Chương 5

“Ai chịu đựng tốt, người đó sẽ chiến thắng.”

- Khuyết danh

CHAMPION

Perseverance of a Champion

SỰ KIÊN TRÌ CỦA NHÀ VÔ ĐỊCH

Kiên trì = Kiên định, bền bỉ trong suốt quá trình hành động.

Không bao giờ bỏ cuộc!

Câu nói nổi tiếng: “Cùng tắc biến, biến tắc thông” có nghĩa là cách để vượt qua trở ngại hay nghịch cảnh là tiếp tục cố gắng, tiếp tục làm và không bao giờ bỏ cuộc. Đây là một tư duy quan trọng cần phải có.

Vượt qua trở ngại.

Nếu chúng ta quay đầu và bỏ cuộc trước những thách thức, chúng ta chắc chắn sẽ thất bại. Tuy nhiên, khi kiên nhẫn, tức là chúng ta đang trao cho mình nhiều cơ hội hơn để thành công. Hãy tưởng tượng nếu chúng ta không cố gắng sử dụng những nguồn lực mình đang có mà cứ thế bỏ cuộc, điều đó đồng nghĩa với việc chúng ta đang trao cho đối thủ cơ hội giành chiến thắng. Chúng ta đang trao lại danh hiệu nhà vô địch cho họ. Ai mà biết được chứ? Có thể ngay chính lúc ấy, đối thủ cũng đang mấp mé ý định bỏ cuộc như chúng ta thì sao! Hãy kiên trì bước tiếp, cơ hội chiến thắng của chúng ta sẽ cao hơn rất nhiều.

Chúng ta hãy cùng làm theo tiêu chí này nhé: – “Đừng bao giờ nói ‘tiêu rồi’, cũng đừng bao giờ bỏ cuộc”. Đây thật sự là tâm thế của nhà vô địch.

Những nhà vô địch Đông Nam Á

Năm 2008, Việt Nam được trao giải vô địch Đông Nam Á lần đầu tiên sau khi giành được chiến thắng chung cuộc trước cựu vô địch ba lần liền là Thái Lan trong trận chung kết giải AFF Suzuki Cup. Trận đấu lượt về diễn ra ở Hà Nội đầy những pha nghẹt thở. Việt Nam chỉ giành chiến thắng sau cú đội đầu đầy ấn tượng của cầu thủ Lê Công Vinh trong những phút đấu bù giờ, giúp san bằng tỷ số với Thái Lan và đạt kết quả chung cuộc 3 - 2 sau trận lượt đi ở Bangkok, trận đấu mà Việt Nam đã giành chiến thắng trước đội nhà với tỷ số 2 - 1.

Cú đội đầu làm nên chiến thắng.

Trận đấu ở Hà Nội là trận đấu sống còn đối với Thái Lan. Họ đã nỗ lực hết sức nhằm san bằng tỷ số, và áp lực đó được rũ bỏ khi ở phút thứ 21, bàn thắng đã được ghi vào lưới đối thủ. Áp lực bây giờ chuyển sang cho Việt Nam, khi cầu thủ Thái Lan liên tục thử thách thủ môn Việt Nam bằng những cú sút khá hiểm hóc. Tuy nhiên, những người hùng Việt Nam đã không mệt mỏi buông xuôi trước làn sóng tấn công liên tiếp của đội bạn. Đến khi trận đấu bước vào những giây phút đấu bù giờ, Việt Nam đã ghi bàn bằng cú sút gần như cuối cùng của trận đấu từ cầu thủ Lê Công Vinh, giúp Việt Nam giành được ngôi vị vô địch Đông Nam Á lần đầu tiên trong lịch sử – một danh hiệu hoàn toàn xứng đáng với sự kiên trì và bền chí của họ.

Đôi mắt của hổ^*

^(*) Tiger Woods, tay golf người Mỹ; tiger còn có nghĩa là hổ.

