm lý tại các bệnh viện kết hợp với các phương pháp rèn luyện thể chất và tư duy.

Những cải cách như thế trong hệ thống quản lý phạm nhân là một trong những tiến bộ vĩ đại của thời đại ngày nay! Có được sự thay đổi này phần nhiều dựa vào những mặt khác nhau của lĩnh vực tâm lý học. Trên thực tế, sau khi tâm lý học trở thành một môn học chính thức được giảng dạy tại trường học, tỷ lệ tội phạm vị thành niên đã được giảm thiểu.

Tuy nhiên, chúng ta không nên bàn quá xa vượt khỏi chủ đề môi trường và thói quen trong bài học này. Một vài nhận định của nhà tâm lý vĩ đại Edward E. Beals sau đây về bản chất và những đặc điểm của thói quen sẽ cho chúng ta một cái nhìn cận cảnh về vấn đề khá thú vị này.

Thói quen

Thói quen là một phản xạ thường thấy ở con người, tuy nhiên, nó thường được nhìn nhận dưới một góc độ trái ngược sau khi đã loại bỏ các yếu tố tích cực. Nhiều quá trình nghiên cứu đã chỉ ra rằng con người là loài sinh vật chỉ “sống theo thói quen”, và “ngày qua ngày, chúng ta càng củng cố, vun đắp cho các thói quen khiến chúng trở thành những phản xạ không điều kiện rất khó thay đổi”. Tuy nhiên, lời nhận định trên chỉ đúng khi chúng ta nhìn nhận ở góc độ con người là những nô lệ của thói quen và luôn bị thói quen chi phối. Ở một góc độ khác, vẫn còn khá nhiều vấn đề cần xem xét xoay quanh khái niệm thói quen, và chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong chương này.

Nếu như thói quen có khả năng ức chế và chi phối hoạt động tư duy của con người trong nhiều trường hợp thì một câu hỏi được đặt ra là: liệu phản ứng này có thể được kiểm soát và điều chỉnh để phục vụ con người giống như những hiện tượng tự nhiên hay không? Nếu việc này là khả thi, con người có thể làm chủ thói quen cũng như ứng dụng những tác động tích cực của thói quen để làm lợi cho mình, thay vì phải bị động lệ thuộc vào thói quen và học cách chấp nhận. Những nhà tâm lý học hiện đại đã khẳng định với chúng tôi rằng thói quen hoàn toàn có thể được kiểm soát và điều chỉnh theo ý muốn của con người. Như vậy, con người có quyền phủ nhận sự thống trị tuyệt đối của thói quen lên hành động cũng như tính cách. Hàng nghìn người đã ứng dụng quan niệm mới này vào cuộc sống, để cảm nhận được ràng có nhiều trải nghiệm mới mẻ giúp khôi phục những giá trị vật chất và tinh thần mà con người đã gầy dựng nên.

Thói quen là một dải đất tinh thần mà trên đó, mỗi hành động của chúng ta sẽ góp phần tạo nên một lối đi ngày càng trở nên rộng rãi và thân quen như con đường mình đi qua mỗi ngày. Nếu bạn phải làm việc trên một thửa ruộng hay trong một khu rừng, tôi chắc rằng bạn sẽ chọn lựa con đường mòn thông thoáng và dễ đi nhất, hơn là chấp nhận băng ngang thửa ruộng hoặc khu rừng và tự mình tạo ra một lối đi mới. Phản ứng của bộ não con người cũng diễn ra như vậy - nó có xu hướng nghiêng về những phản ứng không đòi hỏi sự kháng cự cao và tuân theo những hoạt động đã sớm được định hình.

Thói quen được tạo nên từ những hành động lặp đi lặp lại, hình thành theo một quy luật tự nhiên, thể hiện ở tất cả các sinh vật sống và cả những vật vô tri vô giác. Xin lấy ví dụ về điều thứ hai như sau, tờ giấy một khi đã có nếp gấp thì khi mở nó ra, những lần gấp sau thường vẫn theo nếp gấp cũ ấy. Những người sử dụng máy may cũng như các máy móc, thiết bị khác đều biết ràng một khi máy móc, thiết bị được lập trình và khởi động, chúng sẽ tự động thực hiện lại quy trình như cũ vào những lần tiếp theo. Quy luật này cũng diễn ra tương tự đối với các loại nhạc khí. Quần áo hoặc găng tay sau khi sử dụng một thời gian sẽ hiện lên những nếp gấp trùng khớp với hình dạng cơ thể của người dùng, và những nếp gấp này sẽ càng lúc càng hiện rõ hơn nếu được sử dụng nhiều. Tuy phải băng qua núi đồi, các vùng miền khác nhau nhưng bao giờ sông, suối cũng sẽ tuôn chảy theo một lộ trình nhất định. Chỉ cần để ý một chút, chúng ta có thể nhận thấy quy luật này đang diễn ra khắp nơi, ở tất cả các sự vật và hiện tượng xung quanh mình.

Những mô tả trên giúp chúng ta hiểu thêm về bản chất của thói quen, để định hình những dải đất tinh thần mới, những “nếp gấp” mới. Và hãy luôn nhớ rằng: cách tốt nhất (một số người cho là cách duy nhất) để loại bỏ thói quen cũ là hãy tạo ra một thói quen mới để chế ngự và thay thế cho những thói quen không mong muốn. Tạo ra dải đất tinh thẩn mới sẽ khiến dải đất cũ không còn ở thế độc tôn nữa, và đến một lúc nào đó nó sẽ tự động biến mất. Những thói quen mới được hình thành, qua ngày ngày được rèn luyện sẽ trở thành một phản xạ tự nhiên. Việc tạo lập và định hình những thói quen tốt rất quan trọng, nên tôi không có ý định hối thúc bạn phải bắt đẩu ngay. Hãy đều đặn rèn luyện và rèn luyện - như thể một người làm đường kiên nhẫn và tận tụy.

