Mục tiêu của chương này là giúp mọi người xâu chuỗi tất cả trải nghiệm, khó khăn và thất bại thành một lớp vỏ thực sự vững chắc để dệt thành quyết tâm hành động; và khi nhìn lại những sự việc đã qua, chúng ta có thể nghiệm ra bài học về cách đối mặt và vượt qua những thử thách trong đời.
Cái chết của một người bạn thân, người vợ, anh chị em trong gia đình, một người tri kỷ sẽ tác động rất lớn đến mỗi con người, bởi vì nó tạo nên những nút thắt trong cuộc đời. Đó là những biến cố có thể để lại một vết thương suốt thời thơ ấu, làm tan vỡ một gia đình hoặc tước mất một công việc mà chúng ta hằng mong ước.
Tuy nhiên, cùng với thời gian, cuộc sống sẽ mang lại cho bạn những sự đền bù thỏa đáng khi bạn biết chấp nhận và luôn vững tin.
'Emerson
Quy luật đền bù tác động đến tất cả mọi người không phân biệt sang hèn, không loại trừ bất kỳ ai. Nó bất biến và tồn tại vĩnh cữu cũng như định luật vạn vật hấp dẫn. Nếu không, hành tinh mà chúng ta vẫn gọi là Trái đất sẽ không thể chuyển động xoay quanh quỹ đạo của nó trong không gian và thời gian. Nói cách khác, quy luật đền bù tạo thế cân bằng giữa những hành tinh.
Quy luật đền bù không cho phép có bất kỳ khoảng trống nào trong vũ trụ. Cứ một vật thể mất đi thì sẽ được thay thế bởi một vật thể khác.
Chúng tôi khuyến khích bạn hãy đọc qua bài viết của Emerson về quy luật đền bù. Bài viết sẽ cung cấp cho bạn kiến thức nền tảng về một khái niệm mà chúng tôi tạm gọi là “tìm đến sự cân bàng” - một tố chất cần thiết cho những ai mong muốn vươn đến những thành tựu cao trong nghề nghiệp, trong công việc kinh doanh cũng như trong việc khẳng định mình.
Quy luật đền bù là người bạn đồng hành cùng thời gian, con người sẽ đón nhận cả hình phạt và phần thưởng trong một khoảng thời gian dài. Một tai họa của kiếp này sẽ được chuyển hóa thành một điềm lành của kiếp sau. Cuộc sống lấy đi của con người thứ gì thì cuối cùng sẽ trao trả lại nó cho các thế hệ sau, có khi là trao cho cả một dòng tộc. Quy luật đền bù không phải là phép thử của sự lừa bịp. Nó tác động rõ ràng và dứt khoát đến sự việc, hành động và suy nghĩ theo nguyên tắc có thưởng có phạt với cùng một mức độ chính xác.
Tình yêu, tuổi trẻ, niềm vui và sự tôn thờ được hình thành, phá vỡ rồi tái xây dựng như một quy luật vĩnh cửu trong tâm hồn mỗi người.
Tội ác và hình phạt luôn xuất hiện từ cùng một cái gốc ban đầu.
Chiến tranh thế giới là một cú sốc lớn cho nhân loại, là thảm họa của toàn cầu, tuy nhiên, chúng ta có thể phân tích dưới một góc độ khác để thấy được những hệ quả tích cực của nó đối với thế giới ngày nay.
Chẳng hạn: Chúng ta hiểu rất rõ cảnh tượng những kẻ tự cho mình là “đấng bề trên” áp đặt tư tưởng của mình lên người khác mà không cho họ cơ hội để nói lên quan điểm riêng của mình. Chúng ta hẳn còn nhớ câu nói bất hủ của Tổng thống Lincoln khi ông đề ra quan điểm về một nhà nước mới - nhà nước của dân, do dân và vì dân - và quan điểm này đã trở thành một cuộc cách mạng thực sự.
