Lesson 1: Trước khi đầu tư cần chuẩn bị bao nhiêu tiền?
Nhiều người cho rằng đầu tư thì phải cần nhiều tiền. Nhận định này không sai, nhưng chưa đủ để nói về bản chất của đầu tư tài chính.
Sự thật! Miễn là bạn có tiền, dù nhiều hay ít, việc đầu tư luôn có hành trình phù hợp dành cho bạn.
Cách 1: Chuẩn bị vốn theo điều kiện tài chính
Đầu tiên, bạn cần quan tâm đến Personal Savings Rate (Tỷ lệ tiết kiệm cá nhân) mà chúng ta đã học trong Unit 2, Lesson 5)
Công thức:
Tỷ lệ tiết kiệm = Tiết kiệm / Thu nhập ròng
(Personal Savings rate = personal savings / net income)
Bạn nên tự trả lời các câu hỏi sau:
Một. Dòng tiền tiết kiệm ổn định hàng tháng để sẵn sàng đầu tư của bạn là bao nhiêu?
Dòng tiền ổn định dài hạn giúp khả năng chiến thắng trong đầu tư đạt mức rất cao. Lịch sử cho thấy nếu đầu tư định kỳ 2 triệu đồng/tháng vào chỉ một vài doanh nghiệp lớn thuộc nhóm VN30 trong 10 năm liên tiếp, bạn đã có số tiền hàng tỷ đồng ở hiện tại.
Vì vậy, bạn có thể bắt đầu từ số tiền rất nhỏ 500 nghìn - 1 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, bạn phải đảm bảo rằng mình làm được điều này ổn định và dài hạn.
Hai. Bạn đầu tư vào tài sản gì với dòng tiền đã chuẩn bị ở trên?
- Nếu dưới 10 triệu/tháng, bạn có thể cân nhắc các tài sản biến động mạnh và có xu hướng dài hạn tốt: cổ phiếu doanh nghiệp tăng trưởng trên sàn niêm yết chính thống, vàng, tiền điện tử hàng đầu vốn hóa (tuyệt đối tránh đầu tư coin rác).
- Khi dòng tiền trung bình từ 10 triệu đến dưới 50 triệu/tháng, bạn hãy cân nhắc tới việc xây dựng dòng tiền thụ động đủ lớn và vững vàng. Các dạng đầu tư tài chính có thể là: gửi tiết kiệm, trái phiếu, góp vốn mua nhà cho thuê.
- Khi dòng tiền ở mức cao (lớn hơn 50 triệu/tháng), lĩnh vực bất động sản đất nền luôn là lựa chọn ưu tiên
Cách 2: Chuẩn bị vốn theo kênh đầu tư
Chứng khoán/cổ phiếu
Đây là kênh bạn nên đầu tư sớm nhất, với điều kiện số tiền bạn đầu tư là ổn định định kỳ. Chứng khoán cho phép chúng ta đầu tư từ số tiền rất nhỏ (Chỉ từ 10 nghìn đồng)
Vàng
Tăng trưởng giá vàng trong dài hạn khoảng 1,8%/ năm trong 100 năm qua (tính theo USD).
Lưu ý là bạn chỉ nên đầu tư 1 phần tiền vào vàng như một khoản phòng ngừa rủi ro, còn xét về lợi suất đầu tư thì không đặt niềm tin vào vàng như 1 khoản đầu tư có lợi suất cao.
Bất động sản
Với số tiền 2-4 tỷ, bạn có thể đầu tư bất động sản nếu đang có dòng tiền tiết kiệm đủ tốt.
Như vậy, có nhiều cách để xác định nguồn tiền đầu tư ban đầu. Việc bạn cần làm ngay là gia tăng thu nhập từ lương và kiểm soát chi tiêu để từng bước ổn định thu nhập.
Bên cạnh kênh đầu tư truyền thống là gửi tiết kiệm ngân hàng, tôi sẽ giới thiệu tổng quan đến bạn một số kênh đầu tư khác trong các bài sau.
Lesson 2: Đầu tư vào vàng
Đầu tư vàng là hành động mua/bán vàng dựa trên biến động giá để thu về lợi nhuận. Vàng có tính thanh khoản cao, giá trị lưu trữ dài hạn, là bảo hiểm thời kỳ bất ổn, lạm phát và có tính toàn cầu.
Các yếu tố ảnh hưởng tới giá vàng: khủng hoảng, lạm phát, giá trị của đồng tiền dự trữ quốc tế, các ngân hàng TW, quy luật cung cầu, quỹ ETF vàng. Vàng được xem là kênh trú ẩn nhưng cũng khá rủi ro vì giá vàng biến động rất mạnh
Ưu điểm:
- Tính thanh khoản rất cao: Vàng có thể chuyển thành tiền mặt một cách dễ dàng ở bất kỳ đâu trên thế giới.
- Giá trị lưu trữ trường tồn theo thời gian: vàng nắm giữ càng lâu càng có giá, vì theo thời gian giá vàng sẽ ngày càng tăng.