Các nguyên tắc sau đây sẽ giúp bạn định hình cho mình những thói quen mới tốt hơn:

1. Bước đầu tiên của quá trình hình thành một thói quen mới là bạn hãy xác định thật rõ tính cách, từng suy nghĩ và hành động của mình. Hãy nhớ rằng bạn đang thực hiện những bước đẩu tiên để tạo nên một dải đất tinh thần mới, vạn sự khởi đầu nan, những bước đi đầu tiên bao giờ cũng khó khăn. Chính vì vậy, điều quan trọng là bạn phải xác định thật rõ hướng đi của mình để không phải bỡ ngỡ cho những lần thực hiện tiếp theo.

2. Tập trung chú ý cao độ vào thói quen mới mà bạn đang tạo lập, cố gắng loại bỏ ngay những ý nghĩ khiến bạn gợi nhớ đến thói quen cũ. Lúc này, tâm trí bạn chỉ nhằm để phục vụ cho việc rèn luyện thói quen mới mà thôi.

3. Hãy liên tục rèn luyện và thực hiện thói quen mới bất cứ khi nào có thể. Hãy chủ động tạo cơ hội để bạn có dịp rèn luyện. Thói quen mới sẽ dần trở thành một phản xạ bình thường nếu bạn kiên trì. Trong giai đoạn này, bạn hãy chủ động lên kế hoạch để điều phối thói quen mới và vận dụng nó vào cuộc sống của mình.

4. Lưu ý: Hãy kiên trì chống lại cảm giác muốn lặp lại thói quen cũ - phản xạ quá quen thuộc mà bạn đã định hình từ lâu. Cứ mỗi lần vượt qua được sự cám dỗ đó, bạn sẽ càng trở nên mạnh mẽ và kiên định hơn. Đến lần tiếp theo, bạn sẽ cảm thấy thoải mái và dễ dàng hơn khi phải đối mặt với sự cám dỗ một lần nữa. Ngược lại, mỗi lần bạn chào thua trước sự cám dỗ chính là một dịp để những phản xạ cũ làm chủ ý thức, khiến bạn trở nên yếu đuối, vô dụng. Ngay từ đầu, bạn phải thực sự kiên định. Hãy chứng tỏ sự quyết đoán và kiên trì của mình, hãy tỏ rõ khả năng làm chủ của bạn - ngay bây giờ.

5. Hãy chắc rằng bạn đang tạo lập một thói quen mới phù hợp và chuẩn bị đón nhận những thay đổi tích cực mà nó mang lại. Và khi đó, hãy tự tin để bản thân mình trải nghiệm những xúc cảm mới, đừng để bị chi phối bởi chút lưỡng lự hay nghi ngờ nào đó. Hãy vững tin sải bước trên con đường mình đã chọn, những điều đã trở thành quá khứ không thể ảnh hưởng đến bạn - hãy tin như thế. Chọn cho mình một mục tiêu, sau đó chủ động hoạch định ra một đường đi thật đúng đắn, nhất định bạn sẽ nhanh chóng đạt được trọn vẹn mục tiêu của mình.

Chúng ta dễ dàng nhận thấy có một sự tương đồng rõ nét giữa thói quen và hành vi tự ám thị: thông qua thói quen, một hành động được lặp đi lặp lại nhiều lần theo cách thức nhất định sẽ có xu hướng trở thành một phản xạ mặc định khó thay đổi, và cuối cùng chúng ta thực hiện nó theo phản xạ mà không cần nhiều đến sự tập trung hay suy nghĩ. Chẳng hạn: khi chơi dương cầm, một người chơi đàn thuần thục vẫn có thể đánh một bản nhạc quen thuộc trong khi tâm trí của anh ta đang nghĩ về một việc khác.

Thông qua hành vi tự ám thị - như chúng ta đã cùng bàn luận ở chương trước - một ý nghĩ hay một mục tiêu nếu được lưu giữ trong não suốt thời gian dài sẽ có xu hướng trở thành một phản ứng tức thì của tiềm thức. Cứ như vậy, bộ não sẽ phát tín hiệu để cơ thể thực hiện những hành động cụ thể hướng đến mục tiêu đó và cuối cùng, những ý nghĩ hình thành trong đầu sẽ dần trở thành thói quen.

Chính vì vậy, tự ám thị là nguyên tắc đầu tiên chúng tôi đề xuất cho việc hình thành thói quen. Chúng ta hình thành thói quen thông qua hành vi tự ám thị, và cũng có thể sử dụng nguyên tắc này để loại bỏ những thói quen không mong muốn.

Tất cả những việc bạn cần làm khi muốn hình thành hay loại bỏ một thói quen chính là hãy kiên trì rèn luyện và vận dụng nguyên tắc tự ám thị. Để có thể chuyển một ý nghĩ hay một mục tiêu thành hiện thực, bạn cần thiết phải củng cố, duy trì những suy nghĩ về chúng trong tâm trí và kiên trì cho đến lúc chúng biến thành thói quen hành động.

Như vậy, yêu cầu quan trọng nhất là bạn cần kiên trì theo đuổi và tập trung vào mục tiêu đã chọn. Một khi đã tìm được cho mình một mục tiêu lý tưởng, cùng với việc phải biết cách theo đuổi đến cùng, bạn cần học cách kiên định trong suy nghĩ và hành động để hoàn thành mục tiêu ấy.

Kiên định với con đường mình đã chọn là điều không mấy dễ dàng. Rất nhiều người thông minh, tháo vát, cần cù nhưng vẫn không thể đạt đến mục tiêu chỉ vì họ còn thiếu sự kiên định và quyết tâm. Chính vì vậy, một khi đã xác định rõ mục tiêu, chúng ta cần nuôi dưỡng lòng kiên trì và quyết tâm, nhất định không để mình bị lung lay bởi khó khăn hay những tác động bên ngoài. Hẳn bạn biết rằng những người thợ săn miền viễn Tây ngày xưa một khi đã xác định con vật trước mặt là miếng mồi ngon, họ sẽ không bao giờ rời mắt khỏi nó, thậm chí là phải lần theo dấu con vật trong nhiều tuần liền và lắm lúc phải đối mặt với nguy cơ để vuột mất nó. Một khi đã say mồi, những người thợ săn kiên quyết theo đuổi đến cùng, cho tới lúc con mồi chấp nhận thua cuộc và đầu hàng vô điều kiện.

