Unit 5Mục tiêu và Lập kế hoạch

Lesson 1. Đặt mục tiêu tài chính

Đầu tiên, hãy viết ra toàn bộ các mục tiêu về tài chính mà bạn muốn trong vòng từ 1 đến 10 năm tới.

Bạn muốn mua gì? Bạn muốn có gì? Bạn muốn học về điều gì? Bạn muốn sở hữu gì? Bạn dự định làm gì? Bạn muốn cuộc sống thế nào?

Ở phần này, bạn đừng hạn chế trí tưởng tượng và những hoài bão của mình, dù là điên rồ nhất. Chúng ta sẽ tinh chỉnh chúng bằng nguyên tắc SMART sau.

Thêm giới hạn thời gian. Bạn nghĩ mục tiêu đó cần bao lâu để thực hiện? Bạn có thể chia thành các mốc 1 năm, 3 năm, 5 năm, 10 năm.

Bây giờ hãy cùng nhìn lại. Các mục tiêu của bạn nên được phân phối một cách hợp lý trên trục thời gian.

Nếu bạn có nhiều mục tiêu ngắn hạn mà quá ít mục tiêu dài hạn, có thể bạn chưa nhìn thấy được bức tranh cuộc sống mà bản thân mong muốn. Ngược lại, nếu có quá ít mục tiêu ngắn hạn, có thể bạn đang trì hoãn thực hiện ngay điều gì đó để thay đổi trạng thái tài chính của mình.

Với mỗi mục tiêu, hãy viết thêm đằng sau đó lý do sâu xa cho chúng. Nếu "Tại sao" đủ lớn thì "Làm thế nào" trở nên đơn giản. Ngược lại, nếu bạn không tìm được lý do hoặc lý do không đủ tốt, hãy xếp mục tiêu đó vào dạng bốc đồng để loại bỏ và thay bằng mục tiêu khác.

Bây giờ chúng ta sẽ vận dụng nguyên tắc SMART.

Nguyên tắc SMART đã được George T. Doran nhắc đến trong ấn bản “Management Review” được phát hành vào tháng 11 năm 1981.

Sau đó, SMART được Giáo sư Robert S. Rubin thuộc ĐH Saint Louis tiếp tục nghiên cứu và công bố trên báo chí.

Trong lý thuyết quản trị của Peter Drucker cũng có đề cập đến tiêu chí SMART.

Nguyên tắc này tập trung vào việc đặt mục tiêu cho bất kỳ lĩnh vực gì. Ở đây chúng ta sẽ vận dụng vào lĩnh vực tài chính cá nhân.

SMART là viết tắt của 5 chữ cái:

S - Specific. Cụ thể.

Mục tiêu càng rõ ràng càng tốt. "Tôi muốn giàu có" là chưa đủ. "Tôi muốn giàu có như Bill Gates" đã rõ ràng hơn nhưng chưa đủ. Cụ thể hơn nữa, ít nhất bạn cần đặt ra là "Tôi muốn giàu có như Bill Gates với khối tài sản 114 tỷ USD"

Tạm chưa xét các tiêu chí khác. Phần này chúng ta chỉ tập trung vào khía cạnh cụ thể của mục tiêu tài chính. "Tôi muốn nhiều tiền" hay "Tôi muốn trở nên dư dả" là chưa rõ ràng. "Tôi không muốn nghèo thêm một ngày nào nữa" hay "Tôi muốn kiếm thêm ít tiền hàng tháng" xem ra khá mù mờ.

Gợi ý: bộ câu hỏi 5W có thể giúp bạn cụ thể hóa mục tiêu của mình. 5W bao gồm:

M - Measurable. Đo lường được.

Muốn đo lường, ta cần những con số. "Tôi muốn tích lũy được 100 triệu trong tài khoản ngân hàng" hay "Tôi sẽ để dành ra 10% thu nhập mỗi tháng cho việc đầu tư". Từ khoá là "những con số"

A - Attainable/Achievable. Khả thi.

Một mục tiêu được cho là khả thi khi nó phù hợp xuất phát điểm của bạn, có đủ lượng thời gian tích lũy cần thiết. Nó không nên quá dễ để bạn không cần nỗ lực. Nhưng cũng không nên quá khó khiến bạn tê liệt không hành động.

