Năm 1968 là năm cuộc kháng chiến chống Mỹ của nhân dân ta có những chuyển biến lớn. Cụ thể ở miền Nam, ta chuyển sang giai đoạn tổng công kích - tổng khởi nghĩa và đã giành được thắng lợi to lớn, toàn diện, có ý nghĩa chiến lược quan trọng. Thắng lợi đó đã tạo nên một sự thay đổi đột biến cục diện chiến tranh, tạo ra thời cơ thuận lợi mới để ta tiếp tục tổng công kích - tổng khởi nghĩa, tiến lên giành thắng lợi quyết định.
Thường trực Quân ủy Trung ương nhận định: mặc dù ta còn đứng trước một số khó khăn nhất định nhưng nhìn chung chúng ta đang ở trên thế tiến công, thế thắng, có thuận lớn về mọi mặt để đẩy mạnh cao trào cách mạng. Do đó, Thường trực Quân ủy Trung ương quyết định thúc đẩy hoạt động đợt mùa xuân 1969 thành một đợt mạnh.
Nửa tháng sau khi phát động đợt hoạt động mùa xuân 1969, Quân ủy Trung ương nhận định, địch ngày càng bộc lộ rõ sự lúng túng trong chiến lược phòng ngự bị động. Địch vẫn phán đoán ta sẽ tiếp tục tiến công vào đô thị nên chúng chú trọng phòng giữ ở các thành phố và khu căn cứ, do đó, nông thôn bị sơ hở. Quân ủy Trung ương nhắc các chiến trường tăng cường nghi binh làm cho địch tiếp tục không rõ được ý định của ta, buộc chúng phải phân tán hỏa lực và binh lực...
Một tháng sau khi bắt đầu đợt hoạt động cao điểm mùa xuân 1969, Cục Tác chiến sơ bộ đánh giá kết quả đợt tiến công đầu xuân trên các chiến trường miền Nam. Thực tế mùa xuân vừa qua chứng tỏ không những ta vẫn giữ vững quyền chủ động trên chiến trường mà còn phát triển thế tiến công liên tục, đẩy chiến lược "quét và giữ" của địch vào tình thế bị động mới.
Quân Mỹ bị thiệt hại nặng khiến nhân dân và cả một số nghị sĩ Mỹ lên tiếng phản đối mạnh mẽ chính quyền Nixon kéo dài chiến tranh Việt Nam. Đây là một đòn đánh thẳng vào âm mưu "phi Mỹ hóa" chiến tranh. Khả năng Mỹ đánh phá miền Bắc cũng ngày càng giảm. Trong gần 40 ngày (từ ngày 22/2 đến ngày 31/3/1969), ta đã mở đợt tổng công kích thứ tư và đã thu được kết quả tốt, rút được nhiều bài học bổ ích.
Về đợt hè (nửa đầu tháng 5/1969) quân ta đã tiêu diệt một bộ phận quân ứng chiến của Mỹ - ngụy, phá hủy một số phương tiện chiến tranh, hoạt động ở đô thị tương đối tốt, đẩy mạnh phong trào nông thôn, bước đầu phá âm mưu "quét và giữ" trong kế hoạch bình định của địch, thực hiện tốt việc phối hợp giữa hoạt động quân sự với đấu tranh chính trị và ngoại giao. Ý định của ta trong đợt cao điểm xuân hè là giành cho được những thắng lợi tạo nên chuyển biến lớn trên chiến trường Trị - Thiên, hình thành càng sớm càng tốt thế uy hiếp địch và phát triển sức mạnh tiến công của ta về hướng Đà Nẵng.
Cuộc đàm phán Việt - Mỹ tại Paris đã trải qua hơn một năm nhưng vẫn giậm chân tại chỗ. Như Bộ Chính trị đã dự kiến, do bị thất bại nặng và gặp khó khăn lớn, dù Mỹ có buộc phải kết thúc chiến tranh sớm bằng một giải pháp chính trị mà chúng có thể chấp nhận được, dẫn đến hiệp định chấm dứt chiến tranh được ký kết thì từ đó đến khi Mỹ rút hết quân khỏi miền Nam, cuộc đấu tranh giữa ta và địch vẫn phải trải qua một thời gian hết sức phức tạp.
Theo Cục Tình báo, lúc này Mỹ và chính quyền Sài Gòn đang đứng trước tình thế hết sức lúng túng và bế tắc. Mỹ đã phải thừa nhận một thực tế là chúng không thể tiếp tục leo thang và giải quyết vấn đề Việt Nam bằng biện pháp quân sự; lối thoát duy nhất là tìm cách chấm dứt chiến tranh. Mỹ vẫn duy trì Hội nghị Paris (cố gắng tiếp xúc riêng để thăm dò và mặc cả), tranh thủ Lào, Campuchia để hạn chế ta, đồng thời tranh thủ vai trò của Pháp và Liên Xô. Mỹ vẫn duy trì chính quyền Thiệu - Kỳ, duy trì thế hợp pháp của ngụy quyền, cố gắng tập hợp lực lượng chính trị chống cộng để hậu thuẫn cho ngụy.
Tình thế này đòi hỏi ta phải đẩy mạnh hoạt động quân sự hơn nữa, làm cho địch tiếp tục bị tổn thất nặng hơn, làm thất bại âm mưu "dùng dằng nửa ở nửa về" của đế quốc Mỹ. Chỉ có đẩy mạnh tiến công quân sự, làm cho địch tổn thất thêm về sinh lực và phương tiện chiến tranh mới buộc đế quốc Mỹ không thể trì hoãn nhịp độ xuống thang chiến tranh, rút nhanh quân Mỹ về nước.
Trong cuộc họp ngày 23/10/1969, Thường trực Quân ủy Trung ương thảo luận và nhất trí chủ trương chỉ đạo các chiến trường kéo dài thời gian đợt hoạt động mùa đông để có thêm thời gian chuẩn bị tốt mọi mặt cho đợt hoạt động đỉnh cao sắp tới.
Ngày 20/2/1970, Bí thư Quân ủy Trung ương Võ Nguyên Giáp cùng Quân ủy Trung ương họp kiểm điểm việc thực hiện nhiệm vụ quân sự trên cả hai miền trong năm qua và đề ra phương hướng, nhiệm vụ lãnh đạo trong năm 1970.
Quân ủy Trung ương xác định nhiệm vụ của miền Bắc trong năm 1970 là động viên sự nỗ lực lớn nhất của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân, cùng nhân dân miền Nam kiên trì và đẩy mạnh cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, kiên quyết tiến lên giành thắng lợi. Đồng thời ra sức nâng cao sức chiến đấu và trình độ sẵn sàng chiến đấu, củng cố tổ chức và nâng cao chất lượng về mọi mặt của các lực lượng vũ trang; kết hợp củng cố quốc phòng với việc xây dựng kinh tế, nhằm tăng cường tiềm lực kinh tế và quân sự của miền Bắc, xây dựng hậu phương ngày càng vững mạnh; đề cao tinh thần cảnh giác cách mạng, đập tan mọi âm mưu khiêu khích, xâm lược của đế quốc Mỹ và tay sai, bảo vệ vững chắc sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc; tích cực chi viện cho miền Nam và giúp đỡ cách mạng Lào giành được thắng lợi ngày càng to lớn và vững chắc.