Lòng kiên định có khi trở thành lực cản trong giao tiếp, nếu bạn gặp phải một người quá cứng rắn. Chúng ta có thể gọi những người như vậy là có “ý chí” mạnh mẽ và suy cho cùng, đó chính là sự theo đuổi đến cùng những điều mình đã tin tưởng và chọn lựa - cũng giống như việc người thợ điêu khắc giữ chặt dùi đục trong tay và duy trì lực đẩy vào dụng cụ cho đến khi tạo được hình dạng như họ mong muốn.

Tuy nhiên, dù cho một người có kiên định đến mức nào nhưng nếu anh ta không học được cách vận dụng sức mạnh ý chí, hẳn anh ta sẽ không thể đạt được kết quả tốt nhất. Vì thế, chúng ta cần biết cách xác định mục tiêu và kiên trì theo đuổi đến cùng cho đến lúc mục tiêu đó được chuyển thành hành động như mong muốn. Việc này không chỉ xảy ra trong hôm nay hay ngày mai mà cần được thực hiện trong suốt cuộc đời của mỗi người.

Ngài Thomas Fowell Buxton đã nói: “Càng trải nghiệm nhiều, tôi càng nhận ra điều tạo nên sự khác biệt lớn nhất giữa mọi người, giữa sự yếu đuối và lòng dũng cảm, giữa điều tầm thường và điều kỳ diệu chính là nghị lực hay lòng kiên trì - một khi đã xác định được mục tiêu thì dù sống dù chết nhất định phải đạt cho bàng được. Lòng kiên trì sẽ giúp chúng ta thực hiện tất cả mọi việc. Tài năng hay cơ hội chưa hẳn là yếu tố quyết định, một người nếu không có lòng kiên trì thì vĩnh viễn chỉ là một sinh vật có hai chân di động mà thôi”.

Donald G. Mitchell lại cho rằng: “Lòng kiên định thể hiện giá trị của mỗi người, không phải là những quyết tâm không vững vàng, những mục tiêu hời hợt mà chính là ý chí mạnh mẽ và tinh thần không hề mệt mỏi quyết tâm vượt qua mọi trở ngại - giống như hình ảnh một cậu bé trượt tuyết băng qua những sườn đồi nhấp nhô trong lớp tuyết dày sẽ ngỡ ngàng và thích thú khi trải nghiệm những xúc cảm mới trước một khung cảnh ngoạn mục như thế. Ý chí khiến con người trở nên phi thường”.

Disraeli thì nói: “Khi con người sống cùng mục tiêu của mình thì sớm muộn gì cũng sẽ đạt được mục tiêu đó, không trở ngại nào có thể ngăn cản ý chí và quyết tâm của con người”.

John Simpson từng nhận định: “Khát khao cháy bỏng và ý chí kiên cường sẽ giúp con người tạo nên những điều tưởng chừng như không thể”.

Còn John Foster thì khẳng định: “Những trở ngại trong cuộc sống đều tác động đến tinh thần mỗi người, và thật kỳ diệu khi thấy rằng chúng không thể đánh bại một tinh thần kiên định, mạnh mẽ. Nỗi lo về sự thất bại có thể xâm chiếm hết tâm trí, nhưng lập tức chúng bị đào thải bởi sự vững vàng và chín chắn trong suy nghĩ. Đó chính là lúc một tinh thần thép được công nhận. Khoảnh khắc quyết định là khi tâm trí xóa bỏ hoàn toàn những ý nghĩ tiêu cực, thay vào đó chỉ còn là sự bình yên và cảm giác tự do”.

Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln từng có vài lời về tướng Grant - sau này trở thành Tổng thống thứ 18 của Mỹ: “Ông ấy là một con người kiên định. Ông không dễ xúc động, và là người có tinh thần thép. Mọi việc Grant đã nói ra thì không gì có thể khiến ông lay chuyển”.

Bạn có thể phản đối rằng những lời trích dẫn trên đều tập trung nói đến ý chí con người hơn là nói về lòng kiên định. Nhưng nếu ngừng lại để suy ngẫm một chút, bạn sẽ nhận ra điều ngụ ý ở đây chính là ý chí kiên định không hề bị lay chuyển của con người. Người có ý chí nhưng không giữ vững được quyết tâm sẽ không thể đạt được những mục tiêu mình đã đề ra. Ý chí chẳng khác gì một chiếc dùi đục, còn lòng kiên trì chính là lực giữ cho chiếc dùi ở ngay đúng vị trí cần chạm khắc. Bạn không thể nào diễn đạt thành công những câu trích dẫn của những nhân vật nổi tiếng mà không sử dụng giọng đọc dõng dạc, môi mím chặt, hàm đanh lại - những biểu hiện nhằm nhấn mạnh ý chí, quyết tâm của người viết.

Nếu thiếu lòng kiên định, bạn cần bắt đầu tự rèn luyện cho mình theo hướng hình thành thói quen bám sát và theo đuổi mọi vấn đề đến cùng. Động thái này giúp hình thành trong bạn một thói quen mới, đồng thời cũng sẽ kích thích những tế bào não mới phát triển để thích ứng với những thay đổi mà bạn đang nhắm đến. Hãy hướng trí não vào các hoạt động thường ngày như chuyện học hành, công việc, sở thích cho đến khi bạn thấy rằng mình có khả năng chống lại những tác động tiêu cực từ bên ngoài. Tất cả chỉ là vấn đề kiên trì rèn luyện và thói quen sẽ tự động được hình thành. Hãy luôn gợi nhớ hình ảnh chiếc dùi đục được giữ ngay ngắn trên vị trí cần chạm khắc như ví dụ chúng tôi đã chia sẻ cùng bạn bởi nó sẽ giúp ích cho bạn rất nhiều. Và hãy kiên trì đọc đi đọc lại chương này cho đến khi bạn dung nạp được nhiều ý tưởng mới và biến chúng thành hiện thực. Bằng cách này, bạn sẽ rèn luyện được lòng kiên trì và sớm nhận ra những kết quả tốt đẹp từ đó.