Cũng như thế, chúng ta đã từng chứng kiến sự vùng dậy của con người đấu tranh chống nạn phân biệt chủng tộc, họ có thể sục sôi ý chí đấu tranh vì một đức tin, một lý tưởng của mình. Cuộc chiến - hay nói đúng hơn là mâu thuẫn giữa đạo Thiên Chúa và đạo Tin Lành, giữa người Do Thái và những người không theo đạo chính là ví dụ điển hình nhất. Họ - đại diện cho những tín ngưỡng tôn giáo khác nhau - luôn phủ định đối phương và trở thành những kẻ đối chọi lẫn nhau chỉ vì đức tin riêng của mỗi cộng đồng. Bằng cách nào đó, chúng ta có quyền tin rằng bên trong mỗi cá nhân thuộc các tôn giáo khác nhau luôn có một tinh thần bác ái cao cả, bởi vì họ là nhân chứng lịch sử từng đi qua chiến tranh, đủ trải nghiệm để hiểu rằng sự hòa hiếu giữa các cộng đồng người thuộc các tôn giáo, sắc tộc khác nhau trên thế giới là điều hoàn toàn có thể xảy ra, đồng thời đây cũng là ước muốn thiết tha của mọi người.
Một ví dụ khác: chúng ta vui mừng khi nhận ra sau chiến tranh, con người đã biết dung hòa mọi sự khác biệt, cùng chung sống hòa bình, và xem đây như một phần lý tưởng của cuộc sống. Như vậy, sự khốc liệt của chiến tranh đã mang đến một hệ quả tốt đẹp là con người chủ động xích lại gần nhau hơn, thay vì chờ đợi viễn cảnh tương tự nào đó sẽ đến trong một tương lai không chắc chắn. Trên tất cả, một thế giới chung được dựng xây trên nền tảng của tình yêu thương và sự bác ái luôn là khát khao của toàn nhân loại.
Còn ý tưởng nào vĩ đại hơn thế nữa? Có triết lý nào phù hợp hơn niềm tin rằng một phần hạnh phúc, sự mãn nguyện của con người sẽ thành hiện thực ngay lúc này bằng cách nhận diện quy luật đền bù và biết cách làm chủ chính mình.
Quy luật đền bù luôn mang đến phần thưởng và hình phạt cho con người! Hình phạt cũng như phần thưởng đều xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, có khi là do mình tự tạo nên, nhưng cũng có khi nằm ngoài sự kiểm soát của con người. Tuy nhiên, có một điều chắc chắn là nó sẽ xuất hiện không bằng cách này thì bằng cách khác. Quy luật đền bù thể hiện rõ nhất thông qua lăng kính của lương tâm. Con người thường cảm nhận rõ nhất sự trừng phạt của lương tâm mỗi khi tìm về với chính mình. Để hiểu thêm về điều này, chúng tôi giới thiệu câu chuyện sau kể về một nhân viên ngân hàng đã biển thủ tiền ngân quỹ và bỏ trốn. Và quy luật đền bù đã trừng phạt anh trong suốt mười tám năm sau đó không lúc nào nguôi.
Mười tám năm sau, người đàn ông trở lại Mỹ. Anh thanh niên lúc xưa nay đã bước qua tuổi trung niên. Ông cảm nhận lòng mình dâng lên một cảm xúc mãnh liệt: lòng can đảm từng giúp ông thực hiện những khát vọng tuổi trẻ nay đã biến dạng thành một thứ hoàn toàn khác. Ông nhớ lại tội ác của mình. Và cảm giác tội lỗi khiến ông dằn vặt, ông quyết tâm phải trở lại nơi bắt đầu để kết thúc mọi chuyện.
Một buổi sáng, người đàn ông đi đến cục cảnh sát địa phương và nói:
- Xin chào, tôi là Bill Johnes.
- Rất vui được tiếp ông, ông Johnes - Viên cảnh sát trả lời mà không buồn đứng dậy chào.