Tại giải vô địch Mỹ mở rộng năm 2008, Tiger Woods, golf thủ người Mỹ đã chơi một trong những trận đấu vĩ đại nhất cuộc đời mình. Anh cần thực hiện những cú big shot để đánh bại đối thủ là Rocco Mediate. Anh đã thực hiện chúng không biết bao nhiêu lần, nhưng không cú nào quan trọng như cú đánh dẫn đến loạt playoff 18 lỗ. Trong loạt trận playoff, Woods một lần nữa cần thực hiện một cú big shot để buộc “cái chết bất ngờ”^** với Mediate. Khi Woods hoàn thành par^*** ở hố “cái chết bất ngờ” đầu tiên mà Mediate lại không, anh đã chính thức giành được chức vô địch thứ 14 về cho mình.

^(**) Xảy ra khi cuộc đấu có điểm hòa vào cuối cuộc chơi bình thường. Cuộc chơi sẽ tiếp tục cho tới khi đấu thủ nào thắng trước trên một lỗ.

^(***) Par: số gậy được đề nghị để hoàn thành một lỗ (hoặc 18 lỗ).

Sau này, Woods tiết lộ rằng trong suốt mười tháng trước đó, anh đã cầm gậy với một dây chằng đầu gối trái bị rách và vết rạn ở xương chày trái. Chính nhờ sức mạnh và sự quyết tâm tuyệt đối, anh đã kiên trì vượt qua những vòng tranh đấu khó nhọc để trở thành nhà vô địch.

Vẫn chơi giữa cơn đau.

Tin vào chính mình

Tao Li, vận động viên bơi lội người Singapore gốc Trung Quốc, đã “tạo sóng” tại Thế vận hội Bắc Kinh năm 2008, khi trở thành vận động viên bơi lội người Singapore đầu tiên bước vào chung kết ở nội dung bơi bướm 100 mét. Vóc dáng của Tao Li là đề tài mang ra bàn tán, gièm pha của nhiều người, bởi họ cho rằng chiều cao ấy chắc chắn sẽ cản trở cô bước lên bục vinh quang. Cuối cùng, cô đã đạt được vị trí thứ tư một cách đáng kinh ngạc. Điều đáng khen ngợi hơn nữa chính là ý chí của cô trong việc chứng minh rằng những nghi ngại, dè bỉu đối với cô là hoàn toàn sai, vóc dáng không phải là vấn đề!

Thật vậy, sự kiên trì của Tao Li đã giúp cô trở nên như ngày hôm nay, cũng như trong những chiến thắng ở tương lai.

Sức mạnh ý chí.

Nảy ngược trở lại

Hết thảy mọi người đều mong ước cuộc sống của họ trải đầy hoa hồng, đầy ắp những bất ngờ thú vị và những cái kết hạnh phúc. Tuy nhiên, chúng ta đều biết rằng một cuộc sống như thế chỉ tồn tại trong truyện cổ tích hay trong trí tưởng tượng mà thôi. Với hầu hết chúng ta, cuộc sống giống như một chuyến tàu lửa siêu tốc trong công viên giải trí, đầy những đoạn gập ghềnh, nâng lên cao rồi lao thẳng xuống thấp. Có những giai đoạn mà mỗi ngày đầy ắp những u sầu, bế tắc; trong khi ở những giai đoạn khác thì tỏa sáng niềm tin và hy vọng.

Các vận động viên cũng có những ngày đẹp và ngày xấu như vậy. Vào những ngày tốt, mọi thứ đều diễn ra tốt đẹp, và mỗi nỗ lực bỏ ra đều được đền đáp. Tuy nhiên, sẽ có những ngày không được tốt như thế, khi mọi thứ diễn ra theo chiều ngược lại. Dù họ đã nỗ lực thế nào đi nữa, thì dường như mọi thứ đều xôi hỏng bỏng không – những cú đánh bóng không rơi đúng vị trí, họ bị mất phong độ, họ thi đấu không tốt và phạm phải những sai lầm không đáng có.

Khi mất tinh thần, người ta sẽ than vãn về những xui xẻo đang bám riết lấy mình. Nhưng nhà vô địch là người có thể “nảy ngược” lại và xem những “ngày xấu” ấy như là những bài học kinh nghiệm. Họ sẽ phân tích điều gì đã diễn tiến xấu, sẽ khắc phục những sai lầm, và đảm bảo rằng lỗi lầm tương tự sẽ không bao giờ xảy ra lần nữa.