Nhẫn nại, kiên trì là phẩm chất được đề cao trong câu ca dao quen thuộc: “Nước chảy đá mòn”. Nếu ngồi ngẫm nghĩ lại, chắc chắn bạn sẽ nhận ra rằng lòng kiên trì luôn đóng một vai trò đặc biệt quan trọng với những thành công, và cả những thất bại mà bạn đã trải nghiệm.

Trong nhiều trường hợp, tài năng của con người có thể so kè cùng nhau, có thể hai người tài giỏi tranh tài với nhau và rất khó để phân định thắng bại. Nhưng chiến thắng chỉ dành cho một người; và chúng ta sẽ thấy người thành công chính là người có lòng kiên trì và nhẫn nại, còn người kia thất bại chỉ vì anh ta quá hấp tấp và vội vàng.

Hành vi tự ám thị, lòng kiên trì và thói quen là bộ ba các phản ứng, phản xạ của cơ thể. Lòng kiên trì chính là chất keo kết dính hành vi tự ám thị và thói quen cho đến lúc chúng hòa lẫn vào nhau và trở thành một phản xạ bình thường của cơ thể.

Chúng ta chỉ có thể rèn luyện lòng kiên trì thông qua việc củng cố và vun đắp niềm tin vào chính mình! Điều đó giải thích vì sao chúng tôi đã rất tâm huyết với bài học về lòng tự tin và nhấn mạnh tầm quan trọng của nó trong lĩnh vực tâm lý học ứng dụng. Ý tưởng chủ đạo của bài học này chính là nó có thể chỉ ra chính xác cách vận dụng những khả năng tiềm ẩn của mỗi người, và làm thế nào chúng ta phát triển được những khả năng này với niềm tin mà mình luôn ấp ủ.

Hãy xem lại bài học về lòng tự tin và suy ngẫm!

Đằng sau những trang viết này, bạn sẽ tìm thấy bí mật của sự thành công, nắm trong tay chìa khóa để có được ý chí kiên định. Bạn sẽ nhận thấy có một sức mạnh - khá mơ hồ đang định hình trong trí não và lan truyền khắp cơ thể - khiến bạn nảy ra ý muốn phải bước ra ngoài và làm một điều gì đó!

Việc làm ý nghĩa nhất mà bất kỳ người thầy nào cũng có thể làm cho bạn chính là giúp bạn nhận ra những khả năng tiềm ẩn của mình, đánh thức một phần tiềm thức đã ngủ quên trong bạn và truyền cảm hứng giúp bạn cảm nhận được sự cần thiết và quyết tâm hoàn thành những mục tiêu. Kiến thức sẽ không giúp ích nhiều nếu bạn không chủ động tìm nguồn cảm hứng và bắt đầu hành động.

Đến một lúc nào đó, lòng kiên trì sẽ đánh thức khả năng tiềm ẩn của bạn, và bạn có thể vượt qua tất cả trở ngại và thẳng bước trên con đường hướng đến mục tiêu. Bạn nhận ra mình đã và sẽ luôn sở hữu một sức mạnh vô hình, nhưng phải đến khi bạn chủ động đánh thức thì nó mới phát huy tác dụng.

Một khi khám phá ra nguồn sức mạnh bấy lâu nay đã ngủ quên trong tiềm thức, bạn sẽ trở thành một cá thể tự chủ và mạnh mẽ, không ai có thể thống trị hoặc xem bạn như một phương tiện làm lợi cho họ. Khi đó, bạn sẽ nhận ra sức mạnh tinh thần của mình, cũng như con ngựa đến lúc bắt đầu cất vó mới biết nó có sức chạy như thế nào. Cứ như thế, bạn sẽ không để một ai hay một thế lực nào có thể ngăn cản bạn tiến về phía trước.

Nếu làm theo những chỉ dẫn đã trình bày, chắc chắn bạn sẽ khám phá thành công nguồn sức mạnh này. Đồng thời, bạn sẽ nhận thấy sức mạnh đó chính là yếu tố giúp cho loài người chúng ta đã, đang và vẫn luôn duy trì và phát triển so với những loài sinh vật bậc thấp khác.

Và có lẽ đây là thời điểm thích hợp để tôi giới thiệu cùng bạn một quyển sách khác sẽ làm giàu thêm cho tủ sách của bạn - nó sẽ giúp bạn khám phá nhiều điều thú vị về quá trình tiến hóa của loài người. Đó là quyển sách có tựa The Ascent of Man (Sự lên ngôi của loài người) của tác giả Henry Drummond.

Nếu có thể, bạn hãy tìm đọc cuốn sách này để tiếp cận với lĩnh vực tâm lý học thông qua việc phân tích quá trình tiến hóa của con người. Chương “Khai sáng trí tuệ” (The Dawn of Mind) được xem là chương giàu ý nghĩa và giá trị nhất của quyển sách. Chúng tôi khuyến khích bạn tìm đọc quyển này cùng một số quyển sách khác sẽ được giới thiệu ở những phần tiếp theo bởi vì chúng đều có liên quan đến một vấn đề mà chúng tôi muốn bàn luận ngay sau đây: Sự tác động của môi trường.

Sự tác động của môi trường

Như đã nói, mỗi chúng ta đều bị tác động bởi các yếu tố từ môi trường sống xung quanh mình. Môi trường ở đây được hiểu với một nghĩa rất rộng. Nó bao hàm những quyển sách chúng ta đã đọc, những người chúng ta đã tiếp xúc, nơi chúng ta sống, công việc chúng ta đang làm, đất nước chúng ta đang cư ngụ, đến cả những bộ quần áo ta đang khoác trên người, những bài hát chúng ta nghe và tất cả những dòng suy nghĩ đang ngự trị trong tâm trí chúng ta.

Mục đích của phần thảo luận về vấn đề môi trường là để chỉ ra mối liên hệ trực tiếp giữa môi trường và tính cách mỗi người, đồng thời chúng tôi muốn nhấn mạnh tầm quan trọng phải tạo ra một môi trường sống lành mạnh mà ở đó, tất cả mọi người đều có thể tìm thấy lý tưởng và mục tiêu của cuộc đời mình!