Người đàn ông thoáng vẻ bối rối.
-Tôi có thể giúp gì cho ông? - Viên cảnh sát hỏi một cách lạnh lùng.
- Anh không hiểu đâu. Tôi chính là tên tội phạm mà các anh đã truy đuổi từ rất lâu.
- Đây không phải chỗ để đùa đâu. - Viên cảnh sát nghĩ rằng người đàn ông này bị điên.
- Không, sự thật quả đúng như vậy. Mọi chuyện xảy ra cách đây đã rất lâu. - Người đàn ông vừa nói vừa đưa tay lau vội hàng nước mắt - Tôi chính là người đã đánh cắp ba nghìn đô-la từ Ngân hàng Merchants Loan.
- Chuyện gì đây? - Viên cảnh sát tò mò - Suốt mười năm nay chẳng có vụ án nào liên quan đến một ngân hàng có tên như vậy cả.
Người đàn ông hoang mang hỏi liệu ông có thể ngồi xuống. Rồi ông miên man suy nghĩ khá lâu, trong lúc đó, viên cảnh sát chăm chú quan sát ông và tỏ ra khó chịu. Người đàn ông có vẻ như đang trải qua một cuộc đấu tranh nội tâm dữ dội khi cố gắng nói ra một điều bí mật lâu nay ông hằng che giấu.
Hình phạt của lương tâm
- Anh có lưu hồ sơ của những tên tội phạm bị truy nã không? - Người đàn ông hỏi viên cảnh sát.
- Có.
- Liệu anh có thể tìm giúp tôi không?
- Được chứ.
- Vậy cảm phiền anh truy lục hồ sơ của vụ án xảy ra vào tháng Bảy mười tám năm về trước, và tìm xem có người thanh niên nào tên Bill Johnes bị phát lệnh truy nã vì tội cướp ngân hàng Merchants Loan không?
Viên cảnh sát bắt đầu truy lục hồ sơ nhưng chẳng có thông tin gì về trường hợp này. Thật ra, ngân hàng
Merchants Loan đã che giấu vụ việc và gánh chịu toàn bộ tổn thất vì không muốn ảnh hưởng đến uy tín của mình. Và người có tên Bill Johnes tuy đã cao chạy xa bay nhưng suốt mười tám năm sau đó, bóng ma của quá khứ không ngừng theo sát ông. Lẽ ra ông có thể sống an toàn tại một đất nước khác và không lo sợ bị ai phát hiện, vậy mà cuối cùng ông không thể trốn chạy khỏi tòa án của lương tâm.
- Tôi đã tự trừng phạt mình trong suốt những năm qua. - Người đàn ông nói trong tiếng nấc. - Không lúc nào tôi không tự thét gào với chính mình!
“Tôi đã tự trừng phạt mình trong suốt những năm qua!”
Chúng tôi muốn bạn suy ngẫm câu mà người đàn ông đã nói trong lúc tỉnh táo nhất: “Tôi đã tự trừng phạt mình!”.
Mỗi người đều có sức mạnh và khả năng tìm về phần thiên lương trong con người mình để cảm nhận trọn vẹn mọi hạnh phúc hay khổ đau, khả năng ấy được thể hiện như thế nào là phụ thuộc chúng ta đã nỗ lực đến đâu để tin tưởng và làm theo quy luật đền bù hay bất chấp tất cả để đi ngược lại quy luật ấy.
Mọi thứ đều có thể đến, có thể đi — duy chỉ sự thật là tồn tại mãi mãi.
Không có quy luật nào do con người đặt ra là nhất thành bất biến, cũng không có quy luật nào là tuyệt đối. Tuy nhiên, chưa có một trí tuệ nào đủ khôn ngoan để có thể tìm ra kẽ hở của quy luật đền bù. Nói cách khác, quy luật đền bù nằm ngoài sự kiểm soát của con người. Chính bản thân cuộc sống là minh chứng hùng hồn nhất cho quy luật này. Mọi sự chắp vá hay gò ép đều không thể giúp chúng ta thoát khỏi sự tác động của luật đền bù, trừ phi chúng ta nghiên cứu thật kỹ lưỡng và làm theo những nguyên tắc của nó.
