VIThử và bại
1. Jack Ma (马云/馬雲)
S
ự nghiệp của Jack Ma (Mã Vân) hoàn toàn không đi theo lộ trình “truyền thống” của các tỉ phú công nghệ như : Bill Gates, Steve Jobs,…. Ông ấy không biết về ngôn ngữ lập trình, tất cả về công nghệ là gửi và nhận Email.
Jack sinh ra trong gia đình nghèo tại thành phố Hàng Châu 杭州, bố mẹ ông là nghệ nhân biểu diễn nghệ thuật.
“Tài sản lớn nhất mà cha mẹ để lại là sự hài hước và khả năng hùng biện, thuyết phục người khác” - Jack Ma nói. Vì kinh tế gia đình eo hẹp nên từ nhỏ Jack Ma luôn gầy gò, nhỏ bé. Khi đi học ông thường xuyên đánh nhau với đám bạn bè cùng lớp và “chưa bao giờ sợ những đứa to con hơn mình”.
Hồi đi học Jack Ma học kém toán nhưng lại thích tiếng Anh. Khi Trung Quốc bước vào giai đoạn mở cửa, Hàng Châu trở thành điểm du lịch quốc tế. Đây là cơ hội tốt để ông trau dồi kỹ năng Tiếng Anh.
Trong gần 10 năm, mỗi sáng, Jack Ma dậy sớm đạp xe 45 phút tới khách sạn Hàng Châu. Đứng trước khách sạn, mở sách và cố ý đọc sai một số từ tiếng Anh, khách du lịch thấy lạ và dạy Tiếng Anh cho ông, đông thời ông làm hướng dẫn viên du lịch miễn phí cho họ.
Cái tên “Jack” chính là biệt danh ông tự đặt cho mình để tiện xưng hô với khách nước ngoài những ngày đó. Không tiền, không quan hệ, cách duy nhất để Jack Ma tiến lên trong đời là học hành.
Tốt nghiệp phổ thông, ông thi vào ĐH Quốc gia Trung Quốc. Nhưng sau hai lần thi trượt, mãi tới lần thứ ba Jack Ma mới thi đỗ ĐH Sư phạm Hàng Châu - ngôi trường được xem là tệ nhất lúc đó.
Ra trường năm 1988, Jack Ma nộp đơn xin việc tại hàng chục công ty nhưng đều bị từ chối. Khi ông nộp đơn vào cửa hàng KFC, trong số 24 ứng viên, chỉ mình Jack không được nhận. Kể cả xin việc vào đồn cảnh sát, họ cũng chẳng mất đến nửa ngày để nói: “Anh không tốt, chúng tôi không nhận”.
Mãi sau đó ông mới được tuyển làm giáo viên tiếng Anh tại một trường đại học địa phương với mức lương vỏn vẹn 12 USD/tháng.
Năm 1995, lần đầu tiên Jack Ma đến Mỹ để làm phiên dịch. Một người bạn chỉ cho ông cách truy cập Internet để tìm kiếm thông tin.
Jack thử tìm về bia. Điều ông kinh ngạc lúc đó là ông không tìm thấy bất cứ kết quả nào về bia Trung Quốc trên mạng. Không chỉ thế, không có bất kì thông tin nào về hàng hóa của Trung Quốc xuất hiện.
Trở về Trung Quốc, Jack Ma mở trang web China Pages là nơi tập hợp các doanh nghiệp Trung Quốc ở nhiều lĩnh vực khác nhau muốn tìm kiếm khách hàng nước ngoài. Đây là dự án thương mại điện tử đầu tiên tại đất nước này.
Tuy nhiên sau đó China Pages thất bại. Jack còn thua trắng với một dự án thương mại điện tử khác nữa. “Việc tôi thất bại không quan trọng. Ít nhất tôi truyền tải được ý tưởng của mình cho những người khác. Và nếu tôi không thành công thì người khác sẽ thành công”, “Hôm nay khó khăn, ngày mai còn khó khăn hơn. Nhưng ngày mốt sẽ đẹp tuyệt vời” Jack nói.