Bộ não tiếp thu mọi tác động từ môi trường bên ngoài, chính vì vậy hãy để mỗi con người tự chọn lựa cho mình một môi trường sống phù hợp, có thể gợi lên nguồn cảm hứng và lòng nhiệt thành để chúng ta đạt đến lý tưởng và hoàn thành những mục tiêu đã định.

Nếu môi trường sống hiện tại không như bạn mong muốn, đừng ngần ngại thay đổi nó! Việc đầu tiên cần làm là hãy tự hình dung trong tâm trí mình hình ảnh của môi trường mới mà bạn tin rằng ở đó, bạn có thể phát huy mọi khả năng và có thể vun đắp những cảm xúc, những tố chất thật sự của mình để bạn ngày càng tiến gần hơn đến mục tiêu.

Bước đầu tiên bạn cần làm khi bắt đầu mọi việc chính là phát huy tính sáng tạo và liên tưởng. Bạn cần hình dung càng rõ ràng, cụ thể càng tốt những điều mà bạn dự định sẽ biến chúng thành hiện thực. Đây là bước quan trọng mà bạn không thể bỏ qua! Việc tạo dựng một môi trường sống như mong muốn hay việc đạt được những gì bạn hằng ấp ủ cũng không nằm ngoài nguyên tắc này.

Những đối tượng bạn tiếp xúc hằng ngày sẽ tạo thành một phần quan trọng trong môi trường bạn sống, ảnh hưởng lớn đến sự phát triển cũng như sự thụt lùi của bạn. Chính vì vậy, bạn cần phải chọn lựa những người đồng cảm để chia sẻ về mục tiêu và lý tưởng sống, bạn cũng cần tiếp xúc với những người mà quan niệm sống của họ có tác dụng khuyến khích và tạo cảm hứng cho bạn. Nếu chẳng may có ai đó trong số những người mà bạn tiếp xúc hằng ngày chỉ nhìn thấy mặt tiêu cực của cuộc đời - một người chỉ luôn phàn nàn và than trách, chỉ nói về những thất bại và những khiếm khuyết của con người - hãy mạnh dạn loại bỏ người đó ra khỏi danh sách ngay khi bạn có thể.

Mỗi lời nói bạn nghe thấy, mỗi hình ảnh bạn chứng kiến, mỗi xúc cảm bạn có được từ môi trường đều sẽ đọng lại và tác động đến suy nghĩ của bạn. Như vậy, bạn có nhận ra tầm quan trọng của việc điều phối và kiểm soát những yếu tố tác động đến tư tưởng của mình, hay nói đúng hơn là kiểm soát môi trường mà bạn đang sống? Bạn có thấy được ý nghĩa của việc tìm đọc các quyển sách liên quan đến mục tiêu và lý tưởng của bạn? Bạn có thấy tầm quan trọng của việc tiếp xúc với những người có cùng mục tiêu, cùng lý tưởng, những người sẽ truyền cảm hứng và khuyến khích bạn hành động để đạt được tâm nguyện của mình?

Thông qua nguyên tắc ám thị, mỗi lời nói bạn nghe thấy và mỗi hình ảnh bạn tận mắt chứng kiến sẽ tác động đến hành động của bạn. Dù cho bạn có nhận thức được hay không thì bạn vẫn đang tiếp nhận và thấm nhuần từng hành động, suy nghĩ và mỗi cử chỉ của những người bạn tiếp xúc hằng ngày. Tiếp xúc với một người xấu trong thời gian dài sẽ khiến tâm trí bạn bị chi phối bởi những ý nghĩ xấu xa của họ. Đó là lý do vì sao chúng ta cần tránh tiếp cận với những người không tốt. Sự thật là quan hệ với người xấu sẽ khiến bạn để lại hình ảnh không tốt trong mắt người khác - lý do này hẳn đã đủ để bạn cần xem lại mối quan hệ với những con người như vậy. Tuy nhiên, một lý do quan trọng hơn chính là không sớm thì muộn, bạn sẽ có xu hướng dung nạp những ý nghĩ không tốt của họ và biến chúng trở thành những suy nghĩ của chính bạn!

Chúng ta đang sống trong một môi trường mà ta vẫn gọi là nền văn minh hiện đại. Các nhà khoa học hàng đầu thế giới tin rằng môi trường thiên nhiên được hình thành cách đây hàng triệu năm và đến nay không ngừng biến đổi thông qua quá trình tiến hóa.

Chúng ta hãy nghĩ xem liệu trong vòng chưa đến hai mươi năm nữa, môi trường sống ngày nay sẽ trở nên như thế nào. Không cần chờ đến hàng nghìn năm như là quá trình tiến hóa, chỉ trong vòng chưa đến hai mươi năm nữa, chúng ta sẽ thấy được sức mạnh và tầm ảnh hưởng của môi trường đối với cuộc sống loài người. Một đứa trẻ được sinh ra và lớn lên trong thiên nhiên hoang dã sẽ vẫn giữ bản năng hoang dã; nhưng cũng đứa trẻ ấy nếu được nuôi dưỡng trong một gia đình học thức, nề nếp, được giáo dục tốt sẽ loại bỏ được hầu hết bản năng hoang dã và sớm thích nghi với môi trường sống văn minh.

Nói cách khác, giống nòi bị triệt tiêu cũng nhanh như khi nó tiến hóa thông qua tác động của môi trường sống.