Ngược dòng lịch sử, chúng ta thấy rằng hầu hết vĩ nhân - những người mà tên họ đã sống mãi cùng thời đại - đều là những con người từng trải qua nhiều chông gai, thử thách, phải hy sinh rất nhiều, và cũng từng gánh chịu thất bại não nề... tuy nhiên, họ vẫn giữ được tinh thần lạc quan và một trái tim thanh thản và bình yên cho đến cuối đời.
Lịch sử loài người luôn ghi dấu những con người như thế, từ Socrates - triết gia Hy Lạp cổ đại, bậc thầy về truy vấn - cho đến nhà vật lý, nhà thiên văn vĩ đại Galilee và nhiều bậc vĩ nhân khác. Trong đó có một trường hợp đặc biệt đã gây chú ý cho chúng tôi bởi vì nó khẳng định rằng quy luật đền bù đến nay vẫn còn nguyên giá trị - đó chính là trường hợp của Knut Hamsun.
Giải Nobel Văn học dành cho một “cây bút lang thang”
Giải Nobel Văn học trị giá gần 50.000 đô-la đã thuộc về Knut Hamsun(12) - một tên tuổi mà có lẽ không ít người Mỹ sẽ vẫn nghe nhắc đến trong nhiều năm nữa.
(12) Nhà văn Na Uy được trao giải Nobel vào năm 1920 với tác phẩm Markens Grode (Nhựa của đất, 1917).
Hamsun đã có nhiều năm làm nghề soát vé xe điện ở Chicago và bốc vác tại bờ biển của thành phố New York. Ông từng là thợ rửa chén trong một nhà hàng, công nhân xúc than trong lò đun hơi, thợ sơn, cộng tác viên viết báo về đề tài khoa học, anh gác cổng trong khách sạn, và một người lau quét boong tàu...
Giống như O.Henry, ông từng sống trong sự cô độc, không bạn bè, không nhà cửa, phải lang thang khắp nơi trong nhiều năm. Không có tiền, không có thức ăn, Hamsun thường xuyên ngủ nhờ trên những chiếc ghế dài trong công viên.
Giờ đây, Hamsun đã vinh dự nhận được giải thưởng danh giá nhất trên thế giới - giải thưởng chỉ trao cho những thiên tài văn học sau một quá trình sàng lọc và xét tuyển cực kỳ gắt gao.
Hamsun từng bị đuổi việc khi còn là một nhân viên soát vé xe điện bởi vì ông không thể nhớ tên các con đường. Người quản lý đội xe ở Chicago nói rằng Hamsun quá khờ khạo đến mức ông không thể làm việc trên một tuyến xe điện bình thường. Vậy là Hamsun đi đến New York và làm việc nhiều tháng trên tàu như một người quét dọn. Sau đó, ông trở thành thủy thủ trên một tàu đánh cá và đi đến Newfoundland (tỉnh cực Đông của Canada). Đi đến đâu, Hamsun cũng luôn ghi nhận về môi trường và cuộc sống của những vùng đất mới.
Kết quả là ông cho ra đời quyển tiểu thuyết Pan mang đậm chất sử thi. Tác phẩm này đã được chuyển ngữ sang mười bảy ngôn ngữ khác nhau.
