Đã hơn 10 năm bác sĩ dấn thân vào con đường của một phẫu thuật viên, chứng kiến nhiều bệnh nhân tai nạn bất ngờ hay phát hiện bệnh tật hiểm nghèo và nhiều trong số đó đã bị đánh gục. Gục ngã vì bệnh quá nặng, vì đến viện muộn, vì tuổi cao sức yếu, vì kinh tế không cho phép… Nhưng xuyên suốt trong đó, một yếu tố cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng rất nhiều đến thành bại của cuộc chiến với bệnh tật đó chính là ý chí và niềm tin. Đúng như nhà tâm lý học nổi tiếng người Mỹ Martin Gardner từng nói: “Tinh thần là nguồn sống chân chính của sinh mệnh”. Bác sĩ còn nhớ, vào một ngày mùa thu cách đây sáu năm về trước, chị bạn dẫn một bác tầm hơn 50 tuổi đến gặp bác sĩ với mong muốn tư vấn sức khỏe, vì gần đây bác thấy người chán ăn và mệt mỏi. Qua thăm hỏi, bác vẫn đi kiểm tra sức khỏe định kỳ ở phòng khám tư do bác lập ra và đều được kết luận sức khỏe tốt. Tìm hiểu sâu hơn, bác sĩ biết mỗi lần kiểm tra bác chỉ xét nghiệm máu, siêu âm và chụp X-quang phổi, chưa bao giờ nội soi đường tiêu hóa. Chính thông tin đó làm bác sĩ giật mình. Hôm sau bác sĩ chỉ định nội soi đường tiêu hóa ngay, kết quả làm bác và người thân choáng váng: Một khối tổn thương u loét rất to, gần như chiếm trọn toàn bộ dạ dày. Với những tổn thương như vậy và ở tuổi bác, gần như chắc chắn đó là ung thư dạ dày, giai đoạn cũng không phải là sớm. Biết tin, bác gần như suy sụp. Một doanh nhân thành đạt, kinh tế rất dư dả, chủ của một chuỗi các phòng khám, được nhân viên kiểm tra sức khỏe định kỳ với câu trả lời luôn làm bác thấy yên tâm. Và rồi, đột ngột bác nhận lấy kết quả này, thật khó để chấp nhận nó.
Bác được lên lịch mổ phiên (có sự chuẩn bị) để làm những gì tốt nhất có thể, nhưng rồi tâm lý đã đánh gục bác. Trong thời gian chờ ngày mổ, bác xuất huyết tiêu hóa, khối u vỡ gây chảy máu ồ ạt trong đường ruột. Những trường hợp này thường do tâm lý lo lắng quá mức làm tăng xuất tiết hóc môn cortisol dẫn đến suy giảm sức đề kháng kèm theo dịch axit tiêu hóa tiết ra ồ ạt… Tất cả kéo đến cùng lúc làm khối u vỡ chảy máu không thể kiểm soát. Bác được mổ cấp cứu lúc gần nửa đêm, truyền máu liên tục, tiếp sau đó là gần hai tháng mở khí quản và nằm hồi sức tích cực. Ngày chuẩn bị ra viện, bác gầy rộc không còn ai có thể nhận ra. Bác sống thêm được sáu tháng.
Mùa hè 2018, bác sĩ về thăm bà nội ở quê, có bệnh nhân quen trên… mạng liên hệ xin gặp để được tư vấn, bác sĩ vui vẻ nhận lời. Rồi khi nghe chia sẻ câu chuyện gia đình, bác sĩ thực sự kinh ngạc trước thái độ và lựa chọn cách đối mặt với cuộc sống của anh ấy. Ông nội, cha và cả chú đều mất loanh quanh 40 tuổi (vì nhiều người mất quá, bác sĩ không nhớ rõ ai mất lúc bao nhiêu tuổi) và tất cả đều do căn bệnh thần kinh cơ bẩm sinh. Cứ đến tầm trên 30 tuổi, hầu hết các thành viên trong gia đình anh bị co rút cơ nghiêm trọng làm mọi người không thể vận động đi lại được bình thường. Và tất cả mọi người đều mất khi tuổi đời còn rất trẻ. Giờ đây, trước mặt bác sĩ là anh, một người cũng đang chịu đựng căn bệnh khủng khiếp đó, di truyền từ cha. Cổ và đầu gần như bị bẻ ngược ra sau, riêng chỉ việc ngồi để giữ cho cơ thể thăng bằng không ngã ra sau cũng rất khó khăn rồi, chưa nói đến chuyện đi lại. Chạy nhảy xung quanh buổi nói chuyện là hai đứa con của anh ấy, cháu gái 8 tuổi, cháu trai 6 tuổi, vui đùa tíu tít hồn nhiên. Tuy vậy khi hỏi kỹ, bác sĩ được biết cháu gái cũng bắt đầu có dấu hiệu cứng cổ như anh. Trong thoáng chốc, lòng người thắt lại.
Anh tâm sự: anh biết cuộc đời mình cũng sắp đến đoạn cuối của con đường, con anh còn thơ dại và cũng đang đối mặt với căn bệnh khủng khiếp đó nhưng cả nhà vẫn luôn lạc quan hướng về phía trước, anh cùng các con vui sống trọn mỗi ngày. Nơi quê nhà, anh mở một cửa hiệu sửa chữa điện tử và anh tự mình nuôi hai con với một mẹ già. Trên biển hiệu treo giữa quán, anh trích dẫn lời nói của một ai đó và đó cũng chính là quan điểm sống của anh: “Sáng nào cũng vậy, khi thức giấc tôi đều tin chắc sắp có sự việc thích thú xảy ra và không bao giờ tôi bị thất vọng”.
Mọi thành tựu trong cuộc sống được xây dựng bằng rất nhiều sự nỗ lực của bản thân chúng ta. Nó không chỉ là kết tinh của sức lao động, đam mê và may mắn mà còn là sản phẩm của nghị lực sống, của ý chí và cả niềm tin. Chính vì vậy, trong mọi hoàn cảnh mang đến, ta không thể thay đổi được nó nhưng ta có quyền chọn cho mình một thái độ sống, một cách đón nhận cho riêng mình. Khi cách nhìn của chúng ta thay đổi thì chính thế giới này sẽ phải thay đổi theo chúng ta, cuộc sống cũng vì vậy mà sẽ tươi đẹp hơn. Phải không các bạn?
Hà Tĩnh, hè 2018
Khoảnh khắc ngày bác sĩ về thăm gia đình anh