Trang phục bạn khoác trên người cũng tác động đến tâm lý của bạn bởi vì nó phần nào nói lên môi trường xung quanh bạn. Những bộ trang phục nhàu nát, cũ kỹ khiến bạn trở nên thiếu sức sống và giảm tự tin. Ngược lại, trang phục lịch sự, gọn gàng, sạch sẽ lại giúp bạn cảm thấy tự tin và rảo bước nhanh hơn như đang đi trên con đường quen thuộc. Chúng tôi thiết nghĩ không cần phải giải thích cặn kẽ sự khác biệt giữa những bộ trang phục công sở của ngày thường và bộ trang phục xuống phố vào dịp cuối tuần bởi vì tự bản thân bạn đã quá quen với hai cảm giác này. Với bộ trang phục công sở, bạn dễ dàng cảm thấy tự ti ngay nếu ai đó ăn mặc chỉn chu và bắt mắt hơn bạn; còn với trang phục dạo phố, bạn tự tin khi được gặp gỡ bạn bè và những người cùng vị trí với mình. Chính vì vậy, không những người khác phán xét mình qua cách ăn mặc trong lần gặp đầu tiên, mà chính chúng ta cũng tự phán xét bản thân qua những bộ trang phục mình khoác trên người. Để chứng minh cho điều này, bạn hãy thử nhớ lại cảm giác khó chịu và cáu gắt của mình khi chẳng may bộ quần áo bên trong của mình bị vấy bẩn, mặc dù những phần trang phục bên ngoài đều rất chỉn chu và hợp mốt, và dĩ nhiên phần trang phục lót thì người ngoài không thể nhìn thấy được.

Phụ nữ tiêu tốn khá nhiều tiền cho trang phục lót. Dù rằng không ai có thể nhìn thấy chúng ngoài họ thì phụ nữ cũng vẫn dành cả ngày, thậm chí hàng tuần để chăm chút cho chúng. Điều này chứng tỏ phụ nữ có lòng kiêu hãnh khá cao, nếu không nói là cao hơn rất nhiều so với đàn ông. Những phụ kiện trang trí thêm cho bộ trang phục và điệu bộ, tác phong của người phụ nữ cũng đóng một phần quan trọng giúp bước đi của họ thêm phần duyên dáng và uyển chuyển. Phụ nữ luôn được xem là phái đẹp cũng vì vậy.

Nhân nói về đề tài trang phục, tôi muốn chia sẻ một kỷ niệm đã giúp tôi hiểu rõ hơn tầm ảnh hưởng của trang phục đối với tâm lý con người. Một lần, một người bạn là chuyên gia trị liệu nổi tiếng mời tôi đến phòng khám của anh. Trong lúc ở đó, anh ta thuyết phục tôi cởi bỏ quần áo để giúp tôi tiến hành trị liệu miễn phí. Sau khi trị liệu xong, tôi được một phụ tá dẫn đến văn phòng của anh, trên người tôi chỉ có độc nhất chiếc quần cộc mà tôi đã mặc trong lúc tiến hành trị liệu. Ngồi đối diện phía bên kia chiếc bàn lớn màu gụ là người bạn của tôi - chuyên gia trị liệu trong bộ đồng phục làm việc trang trọng và lịch sự. Sự đối nghịch về trang phục giữa hai chúng tôi khiến tôi vô cùng lúng túng và ngượng ngập. Tôi tưởng tượng ra cảnh một người đàn ông sơ suất bước ra khỏi phòng thay đồ và sững sờ nhận ra mình đang đứng trong một căn phòng dạ tiệc đông người mà cứ nghĩ rằng đó là một nhà kho chứa đồ cũ nát.

Đó là một sự cố khó quên của tôi! Người bạn của tôi cũng là một nhà tâm lý học, anh ta hiểu rất rõ tác động của tình huống này đến khách hàng tiềm năng - là tôi khi đó. Việc đón tiếp tôi đã được “dàn dựng” sẵn, và tác giả không ai khác chính là người đang ngồi đối diện với tôi trong bộ quần áo trang trọng kia.

Chính lúc đó, người bạn của tôi chào mời tôi hãy mua dịch vụ trị liệu của anh, và tôi đồng ý. Sau khi quay về phòng, mặc quần áo và phân tích lại mọi chuyện, tôi nhận ra rằng chính bối cảnh được sắp đặt khéo léo đã làm cho tôi dễ dàng đồng ý với lời mời của anh ấy.

Những trang phục phù hợp sẽ tác động đến chúng ta theo hai cách. Thứ nhất: mang lại sự tự tin cho người mặc, thể hiện rằng chúng ta là những người lịch sự biết chọn lựa trang phục phù hợp, ngay cả trong những tình huống thông thường. Thứ hai: trang phục phù hợp sẽ tạo được ấn tượng tốt nơi người đối diện. Ấn tượng ban đầu của những lần gặp mặt đầu tiên xuất phát từ việc quan sát cách ăn mặc và tác phong người đối diện. Bằng cách này, chúng ta thường dễ nảy sinh những nhận định đầu tiên về đối phương: họ là người tốt, xấu hay là người tầm thường - trước cả khi đối phương chính thức mở lời. Như vậy, chỉ cần qua cách ăn mặc và tác phong trong lần gặp đầu tiên, chúng ta đã để lại ấn tượng - hoặc tốt, hoặc xấu - nơi người đối diện.

Số tiền đầu tư vào những bộ trang phục phù hợp không bị xem là khoản xa xỉ mà là một sự đầu tư đúng hướng và chắc chắn mang lại lợi ích. Chúng ta không thể thờ ơ với hình thức bên ngoài của mình, không chỉ vì các tác động của nó đối với tâm lý mà quan trọng hơn, nó còn thể hiện sự tôn trọng của chúng ta đối với mọi người trong mối quan hệ xã hội cũng như công việc. Từng nhận định được trình bày ở đây đều dựa trên những nguyên tắc khoa học. Điều quan trọng nhất bạn cần nhớ chính là giá trị của con người cũng được đánh giá thông qua cách ăn mặc và tác phong của họ - đây là yếu tố tạo nên một môi trường giao tiếp lành mạnh, không chỉ ảnh hưởng đến chúng ta mà đến tất cả những người chúng ta có dịp tiếp xúc.

Tiếp theo đề tài trang phục, chúng tôi muốn đề cập đến một nhân tố quan trọng khác góp phần tạo nên môi trường sống của con người - đó là nơi làm việc. Nhiều thử nghiệm đã chứng minh rằng môi trường làm việc ảnh hưởng rất lớn đến tinh thần và nhiệt tình làm việc của mỗi người. Một cửa hiệu hoặc một văn phòng bừa bộn, bẩn thỉu sẽ khiến các nhân viên sa sút tinh thần và mất cảm hứng làm việc. Trái lại, một nơi làm việc gọn gàng, ngăn nắp và sạch sẽ tất yếu sẽ mang lại những hiệu quả lao động cao.

