Dù biết rằng không nên biến bữa ăn của trẻ thành trận chiến, nhưng chị Bích phải thừa nhận rằng, ở nhà chị, ngày nào cũng có những… trận chiến. Bé Nam, 3 tuổi, con trai chị lười ăn kinh khủng, nhất là rau. Hồi Nam nhỏ hơn, thi thoảng chị còn cho được ít rau cải hoặc cà rốt vào bát cháo của con, chứ từ hồi Nam chuyển sang ăn cơm, cậu bé gần như nói không với rau. Thế nên, đến bữa cơm là cả nhà loạn hết cả lên. Năn nỉ có, dỗ dành có mà quát mắng, bắt ép cũng có nhưng không ăn thua.

Càng ép, càng mắng, bé Nam càng bất hợp tác. Chị Bích ngậm ngùi thừa nhận mình đã thua trong “trận chiến” với con nên đành để bé Nam thích ăn gì thì ăn.
Nhưng chị sốt ruột lắm. Nghĩ những lúc một, hai bữa ăn thiếu rau, bụng dạ mình đã “xót” hết cả lên, chị Bích lo bé Nam cũng như vậy. Mà thiếu rau củ là thiếu chất xơ, thiếu vitamin, sức đề kháng kém hẳn đi. Bé Nam vì thế cũng hay ốm hơn so với bạn bè.
Những lúc như vậy, nhìn bé Hân nhà hàng xóm hào hứng ăn rau, củ, chị thèm lắm. Hỏi chuyện thì chị Thủy, mẹ bé Hân nói rằng ngay từ bé Hân đã ăn đầy đủ thịt cá, trứng sữa, rau củ, nên phát triển rất tốt. Đến bữa, chị Thủy xắt nhỏ đủ thứ rau ra bát, Hân cứ thế thích thú xúc ăn. Mà rau củ gì cũng ăn, kể cả hành, tỏi - những thứ mà rất nhiều đứa trẻ khác ghét.
“Bé nhà em bố mẹ ăn rau gì con ăn nấy, không kiêng một loại nào. Chắc có thể ngay từ bé, chị đã không tập và không tạo được hứng thú cho con ăn rau”, chị Thủy chia sẻ.
Nghe chị Thủy nói về kinh nghiệm cho con ăn rau, chị Bích nhận ra, mình đã sai lầm ngay từ đầu. Thay vì tạo hứng thú cho con, chị lại ép con ăn. Thay vì cho con ăn đầy đủ, phong phú các loại rau củ, chị chỉ chăm chăm vào mấy loại như cà rốt, rau cải, nên có thể ăn mãi cu Nam cũng chán. Thay vì ngay từ đầu vẫn cho đầy đủ hành, rau thơm vào bát bún, bát phở của con, chị lại yêu cầu chủ quán một bát phở chỉ có thịt… Cứ như thế, bé Nam ngày càng không thích ăn rau. “Mình phải “yêu” lại từ đầu thôi”, chị Bích tự nhủ.
Bé Nam cũng đã bắt đầu đến tuổi đến trường mầm non. Chị sẽ cùng các cô giáo phối hợp để mỗi bữa ăn của con không còn là một trận chiến nữa!

ĐỂ ĂN RAU KHÔNG CÒN LÀ “TRẬN CHIẾN”
Rau củ quả có vai trò đặc biệt quan trọng trong bữa ăn hàng ngày. Đó là nguồn cung cấp vitamin, chất khoáng, chất xơ và một số chất chống oxy hóa cần thiết cho cơ thể. Nếu chế độ ăn không đa dạng, không đáp ứng đủ nhu cầu về vitamin và khoáng chất thì trẻ dễ có nguy cơ bị thiếu hụt vi chất. Sự thiếu hụt xảy ra từ từ, tích lũy từ ngày này sang ngày khác ảnh hưởng tới sức đề kháng và sự tăng trưởng của cơ thể. Rau củ còn là nguồn cung cấp chất xơ quý, có tác dụng chống táo bón và phòng xơ vữa động mạch.

