Từ Trà Cổ rừng dương
Đến Cà Mau rừng đước
(Thơ Tố Hữu)
Khoảng cách từ địa đầu Tổ quốc đến mênh mông Đất Mũi được ghi trên cột mốc với chiều dài là 3.260 kilômét. Tôi đặt mình vào vị trí của người ở địa đầu Tổ quốc luôn ngóng về phía “ngón chân cái chưa khô bùn vạn dặm” (Nguyễn Tuân) với một cảm xúc trong trẻo và tràn đầy nhất. Bởi, theo chủ quan tôi nghĩ, không một ai được sinh ra và lớn lên trên mảnh đất hình chữ S này mà không có mong muốn được đặt chân tới địa đầu Móng Cái và chót cùng Mũi Cà Mau. Chắc chắn mỗi nơi sẽ cho người ta một cảm xúc, một suy nghĩ hoàn toàn khác. Cá nhân tôi cũng vậy. Móng Cái - Quảng Ninh là một chặng đường mà tôi cần phải lên kế hoạch trước, dù không phải muốn đi là được. Chính vì chưa được tận mặt Móng Cái, nên cho phép tôi “huyên thuyên” một chút về Đất Mũi. Bạn tưởng tượng ra sao về Đất Mũi khi chưa một lần đến đây. Bạn biết không, Cà Mau quê tôi là tỉnh duy nhất trong cả nước có ba mặt giáp biển. Phía bắc và đông bắc giáp hai tỉnh Kiên Giang và Bạc Liêu. Phía đông và đông nam giáp biển Đông. Phía tây giáp vịnh Thái Lan. Ngoài ra, với vị trí địa lý đặc biệt như thế này, cho nên Mũi Cà Mau là nơi duy nhất trên đất liền có thể ngắm được mặt trời mọc từ mặt biển Đông vào buổi bình minh tươi hồng và lặn xuống mặt biển Tây vào buổi hoàng hôn vừa buông mành... Chưa kể đến những ai lần đầu đi Đất Mũi, khi đặt chân lên điểm cuối cùng của đất nước, đều loay hoay mở bản đồ ra tìm điểm định vị bé tẹo trên đó để như khẳng định thêm một lần nữa: Tôi đã đi và đang ở Mũi Cà Mau đây này!
Những ai muốn đi “tua” du lịch từ thành phố Cà Mau đến Đất Mũi thì mất khoảng 120 kilômét. Hiện tại quốc lộ 1A đã thông tuyến, xe có thể chạy thẳng ra tận Đất Mũi. Tuy nhiên, nếu muốn trải nghiệm cảm giác nhớ đời của lần đầu về chót cùng Tổ quốc thì có thể đi ca-nô hoặc tàu cao tốc (cũng có người đi bằng ô bo hay bo bo), là phương tiện vận tải công cộng đường thủy. Với những tài công dạn dày kinh nghiệm thì khi đến những “cua quẹo”, những ai chưa quen với sông nước, có thể toát mồ hôi trong... sợ sệt.
Với đặc trưng của Vườn quốc gia Mũi Cà Mau là hệ sinh thái mặn; cho nên các loài động, thực vật cũng khá đa dạng và phong phú. Tiêu biểu nhất khi đến Đất Mũi là phải biết con cá thòi lòi (có nơi gọi là cá leo cây), con ba khía. Với cây đước, cây mắm thì cũng phải nhớ đặc điểm cơ bản này để nhận dạng: Cây mắm có bộ rễ hình dùi, mọc trên bùn, giữ vai trò cố định đất. Riêng cây đước thì khác, rễ cây đước như hình chiếc nơm cắm sâu xuống đất biển.
Về ẩm thực thì đặc sản Cà Mau cực kỳ tươi sống, các nhà hàng ở Mũi Cà Mau luôn “rọng” sẵn một số loại như cua biển, hàu, bạch tuộc, cá thòi lòi... để tùy quý khách chọn lựa loại nào, sẽ được “xử” tại chỗ loại đó. Ngon khỏi chê, có thể “khuếch trương” một chút: Ăn về, bảy ngày sau còn ngon! Bảo đảm không chặt chém. Mà bạn cũng biết rồi đó, với đặc điểm thổ nhưỡng như vậy, nên cua biển của Cà Mau được khách du lịch đánh giá là loại cua ngon nhất trong cả nước.
Gần đây, du lịch Mũi Cà Mau có mở những tuyến đi xuồng ghe xuyên rừng đước. Đây cũng là điểm nhấn mới cho những chuyến trải nghiệm của du khách nào đã từng một hoặc nhiều lần đến Đất Mũi trước đó. Các homestay với việc đưa du khách đi trồng rừng là một câu chuyện không phải nơi nào cũng có thể làm được. Thế tại sao bạn không thử về Đất Mũi? Đi Mũi Cà Mau, bạn sẽ tận mắt chứng kiến nơi phù sa lấn biển, mà không phải nghe câu chuyện này qua giọng kể của một người nào đó vừa trở về từ Năm Căn, Đất Mũi...
Mênh mông sóng nước, bạt ngàn rừng đước Năm Căn, những ngón chân phù sa lấn biển... Và bạn cũng đừng ngạc nhiên khi biết rằng ở Đất Mũi Cà Mau có những căn nhà quanh năm không hề đóng cửa... Vì sao ư? Đi đi, rồi sẽ biết... Xa xa trên bản đồ Tổ quốc, cái chấm bé tẹo cuối cùng, đó là Đất Mũi Cà Mau... Nếu vì nhiều lý do này khác mà chưa đi được, cả đời sẽ day dứt... Chia tay Cà Mau với vốc phù sa tươi non trên tay. Mấy ai không thấy nhớ thương, không muốn quay trở lại? Xa xa Đất Mũi...