Tự nhìn nhận.

Dennis là một người như thế. Anh đã lấy lại tinh thần sau khi bị đánh bại để trở thành một vận động viên giỏi hơn và một người tốt hơn. Anh can đảm nhìn lại những gì đã xảy ra trong suốt trận đấu bowling, phân tích và học hỏi từ chúng. Với những kiến thức mới góp nhặt được, Dennis nhận ra rằng anh cần phải cải thiện kỹ năng của mình hơn nữa. Không nản lòng, anh đã tập luyện chăm chỉ và chỉ trong vòng một năm, anh trở nên mạnh hơn, rồi sau đó giành được giải thưởng cao nhất.

Những nhà vô địch sẽ hồi phục trở lại từ những thất bại và sai lầm, tiếp tục khát khao hương vị ngọt ngào của thành công.

Tay súng tài ba

Đường đến vinh quang của Karoly Takacs cũng không trải đầy hoa hồng. Ông xuất thân từ quân đội Hungary và là một trong những vận động viên bắn súng ngắn hàng đầu thế giới. Mong đợi sẽ giành được tấm huy chương vàng Thế vận hội năm 1940, nhưng giấc mơ của ông bỗng chốc vỡ tan bởi một tai nạn khủng khiếp. Trong lúc tập luyện với đồng đội, tay phải của ông (cũng là tay thuận để bắn súng) đã bị nổ tung bởi một quả lựu đạn.

Takacs phải nằm viện suốt một tháng, tinh thần suy sụp bởi sự mất mát quá lớn, cũng như nỗi đau phải từ bỏ giấc mơ Olympic của mình. Trong hoàn cảnh như vậy, mọi người đều bị nhận chìm trong sự tiếc nuối và từ bỏ mọi thứ, nhưng Takacs thì không. Ông quyết định sẽ phải hành động trong tình thế khó khăn này. Thế là ông bắt mình phải đứng lên và tập bắn súng bằng tay trái!

Sự kiên trì của Takacs thể hiện ở chỗ ông quyết tâm chỉ tập trung vào những gì ông có – sức mạnh tinh thần không gì có thể quật ngã và bàn tay trái lành lặn – hơn là chỉ mãi tiếc thương, oán trách về những gì mình đã mất – bàn tay phải. Thế là Takacs dành ra vài tháng trời để tập luyện đến lúc thuần thục những kỹ năng bắn súng bằng tay trái.

Năm 1939, Takacs xuất hiện tại giải vô địch bắn súng quốc gia, không phải để xem hay cổ vũ, mà là để tham gia thi đấu. Các đối thủ của Takacs đều rất ngạc nhiên trước hành động này của ông, tự hỏi làm thế nào ông có thể bắn khi không có bàn tay phải. Cuối cùng, tất cả mọi người đều kinh ngạc khi Takacs trở thành người chiến thắng.

Tại Thế vận hội Luân Đôn năm 1948, lúc Takacs 38 tuổi, ông đã giành huy chương vàng và lập một kỷ lục thế giới ở nội dung ông thi đấu. Nhưng vẫn chưa chấm dứt ở đó, bốn năm sau tại Thế vận hội Helsinki 1952, một lần nữa ông giành được huy chương vàng!

Sức mạnh tinh thần và sự kiên trì của Takacs hoàn toàn xứng đáng để chúng ta ngưỡng mộ. Ông không bao giờ bỏ cuộc dù có chuyện gì xảy ra với mình, và luôn nhìn vào mặt lạc quan của sự việc thay vì tập trung vào bi kịch. Và một khi đã quyết định những gì cần hành động tiếp theo, ông sẽ gạt bỏ tất cả để thực hiện. Hành động của ông cương quyết hơn lời nói. Ông đã thực hiện giấc mơ Olympic của mình không phải chỉ một, mà đến tận hai lần.