Cái ngày vinh quang đã đến 4 năm sau khi China Pages sụp đổ. Jack Ma mời 17 người bạn của ông tới nhà bàn bạc, trao đổi về tiềm năng phát triển của thương mại điện tử. Ông thuyết phục họ bỏ vốn cùng ông thành lập một trang web thương mại điện tử thứ ba lấy tên là Alibaba. Mục tiêu là giúp mua bán thuận tiện trên Internet. Nhiều người không đồng ý, cho rằng nó quá điên rồ, điều này chưa từng xảy ra trước đây.
Khi Jack Ma đang ngồi trong một quán cà phê ở San Francisco, ông nghĩ về cái tên Alibaba. Nếu Alibaba và 40 tên cướp, câu thần chú “Vừng ơi mở ra” giúp Alibaba khám phá được kho báu vô tận, thì công ty của này cũng hoạt động với mong muốn làm phát lộ tiềm năng và cơ hội cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Khoảng giữa những năm 2000 khi Alibaba của Jack đánh bại eBay tại thị trường Trung Quốc, nhiều phóng viên gọi ông là “Jack điên” vì phong cách thuyết trình đầy “lửa” và những mục tiêu vô cùng táo bạo.
Hiện tại ông sở hữu tổng tài sản hơn 40 tỉ USD và trở thành người giàu nhất đất nước đông dân nhất thế giới.
Jack Ma cũng có những cách dạy con rất riêng.
Ông nói với con trai rằng: "Con không cần lọt vào top 3 những người giỏi nhất lớp, học tập trung bình thôi cũng không sao cả, miễn là điểm số không quá tệ. Chỉ có những người trung bình mới có đủ thời gian để học thêm những kĩ năng khác".
Trước đây, con trai của ông nghiện game rất nặng. Ông ấy đưa anh ta 200 Nhân dân tệ và nói: “Con hãy chơi hết số tiền này, nhưng sau đó phải nói cho bố biết về lợi ích việc chơi game”. Sau 3 ngày, anh ta trở về với tâm trạng mệt mỏi, toàn thân rã rời, rõ rằng chẳng có lợi ích gì cả.
Vợ ông từng nói: “Jack không đẹp trai nhưng ông ấy làm được những điều mà nhiều người đẹp trai ngoài kia không làm được.”
2. Sylvester Stallone
Stallone sinh ra tại New York vào năm 1946.
Tới năm lên 9, cha mẹ ông ly dị và Stallone được sắp xếp để sống cùng mẹ. Tại trường học, Stallone thường xuyên chịu cảnh đội sổ và còn bị chúng bạn cho rằng “sẽ kết thúc cuộc đời trên ghế điện”. Để vượt qua những khó khăn ấy, Sylvester Stallone tìm tới diễn xuất. Ông nhận ra đam mê này sau khi tham gia một vở kịch địa phương và quyết định quay lại New York để theo đuổi giấc mơ.
Thường xuyên xuất hiện trong các buổi thử vai nhưng Stallone luôn phải thất vọng đi về sau khi bị từ chối.
Ông ở đỉnh điểm của sự cùng cực khi vừa bị trục xuất khỏi nhà thuê và phải sống vất vưởng ở ngoài đường. Phải bán đi chú cún cưng ông yêu quý để có được một khoản tiền nhỏ trang trải cuộc sống.
Khi tham gia bộ phim khiêu dâm hạng nhẹ, Stallone nhận được 200 USD cho hai ngày quay đó.
Ông từng hồi tường trong một cuộc phỏng vấn: “Đó là thời điểm mà tôi phải chọn giữa đóng bộ phim ấy hoặc đi ăn cướp, bởi tôi đã ở vực thẳm rồi”.
Sau vài năm vật lộn để tìm chỗ đứng cho bản thân, Stallone đi tới kết luận: “Tôi nhận ra rằng cách duy nhất để thể hiện bản thân là tự tạo cho mình một vai diễn trong kịch bản do chính mình viết”.
Một trận đấm bốc đã làm thay đổi hoàn toàn cuộc sống của Sylvester Stallone. Đó là trận đấu giữa tay đấm ít tên tuổi Chuck Wepner chống lại Muhammad Ali (Nhà vô địch) ngày 24/3/1975. Không ai tin Weper có thể trụ được 3 hiệp với Ali.