Hai tiểu thuyết nổi tiếng nhất của Hamsun là Shallow Soil và Hunger. Hunger là quyển tiểu thuyết không có cốt truyện, không mở đầu, không kết thúc, thậm chí nhân vật chính cũng được che lấp bởi danh xưng tôi mà không có một cái tên rõ ràng. Tiểu thuyết kể về một người đàn ông không thể bám trụ với cuộc sống ở một thành phố lớn dù đã miệt mài lao động cả về trí óc lẫn công việc tay chân, cuối cùng, ông trở thành trắng tay sau khi đã cầm cố hết quần áo và mọi vật dụng của mình. Tiểu thuyết đã miêu tả rất thực chân dung con người đó - không bạn bè, không gia đình, một kẻ vô danh. Bất kỳ ai từng đọc Hunger đều không thể nào quên được hình tượng nhân vật này. Bởi vì nó ghi lại chính cuộc đời thật của Knut Hamsun.
Ở tuổi 60, Hamsun trở thành một hiện tượng của thế giới. Ông nắm giữ giải thưởng danh giá trị giá 50.000 đô- la và một điền trang xinh đẹp ở Na Uy. Cánh cổng nhà Hamsun luôn là điểm túc trực của những kẻ săn tin.
Mark Twain đã nói: Điểm khác biệt duy nhất giữa sự thật và hư cấu chính là hư cấu phải bám sát và dựa trên nền tảng những điều có thật, còn sự thật thì không!
Con người đang bắt đầu nhận ra rằng họ không cần phải chờ đợi đến khi bước chân đến một thế giới mà mình không biết rõ - nơi mà người ta vẫn gọi là thiên đường - để tìm hạnh phúc.
Chúng tôi xin khẳng định: thất bại và thử thách sẽ khiến con người ngày càng mạnh mẽ hơn! Nghe có vẻ không thực tế nhưng những ai từng ở vào hoàn cảnh tương tự, từng nếm trải mùi vị thất bại ắt sẽ có một cái nhìn hoàn toàn khác.
Cuối cùng tôi cũng nhận ra sức mạnh và giá trị của chính mình, và tôi sẽ luôn ghi nhớ trong đầu rằng quy luật đền bù luôn luôn ứng nghiệm. Tôi biết rằng tuân theo quy luật này sẽ giúp bản thân tôi tìm được tiếng nói chung với con người và môi trường xung quanh mình.
Mười năm trải nghiệm đã dạy tôi nhiều điều về quy luật đền bù. Tôi từng chứng kiến nó đưa một người lên tận đỉnh thành công, và cũng từng chứng kiến nó kéo một người xuống tận đáy xã hội, trở về nơi họ đã bắt đầu.
Mười hai năm trước, tôi có quen một chủ ngân hàng ở Washington. Ông xuất thân là một nha sĩ, và số phận dường như rất ưu ái với ông. Ông bắt đầu bằng việc cho mọi người vay những khoản tiền nhỏ với lãi suất cao. Sự việc diễn ra tốt đẹp, ông tiến đến thành lập một ngân hàng và được bầu làm chủ tịch. Càng lúc càng có thêm nhiều uy quyền và danh vọng, ông tiếp tục dấn sang lĩnh vực bất động sản, đồng thời nâng mức phí giao dịch qua ngân hàng lên khá cao. Mọi người bắt đầu phàn nàn về chi phí lãi cắt cổ và cách làm việc độc tài của ông. Bỏ ngoài tai tất cả, ông tiếp tục thâu tóm quyền lực và sức mạnh tài chính.
Tôi là một khách hàng thường lui tới ngân hàng của ông. Khi tôi cần tiền, ông cho tôi vay, nhưng mức lãi suất luôn phù hợp và không quá chênh lệch so với những ngân hàng khác. Tôi thường tự hỏi vì sao ông lại phóng khoáng với tôi trong khi đối với người khác thì không hề như vậy. Tôi sở hữu một ngôi trường chuyên dạy về kỹ thuật, cơ khí đầy triển vọng. Và tôi dần dần tìm hiểu lý do giải thích cho sự phóng khoáng của người bạn này. Thật ra, ông rất có hứng thú với ngôi trường của tôi, và cuối cùng, ông đã chiếm được nó. Ông ưu ái cho tôi vay tiền với lãi suất thấp vì ông biết rằng trong trường hợp khẩn cấp, tôi sẽ phải gán nợ ngôi trường để thanh toán nợ cho ông. Và ông đã thành công.