Trong vài năm gần đây, những ông chủ biết cách ứng dụng các nguyên tắc tâm lý để thúc đẩy năng lực và nhiệt tình làm việc của nhân viên đều nhận lại nhiều kết quả tích cực. Cách họ làm rất đơn giản: thay đổi và sửa sang nơi làm việc sao cho thật thông thoáng, ngăn nắp và tạo không khí làm việc thoải mái, dễ chịu.

Bên cạnh những tiện nghi kỹ thuật mà một số nhà lãnh đạo thường trang bị cho nhân viên như một biện pháp thúc đẩy tinh thần làm việc và làm tăng tính hiệu quả cho công việc, giờ đây họ chú ý xây dựng những không gian mới như lắp đặt hồ cá, nhà nghỉ, sân tennis và cả thư viện có trang trí hình ảnh và các bức tượng điêu khắc nhằm mang lại cảm giác thoải mái và gần gũi cho nhân viên của mình.

Một ông chủ của tiệm giặt ủi nọ ở Chicago luôn đạt năng suất làm việc cao hơn so với các đối thủ cạnh tranh của mình, đặc biệt vào những thời điểm mà rất khó nhờ cậy vào sự giúp đỡ của bất kỳ ai. Ông chỉ dùng một phương pháp hết sức bất ngờ: đặt trong phòng làm việc của mình một chiếc đàn dương cầm và thuê một cô gái ăn mặc trang nhã chơi đàn trong suốt thời gian làm việc. Phòng giặt ủi của ông nằm ở tầng trệt của một tòa nhà, sự xuất hiện của các nhân viên nữ trong trang phục áo trắng, đội mũ và mang tạp dề cùng gương mặt tươi tắn đã thu hút được sự chú ý của rất nhiều người. Riêng đối với bản thân những người thợ giặt ủi, một không gian làm việc thân thiện và thoải mái như thế đã khiến họ gia tăng năng suất rất cao.

Trong khi đó, các đối thủ cạnh tranh của ông chỉ trang bị một phòng giặt ủi loại trung bình với đội ngũ nhân viên ăn mặc xuề xòa, không gian làm việc bề bộn khiến khách hàng bước ra từ tiệm của họ mang nặng cảm giác là đến nhận về những thứ không mong muốn hơn là nhận về những bộ trang phục sạch sẽ, thơm tho. Qua đây, hẳn bạn đã nhận ra lợi ích của việc trang bị một dây chuyền làm việc có hệ thống và cả tầm quan trọng của việc vừa quan tâm đến mục tiêu lợi nhuận nhưng đồng thời cũng phải quan tâm đến cảm giác của các nhân viên cấp dưới.

Chẳng bao lâu nữa, âm nhạc sẽ trở thành một phần không thể thiếu trong các cửa hiệu và xí nghiệp lao động phổ thông. Âm nhạc giúp người nghe cảm thấy thư thái và có tác dụng truyền cảm hứng - cả hai yếu tố này đều rất cần thiết hỗ trợ người thợ đạt hiệu quả tối đa trong công việc. Một người thợ không thể đạt được hiệu quả công việc cao nếu anh ta không yêu thích công việc và cảm thấy không thoải mái với môi trường làm việc của mình. Chính vì vậy, âm nhạc là sự lựa chọn phù hợp - năng suất làm việc của người thợ có thể tăng từ 10% lên đến 50% mà họ không hề bị tiêu hao thể lực hơn bình thường.

Trong thời chiến, khi hầu hết công nhân Mỹ đều bị đưa vào các xí nghiệp sản xuất phục vụ chiến tranh, họ tìm thấy nguồn cảm hứng làm việc thông qua các bài hát sôi động như “Over There”, “Dixie” hay “Yankee Doodle”. Trong những trường hợp như vậy, một công nhân dây chuyền sản xuất có thể dễ dàng tăng năng suất của mình lên gấp đôi và đồng thời ít cảm thấy mệt mỏi hơn khi làm việc vào ban đêm!

Nếu bạn nghi ngờ về tác dụng truyền cảm hứng của âm nhạc, bạn hãy thử quan sát những người đang khiêu vũ hoặc đang trượt băng theo âm nhạc. Một người sẽ có thể khiêu vũ và trượt băng đến tận mười hai giờ đêm dù rằng cả ngày hôm đó họ đã phải làm việc vất vả tại nơi làm việc và hoàn toàn duy trì được cảm hứng làm việc cho ngày hôm sau - tất cả chỉ nhờ vào tác dụng tuyệt vời của âm nhạc.

Chúng tôi tự hỏi vì sao các nhà lãnh đạo không quan sát các vũ công và các tay chơi trượt băng để ứng dụng liệu pháp âm nhạc cho nhân viên của mình nhằm kích thích họ làm việc hăng say hơn. Âm nhạc đã giúp các vũ công và các nghệ sĩ trượt băng có thêm nguồn cảm hứng và không cảm thấy mệt mỏi dù đã trải qua thời gian luyện tập rất dài và mất nhiều công sức!

Lợi ích và tầm quan trọng của việc cải tạo, thay đổi điều kiện và môi trường làm việc đã phần nào được khẳng định. Tính hiệu quả của bất kỳ công việc nào cũng xuất phát từ trí não con người! Con người có thể tạo ra những kết quả mới tốt đẹp hơn nếu như họ muốn như vậy! Do đó, vấn đề chính là chúng ta phải tìm ra phương pháp, cách thức, phương tiện cũng như tạo ra không gian phù hợp, cộng thêm các điều kiện làm việc ưu đãi nhằm khuyến khích mọi người cố gắng làm việc và làm việc hết mình!

Môi trường là một trong những yếu tố đầu tiên mà một nhà tư vấn cần phải lưu tâm và nghiên cứu. Và một người không thể trở thành nhà tư vấn hiệu quả nếu họ không thấu hiểu tâm lý con người.