Ông thực sự là một nhà vô địch và là nguồn cảm hứng cho tất cả mọi người.

Sức mạnh ý chí giúp ta vượt qua mọi trở ngại

Câu nói trên đã được sử dụng thường xuyên nhằm cho ta thấy sức mạnh to lớn của ý chí, khuyến khích mọi người tiếp tục cố gắng và không bỏ cuộc. Một số người đã thêm vào: “Nếu bạn không quan tâm, thì nó không phải là vấn đề!”. Điều này có nghĩa là chúng ta không quá quan tâm đến kết quả của tình huống; nhưng trong hầu hết các trường hợp, chúng ta lại đặt nặng kết quả.

Các vận động viên cũng nắm bắt quan điểm về sức mạnh ý chí này. Bạn đã bao giờ có cảm giác muốn bỏ cuộc nhưng đột nhiên cảm thấy như có một luồng năng lượng mới dâng trào? Khả năng cơ thể chúng ta chịu đựng được hình phạt về thể chất là có giới hạn. Tuy nhiên, ý chí quyết định chúng ta có thể tiếp tục chịu đựng hay bỏ cuộc. Nhà vô địch là những người có thể dồn hết sức mạnh bên trong để vượt qua giới hạn của bản thân và giành lấy chiến thắng cuối cùng.

Vì vậy, trong thời gian tới, khi nào bạn có ý định bỏ cuộc, hãy nhớ đến sức mạnh ý chí. Chính ý chí sẽ giúp tận dụng chút năng lượng còn sót lại của ta và đẩy ta đến chiến thắng.

Niềm tự hào của các vận động viên Paralympic

Tương tự như Thế vận hội Olympic, Paralympic được tổ chức bốn năm một lần. Đó là một sự kiện nơi các vận động viên khiếm khuyết về thể chất và thị giác tụ họp để thi đấu và thể hiện tinh thần thể thao.

Yip Pin Xiu và Laurentia Tan, hai vận động viên Singapore đã tham gia Thế vận hội Paralympic mùa Hè năm 2008 và làm quốc gia họ tự hào.

Yip Pin Xiu được sinh ra với chứng suy nhược cơ bắp. Tại Thế vận hội Paralympic năm 2008, cô đã giành được huy chương vàng ở nội dung bơi ngửa 50 mét và huy chương bạc bơi tự do 50 mét. Trong giải đấu, cô đã lập nên hai kỷ lục thế giới mới.

Với thành tích xuất sắc của mình, cô đã được trao tặng huy chương dành cho những người phục vụ xuất sắc cho đất nước.

Laurentia Tan, vận động viên cưỡi ngựa nhịp điệu trong Thế vận hội Paralympic, bị bại não và điếc sau khi sinh. Cô đã giành được hai huy chương đồng trong giải vô địch đơn trình diễn với ngựa và giải tự do đơn. Với thành tích thể thao của mình, cô cũng đã được trao huy chương Pingat Bakti Masyarakat.

Hai ví dụ minh họa này cho ta thấy rõ tinh thần bất khuất và sự kiên trì tuyệt vời của những vận động viên khuyết tật. Họ không cho phép những khiếm khuyết của cơ thể cản trở họ theo đuổi đam mê thể thao của mình; thực tế họ còn thể hiện xuất sắc là đằng khác. Những thành tựu nổi bật của họ thực sự là tấm gương sáng để chúng ta noi theo.

Người chinh phục

Trong khi đạp xe đến nơi làm việc vào năm 2005, nhân viên cứu hỏa tên Matthew Long đã bị một chiếc xe buýt đang rẽ đường sai luật đâm vào. Anh bị chấn thương nghiêm trọng, gãy xương khắp cơ thể và mất máu khủng khiếp, nên cơ hội sống sót chỉ còn 5%. Trước tai nạn, anh từng là một vận động viên giỏi, đã tham gia nhiều đường chạy marathon và thi đấu ba môn phối hợp. Sau tai nạn, phải may mắn lắm anh mới có thể di chuyển bằng nạn.

