Lao:Có thể chúng ta đang mắc

Cách đây năm năm, bác sĩ có sang Hồng Kông tham gia một khóa phẫu thuật lao cột sống, tuy vậy khi đặt chân đến bệnh viện ở đó, các bác sĩ cho biết hiện bệnh nhân lao không còn nên các học viên sẽ thực hành phẫu thuật trên xác. Khoảng 20 năm về trước, Hồng Kông được biết đến là một trong những nơi có tỷ lệ nhiễm lao khá cao, vậy mà chỉ 20 năm sau, lao đã được kiểm soát rất tốt ở trung tâm tài chính hàng đầu Châu Á này. Trở lại đất nước mình, nhiều người ngạc nhiên khi đi khám được các bác sĩ chẩn đoán là lao cột sống, lao khớp háng, lao màng bụng, lao màng não… Các bạn ạ, cá nhân bác sĩ hay các bạn có thể nhiễm lao bất cứ lúc nào vì tỷ lệ người mang vi khuẩn lao thể tiềm ẩn trong cộng đồng không phải là ít, chúng đang ở thể bất hoạt khi cơ thể ta khỏe. Tuy nhiên bất kỳ khi nào cơ thể ốm yếu, vi khuẩn lao sẽ “tỉnh giấc” và gây bệnh, biểu hiện triệu chứng ra bên ngoài. Thậm chí ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là Châu Á trong đó có Việt Nam, lao đã biến đổi để trở thành căn bệnh với những chủng kháng đa thuốc (MDR-Multi Drug Resistant), siêu kháng thuốc (XDR-Extensively Drug Resistant) hoặc kháng thuốc hoàn toàn (TDR-Totally Drug Resistant) dẫn đến điều trị vô cùng khó khăn, có những bệnh nhân tử vong ngay trước sự bất lực của thầy thuốc.

Vậy chúng ta cần làm gì dự phòng để không bị nhiễm lao? Có 9 điều bác sĩ mong muốn được gửi gắm.

1. Tiêm phòng đầy đủ vắc-xin. Mọi người lưu ý là dù đã tiêm đầy đủ vắc-xin BCG thì chúng ta cũng không đảm bảo được 100% là không nhiễm lao, tuy nhiên những thể lao nặng hầu như không xuất hiện ở những người đã tiêm phòng lao đầy đủ.

2. Duy trì thể dục thể thao mỗi ngày để đảm bảo sức đề kháng tốt. Những thói quen xấu như lười thể dục thể thao, thuốc lá, nghiện rượu, thức khuya, ăn uống thất thường, nhẹ cân hoặc béo phì… sẽ phá hủy hệ thống miễn dịch và đó là thời điểm tuyệt vời nhất để vi khuẩn lao xâm nhập và bùng nổ. Điều đó giải thích tại sao hầu hết người bị HIV có suy giảm hệ miễn dịch đều mắc lao.

3. Luôn che miệng bằng khăn giấy khi ho hoặc hắt hơi, cho khăn giấy vào túi ni lông, sau đó vứt vào thùng rác rồi rửa tay. Và tuyệt đối không ho khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng vì đây là con đường lây nhiễm chính của vi khuẩn lao. Rất mong mọi người ý thức một chút vì chính mình, cho con cái chúng ta và cho cộng đồng. Mọi người cũng nên tạo thói quen rửa tay sạch sẽ sau khi ra nơi công cộng về hoặc sau khi tiếp xúc bắt tay với nhiều người, rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, súc họng trước khi đi ngủ…

4. Cơ quan, văn phòng nơi làm việc nên tạo không gian thoáng gió và giữ khoảng cách với nhau, vì với bệnh lao, hô hấp là con đường lây nhiễm chính.

5. Những ai bị bệnh mạn tính (tiểu đường, hen suyễn, suy thận…) hay dùng thuốc ức chế miễn dịch… cần theo dõi và kiểm soát tốt cũng như nên hạn chế ra chỗ đông người, nếu có xuất hiện thì cần đeo khẩu trang đầy đủ.

6. Khi có những dấu hiệu như ho có đờm, sốt nhẹ về chiều, gầy sút cân, mệt mỏi ra mồ hôi trộm… hãy cẩn thận, có thể các bạn đang bị lao, cần đi khám ngay.

7. Những vị trí lao hay xuất hiện trong cơ thể chúng ta bao gồm lao phổi, lao cột sống, lao màng não, lao khớp háng, lao hạch, lao đường tiêu hóa… Vậy nên bất cứ khi nào có dấu hiệu bất thường trên hai tuần (đau đầu, đau cột sống, đau háng, sưng hạch…) cần đi khám ngay.

8. Nếu đã chẩn đoán xác định lao, chúng ta cần tuân thủ điều trị một cách tuyệt đối để tránh bị lao kháng thuốc và thất bại trong điều trị. Đây là nội dung tưởng dễ nhưng nhiều người không thực hiện được. Sau khi điều trị thuốc lao vài ba tháng thấy cơ thể khỏe lại nên cứ tưởng mình khỏi, thực sự không phải vậy. Vi khuẩn lao trong cơ thể chúng ta tồn tại ở nhiều thể khác nhau, vậy nên khi đã bị bệnh lao, cơ thể cần dùng thuốc với thời gian rất dài theo phác đồ để tận diệt các thể lao đang ẩn, đang ngủ này, có như vậy chúng ta mới thực sự đã chữa khỏi bệnh lao.

9. Điều cuối cùng, rất mong các bạn chia sẻ giúp bác sĩ tới cộng đồng những thông tin này về bệnh lao. Để cùng nhau chung tay, hy vọng chúng ta đẩy lùi bệnh lao và không còn ai bị lao nữa.

Ca phẫu thuật thay thế hai thân đốt sống ngực bị tổn thương do vi khuẩn lao phá hủy