- Là bảo hiểm thời kỳ bất ổn, lạm phát
- Tính quốc tế hóa: Vàng là hàng hóa mang tính toàn cầu, được chấp nhận ở hầu hết tất cả các quốc gia trên thế giới.
Nhược điểm:
- Vàng chịu ảnh hưởng bởi khá nhiều các chính sách điều hành thị trường của Nhà nước/Chính phủ. Do vậy, giá vàng chênh lệch trong nước và ngoài nước cùng các biến động kéo theo không đồng nhất, dẫn đến rủi ro đầu cơ vàng ngắn hạn.
- Nguy cơ bị mất cắp, bởi vàng cần phải có nơi lưu trữ (kể cả dạng giấy tờ lẫn hiện vật)
- Vàng không mang lại thu nhập thụ động
Về hình thức mua vàng Doji online:
Doji là một trong những địa chỉ mua bán vàng uy tín bậc nhất tại thị trường Việt Nam. Hiện nay, khách hàng có thể giao dịch, mua bán vàng trực tuyến tại bất cứ đâu, bất cứ lúc nào.
Hình thức giao dịch mua bán vàng online tại Doji được nhiều người yêu thích, bởi khách hàng không cần phải đến trực tiếp cửa hàng, không cần xếp hàng hay đợi chờ thời điểm để giao dịch và thời điểm giá vàng biến động.
Từ năm 2020, DOJI đã ra mắt hình thức eGold - mua bán vàng vật chất. Số vàng giao dịch là số vàng thực, tiền thực, hợp pháp. Doji hỗ trợ khách hàng giữ vàng khi họ có nhu cầu tại điểm giao dịch. Bạn cần phải có tài khoản của ngân hàng TPBank, rồi chọn giao dịch vàng trong app của ngân hàng. Hoặc bạn mua thông qua ứng dụng TOPI (Đã giới thiệu trong cuốn Tài chính cá nhân 101, Class 1)
Lesson 3: Đầu tư trái phiếu
Đầu tư trái phiếu là việc nhà đầu tư tham gia vào thị trường chứng khoán và lựa chọn trái phiếu cho danh mục đầu tư của mình.
Nhà đầu tư sẽ tìm mua trái phiếu từ các tổ chức phát hành (chính phủ, chính quyền và doanh nghiệp) hoặc có thể giao dịch với các trái chủ có nhu cầu bán trên thị trường.
Có rất nhiều loại trái phiếu, mỗi loại có đặc điểm lợi ích và quyền lợi khác nhau. Đặc biệt, trái phiếu kho bạc là giải pháp khá an toàn khi khủng hoảng kinh tế xảy ra. Rủi ro nhất vẫn là trái phiếu doanh nghiệp.
Ưu điểm:
- Rủi ro thấp.
- Trái phiếu có đặc tính thu hồi: tổ chức phát hành có thể mua lại trước ngày đáo hạn. Theo đó, trái chủ sẽ nhận về khoản thanh toán gốc lớn hơn mệnh giá
- Mang lại nguồn thu nhập ổn định cho nhà đầu tư trong dài hạn
- Lãi suất lớn hơn việc gửi tiết kiệm ngân hàng.
Nhược điểm:
- Không được đảm bảo vô điều kiện. Nếu tổ chức phát hành không có khả năng thanh toán, trái chủ sẽ bị mất cả vốn lẫn lãi.
- Số tiền vốn lớn
- Càng gần ngày đáo hạn thì giá trị của trái phiếu càng giảm.
Cách đầu tư trái phiếu:
- Đầu tư trực tiếp: Bạn cần mở tài khoản giao dịch tại các công ty chứng khoán. Nên chọn những tổ chức phát hành trái phiếu uy tín, sau đó mới tham khảo lựa chọn các trái phiếu tốt, khả năng sinh lời cao.
- Đầu tư gián tiếp: Thông qua các quỹ đầu tư trên thị trường để mua trái phiếu. Nên chọn các quỹ có đội ngũ chuyên gia tài chính chuyên nghiệp và danh mục đầu tư đa dạng.
Lesson 4: Đầu tư thụ động vào Chứng chỉ quỹ và ETF
Chứng chỉ quỹ
Đầu tư vào chứng chỉ quỹ không còn quá xa lạ với các nhà đầu tư Việt Nam. Hiểu đơn giản, đây là hình thức đầu tư thụ động khi bạn giao tiền cho những tổ chức có uy tín, chuyên môn, có kinh nghiệm đầu tư, do vốn kiến thức và quỹ thời gian của bạn bị hạn chế.
Chứng chỉ quỹ xác nhận nhà đầu tư đã góp vốn vào quỹ đại chúng. Quỹ đầu tư được tổ chức dưới hai dạng là quỹ mở và quỹ đóng.
Quỹ mở
Là loại quỹ đại chúng mà chứng chỉ quỹ đã chào bán ra công chúng phải được mua lại theo yêu cầu của các nhà đầu tư. Quỹ mở không bị hạn chế bởi thời gian hoạt động và được phép phát hành liên tục các cổ phần mới nhằm tăng vốn, đồng thời sẵn sàng mua lại các chứng chỉ quỹ từ nhà đầu tư theo định kỳ.