Dù những vết thương còn đau, nhưng Matthew vẫn quay trở lại tập luyện. Sau hai năm phục hồi và trải qua nhiều ca phẫu thuật, anh đã đăng ký tham gia cuộc đua marathon thành phố New York, và anh học cách chạy trở lại để có thể tham gia thi đấu kịp thời. Nhờ vào sự kiên trì bền bỉ của chính mình, sự chăm sóc tận tụy của bác sĩ và sự quan tâm của bạn bè, anh đã hồi phục và quay trở lại tham gia thi chạy đường dài. Chưa đến năm năm sau vụ tai nạn đó, anh được xuất hiện trong tạp chí Men’s Fitness với hình ảnh một trong những người đàn ông mạnh mẽ nhất năm 2010!

Anh đã bắt đầu lập quỹ “I Will”, một tổ chức giúp đỡ mọi người đạt được thành công trong cuộc sống và thể thao, bất chấp bệnh tật và thương tật – những nhân tố đã làm thay đổi cuộc sống của họ.

Chịu trách nhiệm

Khi kiên trì, chúng ta thực sự nhận lãnh trách nhiệm cho hành động của mình. Chọn lấy con đường ngắn nhất để thoát khỏi mọi vấn đề và bỏ cuộc là điều vô cùng đơn giản. Tuy nhiên, khi làm như thế, chúng ta thường quên rằng mình đã khiến mọi người xung quanh và cả bản thân cảm thấy thất vọng. Những người thành thật với bản thân sẽ biết rằng việc chịu trách nhiệm cho hành động của mình chính là dấu hiệu của sự trưởng thành.

Nhận thức được điều này, họ sẽ biết rằng bất cứ hành động nào họ thực hiện cũng sẽ ảnh hưởng đến rất nhiều thứ.

Tự chịu trách nhiệm.

Nhận thức được điều này, họ sẽ biết rằng họ cần phải cố gắng hết sức để không làm mọi người xung quanh thất vọng, và quan trọng nhất là không mất đi niềm tin vào bản thân.

Các vận động viên hàng đầu luôn là những người không bao giờ từ bỏ trách nhiệm. Khi phong độ không tốt, họ sẽ tự trách bản thân mình đầu tiên, không bao giờ đổ lỗi cho người khác. Họ biết mình đã thể hiện chưa đủ tốt để có được kết quả như mong muốn, và họ sẽ nỗ lực gấp đôi để với tay đến kết quả ấy ở lần tiếp theo.

Vô địch một lần nữa

Los Angeles Lakers, đội bóng rổ của giải đấu nhà nghề Mỹ NBA với 15 danh hiệu vô địch tính đến năm 2009, đã thể hiện sức mạnh và quyết tâm cao độ để giành lại danh hiệu của mình sau thất bại đáng thất vọng trong trận chung kết NBA năm 2008 trước đối thủ Boston Celtics.

Đội Lakers đã bị áp đảo hoàn toàn bởi sự kiên trì và lối chơi của Celtics trong trận chung kết năm 2008. Họ đã nghiêm túc nhìn nhận thất bại và quyết tâm tập trung để sẵn sàng cho mùa giải năm sau.

Trong mùa giải NBA năm 2008 - 2009, để tâm đến những bài học từ những trận đấu trước, Lakers đã kết thúc mùa giải với điểm số kỷ lục: 65 - 17, chiến thắng vùng Pacific (Pacific Division) và đạt được vị trí đầu tiên trong liên đoàn miền Tây (Western Conference). Trên đường đi đến trận chung kết NBA, họ đã đánh bại Utah Jazz, Houston Rockets và Denver Nuggets. Đối thủ của họ trong trận chung kết là Orlando Magic. Những ký ức về trận chung kết thất bại trước đó vẫn còn nguyên vẹn trong tâm trí, Lakers quyết tâm không để lịch sử lặp lại. Với mục tiêu mãnh liệt này, Lakers đã vượt qua Magic và một lần nữa được trao cúp vô địch!

Tập trung giành chiến thắng.

Kết luận

Thành công luôn chờ đợi những ai kiên trì theo đuổi.