Tuy nhiên làm thế nào để tập cho bé ăn rau? Đó là câu hỏi luôn làm đau đầu các bố mẹ.
Ở Nhật Bản, từ năm 2005, Luật Giáo dục dinh dưỡng đã được ban hành, trong đó tất cả trường học đều có chương trình giáo dục dinh dưỡng cho học sinh. Trẻ được cung cấp kiến thức về các loại thực phẩm, được đến các nông trại trải nghiệm tham gia thu hái thực phẩm cùng các bác nông dân, từ đó hình thành thói quen ăn uống lành mạnh và thái độ trân trọng thực phẩm.

Trong các bộ thực đơn áp dụng ở Mô hình điểm “Bữa ăn học đường đảm bảo dinh dưỡng hợp lý kết hợp tăng cường hoạt động thể lực cho trẻ em, học sinh Việt Nam” (do Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Tập đoàn TH thực hiện thí điểm tại 10 tỉnh/thành trong năm học 2020-2021), rất nhiều loại rau củ quả được đưa vào, được kết hợp với nhau hoặc với thực phẩm khác một cách đa dạng. Kết quả, có những bé ở nhà không chịu ăn rau nhưng khi đến trường đã biết ăn rau và thậm chí hào hứng với các món rau ở trường. Bí quyết là gì?
Đó là nhờ hương vị ngon tuyệt của các món xào và món canh luôn được thay đổi theo mùa. Món xào được kết hợp rất nhiều loại rau tạo thêm vị ngọt hoặc được xào với nấm hương, tôm hay thịt. Ví dụ: cải thảo xào cà rốt, thịt gà; cải ngọt, nấm hương xào tôm; rau cải bó xôi xào thịt và cà rốt,... Các món canh cũng rất phong phú, giúp cho các con tập ăn nhiều loại rau củ khác nhau: rau ngót ngô non nấu thịt, cải thảo cà rốt nấu thịt gà, canh rau dền nấu khoai lang và thịt, canh cua rau thập cẩm...
Rau củ còn được chế biến trong các món ăn chính làm tăng hương vị, tạo ra nhiều món ăn đa dạng như thịt kho rau củ, thịt gà xào rau củ, cá xào rau…

Ngoài ra, ở trường các bé còn có một sân chơi thú vị đó là tự tay trồng rau, chăm sóc rau và thu hái rau cho chính bữa ăn của mình. Các bạn rất hào hứng về những thành quả do chính mình tạo ra.

Trong khuôn khổ Mô hình điểm nói trên, các trường tham gia còn có chương trình giáo dục về giá trị dinh dưỡng của rau củ quả, để trẻ hiểu và yêu thích rau củ quả hơn.
Mong muốn của nhà trường là không chỉ tập cho các con thói quen ăn rau mà qua những hoạt động thực tế như vậy, các con sẽ có những hiểu biết tốt về thiên nhiên, về cây cỏ xung quanh mình, từ đó hình thành thói quen ăn uống lành mạnh, trân trọng thực phẩm cũng như những người làm ra thực phẩm.
Cha mẹ ở nhà nên phối hợp với nhà trường tập cho trẻ ăn đa dạng các loại rau củ quả, giúp trẻ hình thành thói quen ăn uống cân bằng, lành mạnh, tốt cho sức khỏe.

LƯỢNG RAU CỦ VÀ TRÁI CÂY KHUYẾN NGHỊ

* Trẻ 3-5 tuổi nên ăn 2 đơn vị rau/ngày.
* Trẻ 6-11 tuổi nên ăn 2-3 đơn vị rau/ngày.
Với trẻ mầm non và tiểu học thì nên ăn trái cây/ quả chín như thế nào?

* Trẻ 3-5 tuổi nên ăn 2 đơn vị trái cây/quả chín/ngày.
* Trẻ 6-11 tuổi nên ăn 2-3 đơn vị trái cây/quả chín/ngày.