Thế nhưng tất cả đã phải kinh ngạc trước sự kiên cường của Wepner, ông đã đứng vững tới tận hiệp thứ 15 và còn tung ra những cú đấm phản đòn. Dù cho Ali có ra đòn mạnh đến thế nào, Wepner vẫn không chịu gục ngã và tiếp tục chiến đấu và chỉ thất bại khi hiệp cuối cùng còn 19 giây. Dù cho không thể giành chiến thắng, Wepner vẫn được tất cả khán giả dành cho sự tôn trọng bởi nỗ lực và quyết tâm.
“Đêm ấy, Rocky Balboa đã ra đời”, Stallone hồi tưởng. “Anh ấy là một con người của đường phố, một bi kịch của nước Mỹ, một kẻ lạc lõng với thời đại. Nhưng anh ấy có cảm xúc, nghị lực và bản chất tốt, dù cuộc đời này không công bằng với anh ấy”.
Sau khi được truyền cảm hứng bởi cuộc đấu giữa Wepner với Ali, Stallone lao ngay về nhà và viết kịch bản trong ba ngày lên tiếp cho bộ phim Rocky mà ông mới hình thành ý tưởng. Nhân vật chính của tác phẩm là Rocky Balboa, một gã đòi nợ thuê nhưng có bản chất hiền lành. Số phận trao cho anh cơ hội được mọi người biết đến khi nhà vô địch quyền Anh hạng nặng Apollo Creed (Carl Weathers), chọn Rocky làm đối thủ trong một trận đấu. Với Apollo ngạo mạn, tay đấm Rocky này chỉ là một kẻ vô danh có thể bị hạ gục trong chớp nhoáng và sẽ làm tôn vinh thêm sức mạnh tuyệt đối của hắn.
Nhưng với Rocky, đây là cơ hội để anh có thể đổi đời...
Sau ba ngày miệt mài viết với sự hỗ trợ của người vợ Sasha Czack, Stallone hoàn thiện được kịch bản dài 90 trang. Ông tới gặp các nhà sản xuất Bob Chartoff và Irwin Winkler để giới thiệu về kịch bản này. Họ hứng thú với dự án Rocky và muốn mua lại bản quyền kịch bản để đưa lên màn ảnh rộng. Nhưng họ không chấp nhận anh chàng vô danh Stallone thủ vai chính mà muốn những người nổi tiếng như Burt Reynolds, James Caan hay Robert Redford.
Nhưng Stallone cương quyết không chấp nhận, bởi ông “biết mình sẽ hối hận suốt đời nếu để lọt vai diễn của chính tôi vào tay người khác”. Thời điểm ấy, Stallone đã khánh kiệt về tài chính và không khỏi cảm thấy lung lay trước những lời đề nghị mua kịch bản với giá ngày càng tăng cao: “25.000 - 100.000 USD - 150.000 USD, 175.000 USD, 250.000 USD và rồi 333.000 USD. Ông tự nhủ: ‘Mình đã sống với cảnh nghèo quen rồi mà’ và quyết định từ chối. Bởi tôi biết nếu mình bán đi kịch bản và bộ phim thành công mà không có tôi trong đó, tôi sẽ đi tự tử mất”.
Giống như sự cương quyết của Rocky, Stallone chiến đấu đến cùng vì cơ hội cuộc đời và ông đã thành công. Các nhà sản xuất đành chấp nhận để Stallone vào vai Rocky Balboa song lại cắt kinh phí xuống chỉ còn 1,1 triệu USD và được quay trong có 28 ngày. Để có thể tiết kiệm chi phí cho tác phẩm, Sylvester Stallone phải nhờ cha, em trai và vợ mình tham gia đoàn phim. Bản thân ông lao vào tập luyện không ngừng nghỉ trong khoảng nửa năm để có vóc dáng như một võ sĩ quyền Anh thực thụ. Đôi chân mỏi rã rời do tập chạy, những đốt ngón tay sưng vù do tập đấm... tất cả những đau đớn đó đều được Stallone chấp nhận hy sinh vì một Rocky.
Kết quả là tất cả những gian nan mà Stallone phải trải qua đều được đền đáp xứng đáng. Rocky trở thành hiện tượng phòng vé, thu về tới 225 triệu USD trên toàn cầu và trở thành bộ phim ăn khách nhất năm 1976. Rocky đã trở thành biểu tượng văn hóa.
Sau khi có được khoản tiền, điều đầu tiên ông ấy làm là mua lại chú cún mà mình đã bán trước đó. Ông ấy trả mọi giá để có lại nó, và mức giá cuối cùng là $15,000.