Nhớ lại ước mơ thời thơ ấu của mình, tôi càng bị thuyết phục bởi lời nhận định trên. Vì giả sử tôi chọn công việc trong ngành nông trại và cùng làm việc với một nhóm bạn thì chắc chắn, tôi sẽ cho xây dựng một sân bóng chày hoặc trang bị sân bãi để chơi những trò mà bọn con trai thường thích. Cứ thế, sau khi chúng tôi hoàn thành những công việc được giao, chúng tôi sẽ chạy nhanh đến đó để thư giãn và tìm lại nguồn cảm hứng.

Có một động lực làm việc như vậy, một cậu bé (và ngay cả chúng ta - “những đứa trẻ nhiều tuổi”) sẽ tăng cảm hứng làm việc và xua tan cảm giác mệt mỏi. Mọi người vẫn thường nói “Làm mà không chơi phí hoài tuổi trẻ” - điều này hơn cả một chân lý, nó đã được khoa học chứng minh với những bằng chứng cụ thể.

Từ nhà lãnh đạo cho đến nhân viên cấp dưới sau khi đọc qua bài học này chắc chắn đều nhận ra giá trị của việc giải trí, thư giãn trong công việc cũng như tầm quan trọng của không gian và môi trường làm việc. Riêng với nhà lãnh đạo, đây không chỉ là một ý tưởng mang tính thực tiễn mà còn là một chiến lược giúp họ củng cố vị trí của mình trong lòng nhân viên.

Và bạn cũng không ngoại lệ!

Nếu bạn đã chuyên tâm rèn luyện bài học về lòng tự tin trong chương trước, tôi tin chắc bạn đang đi đúng hướng và mở ra cơ hội mới để phát huy vị trí lãnh đạo của mình. Điều cần thiết bây giờ là một ý tưởng lớn giúp bạn hoàn thành hành trình khám phá này. Và có lẽ, bạn sẽ tìm thấy chúng trong những trang viết sau đây!

Một ý tưởng lớn là điều mà tất cả chúng ta đều cần trong cuộc sống. Nhiều người trong chúng ta đi hết đời mình với biết bao suy nghĩ ngổn ngang trong đầu, nhưng không thể tìm ra một ý tưởng lớn có giá trị! Khi bạn nghiệm ra cho mình một ý tưởng lớn, rất có thể đó sẽ là những điều có ích cho các thế hệ sau! Một ý tưởng lớn có thể là việc bạn tìm ra cách tiết giảm chi phí tiêu dùng cho mọi người, hoặc bạn khuyến khích mọi người tự khám phá sức mạnh tinh thần của mình và vận dụng nó vào cuộc sống, cũng có thể là ý tưởng giúp mọi người cảm thấy vui vẻ, dễ chịu trong công việc bằng cách cải thiện môi trường và điều kiện làm việc. Nếu những việc bạn làm không nhằm hướng đến những điều này, có thể đó chưa hẳn được xem là những ý tưởng lớn.

Trong nền văn minh hiện đại, con người thường quên đi nhu cầu nghỉ ngơi và thư giãn của mình, cũng như của mọi người. Vấn nạn mà con người đang đối mặt chính là xu hướng làm việc không ngừng nghỉ của lực lượng lao động. Đây chính là cơ hội tốt để bạn đưa ra những ý tưởng vượt trội. Nhu cầu cải thiện và thay đổi môi trường làm việc cho người lao động ngày càng trở nên bức thiết. Còn gì đáng trân trọng hơn việc bạn cống hiến cả đời mình để giúp cải thiện môi trường và không gian làm việc cho những người lao động? Nếu làm được điều ấy, bạn sẽ cảm nhận trọn vẹn sự mãn nguyện và hài lòng khi nhận ra mình có thể mang lại hạnh phúc cho những người đang cần đến sự quan tâm của xã hội!

Ích lợi từ việc làm này không hẳn chỉ được thể hiện ở mặt vật chất, mà chính là sự hài lòng của người lao động khi họ được tôn trọng, được hưởng những ưu đãi xứng đáng về môi trường cũng như các điều kiện làm việc khác. Và nhân đây, chúng tôi muốn bàn đến khía cạnh cuối cùng trong đề tài môi trường sống của con người - môi trường tinh thần.

Cho đến lúc này, chúng tôi đã bàn luận về những mặt nổi của vấn đề môi trường như trang phục, nơi làm việc và những người chúng ta tiếp xúc hàng ngày. Tuy nhiên, xét về khía cạnh môi trường tinh thần - tức những diễn biến tâm tư tình cảm diễn ra trong bản thân mỗi người - mới chính là vấn đề quyết định. Trạng thái tinh thần thể hiện những cung bậc tâm lý đã được não xác nhận. Nói tóm lại, những thay đổi của môi trường bên ngoài sẽ là chất xúc tác tạo ra những biến đổi tâm lý bên trong. Tác động từ môi trường bên ngoài sẽ được dẫn truyền đến não, được não xử lý và tạo nên xúc cảm tinh thần cho mỗi người.

Chúng ta có thể bồi đắp những xúc cảm tinh thần tích cực bằng cách chủ động tạo ra chúng và loại bỏ tất cả những ý nghĩ tiêu cực ra khỏi tâm trí. Tuy nhiên, bạn không thể hoàn toàn tránh được những diễn biến tâm lý tiêu cực. Trạng thái tinh thần với các diễn biến nội tâm sẽ thôi thúc con người phải hành động. Tinh thần tốt giúp cơ thể thực hiện hành động một cách chính xác. Chính vì vậy, chúng tôi khẳng định trạng thái tinh thần là yếu tố quyết định chất lượng cuộc sống của mỗi người.

Tạo hóa mang trong mình một sức mạnh vĩ đại:

“Hãy nói với ta ngươi muốn gì, ta sẽ giúp ngươi toại nguyện”. Vậy mà rất nhiều người đã không dám nhận ra ước muốn thực sự của mình, cũng không đủ dũng cảm mưu cầu ước muốn đó lần thứ hai. Đó cũng là lý do giải thích vì sao một số người không bao giờ có thể biến ước mơ của mình thành sự thật. Cho nên, cuộc sống là phải có lý tưởng, và hãy sống hết mình vì lý tưởng đó.