Chiều muộn, rải rác những bệnh nhân cuối cùng vào kết luận trước khi kết thúc buổi khám. Trong số đó có anh thanh niên tầm 40 tuổi. Nhìn dáng người hơi gầy một chút nhưng thần thái bác sĩ chưa nhận thấy có gì đặc biệt. Lý do đến khám theo như anh cho biết là tầm hai tuần nay thấy đau lưng rồi cơn đau lan dọc xuống chân phải. Bác sĩ có chẩn đoán sơ bộ: “Theo dõi thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng” rồi chỉ định để anh đi chụp phim. Tuy nhiên, khi kết quả X-quang và cộng hưởng từ về đã vượt quá mức đoán dự của bác sĩ: Tổn thương nhiều thân đốt sống, xương cùng và xâm lấn xương cánh chậu hai bên. Với đặc điểm hình ảnh như vậy thì đa số các trường hợp sẽ là do ung thư di căn xa đến, các bạn ạ. Để giúp khẳng định chẩn đoán, bác sĩ chỉ định làm thêm một số thăm dò tầm soát về ung thư rồi hẹn sáng hôm sau quay lại khi có đầy đủ các xét nghiệm. Kết thúc buổi khám, trên đường ra về thấy anh đứng chờ trước cửa viện. Khi bác sĩ tới gần, anh lặng lẽ đưa tờ kết quả siêu âm vừa làm xong. “Hình ảnh u gan nhiều khối, nghĩ nhiều đến ung thư biểu mô tế bào gan”.
Im lặng một lát rồi anh nói: “Tôi bị ung thư gan di căn vào cột sống rồi phải không bác sĩ? Chắc mai tôi không quay lại làm thêm những xét nghiệm kia nữa. Liệu bệnh của tôi sống được bao lâu nữa bác sĩ”. Anh chia sẻ, anh bị viêm gan B từ lâu và cũng đã đi kiểm tra mấy năm trước, thấy không có gì đặc biệt nên mấy năm nay không đi khám lại nữa. Ai ngờ bệnh nó đến nhanh như vậy. Giờ anh chuẩn bị trở về nhà với người vợ trẻ cùng hai đứa con trai đang học lớp tám và lớp ba nhưng sắp tới chẳng biết bắt đầu từ đâu. Câu hỏi cùng những chia sẻ từ anh làm bác sĩ thấy đau nhói trong lòng, chiều hoàng hôn càng thê lương, tê tái. Nắm chặt bàn tay anh, bác sĩ động viên để anh tiếp tục việc chữa trị trong thời gian tới. Đôi mắt anh buồn nhìn xa xăm... Bác sĩ thương anh, bác sĩ thương người vợ cùng hai đứa con thơ dại trong ngôi nhà bé nhỏ đang mong ngóng anh trở về. Rồi đây, người phụ nữ cùng hai con bé nhỏ ấy sống sẽ ra sao khi người chồng, người cha không còn nữa… Cuộc sống quá mỏng manh và sinh ly tử biệt có thể đến với bất cứ ai, bất cứ lúc nào, phải không các bạn?
Thực sự qua câu chuyện đau buồn này, bác sĩ khát khao gửi đến những điều sau, mong mọi người lưu tâm giúp bác sĩ với nhé!
1. Ung thư gan là ung thư phổ biến thứ sáu trên thế giới và tiên lượng vô cùng nặng nề. Theo báo cáo của ghi nhận ung thư toàn cầu năm 2018: Thế giới mỗi năm có khoảng 841.000 ca mắc mới ung thư gan và 781.000 người tử vong vì căn bệnh này. Ung thư gan cũng là ung thư có tỉ lệ mắc mới cao nhất ở nước ta trong năm 2018 với 25.335 trường hợp.
2. Ung thư gan có ba loại chính: ung thư biểu mô tế bào gan phát triển từ tế bào gan, ung thư biểu mô đường mật phát triển từ đường mật trong gan và u nguyên bào gan. Trong đó, ung thư biểu mô tế bào gan là hay gặp nhất, chiếm tầm 80% các trường hợp và thường liên quan đến những người bị viêm gan mạn tính.
3. Những người có nguy cơ cao bị ung thư gan bao gồm:
▸ Nam giới hay gặp hơn nữ giới.
▸ Người bị viêm gan các loại, đặc biệt là viêm gan B.
▸ Người uống nhiều bia rượu hoặc hút thuốc lá, người béo phì.
▸ Những người đã được chẩn đoán bệnh lý gan rượu hoặc bệnh lý viêm gan nhiễm mỡ không do rượu.
▸ Những người chưa biết mà vẫn đang sử dụng những ngũ cốc đã bị nấm mốc (dễ nhiễm độc tố aflatoxin).
▸ Những người thường xuyên làm việc trong môi trường ô nhiễm như thợ sơn, nhuộm, tẩy rửa hoặc tại các nhà máy hóa chất.
▸ Những người bị xơ gan.
4. Ung thư gan tiến triển vô cùng nhanh, nhiều trường hợp kiểm tra chưa thấy gì nhưng chỉ dăm ba tháng khám lại khối u đã phát triển và di căn khắp nơi. Thêm nữa, các triệu chứng sớm của ung thư gan hầu như không có gì nên dự phòng là yếu tố then chốt nhất. Những nội dung dự phòng chính mọi người cần lưu ý thực hiện bao gồm:
▸ Tiêm đầy đủ vắc-xin phòng viêm gan cho cả nhà.
▸ Từ bỏ bia rượu và thuốc lá.
▸ Thức ăn là thuốc chữa bệnh nhưng nó cũng là tác nhân gây bệnh khi thực phẩm không an toàn, không hợp vệ sinh, thà chọn nhịn một bữa cơm còn hơn thưởng thức những thực phẩm không rõ nguồn gốc, các bạn nhé!
▸ Không sử dụng ngũ cốc đã có dấu hiệu ẩm mốc.
▸ Kiểm tra sức khỏe định kỳ sáu tháng một lần tại những cơ sở y tế uy tín và có bác sĩ tư vấn đầy đủ.
▸ Với những người bị viêm gan B, C, tuyệt đối không dùng bia rượu và nên có một bác sĩ chuyên về gan mật điều trị theo dõi cũng như tư vấn định kỳ (rất quan trọng).
▸ Với những người có tính chất nghề nghiệp như luôn tiếp xúc với những hóa chất độc hại, cần bảo hộ đầy đủ và thường xuyên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ cẩn thận hàng năm.
▸ Xin hãy mua bảo hiểm, ít nhất cũng là bảo hiểm y tế toàn dân, các bạn nhé!
Điều bác sĩ rất buồn khi đọc các nghiên cứu trên thế giới về bệnh lý này đó là hơn 75% các tổn thương gan mạn tính dẫn đến ung thư gan đang thuộc về các quốc gia kém phát triển và đang phát triển do điều kiện thiếu thốn cũng như những kế hoạch chữa trị dự phòng chưa đạt được như ý muốn. Điều đó có nghĩa là chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa được căn bệnh này, các bạn ạ. Miễn sao mỗi người dân xây dựng lối sống lành mạnh và tạo thói quen đi kiểm tra sức khỏe định kỳ hàng năm, đặc biệt nguời bị bệnh gan mạn tính.