Hiện nay trên thị trường gồm có 3 loại chứng chỉ quỹ mở:
- Chứng chỉ quỹ mở cổ phiếu (chỉ đầu tư vào cổ phiếu)
- Chứng chỉ quỹ mở cân bằng (đầu tư vào cả cổ phiếu và trái phiếu)
- Chứng chỉ quỹ mở trái phiếu (chỉ đầu tư vào trái phiếu).
Quỹ đóng
Là loại quỹ đại chúng mà chứng chỉ quỹ chỉ được phát hành duy nhất một lần. Quỹ đóng sẽ không thực hiện việc mua lại khi nhà đầu tư trên thị trường có nhu cầu. Thay vào đó, các chứng chỉ quỹ sẽ được niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Những nhà đầu tư không mua được chứng chỉ quỹ ở lần phát hành tập trung hoặc muốn rút lại vốn sẽ giao dịch tại thị trường chứng khoán thứ cấp. Về tính thanh khoản hay tính linh hoạt, chứng chỉ quỹ mở đều chiếm ưu thế hơn so với quỹ đóng.
Chứng chỉ quỹ không được niêm yết trên sàn chứng khoán. Nhà đầu tư mua chứng chỉ quỹ có nghĩa mọi quyền đầu tư đều do công ty quản lý quỹ quyết định, nhà đầu tư không được can thiệp. Việc lựa chọn danh mục sẽ do các chuyên gia của quỹ thực hiện.
Tại sao nên mua chứng chỉ quỹ mở?
- Tính thanh khoản cao. Các chứng chỉ quỹ mở có thể được bán lại nhanh chóng với giá tại ngày giao dịch quỹ mở.
- An toàn: Các giao dịch và thỏa thuận giữa nhà đầu tư với công ty quản lý quỹ đều được giám sát nghiêm ngặt, chặt chẽ bởi Pháp luật.
- Số vốn đầu tư ban đầu thấp. Vốn đầu tư sẽ phụ thuộc vào từng công ty quản lý quỹ (mức trung bình thường là 1 triệu đồng, một số quỹ chỉ cần 100 nghìn, thậm chí 10 nghìn đồng) và ngân sách của nhà đầu tư.
- Rủi ro được kiểm soát: Mọi sự rủi ro từ việc đầu tư đều được các chuyên viên đầu tư và quản lý Quỹ giám sát, quản lý nghiêm ngặt.
- Tiết kiệm thời gian cho nhà đầu tư. Chúng ta chỉ cần tìm hiểu thông tin thật kỹ trước khi chọn ra một công ty quản lý Quỹ uy tín với đội ngũ chuyên viên có nhiều kinh nghiệm trên thị trường tài chính để tham gia đầu tư.
- Quy trình đơn giản: Mọi quy trình, thủ tục góp vốn sẽ được công ty quản lý Quỹ hướng dẫn, tư vấn tận tình cho nhà đầu tư.
- Lợi nhuận dài hạn: Chứng chỉ quỹ mở giúp nhà đầu tư kiếm được lợi nhuận tốt hơn tiền gửi tiết kiệm tại các ngân hàng và đa số phần lợi nhuận sẽ có đều đặn nhờ vào các loại tài sản sinh lời cao, tài sản có thu nhập cố định trong danh mục đầu tư.
Để mua chứng chỉ quỹ tại Việt Nam, nhà đầu tư có thể mở tài khoản tại công ty quản lý quỹ hoặc mua qua đại lý phân phối.
Lưu ý khi mua chứng chỉ quỹ: bạn nên đầu tư trung và dài hạn để lãi kép hoạt động mới có được lợi nhuận đáng kể. Chứng chỉ quỹ không nên mua kiểu “lướt sóng” và nắm giữ ngắn hạn sẽ tốn chi phí mua đi bán lại.
ETF
ETF là một hình thức đầu tư thụ động, đáp ứng những tiêu chí cơ bản như dễ mua dễ bán. Sự kết hợp của việc đa dạng hóa, chi phí thấp và tính linh hoạt khiến cho công cụ này trở thành một trong những phương thức đầu hữu ích nhất dành cho những người không chuyên.
Quỹ hoán đổi danh mục - tiếng Anh là Exchange Traded Fund (ETF) mô phỏng sự biến động của các chỉ số chứng khoán hoặc một loại tài sản, hàng hóa… Một quỹ ETF có thể sở hữu hàng nghìn cổ phiếu trong ngành hoặc tập trung vào một lĩnh vực cụ thể.
Các quỹ ETF tại Việt Nam được xem như một loại cổ phiếu, được niêm yết và giao dịch trên sàn chứng khoán, giá cả biến động theo thời gian thực dựa trên cung/cầu.
Bất cứ ai cũng có thể tham gia đầu tư quỹ ETF, bao gồm cả những nhà đầu tư nhỏ lẻ. ETF mang lại lợi nhuận tương đương với chỉ số chứng khoán mà nó mô phỏng.