Ví dụ bạn muốn có khối tài sản 114 tỷ USD trong khi bạn đang 40 tuổi, làm công ăn lương 5 triệu/tháng thì không khả thi chút nào. Hay bạn muốn nhân đôi nhân ba tài khoản sau một giao dịch nghe có vẻ điên rồ (hầu hết những người cố gắng làm điều này thì đều chia hai chia ba tài khoản).

Để mục tiêu trở nên khả thi, bạn cần chia mục tiêu lớn thành các mục tiêu nhỏ hơn, sau đó chia mục tiêu nhỏ thành các công việc cần làm hàng ngày, hàng tuần. Như vậy, khi bạn kiểm soát và hoàn thành lần lượt từng công việc, giống như đặt từng mảnh ghép, bức tranh lớn sẽ hoàn thành.

R - Realistic/Relevant. Thực tế. Phù hợp. Có liên quan.

Mục tiêu tài chính của bạn nên là bước đệm/tiền đề cho một mục tiêu lớn hơn. Mỗi khi hoàn thành mục tiêu nhỏ, bạn tiến gần thêm một chút trên con đường đi đến mục tiêu lớn.

Ví dụ: bạn 20 tuổi, mục tiêu mỗi tháng dành ra 10% thu nhập để đầu tư, cố gắng mang lại lợi nhuận 15%/năm. Điều này hỗ trợ cho mục tiêu lớn tự do tài chính năm 35 tuổi.

Để xác định mục tiêu có phù hợp hay không, bạn có thể trả lời những câu hỏi sau:

T - Time bound/Time based. Thời hạn hoàn thành.

Định luật Parkinson chỉ ra rằng, công việc luôn mở rộng ra để lấp đầy khoảng thời gian sẵn có cho việc hoàn thành nó.

Nếu bạn không đặt ra giới hạn thời gian/deadline cho riêng mình, tâm trí bạn ngầm hiểu mục tiêu này cần "cả đời" để thực hiện.

Nếu bạn đặt mục tiêu trở nên giàu có với khoảng thời gian là "vô hạn", nhiều khả năng bạn sẽ đạt được khi đã sang thế giới bên kia, người thân sẽ đốt rất nhiều tiền vàng gửi cho bạn.

Giàu có khi chưa “đăng xuất” ở thế giới hiện tại thì tốt hơn. Nên hãy đặt thời hạn hoàn thành. Ví dụ như: Tôi sẽ đọc cuốn sách “Tài chính cá nhân 101”, mỗi ngày học 1 bài, bắt đầu từ ngày dd/mm/yy và kết thúc vào ngày dd/mm/yy.

Đến đây thì bạn đã hiểu toàn bộ nguyên tắc SMART. Giấy bút của bạn đâu? Viết ra các mục tiêu tài chính của bạn ngay thôi!

Lesson 2. 5 bước lập kế hoạch tự do tài chính cùng TOPI

Dưới đây là 5 bước lập kế hoạch tự do tài chính để sử dụng đúng đồng tiền bạn bỏ ra và mang lại lợi nhuận kỳ vọng như mong muốn. Điểm đặc biệt của phương pháp này là giúp nhà đầu tư mới không cần suy nghĩ nên bắt đầu từ đâu, mà chỉ cần thực hiện lần lượt 5 bước sẽ đạt kết quả:

Bước 1: Xác định tình trạng tài chính hiện tại

Bước 2: Thông tin về tài sản (gồm bảng cân đối tài sản và tháp tài sản)

Bước 3: Xác định hồ sơ rủi ro.

Để thực hiện đầu tư thông minh, bạn cần xác định hồ sơ rủi ro phù hợp với khẩu vị của bản thân. Bạn có thể xem lại nội dung “Cách thiết lập hồ sơ rủi ro” trong các bài trước.

Bước 4: Xác định mục tiêu và lập kế hoạch. Topi sẽ giúp bạn thiết lập các mục tiêu quan trọng và phổ biến như: nghỉ hưu, tự do tài chính, mua nhà, mua xe.

Bước 5: Hệ thống sẽ vẽ mô phỏng về tình hình tài chính, mục tiêu hướng tới và đề xuất danh mục đầu tư phù hợp với bạn nhất. Việc còn lại của nhà đầu tư là tuân thủ một cách kỷ luật cho đến ngày gặt hái thành quả của tự do tài chính.