Sự việc đó là một cú sốc lớn đối với tôi. Tuy nhiên, mãi về sau này, tôi nhận ra có khi đó lại là một việc tốt, và có lẽ đó là một trong những biến cố quan trọng nhất làm thay đổi cuộc đời tôi vì nó đã giúp tôi thoát khỏi một công việc đầy tính cạnh tranh và khốc liệt. Thay vào đó, tôi chuyển hướng cuộc đời mình sang một lĩnh vực khác có ý nghĩa hơn là giúp đỡ mọi người lấy lại được sự cân bằng và niềm tin yêu vào cuộc sống - như công việc tôi đang làm ngày hôm nay.
Tôi không thể chứng minh thất bại ngày đó là một phần chủ ý trong kế hoạch làm thay đổi cuộc đời mình theo hướng tích cực hơn, nhưng nếu tồn tại một sức mạnh nào đó làm động lực cho kế hoạch trở thành hiện thực thì có lẽ cú sốc mà tôi phải đối mặt khi ấy đã hoàn thành xuất sắc vai trò của nó. Sự mất mát của tôi mười năm về trước bằng cách nào đó đã được đền bù xứng đáng, trong khoảng ba đến năm năm trở lại đây, tôi luôn được sống giữa sự trân quý của mọi người. Quy luật đền bù đã ứng nghiệm với tôi, và nó vẫn đang mang đến cho tôi nhiều điều thú vị mới.
Tuy nhiên, tôi muốn đề cập đến một khía cạnh khác về người bạn ngày trước. Hai năm trước, tôi trở lại Washington. Con người một khi quay về chốn cũ thường tìm lại những nơi từng ghi dấu trong họ cả niềm vui lẫn nỗi buồn. Tôi dạo bước trên con đường số 14 và nghĩ rằng tôi sẽ tìm thông tin liên quan đến người bạn cũ khó quên này, vì dù sao chúng tôi cũng đã quen biết nhau từ mười năm trước.
Bước vào ngân hàng, tôi nhận ra mọi thứ đã thay đổi. Ngân hàng đã làm ăn thua lỗ, và không gian sang trọng ngày xưa giờ đã biến thành một phòng ăn tập thể!
Tôi đi ngược xuống đường số 14 đến khu nhà lớn trị giá 75.000 đô-la mà người bạn kia từng sở hữu, nhưng nó đã thuộc về một người chủ mới.
Từ những sự việc trên, có thể hiểu người bạn giàu có ngày xưa đã thất bại và biến mất với những lý do khó có thể hiểu hết được!
Với cách làm việc độc tài, ông đã không thể giữ vững sự nghiệp của mình, vậy là làm ăn ngày càng thua lỗ dù rằng ông sở hữu một cơ ngơi đồ sộ và những mối làm ăn triển vọng. Đằng sau thất bại đó chính là sự bất mãn của những nhà đầu tư từng được ông lôi kéo gửi tiền vào ngân hàng, là sự bất mãn của những người phụ nữ góa chồng khi nhận ra tài sản của mình bị bòn rút thông qua những vụ tịch biên tài sản, và là sự bất bình của những người có tài sản bị ngân hàng yêu cầu thế chấp để đảm bảo cho một khoản vay nào đó. Sự nghiệp sụp đổ, người đứng đầu ngân hàng bỏ trốn, nhưng tiếng xấu thì vẫn còn lưu truyền!
