Một bài phát biểu của một chính trị gia, đôi khi giành được những tràng pháo tay, và có lúc lại gặp phải những tiếng phản đối từ khán giả. Khi chúng ta làm được việc khó, nhận được bao nhiêu tràng pháo tay tán thưởng, nhưng cũng vẫn sẽ có kẻ bàn ra tán vào, không chịu công nhận.
Con người ta, tất nhiên đều hy vọng nhận được những tràng pháo tay, đâu có ai muốn bị chê trách. Tuy nhiên, tiếng vỗ tay chưa hẳn là hoàn toàn đúng và lời phản đối không hẳn là hoàn toàn sai, ngoài hai kiểu đánh giá này ra còn có thể có một loại phán xét công tâm khác.
Vỗ tay khen ngợi công tâm đương nhiên là đáng quý; vỗ tay khen ngợi vì yêu ghét cá nhân sẽ làm dấy lên tranh cãi. Quan chức thiếu đạo đức, không được toàn dân tin theo nên bị la ó thì việc la ó ở đây chưa chắc đã hoàn toàn sai. Có lúc, tiếng la ó đại diện cho một loại công lý, đại diện cho một loại chính nghĩa, đại diện cho một loại phản kháng, thì đó cũng là tiếng nói của nhân dân.
Tần Thủy Hoàng xây Vạn Lý Trường Thành và Tùy Dạng Đế mở kênh đào Đại Vận Hà nghìn dặm. Với những việc này chúng ta nên cho họ một tràng pháo tay tán thưởng hay la ó chê trách?
Hiện nay các nước đang đẩy mạnh hợp tác hòa bình, có người tán thành, có người phản đối. Vậy bạn thấy nên vỗ tay đồng ý hay là la ó phản đối?
“Ba thông”1 sẽ có lợi cho nền kinh tế đôi bên, nhưng một số lãnh đạo đồng ý, một số thì phản đối. Vậy bạn thấy nên la ó phản đối hay vỗ tay đồng ý.
1 Ba thông: Thông suốt với nhau về đường không, đường biển và đường bộ.
Hán Cao Tổ và Minh Thái Tổ đều là những thường dân vì dám đứng lên dựng cờ khởi nghĩa mà cuối cùng trở thành vua. Thật là “giãi thây trăm họ làm công một người”, như vậy chúng ta nên cho họ một tràng pháo tay hay là la ó đây?
Những gì chúng ta dành cho các anh hùng hảo hán, tất nhiên là những tràng pháo tay; những gì chúng ta dành cho những kẻ gian nịnh, hẳn là những tiếng la ó. Lẽ hiển nhiên, chúng ta sẽ hết lòng tán dương những người đề cao công lý chính nghĩa, và không gì khác hơn là dành những lời chê trách cho những kẻ tiểu nhân ích kỷ tự lợi.
Những việc làm vì mọi người, có việc vì nhiều, có việc vì ít, nhưng chúng ta đều vỗ tay khen ngợi. Những việc ích kỷ vì mình, thiếu đạo đức và không chính đáng, chúng ta không chỉ la ó phản đối mà còn phải kịch liệt lên án.
Vậy nên được vỗ tay ca ngợi hay là bị la ó chê trách, tất cả đều phụ thuộc vào màn thể hiện của bản thân mỗi chúng ta.