Các quan điểm của Vygotsky đã và vẫn đang gây nhiều tranh cãi. Vì đến với lĩnh vực này mà không được đào tạo chuyên biệt về tâm lý học và phát triển nên ông đã đem tới một góc nhìn tươi mới về nghiên cứu trẻ em. Ông phản đối sự phân tích các năng lực của trẻ dựa trên những bài kiểm tra trí tuệ. Ông cho rằng việc nghiên cứu cần dùng cả phương pháp định lượng và định tính. Ý ông là việc quan sát cẩn thận trẻ em (nghiên cứu định tính) phải được xem là có giá trị ngang với những điểm số của bài kiểm tra (nghiên cứu định lượng).
Vygotsky đã làm thay đổi cách nghĩ của các nhà giáo dục về sự tương tác của trẻ em với những người khác. Công trình của ông cho thấy sự phát triển xã hội và nhận thức luôn song hành và dựa vào nhau. Trong nhiều năm, các nhà giáo dục theo thuyết Piaget đã xem tri thức của trẻ là thứ được tạo thành từ những kinh nghiệm cá nhân. Mặc dù Vygotsky cũng đồng ý với điều này, song ông cho rằng không thể phân tách kinh nghiệm cá nhân và kinh nghiệm xã hội được. Thế giới mà trẻ sống trong đó được định hình bởi gia đình, cộng đồng, trạng thái kinh tế xã hội, giáo dục và văn hóa. Hiểu biết của các em về thế giới này một phần đến từ những giá trị và niềm tin của những người lớn và các trẻ em khác trong cuộc sống của các em. Trẻ học hỏi từ mỗi người khác trong đời sống hàng ngày. Chúng phát triển kĩ năng ngôn ngữ và thu nhận những khái niệm mới khi trao đổi và lắng nghe người khác.
Cũng như Piaget, Vygotsky tin rằng rất nhiều quá trình học tập diễn ra khi trẻ vui chơi. Ông cho rằng ngôn ngữ và sự phát triển dựa vào nhau. Khi trẻ vui chơi chúng thường xuyên sử dụng ngôn ngữ. Chúng xác định các tình thế giả vờ. Chúng thảo luận về các vai trò, mục tiêu và định hướng. Chúng sửa sai cho nhau. Chúng học hỏi về những tình huống và ý tưởng chưa từng được thử. Vygotsky tin rằng sự tương tác này góp phần vào quá trình kiến tạo tri thức cho trẻ trong quá trình học hỏi của các em. Đóng góp chủ yếu của Vygotsky đối với sự hiểu biết của chúng ta về sự phát triển của trẻ là việc ông hiểu rõ tầm quan trọng của sự tương tác với các giáo viên và với các bạn đồng lứa trong việc tăng cường tri thức cho trẻ. Các nhà giáo dục được gợi hứng từ phương pháp của Reggio hiện nay cũng tin rằng những gì mà trẻ học được từ bạn đồng lứa và từ các giáo cụ trong lớp học cũng quan trọng như những gì các em học được từ các giáo viên.