Emerson đã nói thế này:
Trong cái rủi có cái may, trong cái may lại tiềm ẩn cái rủi. Nên để mọi việc xuôi theo quy luật thông thường, nếu gò ép hoặc lạm dụng sẽ tạo ra những hệ quả tiêu cực và trái ngược. Trí khôn nếu bị lạm dụng sẽ tạo ra những quyết định khờ dại. Khi đánh mất một điều gì đó, bạn ắt hẳn sẽ được nhận lại một thứ khác! Bạn luôn phải đánh đổi một điều gì đó để có được thành công. Nếu có nhiều của cải, bạn sẽ có xu hướng tiêu dùng nhiều hơn. Nếu tham lam, ban đầu bạn sẽ được thỏa mãn nhưng không sớm thì muộn, cuộc sống sẽ dần lấy lại những thứ trong tay bạn và bạn sẽ không được yên ổn. Tạo hóa thường không thích đặc quyền hay ngoại lệ. Những con sóng trên biển không đua nhau tìm kiếm một đỉnh sóng mới khi chúng đã đạt đến độ cao tuyệt đối, những thay đổi tự nhiên cũng có xu hướng dung hòa mọi tác động. Những người giỏi nhất, mạnh nhất và giàu nhất luôn có cùng một xuất phát điểm như mọi người!
Không có công việc nào ý nghĩa hơn việc giúp mọi người đem tất cả thất bại, sai lầm và khổ đau đúc thành vỏ bọc vững vàng của lòng quyết tâm và nỗ lực hướng đến thành công.
Trong quá trình tổ chức xuất bản Tạp chí Những nguyên tắc vàng của Hill, một đồng nghiệp của tôi đánh mất lý tưởng nghề nghiệp mà anh từng theo đuổi - lý tưởng hướng về những giá trị nhân bản của toàn nhân loại. Anh đã khuất phục trước sự cám dỗ của đồng tiền, và tôi thật sự thất vọng. Anh ấy đã khiến tôi đi đến quyết định từ bỏ một người bạn không cùng chí hướng. Trên thực tế, điều này có nghĩa là bao tình cảm cũng như những nỗ lực chúng tôi cùng chung sức thực hiện trong hai năm đều tan thành mây khói. Như vậy là tôi phải tìm kiếm những mối quan hệ khác vững bền hơn, và tôi phải bắt đầu mọi việc lại từ đầu. Tuy nhiên, tôi chỉ mất ba tháng để khẳng định với cả thế giới rằng đồng tiền không thể che khuất tầm nhìn, lý tưởng, ước mơ của tôi. Tôi luôn đặt lợi ích tập thể lên trên hết. Nỗ lực của tôi rồi cũng được đền bù khi những người biết chuyện đã chỉ trích và quay lưng lại với người bạn kia. Đồng thời, họ còn truyền cho tôi sức mạnh tinh thần và ủng hộ hết mình, giúp tôi rất nhiều trong việc xuất bản tạp chí này.
Từ những kinh nghiệm của chính mình và những bài học quý giá đúc rút được sau khi quan sát trải nghiệm mọi người, tôi có thể khẳng định một cách chắc chắn rằng những khi phải lưỡng lự giữa yếu tố vật chất và tinh thần, hãy chọn tinh thần; và trong trường hợp lợi ích cá nhân mâu thuẫn với lợi ích tập thể, hãy đặt lợi ích của tập thể lên đầu! Những ai muốn khẳng định mình trước hết hãy tạm thời trải nghiệm những mùi vị đắng cay, rồi đến một lúc nào đó, họ sẽ nhận được sự đền bù xứng đáng khi quy luật đền bù thực sự ứng nghiệm.
Một trong những cách hay nhất để dạy một đứa trẻ rằng cần tránh chạm vào những cốc nước nóng là giải thích cặn kẽ cho chúng hiểu rằng những bề mặt có nhiệt độ cao sẽ khiến bất kỳ vật thể nào chạm vào chúng bị bỏng. Sau đó, bạn hãy quay lưng đi và để mặc đứa trẻ làm một thử nghiệm nho nhỏ bằng chính ngón tay của chúng. Và chúng sẽ nhận ra ngay bài học kinh nghiệm cho bản thân. Đôi lúc, chúng ta - “những đứa trẻ nhiều tuổi” - cũng cần học hỏi theo cách như thế.